Alþýðublaðið - 02.01.1941, Page 1

r
ALÞYÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN i ,
XXII. ÁRGANGUR. FIMMTUDAGUR 2. JAN. 1941. 1. TÖLUBLAÐ
Öll Dagsbrúnarvinna, einnig
Bretavinnan, stöðvuð í dag.
——...4-----
Félagsfundur felldi fi gær samkonaulag samninga*
nefndarinnar við atvinnurekendur og auglýsti
taxta, sem atvinnurekendur neituðu að ganga að.
0LL DAGSBRÚNARVINNA hér í bænum var stöðvuS
í morgun, þar á meðal einnig Bretavinnan.
Þetta var gert samkvæmt ákvörðun Dagsbrúnarfund-
arins, sem haldinn var í gær, þar sem samþykkt var að
fella samkomulag það, sem samninganefnd Dagsbrúnar
hafði gert við atvinnurekendur og auglýsa í þess stað nýjan
kauptaxta. En atvinnurekendur rieituðu strax í gærkveldi
að láta vinna samkvæmt honum.
Hinn nýi kauptaxti, sem samþykktur var, felur ekki aðeins
í sér fulla dýrtíðaruppbót heldur og styttingu vinnudagsins í 8
raunverulegar vinnustundir og breytingu á grunnkaupinu sam-
kvæmt því úr kr. 1.45 á klst. í dagvinnu upp í kr. 1.62; úr kr.
2.15 í eftirvinnu upþ í kr. 2.43; úr kr. 2.70 í nætur- og helgi-
dagavinnu upp í kr. 3.24.
ur, sem skýrt var frá hér í blaÖ-
Sex verkalýðsfélðg nndlrrit
nðo samnlnga nm áramðtio
------«------
Prentarar, bókbindarar, hðsoagnabólstrarar, hús-
gaonasveinar, hljóðtæral. og Báran á Byrarbakka.
- ■ * i
Fengu öll fiaflla dýrtfiðaruppbéf.
O EX verkalýðsfélög hafa undirritað samninga við at-
^ "vinnurekendur nú um áramótin auk þeirra, sem getið
var í síðasta blaði. Öll þessi félög hafa fengið kröfu sína
um fulla dýrtíðaruppbót uppfyllta og auk þess nokkrar
breytingar á kjörum sínum.
Þessi verkalýðsfélög eru; Hið íslenzka prentarafélag,
Bókbindarafé'lag Reykjavíkur, Sveinafélag húsgagnabólstr-
ara; Sveinafélag húsgagnasmiða, Félag íslenzkra hljóðfæra-
leikara og Verkamannafélagið Báran á Eyrarbakka.
Preníarar og bókbindarar
Daosbrúnarluodurmn
Til Dagsbrúnarfundarins, sem
haldmn var í gær, og samþykkti
þennan kauptaxta var boöað á
gamlársdag, eftir að samninga-
nefnd félagsins hafði náð sam-
komulagi því við atvinnurekend-
Þegar svo var komið ákvað
stjórn „Iðju“ að hefja vinnu-
stöðvun í morgun og var hún
framkvæmd allsstaðar.
Viðtal við formann Jöju'
Alþýðublaðið hafði í morgun
samtal við Runólf Pétursson,
formann „Iðju“, og sagði hann:
„Við sammingaumleitanimar
kröfðtrmst við í byrjun hækkunar
gnmnkaups um 15«/o, síðar slök-
uðum við nokkuð á þessu atriði,
en án þess að það leiddi til
sasmkomulags. Atvinnurekendur
buðu aðeins fulla dýrtíðaruppbót,
en neituðu öðrum breytingum á
á kaupimu. Ég vil taka það fram
að m. a. vegna þess hve lokkar
stétt er ung, er grunnkaup mjög
lágt og misjafnt. Skal ég til dæm-
ínu í fyrradag.
