Alþýðublaðið - 30.01.1941, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBIAÐIÐ
FIMMTUÐAGUB 30. JAN. 1941
—— ILÞYÐUBLAÐIÐ —-
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuiiúsinu við Hverfisgötu.
Slmar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son fheima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar i lau
AI, ÞÝSUPRENTSMIÐJAN
fllðggt er flað enn hvað geir vilja.
tr :>•(* o
i Llbyn
Kort af Austur-Libyu (Cyrenaica).
MORGUNBLAÐIÐ sendÍT Sjó
mannafélagi Reykjavikur
tóninn í gær. Það er ékki lík-
legt, að félagar þess verði sér-
staklega uppnæmir fyrir því, svo
vanir em þeir orðnir asnaspörk-
ttm Morganblaðsins og húsbænia
þess í garð þeirra allt frá því,
að sjómannaveTkfallið var háð
1916, sem var eldskírn þessa fé-
lagsskapar, og síðan allar götur
fram til dagsins í dag í sam-
bandi við hverja launadeilu og
hverja kröfu til réttarbóta, sem
Sjómannafélagið hefir gert fyrir
hönd félaga sinna.
Tilefnið til þessarar síðustu orð
sendimgar Morgunblaðsins, er ný-
afstaðinn aðalfusndur í félaginu,
en þar var lýst úrslitmm stjóm-
arkosningarinnar. Mgbi. svíðutr í
anguim að sjá einimgu og sam-
heldni sjómanna, og tekur til
þess bragðs, sem svo vel hefir
gefist gagnvart „Dagsbnm" og
„Hlíf“, að birta taumlaus ósann-
indi I fyrsta lagi segir blaðið
að ekíki hafi nenta „minna en
helmiinguir félagsmanna eðá rúm-
lega 5 hundruð“ tekið þátt í
kosninguinni. Þetta eru rakaiaus
ósannindi Þátt í kosningunni
tóku á 7. hundrað félagsmanna
og þó að það s é qRM nema
um helmingur félagsmanna, þar
sem í því eru um 1250 félagar,
þíá ber þess að gæta, að ekki
er hægt að srnala sjómönnum í
bí’Jiim á kjörstaðinn e'ns og íhaid-
ið er vant að gera við kosning-
íar h!ér 4 Reykjavik. Fé-
Jagar Sjómannafélagsins eru
drieifðir á skipum, sem koma
hingað ekki svo mánnðum skift-
ir, og auk þess eru ailmatgir
félagar í Sjómannafélaginu utan
af landi sem stunda sjó, ef til vill
aðeins um tíma, en fara siðan
heirn og koma hingað ekki svo
mánuðum skiftir. Verður að telja
að kjöTsóknin sé mjög góð, þegar
um 50% neyta atkvæðisxéttar síns
í félagi eins og Sjómannafélag-
inu.
1 sambandi við þetta má vekja
áthygli á því, að íhaldið hefir
gumað ákaflega, af þvi, að pví
tókst að halda völdum í „HÍíf“
í Hafnarfirði með 10—30 atkvæða
meirihluta. Þar fékk íhaldið frá
um 80 atkvæði til 140, og telur
það félag þó um 500 félagsmenn
Á aðalfundi j>ess mættu ekki
nema 50% félaganna.
Þá skrökvar blaðið þvi að and-
stæðingum stjórnarinnar gefist
ekki kostur á að sýna dndstöðu
sína í verki við kosningar í fé-
iaginu. Hvaða andstæðingum,
með leyfi að spyrja? Og þó að
þeiœ væru einhverjir, geta jieir
fullkomlega sýnt andúð sína.
StjórnarU'ppstilIingu er þannig
háttað, að á fundi er kosin nefnd
starfandi sjómanna til að gera
Uppástungu wm stjórn. Þessi
nefnd velur tvo menn til að vera
i kjölri í liverju sæti. Síðan velUr
'fundur í félaginu einn mann tií
að vera einnig í kjötri í hverju
sæti og síðan er atkvæðaseðillinn
búinn út með öllum þessum nöfn-
um og er þá bundin kosningj.
Til gamans skal þess getið í
þessu sambandi, að meðal annars
vair að þessu sinni í kjöri einn
ínaöur í gjaldkerasæti úr floikki
"peim, sem' íhaldið hefir nú inn-
byrt í Dagsbrún. Hann fékk að-
eins 23 atkvæði, en sá sem kos-
inn var fékk 526 atkvæði. Vel
hefðu íhaldsmenn í félaginu og
Héðinsmenn getað sýnt vilja sinn
með því að kjósa þennan mann.
