Alþýðublaðið - 23.02.1941, Síða 1

XXIL ÁRGANGUR LAUGARDAGUR 23. FEBH. 1941. 45. TÖLUBLAÐ
Eigendur veitingahúsanna
beita svivirðilegri|kúgun.
Með aðstoðS félagsdéms og í verkfialls-
--------- -.. - "_ a •
brjóta tekst þeim að opna veitingahúsin.
STÆRSTU veitingahúsin
í bænnm, þar á meðal
Hótel Borg, auglýsa í dag, að
þau muni opna aftur, eftir að
hafa verið búin að vera lok-
uð vegna verkfalls stúlkna í
veitingahúsum síðan 24. f. m.
Hefir þessum atvinnurek-
enduni tekizt, með aðstoð E.
Claessens og annarra máttar-
stólpa íhaldsins hér í bænum,
að fá allmargar stúlkur úr fé-
laginu — og auk þess verk-
fallsbrjóta utan félagsins til að
taka upp vinnu í þessum veit-
ingahúsum.
Aðferðimar, sem atvmnurrek-
eradlux hafa beitt til að ná þessr
um áxangri, eru nákvæmlega þær
sðmu og þær, sem notaðar hafa
vetið af ýmsum atvirmuTekenidum
á öðmm tímum — ag þó sérstak-
Lega meðan samtökiu voru ung
og lítils megandi. Þeir hafa beitt
hinium svivirðilegustu hótunum,
toforðum iog fortölum, talað við
stúlkumar, eina og eina, og feng-
ið maiga í lið með sér í þessará
viðleitnd.
Þannig hefir þeim tekizt að
fá um 40 stúlkur úr Sjöfn, af
187, sem eru í félaginu, til að
segja sig úr ]>vi og taka upp
Vinnu í veitingahúsiunum.
En þrátt fyrir allar þessar
kunnu ofsófcnir harðsvíraðra og
samvizfculausra gróðamanna
gagnvart láglaunuðum stúlfcum,
hefði þeim mistekizt allar til-
raunir t þeirra, ef Félagsdómur
hefði ekki gengið í Lið með
þeim og dæmt samúðarverkfall
matsveina, veitingaþjóna og
hljóðfæraileikara ólöglegt og þar
með þverbrotið adlar regiur, sem
myndazt hafa um samúðarverk-
föll hér á landi og viðtekna hefð
og auk þess þverbrtotið til-
gang og anda vinnulöggjafar-
innar.
Þessi dómur réði úrslitunum.
Hann var sigur hóteleigendanna
og ðsigur verkafótksins, því að
eftir að dómurinn féll tófcu all-
margir veitingaþjónar upp vinnu
og unnu þar með skipulagt
sta-rf að því að eyðileggja og
uppleysa, ekki eingöngu félags-
skap stúliknanna, heldur og sitt
eigið félag, og það á sama tímia,
sem að samníngaumleitanir voru
að byrja fyrir stéttarhræðuir
þeirra á sjómrm.
Málgagn atvinnurekenda, Morg-
Frh. á 2. síðu.
Sigur vor er viss,
segir Duff Cooper
Miklar viðræður stjórnmálamanna og
hernaðarsérfræðinga bandamanna.
—...-■■■■■» -iU
DUFF COOPER, útbreiðslu-
málaráðherra Breta, flutti
ræðu í gærkveldi, þar sem hann
gerði styrjaldarástandið og
horfurnar að umtalsefni. Sneri
hann sér sérstaklega til brezku
þjóðarinnar og sagði, að hún
yrði að búa sig undir það að
þurfa að horfast í augu við enn
meiri þrautir á sumri komanda
en hún hefði þurft fram að
þessu.
„Það veltur á yður, hve langt
cr að bíða sigursins, en sigur
vor er fullviss." " r
Hann gerði hjálp Bandaríkj-
anna einnig að umtalsefni og
sagði, að hún ykist með degi
hverjum.
Menzies, forsætisráðherra Ást-
raþu, er nú eins og kunnugt er,
&taddufr í Jjondio'n, en koin þang-
að frá Afríkm Enn fremur eru
þar staddir margir ástralsfcir
hernaðarsérfræðingar. Sagði. Men-
►sies í ræðu, sem hann hélt í gær,
að Ástralíumenn myndu leggja
allt, sem þeir ættu, í sölurnar til
þess að slgur Bandamanna geeti
orðið sem mikilvirkastuir.
Það var skýrt frá því í Londion
í gær, að fjöldi verzlunar- og her-
skipa væri nú í smíðurn, ekki
eingöngui heima fyrir í Bretlandi,
fieldur og í Ástralíu og Kanada.
Var sagt, að skipastóllinn mundi
aukast stórkostlega á næstu inán-
uðum.
Anthony Eden og John Dill,
sem nú em staddir í Kairo, hafa
hafið viðræður við stjómmála-
menn og hernaðarsérfræðinga.
