Alþýðublaðið - 31.12.1940, Blaðsíða 1
/
4.
XI. ARGANGUR
ÞRIÐJUDAGUR 31. DES. 1940.
308. TÖLUBLAÐ
RITSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON.
<JTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURÍNN
MhÝ^uiiokhurum
óskar öllum meðlim-
um sínum
GLEÐILEGS NÝJÁRS
og þakkar þeim fyrir
liðna árið.
ASþyðysamband
islands
þakkar meðlimum
sínum um land allt
samstarfið á liðna
árinu og óskar þeim
gleðilegs nýjárs.
¥IltaI við ErLí
Eaupfélag verka-
MANNA á Akureyri
hélt nýlega 25 ára aíraæli sití
hátíðlegt. ;— Félagið var
stofnað 5. des. 1915 og vegna
fjarveru framkvæmdastjóra
félagsins gátu þessi háííða-
höid ekki farið fram'á stofn-
degi félagsins 5. des. ems og
til var ætlazt í fyrstu. Tíð-
indamaður Alþýðublaðsins
átti viðtal við framkvæmda-
stjóra félagsins, Erling Frið-
jónsson, um tildrög til stofn-
unar félagsins og störf þess,
er hann var hér á ferð
snemma í des. s.l. og fara
svör hans við spurningum
tíðindamannsins hér á eftir:
- ÞiÖ hafið byrjað. starfsemi
ykkar á sviui ver'zlu'narsamtak-.
anna í byrjum fyrri heimsstyrj-
aldarinnar fyrst þið entö nú að
minnast 25 ára afmælis ykkut á
þessu sviði-
„Já, Verkamannafélag Akure/r-
ar hafði með höndum innkaup á
nauðsynjavö'rum fyrir félagsmenn
sína haustið 1915. Það voru
fyrs u tildrögin til kaupfélagsstarf
semi okkar. Þegar isinn var brot-
in á þessu sviði, með allgóðum
árangri í lægra vöruverði, en ann-
Ailsherjaratkvæðagreiðsla sjómaaoa:
Samþjrklctu ©istréiraa sim
boð til vlmmstððmnF.
Atvinnurekendum tilkynt í dag vinnu-
stöðvun sjöunda janúar, ef ekki hafa
tekist samningar í tæka tíð.
FÉLAGAR Sjómannafé-
laganna í Reykjavík
og Hafnarfirði hafa síðast-
liðna viku greitt atkvæði
um það, hvort þeir vildu
gefa stjórnum félaganna um-
boð til að tilkynna vinnu-
stöðvun með löglegum fyrir-
vara, ef samningar hefðu
ekki tekist fyrir 1. janúar.
Atkvæðatalmng fór fram í >gær-
kveldi í skrifstofu Sjómannafé-
largs Rieykjavikur og urðu .úrslit
þessi:
Já sögðu 331.
Nei sögðu 6.
'Auöir voi u 4.
Svo að segja eingöngu starf-
andi sjómem'i á skipmium töfcu
þátt í atkvæðagreiðsluinni, en
því miður gátu ekki allir greitt
atkvæði vegna þess, að þeir
ikomu ekki tfl hafnar.
Stjórnir sjómannaféiaganna
Imuiniu nú í idag.senda atvinmurek-
endum 1 ilkynrringu um, að vinna
verði lögð náður 7. janúar, ef
samningar hafa ekki verið umdir-
sitaðir í tæka tíð.
Þessi ú.rsiit í alIshei jataífcvæCa-
greiðslu sjómanna etu enn eitt
dæmið um eini-ngú verkalýðsins
til sjós og lands.
Maður verður úti
slait f?á iæ slnum.
ÁLL GRÍMSSON á Grims-
stöðum á HóMjöUum for í
Frh. á 4. siðu.
ERLINGUR FRiÐJÓNSSON
arsstaðar v,ar fáanlegt fyrir fé-
lagsmenn, gekkst Verkamanniafé-
lagiÖ fyrir sofnun Kaupfélags
verkamaHna Akureyrar, og ber
nafn félágsins það méð sér að
verkair.ennirnir á Akureyri höfðu
forgöngu um stofnun. þess.
í uppl’áfi va'r félagið rekið sem
pöntunarfélag, en brátí kom í
ljós að með því fyrirkomulagi
var ekki hægt að útvega félags- ■
mönnum nema fátt af þeim vör-
um með svipuðu verði og pönt-
unaífélagið, en leggja því meira
á þær vtViur, sem félagið útveg-
aði ekki, en félagsiinenn fturftu
þó að kaupa.
Var því borfið aö því ráði árið
1919 að kaupa verzluiniarhús
Strandgötu 9 á Akuxeyri og setja
þar upp verzíun með flestar
þær vönir, sem félagsmenn þörfn
uðusí aðrar en inn'endar afurðir,
sém voru í hördum sérverzlana.
