Alþýðublaðið - 22.01.1941, Blaðsíða 3

p----------ÆLÞÝÐUBLAÐIÐ ----------------------
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
. Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðslá: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lau i
AIjÞÝÐUPRENTSMIÐ.T AN
—, -----------------------------------------*
Hve ienni á slfkt að viðgangasí ?
SJÖ KOMMONISTAR hafa um
sl'.eið setið í gæzluvarðbaldi,
grunaðir um að hafa átt einn
@ða annan þátt í undirróðursbréfi
þvi, sem dreift var út á meðal
brezka setuliðsins hé'r í R|eykjavik
á meðan Dagsbrúnarverkfallið
stóð yfir.
Af rannsókn þeirri, sem fram
hefir farið, hefir hins vegar ekk-
ert orðið kunnugt annað en það,
að tveir þeirra manna, sem hand-
teknir haía verið, hafi snúið sér
til Dagsbrúnarstjórnarinnar, áður
en byrjað var að dreifa undirróð-
ursbréfinu út á meðal hérinann-
s-anna, og reynt að véla hana til
þess að láía dreifa því eða ein-
hverju slíku bréfi út á sina á-
byrgð. En sjá'ft er bréfið þannig
stilað, að enginn vafi getur leikið
á því, að tilgángur upphafsmann-
anna hafi verið sá, að velta fyr-
irf'ram öllura grun yfi'r á Dags-
brún eða Dagsbrúnarimenn, enda
þótt Dagsbrúnarstjóvnin sæi strax
1 gegn um svikamyllu kommún-
fsta og neitaði að eiga mokikurn
þátt í slíkum undirróðri á meðal
frnezka setuliðsins.
Öllum alvarlega og heiðarfega
hugsandi mönnum kemur saman
ium það, að hraklegra athæfi en
þessi undirróðurstilraun ko.mmún-
ista á meða! hins erienda setuliðs
hafi ekki verið unnið hér á landi
um langan aldur. í undirróðnrs-
bréfinu var íslénzku deilumáli á
blygbunarlausan hátt skotið til
hins erlenda og vopnaða valds,
■sem nú er statt hér í landinu.
Bæði nafngreindir og ónafn-
greindir fslenzkir menn voru rægð-
ir fyiir þvi En jafnframt er skor-
að á hin erlendu hermenn að
hafi heragann að engu, gcra
up r eisn gegn yfinmönnum síuum
og taka höndum saman viö einn
hóp íslenzkra manna á móti
öðrum til þess að gera út um
islenzkt deilUmál.
Alvariegra brbt hér á landi eins
og nú er ástatt er vart hægt að
h’ugsa sér: Það er ekki einasta
landráð að kalla þannig á ihlut-
un eriends valds í okikar innri
mál, eins og gert er í und:r-
róðursbféfinu. Sú tilraun, sem
gerð er í þessu sk\’n! til þess að
æsa hina óbr*'- b.eimenn til
wppueif "firmíinnum sin-
un. , úö Ijandsamleg-
asta nfi, sem hugsast getur
gagnvart hinu erienda setuliði,
svo að nkkj sé minnst á það,
hvaða ástand þnð myndi leiða
yfir okJ 1 liigin þjóð, ef slikur
umuirróður' bæri tilætlaðan árang-
ur og agalaus vopnaður her væi)i
hér uppi og yrði han ib ,ndi inn-
lends óaldarflokks eins og komm-
.únista í átökuim við aila þá, sem
þeir þykjast eiga eitthvað sökótt
við.
Það er, oins og áður hefir verið
sagt, enn ókunnugt, hver árangur
hefir orðið af þeirri rannsókn,
sem fram hefir farið í þessu öm-
uriega máli hingað til- En svo
iengi, sem e’cki hafa verið hafðar
hendur í hári annarra en þeirra
sjö kommúnista, sem þegar hafa
verið teknir fastir, munu fáir trúa
þvi, að fyrir rætur þessa hættu-
lega máls hafi verið komizt.
