Alþýðublaðið - 24.01.1941, Blaðsíða 2

ALÞVÐUBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUB 24. JAN. 1941.
MARIONETIE-LEIKFÉLAGIÐ;
FAUST
! •' .-'• "• -• J !
verður leikiíin í Varðarhúsinu í kvöld kl. 8V2.
ASgöngumiðar á kr. 2,50 og 3,50 fást í Éókav. S. Eymunds-
sonar og í VarðarhúsiriU eftir kl. 6. Böfh 'fá ekki aðgang.
Úir blaðúdómuin: „Léikritið sjálft er stófmérkilegt“ — „fram-
kvæmcl sýrnngarinnar var hin prýðilegasta, listræn og áhrifa-
mikil.“ (Mbl. 7. ján.' 1951.) „Hér er um að ræða veigamikið, efnis-
ríkt leikrií; og samræm,a.n, listrænan flutning.“ (Vísir 17, jan, ’41.)
—.—;—.—■„■.;•—■d.-'--—*——
H.F. EIMSKIPAFÉLAG ÍSLANDS,.
Tilpiini 1 vlðskiptamanna.
Vér leyí'um oss að benda heiðruðum viðskiptamönnum
vorum á, að vörur, sem þeir eiga liggjandi í vörugeymslu-
husum /orum, eru þar á þeirra ábyrgð og að þeim ber sjálf-
um að sjá um brunatryggingu á þeim, og um allar þær
tr ggingar, sem þeir telja nauðsynlegar.
Þetta gildír jafnt um þær vörur, sem eru í vorum vörsl-
uii hér í Reykjavík og hjá afgreiðslumönnum vorum víðs-
vegar um landið.
Reykjavík, 22. janúar 1941.
H.F. EIMSKIPAFÉLAG ÍSLANDS.
LAUNABEIL URNAR
Frh. af 1. siðu.
T 10rv.se! Astr. 6 og Tryggva-
skáli.“
VeTkfaiiið nær því til 16
vinnttsta a og um 100 starfs-
ítúlkna.
1 dag standa stúlkvrnar verk-
fallsvörð við vinnustaðina.
Allmikið ber á milli. aðilja. —
Stúlkurnar fara fram á hækkun
grunnkaups, sumarfrí og veik-
'indadaga og fulla dýrtiðamppbót,
en atvint urekendur bjóða aðeins
fulla dýi'tiðamppbót. v
Síarfssiiúknafélagið ,.Scbn“ hélt
ífund í fyrrakvöld, og vom þar til
■umræðu , ainingarnir. Fyrir lá
bxéf frá jórnamefnd ríkisspitai-
anna meö tilboði um hækkun
grunnkauiíS ura 5 kr. á mánuði
vg fulla dýrtíðaruppbót. En fund-
wrinn sanipykkti einróma að
hafna þessu tilboði. Var saann-
inganefndinni, en í henni er for-
ma.ur félagsins, ásamt stúlkum
af v nnustöðunum, gefið fullt uip-
boð fil samninga.
Á undinum gertgu 13 síúlkur i
félagið, par af 11 stúlkur, sem
vinia á einum vinnustað, á
sjúkrahúsi „Hvítabandsins".
I gærkveidi voru talin atkvæði
í allsherjaratkvæðagreiöslunni um
verkfall 31. þ. m., ef samningar
hefðu ekki tekizt, og var sam-
pykkt að gefa umboðið með 78
atkv. gegn 4.
*.Nót, félag neíavinnufólks,
samdi í gær við Félag neta-
verkstæðaeigenda í Reykjavík.
Gnnrnkaup er óbreytt. Dýr-
tíðar ppbót reiknast mánaðar-
lega 0 ' er greidd að fullu. Auk
þess náðist samkomulag um
forgangsrétt Nótarfélaga til
vinnu og skulu vinnuveitendur
snúa sér til formanns Nótar-
urn ráðningu starfsfólks. Upp-
sagnarfrestur er ákveðinn einn
11 tveir mánuðir eftir því hve
lengi fólkið hefir unnið. Þeir,
sen stc-rfað hafa 9 mánuði,
skulu hafa sex daga frí með
fullu kaupi. Auk þessara kjara-
bóta fengust nokkrar lagfær- I
ingar á eldri samningi. Óskar J
Sæmundsson fór með samninga
fyrir hönd félagsins.
Verkamenn á Húsa-
vik fá fulla dýrtíð
arnppböt op bsefck-
nn á prnnnkanpi.
NÁNARI fregnir liafa nú
borist um samninga
Verkamannafélags Húsavíkur
við atvinnurekendur þar á
staðnum.
FengU verkamenn ekki aðeins
fulla ídýrtíðaruppbót, heldur
einnig hækkun á grunnkaupi.
Verður kaupið í almennri dag-
vinnu kr. 2,06 um klst., eftíirvinna
kr. 2,84, helgiidagavinna kr. 3,00.
Dagvinna við skip kr. 2,50, eftir-
vinna kr. 3,20 og helgidagavinna
kr. 4,26.
