Alþýðublaðið - 06.01.1941, Blaðsíða 2

MÁNUDAGUR 6. JAN. 1941.
I
tif innflytjenda
frá Gjaldeyrís- og iuBflotningsoefnd.
Hér með vill nefndin vekja athygii innflytjenda vefn-
aðarvöru, búsáhalda og skófatnaðar á því að úthlutun leyfa
fyrir ofangreindum vörum stendur nú yfir og er því nauð-
synlegt að þeir, sem ekki hafa þegar sent umsóknir sínar til
nefndarinnar, geri það nú þegar.
Það skal tekið fram að leyfi fyrir vörum þessum verða,
af gjaldeyrisástæðum, bundin við kaup frá Bretlandi. Af-
greiðsla á leyfum fyrir öðrum vörum frá Bretlandi fer nú
einnig fram og verða umsóknir afgreiddar jafnótt og þær
berast.
Að því er snertir leyfi til vörukaupa frá Ameríku skal
þess getið, að slík leyfi verða ekki veitt fyrir lengri tímabil
í senn, heldur aðeins fyrir einstökum pöntunum eða sérstak-
lega tilteknum kaupum og verða ákvarðanir um slíkar leyf-
isveitingar teknar að undangenginni rækilegri athugun.
Þurfa umsækjendur því að gera nefndinni rækilega grein
fyrir öllum umsóknum um gjaldeyris- og innflutningsleyfi
fyrir vörum frá Ameríku og eru innflytjendur stranglega
áminntir um að gera engar ráðstafanir til vörukaupa þaðan
nema að fengnu leyfi.
Reykjavík, 3. janúar 1941.
Gjaldeyris- og iimflutíiingsnefiid.
i
Magkvæm matarbanp
Reykt tryppakjöt.
Verð:
Síður 2,50 pr. kgr.
Bógur 2,70 -
Læri 2,90 -
Tryppakjötsbjúgu
2,25 - -
Kaupfélaffifl,
Langaveg 39.
Jólatrésfagaaður
KNATTSPYRNUFÉLAGSINS FRAM verður haldin í Odd-
fellowhúsinu fimmtudaginn 9. janúar 1941 klukkan 4 e. h.
DANS fyrir fullorðna hefst kl. 10 e .h.
Aðgörigumiðar hjá Verzlun Sigurðar Halldórssonar,
Öldugötu 29 og Lúllabúð, Hverffegötu 59.
Nefndin.

K venul 1 arsokkar
Kvensilkisokkar
Kvensilkisokkar, lakari,
á 5.50
á 6.75
á 3.75
WersliiEafn K)¥W©Jil
Laugaveg 25,.
ÚTBREIBm ALÞÝBUBLABIB —
flLÞYQUBLAr‘<Ð
DAGSBRÚNARVERKFALLIÐ
Frh. af 1. síðu.
Þannig gáfu í gær kommún-
istarnir fjórir, sem töluðu á nýj-
ársdagsíundinum - í Dagsbrún:
Edvard Sigurðsson, Guðbrand-
ur Guðmundsson, Eggert Þor-
bjarnarson og Hallgrímur Hall-
grímsson út yfirlýsingu í
Þjóðviljanum, þar sem þeir
neita því, að hafa haldið því
fram, að brezka setuliðið
inyndi umsvifalaust ganga að
kaupkröfum Dagsbrúnar, og
segja, að það séu „tilhæfulaus
ósannindi.“
í fyrsta lagi skal það tekið
fram, að allir þeir mörgu Dags-
brúnarmenn, sem voru á fundi
félagsins á nýjársdag eru vottar
að því, að þessir 4 kommúnistar
sögðu eirrmitt þetta. En auk
þess er sjálft blað kommúnista
heimild í þessu máli. Það segir
3. janúar í frásögn sinni af
fundinum:
„Bentu þeir (þ. e. Edvard
Sigurðsson, Guðbrandur Guð-
mundsson, Eggert Þorbjarnar-
son og Hallgrímur Hallgríms-
son) ennfremur á, að einmitt nú
væri hið mikla tækifæri að
knýja fram miklar kjarabæt-
ur, þegar:
a) allir hefðu atvinnu, svo
að ómögulegt væri að smala
verkf allsbr j ótum.
b) Atvinnurekendur græddu
milljónir svo að ek'ki væri nú'
nein leið að berja lóminn og
tala um „taprekstur“ þó að
kaupið hækkaði.
c) Bretarnir væru Iíklegir
til að ganga að tsaxíanum,
enda hefði það sýnt sig, að þeir
hefðu gengið að verulegri
kauphækkun við félögin á
Síokkseyri og Eyrarbakka, og
á þessari stundu væru múrar-
ar að vinna fyrir nýjan og
hækkaðan taxta hjá Bretum,
án þess að þeir hefðu nokkuð
möglað.“
íLeturbreytingin gerð hér).
