Alþýðublaðið - 18.12.1940, Blaðsíða 3
ALÞYÐUBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAQUR 18. DES. 194«
MiÞÝÐUBLAÐIÐ
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Sirrlar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lau .
AI. ÞÝÐUPRENTSMIÐJAN
Atkvæðagreiðslan í Dagsbrún.
Arfur íslendinga
ritið um ísland og íslendinga, náttúru landsins, sögu þjóðarinnar, menningu, bók-
menntir og listir kemur út árin 1942 og 1943.
Ritstjóri verksins er prófessor Signrðnr Nordal.
Ritið verður í 5 miklum bindum, 40 arkir hvert. I. bindi Náttúra íslands, II. og III.
bindi Bókmenntir og listir íslendinga, IV. og V. bindi Menningarsaga og almenn
saga þjóðarinnar. Ritið verður prýtt fjölda mynda.
ARFUR ÍSLENDNIGA VERÐUR ÁRSÚTGÁFA MÁLS OG MENNINGAR 1943.
Auk árgjaldsins það ár greiða félagsmenn 25 kr. aukagjald, sem skiptist á 5 ár,
1939—1943. Tíu krónur eru því fallnar í gjalddaga. Pappír er kominn í þriðjung
verksins og prentun fyrstu bindanna hefst þegar næsta ár.
Þeir einir félagsmenn, sem gerzt hafa áskrifendur að Arfi íslendinga fyrir 1. jan.
1941 og greitt a. m. k. 10 krónur, fá ritið fyrir 25 kr. aukagjaldið. — Aðrir verða
að greiða hærra gjald .— Lausasöluverð er áætlað 125 kr.
MÁL OG MENNING hefir umboðsmenn um allt land, sem menn geta snúið sér
til. Skrifstofa félagsins og afgreiðsla í Reykjavik er á Laugavegi 19. Sími 5055.
Stjórn Máls og menninggr:
Krftstinn E. Andrésson. Ragnar Ólafsson.
Sftgurður Nordal. Halldér Kil]an Laxness.
Sftgurður Tliorlaeius.
Sé jólagjöfin frá Hlin
44«, gerír hún mikla lukku.
HÖFUM FJÖLBREYTT ÚRVAL AF: Kvengolftreyj-
um, Telpu- og drengjapeysum, að ógleymdum
okkar viðurkenndu fallegu barnafötum. Enn
fjám. 'AmJj • § fremur sokkaleistar og margt, margt fleira.
ÍPwi: SVO ER ÞETTA: Fylgist vel með hvar verðhækkunin
er minnst. — Lítið inn, skoðið vörurnar og
‘4 i sannfærist um verð og gæði.
' ^ BflkmfíM i HLÍN
ImH Laugavegi 10.
LoweiIThomas:
VERKAMENN fara nú að at-
huga afstöðu sína til til-
lagna þeirra, sem greiða á at-
kvæði um í Dagsbrún á föstu-
dag, laugardag og' sunnudag. Er
það líka nauðsynlegt að þeir geri
það, þvi að hér er urn þýðiug-
armikla atkvæðagreiðslu að
ræða fyrir samtök þeirra.
Það er viðurkennd staðreynd
að engutm er meiri þörf fé-
lagslegra samtaka en þeim sem
eru minni rnáttar í þjóðfélagiin'u.
Verkalýðsfélögisn eru' menningar-
og baráttutæki launþega í við-
ureigninni við atvinnurekenda og
auðstéttiina.
Verkamenn kjósa ekki harða
baráttu en þeir verða að vera
við öllu búnir þvi að „hið góða
skaðar ekki“, þess vegna er eðli-
legt og sjálfsagt að Dagsbrúnar-
félagar búi sig undir vinnustöðv-
un 1. janúar n. k., ef eigi skyldu
nást samningar fyrir þann tíma.
Á slikum alvöru- og átakatím-
tim, sem jafnan eru þegar geng-
ið er til stórfelldra samninga er
nauðsynlegt að veiikalýðurinn sé
sem traustastur. Því harma all-
ir verkalýðssinnar að þvilík ttt-
vik geti komið fyrir á viðkvæm-
um tímum að hleypt sé upp fé-
lagsfundum, og er eðlilegt að
hart sé tékið á slíku athæfi, þó
deila megi um hve refsingin eigi
að vera hörð.
Dagsbrúnarstjómin hefir sýnt
•viðleitm i þá átt að sameina alla
félaga uim hagsmunafcröfurhar,
þar sem í samninganefnd sitja
fulltrúar allra flofcfca í félaginu.
Þar með var ölium gefin að-
stæða til að bregðast dnengilega
við og sýna félagsþroska sinn
og vilja til einlægrar sameining-
ar um kröfur félagsins og sig-
ursæla samninga.
I fnamhaldi af þessu hefði mátt
búast við og raunar talið sjálf-
sagt af öllum verkalýðssinnum,
að Dagsbrún, 'sem Iengi vat eitt
af helztu forystufélögum verka-
manna á íslandi, myndi styrkjia
allsherjarsamtök verkalýðsins í
landinu, og jafnframt aðstöðu
sina við samningsborðið.
Og sannarlega er það vilji allra
þroökaðra verkalýðssinna að Al-
þýðusambandið verði heilsteypt,
einhuga samtök íslenzks verka-
lýðs. Við sfculum játa að póli-
tískur styr befir um það stáð-
ið, vegna áfcvæða um fulltrúa-
val. En nú er þeirri hindrun úr vegi
rutt. Allir eru kjörgengir til
sambandsþings og félög fáþegar í
stað rétt til að velja fulltrúa í
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna á
hverjum stað.