Kauptaxti pessi gildir -til 1.
apríl og verður þá greiddur með
fullri dýrtíðaruppbót samkvæmt
vísitölu kauplagsnefndar.
STJÖRNARKOSNÍNGIN I HLIF
Frh. á 2. síðu.
einróma ,samþykkt að hafa
þessa menn í kjöri;
Þórður Þórðarson, formaður.
Sig. Guðnason, varaform.
Gísli Sigurgeirsson, ritari,
Guðm. Eggertsson, fjálmála-
ritari.
Kristj. Steingrímsson, gjald-
keri.
í varastjórn var ákveðið að
stilla upp: Gísla Kristjánssyni,
Þórði B. Þórðarsyni og Guð-
sveíni Þorbjarnarsyni.
Þá flutti Emil Jónsson er-
indi um hafnarmálið og skýrði
frá því, að innan skamms yrði
hafist handa með verkið. Verka-
menn í Hafnarfirði eru ákaflega
óánægðir með íhaldsmennina í
stjórn Hlífar, en ákveðið er að
I sömu menn verði aftur í kjöri
af hálfu íhaldsmanna.
Að Htan og snnnan, iltgerð
Ir eftir Guðbrand Jðns
Af öllum þeim sæg
manna hér á landi, sem
geta skrifað greinar- í blöð óg
tímarit, eru peir pó mjög fáir,
ferðirnar, Guðmund bis'kup góða,
áttliagabaridið i Dánimörku og
sem kalla mætti ritgerðarhöfunda
•á listrænan: hátt, éða pað, ,sem
Bretar kalla ý,éSSayists“, en sú
‘gréin fagurfræðinnar hefir próast
mjög með ýmsum pjóðum á sið-
•ustu öldum, einkum Englending-
uim og Frökikum. Einhver snjali-
asti ritgerðarhöfundur Englend-
inga, Charles Larnb, sem reit
„The essays of Elia“, er heims-
frægur ritgerðarhöfun du r, og em
sumar ritgerðir hans, svo sem
,,Dream-Children“, „A dissertation
■upon a’ioast pig“ og margar fleiri
tærastí skáldskapur, en aðrar, svo
sem: „A bachelors complaint of
the behaviour of married people“,
„The South-Sea House", „A cha-
pter on ears“ og fleiri bera vott
Um mjög pnoskaða athugunargáfu
afnám pess, og Dithmar Blefke.
Þá eru staðalýsingar; Vínarborg
og Ferð Um Neckar og Rín, á-
deilugrem um manria. i afn s-1 rrí pi
og að lókum gfein - ,sem heitir
Sagnfræði og mér finnst ein
merkilegasta gre'.nún í hókihni.
Skilgreimr hann. þ • á fræðilegan
hátt hvað sagnfræði sé, skýrir frá
skoðunum heimspékihga á sagn-
fræðinni og notagildi hennar á
‘ sviði þekxingarihnar á ýmsUm
i imium, greinir h'ana • í stufiptr i
ýnisar undirgremar, lýsir þróúii
hennar og pvk .hvérúig staifa hiarii;
að sagrifræðile ;um ; rannsðknúm,
tíýsir aðferðafræði sagnfræðiihnar.
Öll er grein pessi hin fróðlegasfa.;
Ferð um .Néckar og ,'Rin er og'
skémmtíleg og vel rituð grein, en
■ékSá' er ég"á' sama rriáli og höf-
unduninn mn pað, áð pýðing
Gísla B.rynjólfssoinar .á jrbreleý sé
betri en pýðing Steingnms Thor-
stelnssonar, heldur veit ég ekki
h ðr er lélegri eða ólíkari Heine.
1 1 greininni Monnanöfn ■'nýtur
íyndni og loxðlieppni höfundarihs
sín vel, óg er það hin parfasta
liugvekja.
Bökin er öll, eims rtg vfrnta
mátti,, hin fróðlegasta- c g-
skemmtilegasta:
K'. M.
Wodehdiise ritar skáM
sðgn i isýælni fámgelsL
-- .... -
Pjoðverjar tóku tiano I Frakkiand5 i vor.
og bráðskarpa kimnigáfu.
sannleikurinn er sá, að ef vel
er með efnið fatíð í ritgeröaform-
inu getur í pví fólgist engu
minni list eða skáldskapur en í
skáldsagna-' ljóða- eða leiikrita-
formi.
Þessi grein bókmenntanna hef-
ir iítíð verið iðkuð hér á landi,
sem listgrein, fram á síðustu ára-
tugi. En nú eru nokkrir menn
farnir að leggja sfund á petta
fiorm höfundskapar og eru þár
einna snjallastir Sigurður Einairs-
son og Guðbrandur Jónsson. Auk
peirra mætti nefna Guðmund Finn
bogason og Jónas, Jónsson, sem
báðir hafa afkastað miklu í þess-
atí grein.