Áríð 1930 færði félagið svo út
kviarnar með kaupum á næsfa
húsi í gölunni ög setti þar wpp
vefnaðarvöru- og sköverzhm, og
kefir því félagið ágætan húsa-
kost til verztuinarrekstursins“.
Hefir félag'ð éfcki haft armað
með hönidum en verzlunarnekst1-
ur?
, Félagið keypíi fiskreit árið
1.927 og hefir frá þe'im.tíma verk-
að úm 20 þúsund skippund af
fisiki. Hefir félagsfólk haft at-
yinnu við fiskverkunina alls ttm
200 þús. krónur á þessu tíma-
bfli. Félagið heffr einnig annast
stíj’i á sjávárafurðum fyrir félags-
menn, og er það nú orðáð á aðra .
milJjón króna sem félagið hefir
kojrtið í verð fyrir félagsmenn
sína af þessum vö;rum“.
- Hefir þú verið framkvæmd- »
arstjói i félagsins frá upphafi?
„Ég var einn af þeim 3 mönn-
um, sem Verkamahnafélag Akur-
cyrar fól innkaup á vörumhaust-
ið 1915, eins og fyrr er gatið,
o-g þegar Kaupfélag Verkamauha
Frh. á 4. síðu.
Tilkynning
xun kaup og kjör
♦
varðandi vélstjóra, matsveina og- háseta, sem sigla á eimvéla-
og mótorskipum, er flytja fisk til útlanda, svo og meðan sömu
skip stunda veiðar með lóð, þorskanetum, reknetum og herpi-
nót og vöruflutningum milli hafna innanlands.
1. gr. Á ísfiskflutningum og vöruflutningum innanlands.
Mánaðarkaup sé:
1. vélstjóra kr. 600,00
2. vélstjóra — 450,00
matsveins — 300,00
kyndara — 310,00
háseta — 275,00
Frítt fæði
Mánaðarkaup þetta breytist frá 1. jan. 1941 samkvæmt vísi-
töluútreikningi kauplagsnefndar eins og hann sýnir dýrtíðina
þann dag.
Auk þess hækki kaup matsveina, háseta og kyndara um þau
6%, sem kaupið var lægra 1940 en dýrtíðin var það ár miðað.
við vísitölu kauplagsnefndar og standi isú hækkun óbreytt af
dýrtíð allt árið. Síðan breytist kaupið ársfjórðungslega samkv.
áðurnefndum útreikningi og skal breytingin miðuð við dýrtíð-
ina eins og hún er í byrjun hvers ársfjórðungs.
2. gr. Á fiskveiðum (með lóð, þorskanetum, reknetum og
herpinót) sé mánaðarkaup á eimskipum og mótorskipum með
150 hestaflavél og stærri:
1. vélstjóra 4% af brutto afla.
2- vélstjóra 3,3% af brutto afla.
Launakjör matsveina, háseta og vélstjóra við allt að 150 ha.
mótorvél sé samkvæmt gildandi samningum á mótorbátum og
línugufubátum.
Kaup kyndara á fiskveiðum sé hið sama og á flutningum.
Þó aldrei lægra en kaup háseta reynist að vera fyrir mánuð
eða veiðiferð.
3. gr. Á eimvélaskipum, sem sigla milli landa skulu vera 2
kyndarar cg aldrei minna en 4 hásetar á eimvélaskipum, sem
mótorskipum.
4. gr. Skipverjum á skipum er eingöngu flytja fisk milli
landa og flytja kol og annað í lestunúm heim, skulu hafa hafn-
arfrí þar til affermingu er lokið og lestar hreinsaðar, og und-
anþegnir næturvarðstöðu í heimahöfn fyrstu tvo sólarhring-
ana. Hafnarfrí þetta sé þó aldrei minna en 24 klukkustundir.
5. gr. Útgerðarmaður greiði fyrir missi eða tjón á fatn-
aði og munum skipverja í skipum af völdum sjótjóns, þar
með talið tjón af eldi, 50% hærra en gildandi reglugerð ákveð-
ur.
G. gr. Ákvæði 1. og 2- gr. um kaup ,og kjör vélstjóra eru
ekki bindandi fyrir meðlimi Vélstjórafélags íslands, sem bundn-
ir eru samningum þess félags og sigla á áðurnefndum flutn-
inga'- eða fiskiskipum-
Ofannefndar kaupákvarðanir gilda ekki urú skip, sem eru í
félagi íslenzkra botnvörpuskipaeigenda.
7. gr. Ákvæði þessi um kaup og kjör gilda frá 1. janúar
1941 og þar til öðruvísi verður ákveðið.
Reykjavík, 29. des. 1940.
Stjórn Sjómannafélags Reykjavíkur,
Stjórn Sjómannafélags Hafnarfjarðar.