Alþýðublaðið - 21.02.1941, Blaðsíða 3

---------------------------------------------------------
Ritstjori: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsitm við Hverfisgötu.
Síinar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Slefán Pét-
ursson (heima) Hringb/raut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagcitu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuSi. 15 aurar í lausasölu.
AIiÞÝÐUPRENTSMIÐJ AN v
«--------------—-------------------—------------1-------♦
Stríðsgróðiim o
AÐ er ekíki nema eðiilegt,,
að íbaidið ætli sér að gera
ítrustii tiliiaun til að halda þeirri
aðstöðu, sem það hefir nú, eftir
kosningar þær, sem fram .eiga að
landráðatetarfsdmi kommúni sta, má
sjá eina tilfaun þess til að íryggja
sér nokkur |iingsæti, sem ern því,
fara ! suinar. í afstöðw þess til
vægast sagt; mikiil vonarpein.ing'
• ur. Starfsem) kommúnista á
nefnilega að nota til þess að
reyna að koma sunidrungu af
ptað í röörrni íhaldsandstæðinga,
svo a.ð íhaldið geti fleytt rjómann
í næði. Fer það í þessU eftir
kenningunni: deildu og driottn-
a.ðu.
Af þessari ástæðu er reynt að
svæfa varnarráðstafanir lýðræðis-
ins gagnvart ofbeldinu óg lýð-
ræðisfjenduníuim, reynt að bera
blak af kommúnistum, tatað um
þá sem hættulausa unglinga og
óskaðlega angurgapa, þó að vit-
að sé, að hér er um menn og
flokk að ræða, sem ef bókstaflega
talað „skólaður" í því að virima
að falli lýðræðisins og reka er-
indi hinnar rússnesku yfirdrottn-
unarstefnu, sem mörg smáþjóðin
hefir fengið að kenna á.
Eftir að þetta er orðið Ijóst af
leiöurmn í Morgunblaðinu log af-
stöðu ihaldsflokksins, t. d. í verk-
lýðsfélögunum, til starfsemi þessa
erienda. undiriróðursfliokks, sjá
menn að íhaldið iætur engin með-
Ul ónotuð, sem það telur líkleg
,tii að skapa sér áviniring.
Pað er líka vitað, að nú ætlar
íhaldið að „spandéra“ margfallt
meiru í sambandi við kosninga-
undirbúninginn og kiosnintgabar-
áttuna en nokkru sinni áður. Pað
var sagt, að síðustu kosningar
hefðu kostað Sj á tf s t reð i sf 1 lok ki nn
um 300 þúsundir kr'. Þá voru
margir' íhaldsburgeisar á hausn-
um fjárhagslega. Nú er öðm máli
að gdgna. Fjökla margír helztu
forsprakkar íhaldsins hafa græif
milljónir á strfðinu og emg-
an skatt greitt af þeim. ,
En nú er skattfrfelsi miilj- :
ónagróðans í hættu, og meira
er því nú að verja en áður var
að aflæ Það er' því víst, að við
kosningar þær, sem fram eiga
að fara í sumar, verður ekkert
til sparað. íhaldið mun , skatt-
leggja máttarstólpa sína fyrir
flokfcinni og einstakir íhalds"
menn, sem sérstaklega sækjasí
eftir völdumi á stjómmálasviðinu,
munu ekki hika við áð leggja
fram álitlegar fjárfúlgur.
Burgeisum íhaldsins er það
fyllilega Ijóst, að þeir geta bein-
línis grætt á því, að spara ekki
við flokk sirm í' kosningabarátt-
unni. Þeir eru biinir að sjá það i
barátliumi núna eftir nýjárið við
verkalýðsfélögin, að þeir geta
ekki haldið gróða sínurn óskert-
um fyrir starfsfóikinu. Þeir finna
það, að nú ern aðrii' trmar en
I kosningarnar.
<---------
vioru á síðustu stríðsárum, þegar
kaupið hækkaði allt af IöngU á
eftir dýrtíðinni, og þá ekki nema
að. öi'litlu íeyti. Þá voru verka-
íýðsfélögin í lanidinu veik og lít-
iis megandi. Nú em þari orðin
öflug og sterk. Og þó að Dags-
brún þjáist af innbyrðis sundr-
ungu og Hlíf í Hafnarfirði sé
ekki orðin aninað en hlíf fyrfr at-
vinnurekendur, þá sjá þeir, að
þannig getur það ekki lengi orð-
ið, eftir að verkaimenn á þessum
stöðum hafa séð það svart á
hvítu, að anmars staðar' fæst
hækkun á griunnkaupi. Með því
að leggja ógrynni fjár í kosn-
ingabaráttu íhaldsins gera stríðs-
gróðamermirnir sér von/ir um að
geta hnekkt valdi verkaiýðsfélag-
anna með löggjafarstarfi Sjálf-
stæðisflokksins.