Hvað sem þessir sjö menn kunna
að hafa borið, mun enginn, sen:
nokkra nasasjón hefir af vinnu-
brögðum kommúnistaflokksins,
trúa því, að þeir hafi verið ann-
að en vesæl verkfæri annarra sér.
ábyrgari manna um þann verkn-
að, sem þeir eru ákærðir fyrir.
S’íkt athæfi er ekki ráðið né
f! amkvæmt upp á eigin spýtur af
neinum undirtyllum í flokki, sem
skipulagður er eins og flokkur
kommúnista, heldur af sjálfri
miðstjórn flokksins og þá fyrst rjg
fremst þeim, sem þar ráða öllu.
Og ef þeim tekst að koma sök-
inni af sér yfir á aðra, sem ekk-
eri hafa ve-"ið annað en verkfæri,
þá er sannarlega vafi, hvort ekki
væri verr farið en heima setið ’i
þeim málaferlum, sem nú eru í
aðsigi út af undirróðufsbréfinu.
Eða hvers viröi halda menn að
það sé, að fá fáein ginningariifl
kommúnistaforsprakkanna dæmd,
ef miðstjórn kommúnistaflioikksins
á að haldast það uppi óátalið, að
láta blað sitt, Þjóðviljann, lof-
syngja landráðin dag eftir daig,
eins og gert hefir verið.-og hefja
bæði upphafsmenn undirróðurs-
bréfsins og útbreiðslumenn til
skýjanna, eins og þeir hefðu unn-
ið eitthvert stéttariegt eða þjóð-
'egt afrek?
Hér fe:' á eftir sýnishorn af
a'eins einni ritstpmargrein
Þióðviljans um þetta mál, i gær.
Þar stendur:
„Það, sem útgefandi þessd
flugmiða hefir ráðizt í að gera,
er ... í fyrsta lagi verk, sem frá
sjónarmiði vericalýðs i stéttarbar-
áttu og sósíalismans er sjálf-
sagt og eðlilegt." (Letur-
breytingin gerð hér.)
Og „í öðru lagi ... er fram-
kvæmd þes a venks frá þjóðlegu
sjónarmiði séð lofsverð
f r a m ,k v æ m d , er siðar meir
mun verða þannig viðurkennd."
(Leturbreytingin einnig gerð hér.)
Og enn fnemur segir Þjóðvilj-
inn:
„F>*á þjóðernis- og stéttarlegu
sjónarmiði íslenzkra alþýðustétta
verður því veik þetta skoðað sem
hin viyðingarvelðasta
við 1 e itni ti 1 skipulagn-
ingar í frelsisbar áttu
vorri." (Deturbreytingin einnig
gerð hér.)
Jú, það er virðingaxVerð við-
leitni og lagleg frelsisbarátta, eða
bítt þó heldur, að kalla á íhlut-
un eriends valds í okikar innan-
landsmál og reyna að stofna til
uppréisnar og agaleysis í vopn-
uðu eriendu herliði, sem við verð-
ALÞÝÐUBIAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUB 22. JAN. ÍMÍ,
Lygarnar um launagreiðsl-
urnar i Bretavinnunni.
Eiga pær að verða rðfcsemdlrnar i
fcosnlngabaráttn fhaldslns fi Dagsbrúrt?
AÐ ER BERSÝNILEGT, ekki sízt af grein, sem Axel
nokkur Guðmundsson, einn af frambjóðendum í-
haldsins við kosningarnar í Dagsbrún, skrifaði í „Vísi“ í
gær, hvernig bardagaaðferðir íhaldsins eiga að verða í sam-
bandi við þessar kosningar.