Þetta samtoomu-lag var á þvi
fólgið að v-erkamenn skyldu fá
dýrtíðina að fullu bætta sam-
kvæmt vísitölu hagstofunnar og
skyldi kaupið verða reiknað út
mánaðarlega. Þá skyldu verka-
nefna að stúlkur, sem hafa unnið
a. m. k. heilt ár hafa aðeins 75
. aura um tímann. Við leggjum vit-
anlega ríka áherzlu á að fá þessu
'bieytt til bóta — og deilan leys-
ist ekki fyrr en það er fengið.
Mjög mikil eining ér í okkar
félagi um kröfumar ©g hafa félag
ar okkar aldrei staðið eins vel
saman.“
Blikksmiðir
gera verkfail.
EKKERT samkomulag hefir
náðst milli blikksmiða og
atvinnurekenda*
Kröfðust blikksmiðir hækk-
Frh. á 2. siðu.
menn sem yrðu fyrir slysi við
vinnu fá fullt kaup hjá atvinnu-
rekenda í 6 daga.
Hins vegar höfðu atvinnurek-
endur ekki viljað fallast á stytt-
ingU' vinnudagsins eða neina
breytingu á grunnkaupinu. Dags-
brúnaifunduriiin í gær var mjög
vel sóttur o.g urðu þar töluverð
átök utn það hvort gengið skyldi
að þessu samkomulagi.
Öll samninganefndih, — en i
benni voru fulltrúar allra flokka í
Dagsbrún, þeir Jón S. Jónsson
fyrir Alþýðuflokksmenn, Jón
Guðlaugsson úr hópi hinna svo-
nefndu Héðinsmanna, Sigurður
Halldórs. -m og Gísli Guðnason
úr hópi Sjálfstæðisflokksvferka-
manna og Sigurður Guönason af
hálfu konjtnúnlsta, — mælti með
því að gengið yrði að samkomu-
laginu. Hafði Jón S. Jónsson
fraansögu af hálíu samninga-
n'efndarinnar. Umræður urðu all-
harðar’. Sex ræðumenn af hálf-u
kommúmista, þar á tneðal Hall-
giimur Hallgrímssio-n, Eggert Þor-
bjarnarson, Edvard Sigurðsson
og Guðbrandur GuBmundsson
og e'nn Sjálfstæðismaður,' Jón
Agnars, töluðu ákveðið á móti
þvi, að gengið yrði að samkomu-
laginu — og lögðu til að auglýst-
ftr yrði í þess stað kauptaxti sá,
er síðan var sámþykktur. Studdu
þeir þá tillögu sína fyrst og
fiemst n:eð [>ví, að Bretar myndu
vi&urkenna taxtann undir eins og
islenzjdr atvinnurekendur eftir
það veföa að ganga að honu-m.
Við a'kvæðagreiðsluna var
sanikomuíag tainninganefndar-
iinnar viö atvinnurekendur fellt
með 446 atkv. gegn 101, en 15
seðlar vþiu auðir.
Síðan var greitt atkvæði um
hinn nýja kaup'axta, og var hann
samþykk'ur með. ö'lum gre'dduiu
atkvæðum.
Hinn nýi kauptaxti var síðan
strax í gærkveldi tilko,mntuT at-
vinnure'kendum, en þeir lýstu [nvi
strax yfir, að þeir myndu ekki
láfa vinna samkvæmt honum.
Þá fór stjórn Dagsbrúnar í (nótt
á fund fulitrúa brezka setuliðsins
ög afhtn I horu n h m ný a axta
en hann svaraði, að málið myndi
verða lagt fyriT yfirforingjann og
myndi brezki sendiherrann koma
svari foringjans á framfæri við
félagið.
Þegar verkamenn i Bretaviinn-
unni mættu til vinnu í morgun,
var þeim tilkynnt, að ekki væri
annað vitað, en að hinn gamli
Frh. á 2. síðu. •
sömdu urn fulía dýrtíðaruppbót,
en enga breytingu á grunnkaupi.
Persónulegar kaupbætur hjáþess-
um tveimur félögum frá árinu
1939 verða óbreyttar.