Þá er það stefnan í skattamál-
•Uim. Georg Brandes sagði, að
ekkerf dýr væri eins grimmt og
„kapitalistinn", er væri að verja
gróða sinn. StrfSsgróðamennimir
vilja vitainlega með öllum rnögu-
liegum ráðum koma í veg fyrir
pað, að strfðsgróði þeirra sé
skattlagðwr. Eininig vegina þess
ho'rfa þeir ekki í fjárútlátin, þeg-
ar fjokkur þeirra á í fhJ'ut- í
En þó að nú verði að líkindum
lagt enn meira í ko/sningasjóð í-
haldsins en nokkru sinni áður, þá
hefír það sýnt sig í stjómmála-
baráttu íhaldsins, að peningarnir
eru efeki einhlýtir. Þrátt fyrir það,
þó að hverf atkvæði hafi kostað
ihialdið tifa.lt Oig stondum hundr-
aðfalt á við aðm fiokka, þá hefir
það ekki dugað. Stefna þess hefir
ebki haft |ylgi þjóðarfnnar; hags-
munir þeirra fámenmu stétta, sera
öllu ráða í ihaldsflokknum, hafa
ekki farið saman við hagsmuni
alþýðunmar, sem alltaf ræður úr-
sliíúm í kosnimgum. Þess vegma
hefir íhaldið tapað öllum alþing-
iskcsnmgUm síðan 1927. Það hefir
hins vegar trúað því, að pcming-
arnn myndu veita því ságur. Sú
von hefir bmigðist og svo mum
enn verða. Það er vitað, að i-
haldinu hefir ekki auSrfzt fylgi, og
nú þegar .'ólk sér óheilmdi þess
í afstöðumni til landráðastarfsemi
kommúnista, þegar það sér svika-
myljúma, sem það beitir, þá mun
það verða til þess að rýra fylgi
þess enn meira.
Gífuryiði og peningar geta
ekki bjaxgað þvi.
ÚTSALAN
verður bara í dag og á morgun.
Nokkrir Frakkar á kr. 100.00.
Nokkrar Kventöskur á 12.50.
Kápubúðin
Laogaveg 35
ALÞÝÐL3LAÐSÐ föstudagub 21. febb. iml
Utanrikismálin á alþingi;
lanrilismálaráðherra gef-
ar skfrzln nm skipnn peirra
TANRÍKISMÁLARÁÐ-
HERRA gaf í gær í al-
þingi nokkrar upplýsingar
um rekstur utanríkismála-
þjónustunnar. Gerði hann
það um leið og hann mælti
fyrir frumvarpinu um utan-
ríkisþjónustu erlendis.
Hann byrjaði með því að
benda á að um leið og alþingi
gerði samþykkt sína 10. apríl s.
I. uni að utanríkismálin væru
tekin í hendur íslendinga, hefði
í fyrsta skipti veyið stofnað ut-
anríkismálaráðuneyti á Islandi.
Áöwr heyrðu þessi mál undir
sérstaka deild í stjómarráðinrii,
seim að vísri hafði sérstakan
skrifstofustjóra á seinni árum, en
þessi mál voari: þó aðallega í
hönduím eins aðstoðarmanns.
Eftir 10. apríl varð að setja rim
þetta fastar reglur, og þess vegna
voiiri gefin út brágabirgðalögin.
Var knýjandi nauðsyn að gefa úl
lögin ve;gna þess, að setja þurfti
reglur' um starfsemi erindreka
þjóðarinnar erlemdis.
Kváðst utanrikismálaráðherra
telja nauðsynlegt, að bætt væri
við b ráðabi rgða íögin greinum,
þar sem slegið væri föstui, að
starfandi væri uta'nrfkismálaráðu-
neyti i Reykjavík, og að starfs-
menn þess væru sumpart þeir,
sem stö'rfuðu í ráðuneytinu hér
heima og sumparf þeir menn,
sém störfuðu erlendis á vegum
rfkisstjórnarinnar, sem fulltrúar
rfkisins. Kvaðst hanin telja þetta
réít m. a. vegna þess, að allir
íslendingar myndu án efa vænta
þess ,að hér eftir verði utanríkis-
málin 1 hönidum okfcar sjálfra.
„Við höfum þegar sýnt það með
þeim ráðstöfunum, sem við erum
húnir að gera, að við erum þess
megnugir, að taka þessi mál í
okkar hendur að öllu leyti,“ sagði
ráðheTrann.
Þá rakti hann nokkuð firim-
varpið sjálft og gat þess, að
þab gerði íáð fyrir að útsendiir
fulltrúar yrðu tvenns konar:
'diplomatiskir erindnekar — sendi
herrar — og verzlunareriudrekar
— konsúlar. Hins vegaí er því
ekki slegið föstu hvar skuli vera
sendisveitir,' aðalræðismanna-
og ræðismannaskrifstofur, . en
það ' er gert í sams
feomar löggjöf hjá öðrum þjóðum.
En hér er gerf ráð fyrir þvi, að
það verði gert með sérstökum
tilskipunumi.