I þeirri grein var ekki minnst einu einasta orði á
hagsmunamál verkamannanna í Dagsbrún, en í stað þess
laptar upp allar soralegustu lygarnar og dylgjurnar, sem
kommúnistar hafa borið út um Alþýðuflokkinn í því skyni
að rægja hann meðal verkamanna, og þá fyrst og fremst
hin eldgamla kommúnistalygi um það, að Alþýðuflokks-
menn hafi haft stórfé af Dagsbrún fyrir greiðslu á launum
1 Bretavinnunni og dylgjurnar um það, að Alþýðuflokkur-
inn hafi á einn eða annan hátt staðið að .sjóðþurrðinni í
Dagsbrún og haft hagnað af henni.
Mun verða .talað við Æxel þennan Guðmundsson á öðrum
vettvangi fyrir slík sorpskrif, eins og skýrt er frá á öðrum stað í
blaðinu í dag. En Alþýðublaðinu þykir rétt, að segja einu sinni
fá orð í fullri meiningu um þær ósvífnu blekkingar, sem hafðar
hafa verið í frammi um launagreiðslurnar í Bretavinnunni.
Það er nú enginn efi á því
lengur, að menn úr Dagsbiúnar-
jstjóminni hafa í úpphafi beinlínis
blékkt brezku herstjórnina með
þvi að segja henni þau'ósannindi,
snemma í sumar, að það væid
yenja hér í Reykjavík, að Dags-
brún hefði á hemdi. gréiðslu
vinnulauna fyrir atvinnurekendur
og fengi fyrir það 1 o/0 hinna út-
iborgugu vinnu’.aún.a í þóknun. Og
jætti öllum að vera skiljanlegt,
að slík framkoma hafi ekki verið
til þess fallin að auka álit Dags-
bfúnar eða bæta aðstöðu hénnar
gagnvari setuliðsstjórninni, þegar
það sanna kom i ljós í þessu
máli.
Allir vita, að Dagsbrún hefir
aldrei komizt að samningum við
íslenzka ’ atv'imnurekendur um
jietta né fengið neina þóknun frá
þetai. Og þegar setuliðsstjórnin
komst að því og sá, að hún hafði
verið vísvitandi blekkt, kippti hún
strax að sér hendinni og neitaði
að láta Bagsbrún hafa á hendi
gréiðsIU vinnulauna fyrir sig.
inn v!ð Atboi’stin !ann-
anna.
Þetta er sannleikurinn í mál-
uim að búa saman við um óá-
kveðinn ttaia!
En hve lengi ætla valdhafamir
að láta slík skrif Þjóðviljans við-
gangast óátalin? Getur nokikur
maður ímyndað sér, að sú rann-
sókn, sem nú stendur yfir,
hefði náð tilgangi sínum, þó
að eitthvert verkfæri konunún-
istaforsprakkanna játaði eitt-
hvað á sig, ef þeir menn
eru látnir ganga lausir, sem
þannig halda áfram að lofsyngja
landráðin dag eftir dag, í J>eim
augsýnilega tilgangi að undirbúa
enduriekningu þess athæfis, sem
framið var með Dagsbrunar-
verkfallið að skálkaskjóli fyrir
nokkrum dögum siðan?

Dagsbránarkosniggin:
Okkar listi
er B-Iisti.
KJÖRSTJÓRN Dags-
brúnar kom saman á
fund í gær mn kl. 4. I»á
voru komnir fram þrír
listaf, frá Alþýðuflokks-
verkamönnum, íhaldinu og
kommúnistum.