Kosnfngin fer ekki aðeins fram
í skrifstofu félagsins heldur og
um borð í öllum toguruim iog
þeim fluitningaskipum, sem mögu-
legí er að ná til og hún, stend-i
(ur yfir í margar vifcur. Að þessu
sinni greiddu 402 sjómenn at-
kvæði usm borð í skipunum en
aðeins 206, sem voru í landi um
tíma, eða hafa þar fasta atvinnu.
Það er enginn klofningur í Sjó-
mannafélagi Reykjavíkux. Félagið
er rekið á hieimrm faglegton
grundvelli. Undirrót klofnings-
ins, kommúnistasprauturnar, hafa
a'dnei getað rutt brautina fyrir í-
haldssundrungunni innan þessa
stéttarfé'.ags, enda hafa menn það
svart á hvítu, að Sjómannafélag-
int» tekst að fá meira fram f-yrir
hönd félaga sinna en „Dagsbrún"
eða „Hlíf“, þar sem íhaldsmenn
og kommúnistar hafa hæst og
ráða mestu, illu lieilli fyrir með-
limi þeirra-
Annars sýndi þetta síðasta
asnaspark Morgunblaðsins í garö
Sjómannafélagsins, að glög'gt er
það enn, hvað þeir vilja.
EGAR hemaða i aðgerðii nar í
Libyu-eyðimörkinni drógust
á langinn, þótti ósennilegt að Sir
Arcibald Wavell hefði í hyggju
að gera annað en hrinda til baka
ítalska árásarliðinu og balda þvi
í skefjum-
Ef til viil hefir hann líka upp-
haflega haft þetta í hyggju og á-
kvörðunin um það, að færa styrj-
öldina yfir á yfirráðasvæði óvin-
anna hafi ekki verið tekin fyrr en
I>að var orðið Ijóst, hversu veik
mótstaða ítalska hersins var,
hversu þeír væru illa vopnum
búnir o-g hversu Utlir hermenn
þeir voru.
Nú, þegar búið er að fella eða
handtaka tvo þriðju hiuta ítalska
bersins í Libyu, ásamt vélaher-
sveitum, sem svo mjög liefir ver-
ið guanað af, og vopnabirgðum
þeirra, er ekki gott að segja,
hvar brezki herinn lætur staðar
numið-
Það lýsir vel striðinu í Libyu
og aðstöðu ítala þar, að Graziani
sá sér ekki fært að senda liðs-
auka til hins mjög svo aðþrengda
hers í Cyrenaica.
HeTsveitimar, sem hörfuðu frá
Sidi Barrani, voru látr.ar hjálpa
sér sjálfar eins og þær bezt gátu'.
Aðeins að mjög litlu leyti voru
gerðar tilraujiir til þess að
styrkja setuliðið í Bardie, en
engar til þess að korna til liðs við
setuliði'ð í Tobrouk.
Flutningaörðugleikar Breta
hurfu' úr sögunni, þegar þe'ir tóku
Bardia, því að höfnin þar er
miklu betur variu og betur útbú-
in að öllu leyti heidur en böfnin
i Sollum, sem er opin fyri.r hin-
um sífelldu noirðvestan\indum.
Þegar athugaðar em hernaðar-
áðgerðirnar í eyðimörkinni, verða
menn að hafa í huga |>á stað-
neynd, að breidd itölsku Libyu
er 850 mílur, og henni er skipt i
tvo hluta, skagann Cyrenaica,
sem skagar meira en 100 mílur
út í Miðjarðarhafiö og lgfgur
þess vegna undir meira regni,
sem veitir nrfigar vatnsbirgðir, og
Tripolis, sem er vestar. En milli
þe(ssara tveggja héraða er breitt'
lítt byggt svæði, þar sem lítið er
um vatn, fáir mannabústaðir og
um það liggur aðeins einn vegur
friaim með allri ströndinni.
360 rnilna efðisvæði.
Þetta eyðisvæði milli þessara
tveggja héraða, er nærri þvi 300
mílur á bfeidd. Eini vegurinn,
sem tengir saman hémðin t\rö,
liggur fram með sjónum. Þar er
því mjög hætt við loftárásum,
og tega Tripolis er þannig, að
illt er, ef ekki ókleift að flytja
liö þaðan og austur yfir.