Þar er vettéangur til að ræða
og tafca ákvarðftnir um sameig-
inlega staðbundnar aðgerðir í
verkalýðsmálem. Hér í Reykja-
vík er beðið eftir félögunum. —
Fulitrúaráðið hefir ekki verið
kvatt saman til fyrsta fundar og
stjómarkjörs, til þess að félögin,
sem 'utan við standa geti athug-
að málin, sótt um upptökJu í sam-
bandið og fengi rétt til íhlutunar
um stjómarkosningu í Fulltrúa-
ráðinu og áhrif á gang mála þar.
Hví skyldi þá meirihluiti Dags-
brúmafst jómarinnar ekki vil ja
gefa Dagsbrúnarmönnum kosit á
að segja já eða nei við því að
'sækja um upptöku í sambandið?
Hvað veldur, að tillagan er
fram bo.rrn í svo kjánalegu formi
sem raun ber vifni? Er það
vegna réttinda í Stórasjóði? Er
það vegna umhyggjú fyrir samn-
ingum við atvinnurekendur? Er
það af stéttarfcennd eða sambug
við aðra Iaunþega?
Því miður verður þessum spurn
ingum aðeins svarað neitandi.
Dagsbrúnarmönnum og öllum
verkalýð er til ógagns að félagið
sé utan við Alþýðusambandið.
Engum er til þægðar að svo sé,
nema atvinnurekendum og póli-
tísfcum flokki þeirTa. Þess vegna
eiga Dagsbrúnarmenn að segja
nei við spumingunni um að
standa utan Alþýðusambandsins.
Æfintýri Lawr
ence í Arabíu.
AERFIBLEIKA- og umbrota-
tímum skýtur oft upp per-
sónum, sem vinna nærri því O'fur-
mannleg afreb, en draga sig swo
í hlé og hveirfia, þegar um hægist
og engar þrautir eru lengur til að
leysa. í heimsstyrjöldinni skaut
upp einum slíkum manni, hinum
dularfulla Breta, Thomas Edward
Lawrence, eða Arabíu-Lawnence,
eins og hann hefir jafnan verið
kallaður, sem vann þatð einsíæða
þrekvirfci að sameina hinair vig-
æstu iog innbyrðis sundurþyfcku
ættfcvíslir Araba til sameiginlegs
jfttaks í því skyni, að hrinda af
sér oki Tyrkja með hjálp Banda-
manna. Að lokn'u þessu þrekvirki
hvaTÍ hann heim til Englands
aftur, dró sig í hlé úr skarkala
heimsins og stundaði fræði-
mennsku, en hann var forn-
fræðingur að menntun.
Um þennan furðulega æfin-
týramann hafa myndast maigar
ótrúlegar sögur, og er það engin
furða, þar eð ævi hans var hin
átrúlegasta, — en þó sönn.
Við íslendingar höfum fram að
þessu haft lítil kynni af sögu
þessa manns, en nú er úr því
bætt, því að út er toomin aovisaga
hans á íslenzku eftir Lowel
Thomas, mann, sem feirðaðist
með honum um eyðimerkur Ara-
bíu, og var vel kunnur æfintýr-
Um þeim, sem hann lenti í í
heimsstyrjöldinni. Páll Skúlason
hefir islenzkað bókina, en útgef-
andi er H. f. Leiftur. Þetta er
hin vandaðasta útgáfa með
fjölda mynda.
Frásögnin er hin ýtarlegasta,
en þó kann höfundtoinn full skil
á aðalatriðum og aukaatriðum,
og hún er svo spennandi, án þess
að vera nokfcur reifari, þvi að
frásögnin er öll sönn, að maður
leggur hana ekki frá sér fyrr en
lesin er síðasta síðan.
480 eggiom stolið
Ir hæosnabði.
IFYRRINÓTT var brotizt
inn í hænsnabú við Háaleit-
isveg 26 og stolið 480 hænn-
eggjum.
Hænuegg eru því nær ófáan-
leg um þessar mundir eða þá
mjög dýr. Nemur þjófnaðurinn
því töluverðri fjárupphæð.
Skrifstofa Vetrarhjálparinnar
er í Tryggvagötu 28, sími 1267.
Þar er tekið á móti peningagjöf-
um og hvers konar öðrum gjöfum
til starfseminnar.
Jólablað Spegilsins
kemur út á morgun, 24 síður,
litprentað.
VERKAMANNAFÉLAGIÐ DAGSBRÚN.
Tilkynnlng
Sarakvæmt ákvörðun stjórnar félagsins fer fram alls-
herjaratkvæðagreiðsla meðal félagsmanna um 3 tillögur,
er stjórnin hefir áður auglýst.
Atkvæðagreiðslan stendur yfir föstudaginn 20. þ. m.
og laugardaginn 21. þ. m. frá kl. 10 f. h. til kl. 10 e. h. og
sunnudaginn 22. þ. m. frá kl. 10 f. h. til kl. 11 e. h. og verð-
ur þá atkvæðagreiðslunni hætt.
ATHUGIÐ! Þeir einir hafa atkvæðisrétt, sem eru full-
gildir meðlimir þegar atkvæðagreiðslan hefst.
Kjörskráin liggur frammi á skrifstofu félagsins í dag,
miðvikudaginn 18., og á morgun, fimmtudaginn 19. þ. m.,
frá kl. 1—7 e. m.
KJÖRSTJÓRNIN.