Þannig sagði „Þjóðviljinn“ 3.
janúar frá því hvað ræðumenn
kommúnistar hefðu sagt á fund-
inum í Dagsbrún — og geta
Dagsbrúnarmennirnir í Dags-
brún borið þá frásögn saman
við hina ragmennskulegu til-
raun þessara 4 kommúnista til
þess að hlaupa frá orðum sín-
um með yfirlýsingunni í „Þjóð-
viljanum“ í gær, - þegar þeir
eru farnir að óttast að þeir
verði gerðir ábyrgir orða sinna.
Fondor Alpýiuftotts
verkaBanna í gær.
Málfundafélag Alþýðuflokks-
verkamanna í Dagsbrún hélt
fund í gær og var hann vel
sóttur.
Fyrsta málið á dagskrá var
verkfallið og hafði Jón S. Jóns-.
son framsögu. Hann lýsti skoð-
un sinni á verkfallinu og að-
stöðu verkamanna og rakti lið
fyrir lið samningsuppkastið,
sem nefndin lagði fyrir Dags-
brúnarfundinn og fellt var- þar.
Þá skýrði hann hinn nýja taxta.
Margir menn tóku til máls, þar
á meðal Sigurjón Á. Ólafsson
og Jón Axel Pétursson, forseti
og varaforseti Alþýðusambands
íslands. Að loknum umræðum
um þetta mál hófust umræður
Frh. á 4. síðu.
Bjðrn Blöndal Jónsson:
Rvernig hngsar Tíiinn sér hlnta-
skiptafyrirkomnlagið í framkvæmd
■■ ■ -----
EG reit grein í Alþý&ublaðið
2. deæmber s. ].,. „Hjátrúin
á hlutaskiptin“. '
Ég tók þar fram, að ég ætlaði
ekki að því sinni að ræða um
hlutaskiptin út af fyrir sig, því
þar mætti margt segja með rök-
um bæði með og móti. Ég vildi
aðe:ns le’ðrétta þann misskilning,
sem frám kæmi í greintim Skúla
Guðmundsronar um hlutaskiptin.
Enn fremur benti ég á og r&k-
studdi svo, að ekki verður á
móti mælt, að hlutaskipti úti-
loka ekki verkföll og tryggja á
engan hátt vinnufrið. í áminnstri
grein óskaði ég eftif því, að
Framsóknarmenn skýrðu frá því
í Tímanum sem allra fyr'st, á
hvern hátt þeir hyggðu að
kioma því í framkvæmd, að nú-
verandi eigendur togaranna
breyttu sinni útgerð í samvinmu-
og sameignarútgerð. Það hefði
mátt æ'.la, að ef þeim Framsókn-
armönnum, sem um þessi miál
hafa skrifað, hefði vefið eða væri
nokkur alvara um framgang
þessa máls, þá hefðu þeir orðið
við þeim tilmælum mínum, sem
að ofan greinir. En í staö þess
hlatipa Framsókniarmennirnir frá
málinu, en láta einhve.ru, sem
ekki virðkst hafa lesið mína grein,
t
skrifa i Tímann 14. des s. 1. í
„Á víöavangi" einn þann allra
vitlausasta samsetning, sem í
niokkni blaði hefir staðið, sem
svar við greininni.
Þar sem ég veit, að margir
ierendur Alþýðubla&sins ekfci sjá
hefir ekki haft tíma né tækifæri
til þess að kynna sér þau. Endia.
ekki furða þótt fólkið eigi illt
með að átta sig, þegar jieir, sem
þykjast vilja fræða það, skrifa.
af eins mikilli fáfræði og fram
ýenrur í Tímaklausunoi, þar sem
ennþá er verið að tala um, að
Framsóknarmenn séu að stilla tii
friðar, og talað um „fyrst verk-
f-öll og verkbönn, meðan afla-
vonir eru“. Hvernig getur nokkr-
um manni, sem þekkir til þessara:
mála, dottið í hug að slá því
f&stu, að með hlutaskiptum séu
verkföll öh verkbönn úr sögunni
og ró og friður kominn á?
