Alþýðublaðið - 23.01.1941, Side 1

RITSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXII. ÁRQANGUBL
FIMMTUDAGUR 23. JAN. 1941.
19. TÖLUBLAÐ
láskólinn ætlar
að bygiia B:ó.
Mllli Austnrstrastis
98 Hafnarstrætis.
A
KVRDIÐ hefir verið,
að Háskólinn keypti
lóð undir fyrirhugað kvik-
myndahús sitt við Austur-
stræti og Hafnarstræti.
Hafa staðið yfir samn-
ingar um þetta undanfar-
ið og er þeim nú lokið.
L-óðin er beint á móti
ísafoldarprentsmiðju,
Austurstræti 5 og Hafnar-
stræti 6 og verður hægt að
ganga inn í hið fyrirhug-
aða , kvikmyndahús frá
báðum strætunum.
Lóðin er 419,3 fermtr.
að stærð og er kaupverðið
215 þúsund krónur.
„Lapageria
af skerinn
í lóít
T
OGARINN „Lapageria“,
sem strandaði í gær í
mymii Skerjafjarðar, náðist' af
skeriuu í nótt.
Er hann mjög lítið skemmd-
ur.
Orsök strandsins var sú, að
skipverjar gátu ekki áttað sig á
siglingaleiðinni vegna reykjar-
mekkjar, sem lagði frá Reykja-
vk. Vissu þeir ekki fyrr, en að
skipið rakst á „Kepp“, sem er
sker í mynni Skerjafjarðar.
Kosmngamar i Dagsbrún
hef|ast á laugardaginn.
---—.—.-
Listarnir eru þrír« en stefnurnar að«
eins tvær — Alpýðt fidkksins og tainna.
K
OSNINGARNAR í stjórn og trúnaðarráð Verkamanna-
félagsins Dagsbrún hefjasi á laugardaginn kl. 5 e. h.
og fer kosningin fram í Hafnarstræti 21. A sunnudag hefj-
ast kosningarnar aftur kl. 1 e. h., en ekki mun fulltrúaráðið
enn vifa hve marga daga kosningin verður láíin standa.
Þrír listar hafa verið lagðir íram: Listi Alþýðuflokks-
verkamanna, sem er B-listi, með Harald Guðmundsson í for-
.mannssæti, listi íhaldsmanna, sem er A-listi, með Héðni
Valdimarssyni í formannssæti og listi kommúnista, sem er
C-Iisti, með Sigurð Guðnason í formannssæti.
Áframhaldandí einangrun og ó-
sigrar, eða nýtt, heilbrigt starf ?
Það er öllum kúnnugt
hver stefna Alþýðuflokksverka-
manna er við þessar kosningar.
Hún er sú að gera enda á ein-
angrun og niðurlægingu Dags-
brúnar , í verkalýðshreyfing-
unni, að skapa starfhæfa og
heílsteypta stjórn í félaginu,
sameina félagið aftur allsherj-
arsamtökum verkalýðsins í
landinu: Alþýðusambandi ís-
lands, og gera Dagsbrún aftur
á þann hátt að því vopni, sem
hún áður var bæði fyrir verka-
lýð Reykjavíkur og fyrir allan
verkalýðinn um land allt.
Hins vegar er mönnum ekki
Laonadeilarnnr
í veitinga-
12 i Md?
Sáttasemjari hefir hafið samkomalags-
mmleitanir í deiln hárgreiðslukvenna.

i
GÆR og í gærkveldi
voru haldnir fundir um
deifu stúlkna í veitingahús-
uxm, en án þess að nokkuð
samkomulag tækist. Eins og
kmmugt er, er verkfalls-
frestur í þessum atvinnuvegi
átrunninn kl. 12 í kvöld. Al-
jþýðusamhandinu hefir verið
falið að fara með samninga
ffyrir hönd stúlknanna, ásamt
nefnd frá þeim.
Sáttasemjari ríkisins hefir
tekið í sínar hendur sáttaurn-
leitanir í deilu hárgreiðslu-
stúlkna og atvinnurekenda
og hef ir hann boðað báða að-
ila á sinn fund í dag. Hár-
greiðslustúlkurnar hafa af-
hent Alþýðusambandinu
málið og mun framlcvæmda-
stjóri þess mæta á fundi
sáttasemjara og einnig nefnd
frá stúlkunum.
Rafvirkjar sömdu í fyrri-
nótt og fengu hækkun á grunn-
kaupi, auk dýrtíðaruppbótar.
Starfsstúlknafélagið „Sókn“
hefir byrjað allsherjarat-
kvæðagreiðslu um vinnustöðv-
un 31. þ. m., ef samkomulag
hefir þá ekki tekist.
Verkamannafélagið í Stykk-
Frh. á 2. síðu.
ljóst hvað milli ber hjá hinum
listunum tyeimur, lista íhalds-
mannp og lista kommúixista,
því að báðir hafa þá yfirlýstu
stefnu, að halda Dagsbi’ún á-
fram fyrir utan Alþýðusam-
bandið og viðhalda á þann hátt
einangrun hennar og sundrung-
unni í verkalýðshreyfingunni,
það er öllu því, sem leitt hefir
til þess ófarnaðar fyrir Dags-
brún, senx nú er öllum lýðúm
ljós.