Ferðasögurltara höfum við átt
allmarga og hafa þeim verið ærið
mislagðar hendur sumum hverj-
Um. Þó eru sjóferðasögur Svein-
bjarnar Egilssonar skemmtilegar
og frásagnaháttur Steingríms Matt
híasar,sonar hinn fjörlegasti, hann
nær svo vel ferðahraðanum í "stíl-
inn, en skemmtílegastar og bezt-
ar staðalýsingar ritar Guðbrandur
Jónsson, sem hér verður lítillega
íininnst í þessari grein.
Gu'ðbrandur Jónsson er einn
hinn fjölhæfasti ritgeröahöfundur.
Hann er fröður um margt, eink-
um pað, er að sagnfræöi lýtur,
ágætur málamaður, hefir ferðast
víða um lönd, séð margt og
kynnst niörgu, hefir glöggt auga
fyrir öllu sérkennilegu, er fljótur
að átta sig á nýjum fyrirbærum,
■minnið gott, stíllinn léttur og lið-
ugur. Hann hefir ritað fræðilegar
ritgerðir, svo sem „Frjálst verka-
fólk á íslandi fram til siðaskipta
og kjör pess“, sem kom út 1934
og margt fleira sagnfræðilegs eðl-
is,. smásögur eins og „Moldin
kallar og fleiri sögur“, ferða-
minningar, svo sem „Borgin ei-
lífa". Alls hefir hann skrifað um
20 rit, sem út hafa komið, auk
pýðinga.
Siðasta bók hans, „Að utan
og s!unnan“, greinar Um sundur-
leit efni, kom út rétt fyrir jólin
í vetur vestur á Isafirði og er
prentuð í prentstofunni Isrún. Eins
og nafnið ber með sér 'er efnið
greinanna ýmisiegs eðlis, sumt
er sagnfræðilegs eðlis svo sem
greinamar um Struensee, kross-
PG. W ODEHOUSE, höf-
. undur leikritsins „Fyrir-
vinnan,“ sem Leikfélagio sýndi
hér nýlega og bókarinnar „Ráð
undir rifi hverju,“ sern kom út
á íslenzku í fyrra, situr nú í
fangabúðum í Þýzkalandi í
húsi, sem einu sinni var geð-
veikrahæli, og er að rita skáld-
sögu.
Wodehouse er mjög þekktur,
brezkur rithöfundur. Hann
hvarf 26. júní s.l., þá staddur í
Frakklandi. Nú hefir fréttarit-
ari frá Associated Press fundið
hann í fangabúðum í Efri-
Schlesíu.
Þessi frægi háðfugl og rit-
höfundur var að rita skáldsögu
í miðjum hópi félaga sinna. —
Þar voru námumenn, sjómenn,
stúdentar frá Oxford og lista-
menn, alls um 1100 manns.
„Peningar liamla al-
mennirgí''
— Ég býst við, að þetta sé í
fyhsta skipti, sem skáldsaga er
skrifuð í geðveikrahæli, sagði
Wodehouse glottandi við blaða-
manninn.
— Þó veit ég ekki enn, hvað
ég á að láta bókina heita, en
mér hefir dottið í hug að kalla
hana „Peningar handa aimenn-
ingi“.
Eftir að Wodehouse hafði
veri'ð um skeiv undir lögreglu-
eftirliti> var hann, ásamt fleiri
brezkun; borgurum, tekmn í . í
ur 21. 31.11 og fluttur í fang dsi
í Loos.
Franska lögreglan fór með
hann eins og glæpamann. Hann
fekk ekki að fara út undir bert
loft nema' í einn klukkutíiaa á
dag.
— Og þýzki yfirmaðurinn,
sem kom í eftirlitsferð, fór eins
og fellibylur um fangelsið, bæt-
ir Wodehouse við.
Wcdeh07.se er bókavörður
fangabúðarbókasafnsins, en
það elur fjórtán bindi bóka,
og eru þær allar eftir Wode-
house.
— Þér getið hugsað yður,
hversu það er skemmtilegt af-
-spurnar ,segir Wodehouse með
sínu venjulega glettnisbrosi, að
á sama sal skuli vera fjórtán
menn í einu að lesa bækur eft-
ir sjálfan mig.
— Maturinn, segir Wodfe-
house að lokum — er 1 r á
fangabúðunum eins og hjá þýzk
um almenningi, en ég er að
verða hrifinn af þýzku kartöfl-
unum.
THE WORLD'S C2CD r /S
will come to your hon’ie every c' ..ough
THE CHRISTIAN S~!*NCE MONITOR
An International Laily Netvspapcr
It recorda íor you the world's clean, constructlvc doines, The Monitor
does not exploit crime or sensation; neither does it Ignore fhem,
but deals correctively with them. JFeatures for busy men aná ail the
íamily, includlng the Weekly Magazine Section.
The Christian Sclence Publlshing Sorlety
One, Norway Street. Boston, Masairhuietts &
Please enter my subscripfcion to The Christian Sclencc ' :onU( for
a period of
1 year $12.00 6 months $0.00 S months $3 00 1 mOL li $1.00
Saturday lssue, lncluding Magazine Section: 1 year $2.60, 6 lssue3 26a
Nnme__________________________________ ' ________
íf
Address -
Samfiie Cofiy on~ReqúesÍ~