Eftir að hafa drepið á hið mik-
ilvæga starf sendiráðsins í Kaup-
maneahöfn, en það var stofnað
1918, gat ráðherrainin þess, að nú
hefði verið bætt við þremuir
sendiráðum: í London og Stokk-
hólmi og auk þess hjá niorsku
landflóttastjóminni í London. Þá
hefir verið stofnað sérstakt aðal-
feonsúlat í New York. Hefði get-
að komið til mála, að hafa sendi-
ráð þar, en ástæða þótti þó ekki
til að stofna slíkt embætti að svo
komnu. „Sendiráðið hefði þurft
viðskipta Bandarikjanna, New
York. Það hefði hins vegar orðið
mjög kostnaðarsamt, aö hafa
sendimenn á báðum stöðunum."
Þá skýrði ráðherrann frá því,
að með núverandi fyrirkomulagi
hefðum við tryggingu fyrir þvi,
að fulltrúi okkar ættí nokkuð
'greiðan aðgang að utanrikismála-
ráðuneytinu í Washington.
Nú skýrði utanrikismálaráð-
herrann nokkuð frá kostnaðinum
við rekstur .þessara mála. Sagði
hann, að laun sendiherra væru
10 þús. kr., laun senidifulltrúa og
útsendra aðalræðismanna 8 þús.
kr. og útsendra ræðismanna 4200
kr. En nauðsynlegt er, sagði ráð-
herrann, að bessir menn fái ripp-
bætrir, eftir því, í hvaða landi
þeir erto, svo að þeir geti feomið
sómasamlega fram fyrir hönd
þjóðar sinnar.
Staðairippbót sendifulltrúans í
London hefiir verið ákveðSi 23
þúsiund krónur, en líkur exu til að
þessi upphæð þurfi að hækka
nokkuð vegna vaxandi dýrtíðar í
Englandi. Staðaruppbót aðalræð-
jsmannsins í New York hefir ver-
ið ákveðin 35 þús. krónur, er
iftð nokkuð lægra en staðarupp-
bót sams konar starfsmanna
norskra og allmiklu lægri en
staðaruppbót aðalræðismanns
Svía í New York. Staðargppbót
sendifUílltrúans í Stokkhólmi var
ákveðin 22 þús. kr., og hefir
hann því í árslaun 30 þús. kr.
Loks ræddi ráðherrann niokkuð
um; kjörræðismenn (launallausa
fiulltrúa). Sagði hann, að gert
væri ráð fyrir, að þeir yrðu út-
nefndir fyrst um sinn aðallega í
Bietlandi, Baindatikjunum og Ka-
nada. Hefir þegar verið sldpaöur
einn kjörræðismaður: Sigursteinn
Magnússon í Ediinbioirg. Crtnefn-
isng kjörræðismainna er all langt
komið, og hefir feomíð til orða
að útnefna kjörfæðismeimi á eft-
i'rtölduim stöðum í Bretlandi:
Hull, Newcastle, Aberdeen, Grims-
by, Fleetwcod, Glasgow og Liver-
paol. Aðalræðismaðuirinn í New
v
I
snflnndagsiatínii
Hakkað ærkjðt
Lifur og hjortu
Svið
©koupléIa€|iá
f DAfi:
Samkvæmis og
kjólaefni
Flauel
Satin
Káputau
Gardinutau.
VerzlnuiKi
EDINBORO
York hefir þegar gert tillögtttí
um að útnefna kjörfæðísmenn á
eftirföldum stöðum í Bandaríkj-
unrim: Chicago, Bostom, Balti-
more, San Francisoo, Portland,
Granid Forks iog Minneapolis —
og enn frenrur á þessum stöðum f
Kanada: Halifax, Winnepeg,
Montreal, St. John (Nova Sootia)'
og St. Jiohns (New Forindland).
Og að lokrim' skýrði ráðherp-
ann frá því, að Sveinn Bjöms-
son sendiherria hefði, eftir beiðni
rikisstjómarmnar samið leið-
beiningarbók fyrir sendimenn rík-
isins eriendis. Er verið að leggja
síðustu hönd á að þýða þessa
bók á enska tungu.
Dansfe
heldur Sundfélagið ÆGIH
annað kvðld (langardag) í Oddfellowokáawa
Aðgonguniiðar seldir á sama
stað eftir kl. 5 á morgnn*
Ðansað nppi og niðri.
Aðeins ffyrir fslendinga.
SVEINAFÉLAG HÁRGREIÐSLUKVENNA:
Aðalfundnr.
Sveinafélags hárgreiðslukvenna verður haldinn sunnudag-
að vera í Washington, aðseturs- 1 hm 23. þ. m. klukkan 2 e. h. í Alþýðuhúsinu, efstu hæð.
TTnTt^T ' FUNDAREFNI: Venjuleg aðalfundarstörf.
geto fyrir erindrekann í aðalstöð ! MÆTIÐ ALLAR. STJÓRNIN,