Þrátt fyrir það, þó að list-
arnir séu þrír, eru steínurnar
raunverulega ekki nema tvær,
sem um verður kosið í Dags-
brún: Siefna Alþýðuflokks-
verkamanna annárs vegar og
stefna íhaldsmanna og komm-
únista, ef stefnu skyldi kalla,
hins vegar. — Það er ekki sjá-
anlegt, hvaða munur væri á
því, hvort kosinn yrði listi í-
haldsmanna eða kommúnista,
þó að íbaldsblöðin séu að reyna
að telja nxönnum trú um að
Dagsbrún sé í hættu fyrir
kommúnistum, ef íhaldslistinn
yrði ekki kosinn. Dagsbrún er
í hættu fyrir báðum, íhalds
mönnum og kommúnistum. í
sameiningu unnu þessir flokk-
ar að því, að rífa félagið úr
tengslum við allsherjarsamtök
vcrkalýðsins, Alþýðusamband-
ið. Það átti að verða Alþýðu-
sambandinu til tjóns, en hefir
orðið Dagsbrún sjálfri — og þá
fyrst og fremst verkamönnun-
um í félaginu,' til mikiu meira
tjóns. Og í sameiningu hrundu
báðir þessir flokkar Dagsbrún
út í hið óundirbúna verkfall,
sem fyrirsjáanlegt var að ó-
mögulegt var að vinna og ekk-
ert gat hafzt upp úr, nema at-
vinnuleysi fyrir félagsmenn og
nýr álitshnekkir fyrir félagið
sjálft. Það var ekki einasta að
kommúnistar blekktu félags-
fundinn á nýjársdag út í þetta
verkfall með lygum sínum um
afstöðu brezka setuliðsins, —
íhaldið átti einnig sinn þátt í
því, því að ekki einn einasti af
forustumönnum þess í Dags-
brún hafði kjark eða einurð til
þess að segja verkamönnunum
sannleikann og mæla á móti
lýðskrumi og lygum kommún-
ista. Þvert á móti: Daginn eftir
þegar verkfallið var hafið, vissi
Gísli Guðnason, einn af íhalds-
mönnunum í stjói'n félagsins,
sem nú er aftur á lista þeirra,
engin ráð önnur betri en að
snúa sér til kommúnistans Jóns
Frh. á 2. síðu.
Foiitrúaráð Alpýðo-
flokksins í Rejkjovík
Fyr sti Sundur þess var
haldiun I gærkveldi.
S
AMKVÆMT hinum nýju
lögum Alþýðuflokksins
hefir verið stofnað Fulltrúaráð
i Alþýðuflokksins í Reykjavík og
kom það saman á fyrsta fund
sinn í Baðstofu iðnaðarmanna í
gærkveldi.
Haraldur Guðmundsson vara-
forseti Alþýðuflokksins setti
fundinn og stjórnaði honum í
forföllum forseta Stefáns Jóh.
Stefánssonar.
í stjórn hins nýja fulltrúa-
ráðs voru kosin: Guðm. R.
Oddsson, form., og auk þess
Guðm. í. Guðmundsson, Svava
Jónsdóttir, Nikulás Friðriksson
og Þorvaldur Sigurðsson.
Þá var kosin nefnd til að
semja starfsreglur fyrir 'Full-
trúaráðið og hlutu kosningu í
hana: Jónas Guðmundsson,
Frh. á 2. síðu.
Tobronk á valdi Breta
sfðan i gærkveldi.
Þeir téku pésundir faaga otf
grynní af herfangi.
C EINT í GÆRKVELDI var tilkynnt í London, að öll
^ mótspyrna ítala hefði verið bæld niður í Tobrouk og
borgin væri nú algerlega á valdi Breta.
Harðir bardagar voru háðir í borginni seinni partinn
í gær eftir að fyrstu fótgönguliðssveitir Nílarhersins, sem
voru skipaðar Ástralíumönnum, brutust inn í hana, skömmu
fyrir hádegið. En þeim bardögum var lokið í gærkveldi og
hafði Nílarherinn þá tekið þúsundir fanga og mörg hund-
ruð fallbyssur auk margs konar herfangs annars.
Fangarnir hafa enn ekki verið taldir nákvæmlega, en talið
er, að ítalir muni hafa haft yfir 20 þúsund manns til varnar í
borginni.
Örslitaofastan stóð
36 klakkustnndir.
i
Orslitaorustan um Tobx'ouk var
hörð, en stutt. Henni var lokið
36 klst. eftir að aðaiárásin hófst.
Bretar byrjuðu á því að klippa
sundur gaddavírsgirðingar Itala
utan við ytri varnaiVirki Itala.
En siðan brunuðu hinir bxiezku
skriðdrekar fram og á eftir þeim
fór fótgönguliðið, fyrstir allra
lÁstraiíUmenn, eins ojg i áhliatupinu
á Bardía.
Árásin á boigina var gerð úr
ölluan áttum í einu, þamnig, að
Italir vissu ekki, hvar þeir áttu
helzt að snúast til vamar. Hörð-
ust var viðuiedgnin um hæð milli
ytri varnarvirkjanna og boogar-
innar sjálfrar. Höfðu ítalir þar
sterk fallbyssuvígi, en urðu að
flýja úr þeim að lokUrn fyrir
hinni óstöðvandi sókn brezku
skriðdrekasveitanna.
Talið er, að manntjón Bneta í
árásinni hafi verið tiltöMega
mjög lítið.
Bæði í Rómaborg og Berlín
virðist mikið fát hafa gripið
menn yfir því, hversu fljótt og'
viðstöðulítið Bretar tóku To-.
brouk. Otvarpið I Rómabiorg
reynir þó að hUgga menn við
það, að sóknin verði Bretum
stöðugt erfiðari, eftir því sem
þeir kotmi lengra inn í Libyu o'g
þurfi að flytja liðsauka, vopn og
vistir lengri leiðir. En „Berliner
Börsen Zeitung" viðurkennir nú,
að Italir hafi ekki haft nægan
viðbúnað i Libyu til að inæta
sókn Breta.