Önnur staðreynd, sem nauðsyn-
legt er að hafa í huga, er sú,
hvað brezkui, léttvopnuðu her-
deildirnar geta verið fljótar í
förum fram og aftur um eyði-
mörkina og uinnið vefk sín á
stuttum tíma. Hið hálf-ófrjóa
land á Cyrenai c.a skaganum er
einkar vel fallið til hemaðar fyrir
léttvopnaðar sveitir, iog allar
hernaðaraðgerðirnar þar á skag-
anu/m hafa farið þannig fram,
að léttvopnaðar hliðasvéitir hafa
loikað leiðinni til . sjávar, löngu
áður en meginiiðstyrkurinn sótti
.fram, og þegar hánn hafði tekið
bo'rgina, vom léttvopnuðu sveit-
irnar komnar í námunda við
næstu borg-
Léttvopnuðu sveitimar hafa
verið sérstaklega útbúnar með
það fyrir augum að geta farið
hratt yfir óbyggð svæði. Áruan
saman hafa tiirawnir verið gerðar
í Egyptalandi til þess að geta
ekið vögnum um mjúkan sand.
Lansnia var einfðld.
Af tilviljun var það uppgötv-
að, að lausn þessa vandamáls
var mjög einföld. Ef notaðir vom
nógu breiðir hjólbarðar, sukku
þeir ekki ofan í sandinn. Það er
að sínu leyti likt og um fætur
úlfaldanna. Ef breiðir hjólbarðar
eru notaðir á mótorhjólum eða
íitlwm bíium, geta þeir þotið yfir
eyðanerkwrsandinn með 40 mílna
hraða á klukkustund, enda ,J>ótt
venjulegUT bíll myndi sökkva. í
wpþ að öxli- Og þeir geta farið
yfir ýmis konar torfærur.
Vegna þess, hversu vélaher-
sveitirnar geta farið með miklum
hraða um eyðimerkurnar, er það
kleift að láta léttvopnaðar her-
sveltir loka samgöngum Itala
milli Cyrenaica og Tripolis edn-
hvers staðar fyrir sunnan aðal-
hafnarborgina Benghazi. Þetta
verðuir áhættusöm hemaöarað-
gerð, en þegar ótti hefir gripið
óvinaliðið, er hægt að leggja í
áhættu, sem ekki væri þorandi
undir öðmm kringumstæðum.
PundanefBdin er m
fnllslOpnð.
INEFND skv. 2. gr.-bráða-
birgðalaga 26. þ. m. hafa í
dag verið skipaðir þesir menn:
Þorsteinn Þorsteinsson hag-
stofustjóri, eftir tilnefningu
ríkisstjórnarinnar.
Vilhjálmur Þór, bankastjóri,
eftir tilnefningu Landsbank-
ans og er hann jafnframt skip-
aður formaður nefndarinnar.
Ásgeir Ásgeirsson, banka-
stjóri, eftir tilnefningu Útvegs-
bankans.
Hilmar Stefánsson, banka-
stjóri, eftir tilnefningu Búnað-
arfélags íslands.
Kjartan Thors, framkv.stj.,
eftir tilnefningu Landssamb.
ísl. útvegsmanna.
Nefndin hefir í dag gert svo-
fellda ályktun:
„Fyrst um sinn, þar til öðru-
vísi verður ákveðið, mega
bankarnir yfirfæra í íslenzkar
kr. fyrir útflytjendur ísfisks
nægilega mörg sterlingspund til
þess að greiða kaupverð fisksins
samkvæmt lágmarksverði Út-
flutningsnefndar og annan ó-
hjákvæmilegan afgreiðslukostn-
að.“
FREYJUFUNDUR annað kvöld
kl. 8V>. Venjuleg fundarstöif.
Embættismannakosning. —
Spilakvöld. Fjölmennið stund
víslega. Æðstitemplar.
40 STÚLKUR vantar í fisk-
vinnu suður í. Njarðvík, gott
kaup. Upplýsingar á Vinnu-
miðlunarskrifstofunni. — Sími
1327.

BAKARASVEINAFÉLAG ÍSLANDS.
AðalfundisF
B.S.F.Í. verður haldinn fimmtudaginn 6. februar í baðstofu
iðnaðarmanna kl. 8 e. h.
Dagskrá: Venjuleg aðalfundarsíörf.
Félagsmenn beðnir að mæta stundvíslega.
STJÓRNIN.
Aðalfundur
lerkainaonafélagsms Dagsbrún
verður haldinn í Iðnó föstudaginn 31. þ. mán. kl. 5 e. h.
Dagskrá samkvæmt félagslögunum.
Sýnið skírteini við innganginn.
FÉLAGSSTJÓRNIN.
MSfMisa fil sðln
ésntuö vorképaskinn.
Samband isl. Samvinnnfélaga.
Slmi 1080.