Ýmsir galiar voru á Iista
kommúnista, en sennilegt
er, að bann muni þó verða
tekinn gildur. — Ákveðið
er, að listi Alþýðuflokks-
\ verkamanna verði B-LISTI
l
inu. Hitt er ekkert annað en hel-
ber ósannmdi að auglýstagastjóri
Alþýðublaðsins, hvað þá heldur
einhverjir forystumenn Alþýðu-
flokksins, eða Alþýðufliokkurinn
sjálfur, hafi átt nokkurn þátt t
þvi að Dagsbrún var svift þess-
Um launagréiðslum. Enda er það
sannast að segja, að það eru
þrátt fyrir hinar fíflslegu dylgj-
ur íhaldsblaðanna ekkert frekar
Alþýðuflokksmenn en íhaldsmenn
sem nú vinna að útborgun laun-
anna I Brétavinnunni og hafa
’tekjur af því. Aðalmaðurinn á
skrifstofu þeirri sem herir úthorg-
anirnar með höndum er þannig
Sigurigísli Guðnason, gamall og
nýr starfsmaður íhaldsins'
við kosntagar hér í Reykja-
vik. þessi maður vinnur sem
fastamaður við þetta starf, en
aðrir, bæði íhaldsmenn og Al-
þýðuflokksmenn, auk annarra,
vinna að þessu etau sinni til
tvisvar í viku, aðallega á kvöld-
in og fá fyrir það eftiiVinnu —
og helgidagataxta Dagsbrúnar. —
Geta menn af þessu séð, hve heið
arlegur sá áburður íhaldsmanna
og kommúnista er, eða hitt þó
heldur, að Alþýðuflokkurinn hafi
haft einhvem fjárhagslegan hagn-
að af því ,að Dagsbrún var svift
Iaunagréiðs 1 unum í Brétavinnunni.
Bréf brezka sendflierr-
ans.
I sjálfu sér þarf enginn að
furða sig á þvi, þcnt bœzka
setuliðsstjórnin vildi ekki gréiöa
stórfé fyrix1 úíboiganir launa
um .frarn það sem , ís-
lenzkir atvinnurekendur gera,
og allra sízt er hægt að lá henni
það, eftir að hún kornst að þvf
að tilraun hafði veriö gerö til
þess að hafa þetta fé af henni
með hreinum og beinum blekk-
ingum. Það er því ekjki nerna
skiljanlegt, að brezka seíuliðið
neitaði að vera i þessu efni látið
sæta öðrum kjörum en aðrir at-
vinnurékendur.
1 bréfi ,sem biezki sendilierr-
ann hér skrifeði ríkisstjóminni þ.
6. nóv. s. 1., eftir að rikisstjórn-
in hafði tjáð honum óskir Dags-
brúnarstjóruarinnar um það að
fá að halda áfram útborgun iauna
í Bretavinnunni, segir sVo um
þetta efni: i
„Herstjórnin óskar ekki eftir
þjónustu utanaðkomaudi aðilja
við ákvörðun og útborgun
vinnulauna, og auk þess vili
brezka ríkisstjórnin ekki fallast
á að veita heimild til þess að
greiða einn af lumdraði fyrir
slíka þjónustu. Brezkir liðsfor-
ingjar ásamt flokki fastráðinna
íslenzkra skrifara og einhverj-
um verkamönnum inna þetta
starf af hendi. ’Þess vegna er
ekki óskað eftir þjónn tu Dags-
brúnar.“
Þetta ætti að nægja til þess
að sýna við hve mikil rök róg-
ur kommúnista og íhaidsmanna
í sambandi við launagréiðslurn-
ar í Brétavinnunni liefir að
styðjast.
Við þjófnaðaraðdróttanir Axels
Guðmundssonar I garð Alþýðu-
flokksins ætlar Alþýðubliaðið ekki
að dvelja í þetta sinn vegna þess
að þær munu verða ræddar við
hann á öðrum vettvangi, eias og
getið var um hér aö framan.
Frh. & 4. síðu.
Súðin
austur um land í strandferð
n.k. mánudagskvöld 27. þ. m.
Tekur flutning á allar venju-
legar hafnir austan- og norðan-
lands til Sauðárkróks. Eirmig
til Gjögurs og Búðardals. Vöru-
móttaka á föstudag.
Pantaðir farseðlar óskast
sóttir fyrir helgi.