En sé það nú svo, að þeim
Framsóknarmönnum sé það al-
vara, að koma á hlutaskiptum
á togurum, þá skora ég á þá, að
rökstyðja það, að verkföll og
verkbönn séu. útilokuð með
hlutaskiptum. Enn fremur skora
ég á þessa sömu menn að til-
greina, á hvern hátt þeir hugsa.
sér að koma sameignar- og sam-
vinnuútgerð á nú og einnig
grundvöllinn Undir hlutaskiptun-
Um. Þar á ég við, hvað þeir ætl-
ast ti) að tekið sé af óskipfu.
Hvað marga hluti á skipið að*
fá? Hvernig á að skipta milli
fieirra 11 kau. - I rkka, -sem nú eru.
úm borð í hverjum togara? Hvað
stóran hlut eiga þeir að fá, sem
skipa út og upp úr togurumun?
hvað stóran hiut fiskþvottakon-
ur? Hvað stóran hlut þeir, sem
að fiskþurkuninni vinna? Og þá
má heldur ekki gleyma frarn-
Timann, set ég „svarið" hér orð-
rétt:
„Björn Blöndal og kaiupgjaldið,
Einn af helztu leiðtogum Al-
þýðufIokksin.s hefir nýlega mót-
mælt alleindregið tilraunum
Framsóknarmannia um að koma
á friði meðal verkamanna og út-
gerðarmanna með hlutaskiptum
og sameign í skiipum. Það ef á-
reiðanlega meiri ábyrgðarhluti
fyrir Björn Blöndal og félaga
hans, að efna til ófriðar í þessu
efni, heldur en fyrir Framsókn-
armenn, að stilla til friðar. Á
leið Björns og þeir'ra titgerðar-
'manna, sem eru á söjmi skoðun
og hann, eru mar'gar hindrauir.
Fyrst verkföll og verkbönn mieð-
an aflavonir eru. Síðan, þegar
fisknr fellur í verði og markaðir
þrengjast, verða útgerðarmenn
eignalausir: Þá fá þeir lánað fé
í taprekstur frá'bönkum, meðan
til næst. Þegar bankdrnir eru að
komást á höfuðið tekur rikið lán
handa þeim • erlendis, meðan
þjóðin hefir nokkurt traust.
Þetta er gamalkunna leiðin.
Fraunsóknannenn mæla ekki með
henni.“
Ég hefi tekið .þessa klausu hér
orðrétt.a til þess að sýna, hvernig
Framsóknarmenn fara að,' þegar
uni mál er að ræða, s-eni aldrei
var ætlunin að framkvæmia, eh
gat h'ins vegar verið gott að
hampa til pó.litísks framdráttar
fyrir þá upp til sveita, þar sem
fólk almennt héfir ekki næga
þekkingu á þessum nrálum, sem
ekki er heldur von, þar sem þao
kv a mdarstjóra, bókhaldara,.
gjeldkera og öðru skrifstofufólki.
Þá komum við að því atrið-
inu, sem ekki ér veigaminnst r
þessu máli, og það er, á' hvorju
ætlast þeir Framsóknarmenn. sem:
fyiir þessu berjast, til að fjöl-
slyldur sjömannanna lifi fram
að þeijr tima, að búlð er a&
kóma af.lanum í peninga? Og
sama m-éii giþlir auðvitaö uxn
allt það íólk annað, sem að-
íi ;miu 'ðslu þessari vírnur. Þeir
ve'rða að gera .sér Ijóst, að meiri.
hlutínn af þessu fólki fær lán
bjá kaupmönnum aðeins tit
eihrar viku eða í 'mesta lagi til
eins mánaðar m-eð núveramii
íyrirkomuiagi. E-n með hlutaskipt-
ifflt þyrfti það að fá lánað tiT
hi'ifs árs eða jafnvel lengri tíma,
siem þýddi það, að ekkert iáir
fengist hjá kaupmö'nnum eða öðr-
um. Hvei ætti þá að ,sjá því fyrir
íæði. húsnæðj og öðru því, er
með þarfj þar til að þeim störu:
skiptum kæmi?
Sagt er að nokkrir Framsókn-
armenn liafi tekið „Þór“ á leigu
til þess aö hafa hiann í fiskflutn-
ingum milli islands og. Englands.
Hafi verið stofnað hiutafélag um
þessa útgei'ð. Nú vil ég spyrja:
Hvers vegna var þetta félag ekki
stofnað á samvinnugrundvelli?
Hvers vegna sýndu þeir ekki í
■ verkinu það, ,sem þe.ir eru að tala
am á papiiírnum? Þar finnst mér
að tækifæri heföi verið tii að
byrja á léttlátri skiptingu arðsins,
eins og. þeir kalla það, svo maður
gæti. séð hvað réttlætið &r þar
á háu stigi.