Húsgagnabólsírarar söindu um
fulla dýrtíðaruppbót og styttingu
vinnudagsins með hækkun káups
í samræmi við það. Styttist vinnu
dagurinn hjá þeim úr 10 stundum
i 91/s.
Húsgagnasmiðir sömdu upp á
fulla dýrtíðamppbót og lítilshátt-
ar breytmgu á kjömnum að öðru
leyti.
Hljóðfæraleikarar söm-du um
fulla dýrtíðamppbót -og ýms önn-
Iðgjöldin tíi Sjiikrasam-
lags Reykjavíkur hækka frá
þessum áramótum um 1 kr.
— úr 4.50 upp í kr. 5.50.
Þessi samþykkt var gerð á
fundi stjórnar S.R. rétt fyrir
áramótin.
„Og raunverulega hefðum við
þurft að hækka iðgjöldin upp í
6 krónur til að vera öruggir um
að stancíast áætlanirnar,“ sagði
formaður S. R. í samtali við Al-
þýðublaðið í morgun.
Hann sagði enn frenrur:
„Öll útgjöld Sjúkrasamlagsins
hafa vaxið gífurl-ega á síðastliðnu
ári. Otgjöldin á árinu hafa verið
1,620 þús 'kt. Tekjur þess hafa
orðið svo að segja eins og gjöld-
in. Við geru-m ráð fyrir að út-
gjaldahækkunin á árinu, sem nú 1
er byrjað nemi um 400 þús. kr. |
ur fríðindi, v-eikindadaga og sum-
arleyfi.
Verkamenn á Eyrarbakfca gerðu
þá beztu samninga, sem enn hafa
v-erið gerðir. G-áfu þeir út taxta,
sem hreppsnefndin, e-n hún eí
aðal viðurkenndur atvinnurekandi
á staðnum hefir viðUTkennt sem
samning. Grunn-kaup vei'kamanna
hækkar úr kr. 1,23 upp í kr. 1,56.
þá fá þeir fulla dýrtíðaruppbót,
reiknaða ársfjórðungslega, en ekki
aðrar breytingar á kjörunum.
Ýms v-erkalýðsfélög bæðá hér
í bæniuim -og út á landi mjunu
ræða við atvinnurekendur í dag,
þar á meðal sjómannafélögin við
eigendur verzlunarskipanna.
Þar af -er hækkun vegna iyfja
áætluð urn 200 þús. kr„ en lyfja-
kostnaðurinn var allur síðiastlið-
ið ár um 425 þús. kr. Rétt fyrir
óramótin nú gekk í gildi ný lyfja-
skrá með gífuiriegri hækkun á
lyfjum.
Þá eru nýir samningar við lækn
ana og hafa þeir aukinn kostnað
í för með sér, sem er áætiaður
allt að 100 þús. kr„ en kostnaður
vegna læknanna nam á árinu á
5 hundrað þús. krónur.
Þá má búast við allmikið aukn-
um kostnaði vegna sjúkrahúsanna
en greiðslur S. R. til sjúkrahús-
anna vorii um 500 þús. kr. s. 1.
ár.
Ég vil talca það fram að þó
að sjúkrasamlögin njóti styrkja
frá hinu opinbera, þá verða með-
Frh. á 2. síðu.
¥innustððvun h|á iðn-
rekendnm í Reykjavfk.
• ____________
lH|a, félag verksmið|ufélks9 fér
fram á hækkun grunnkaupsins,
eh atvinnurekendur neituéu.
----------
V ERKFALL hófst í morgun á öllum vinnustöðvum með-
lima Félags íslenzkra iðnrekenda hér í Reykjavík.
Þrátt fyrir ítrekaðar samningaumleitanir fyrir og um ára-
mótin tókst ekki að ná samkomulagi milli „Iðju“, félags verk-
smiðjufólks, og fulltrúa iðnrekenda.
Iðgjðlðin til sjúkrasamlags
Iis hækkoð nm 1 krðnn.
ÚtglaMahækkunin á árinu er á~
ætluð um 400 púsund krénur.
Samfal við formann sjúkrasamlagsins.