I Munu þeir báðir fara suður í
Frh. á 4. síðu.
Aðallnadur iUfiýðu
flokksfélagsBejrbja
víkur.
Abalfundur ai-
þýðuflokksfélags
Reykjavíkur verður hald-
inn á morgun í Alþýðu-
húsinu við Hverfisgötu og
hefst hann kl. 2 stundvís-
lega. Fyrir fundinum
liggja venjuleg aðalfund-
arstörf.
Féiagai eru beðnir að
fjölmenna ;á fundinn.
Hikil kaughækkun
verkamanua i
Raufarhðfu.
Saraamgar undirritaðir hér
snemma í morgnn.
HÉR í bænum eru staddir
tveir fulltrúar Verkalýðs-
félags Raufarhafnar til að
semja við stjórn Síldarverk-
smiðjanna um kaup verka-
manna á staðnum.
Þessir fulltruar eru Ágúst
Nikulásson og Kristján Önund-
arson. En fyrir hönd stjórnar
Síldarverksmiðjanna fara með
samninga Finnur Jónsson og
Sveinn Benediktsson.
Samningar. voru undirritaðir
fyrir hádegi í dag. Mánaðar-
kaup verkamanna hækkar úr
kr. 280.00 í kr. 320.00, kaup
þróarmanna og kyndara hækk-
ar úr kr. 300.00 í kr. 335.00.
Kaup í almennri dagvinnu
hækkar úr kr. 1.15 í kr. 1.28,
í skipavinnu úr kr. 1.50 r kr.
1.60, í kolavinnu og eftirvinnu
úr kr. 1.60 í kr. 1.75 og i helgi—
dagavinnu úr kr. 2.00 í kr. 2.10.
Auk þess fá verkamenn fulla
dýrtíðaruppbót og ýms hlunn-
indi, þar á meðal fullt lcaup í 6
daga, ef þeir slasast við vinnu.
Kvenfélag Alþýðuflokksins
minnir félagskonur á, að
fræðsluflokkurinn í heilsufræði
kemur saman á mánudagskböld kl.
9 í Alþýðuhúsinu.
Áheit
á Strandarkirkju kr. 20,00 frá Þ.
Umræður á alþingi um
lof tvarnir og hertðbuna
....4--' —
Fyrirspnrnir Finns Jénssonar
og swör forsætisráðherra.
VIÐ UMRÆÐUR um loft-
varnalögin á alþingi í
gær bar Finnur Jónsson al-
þingismaður fram þrjár at-
, hyglisverðar fyrirspurnir, —
vegna þessara mála, sem nú
eru orðin svo mikils varð-
andi fyrir okkur Reykvík-
Fyrirspurnir Finns voru
þessar: í fyrsta lagi spurðist
hann fyrir um það, hvort rík-
isstjórnin hefði látið gera
nokkrar áætlanir um kostnað
við smíði sprengjuheldra loft-
varnabyrgja í Reykjavík.
í öðru lagi gerði hann fyrir-
spurn um það, hvort nokkuð
hefði frekar verið athugað um
myrkvun bæjarins. Erlendis
kvað slíka myrkvun vera skoð-
uð sem ein öruggasta og mest
aðkallandi loftvarnaráðstöfun.
Loks spurði Finnur um það,
hvort nokkuð hefði verið athug-
að um það, hvort innrás Breta
hingað í landið væri runnin
undan rifjum nokkurs einstaks
íslendings. Benti hann á, að
eini maðurinn, sem hefði hreyft
því á alþingi að biðjast vernd-
ar Bretlands og Bandaríkjanna,
hefði verið Einar Olgeirsson. En
Einar skoraði einmitt á þessum
sama þingfundi á ríkisstjórnina
að svara því, hvort henni hefði
verið kunnugt um að hertakan
væri í vændum löngu áður en
hún gerðist.
Forsætisráðherra varð fyrir
Svörum .
Fyrstu fyrirspurn Finns um
kostnaðaráætlun við sprengju-
held loftvarnabyrgi svaraði
hann á þá leið, að vitað væri að
slík byrgi kostuðu fleiri millj-
ónir króna.
Myrkvun Reykjavíkurbæjar
kvað hann ekki hafa verið tíma-
bæra þegar hertakan fór fram
s.l. vor, því að þá hefði verið
tekið að birta nótt, svo að
myrkvun hefði ekki komið til
greina. En eflaust yrði nánar
athugað um þetta.
Þriðju spurningunni svaraði
forsætisráðherra þannig, að
ekki væri vitað, að Einar Ol-
geirsson hefði svo mikil áhrif í
Bretlandi, að hann hefði nokkru
fengið áorkað um hertökuna, —
enda þótt viljinn kynni að hafa
verið nægur. — Var ekki laust
við, áð menn kýmdu að þessum
umræðum um áhrifavald Ein-
ars Olgeirssonar um hernaðar-
áætlanir stórveldanna.
Vlsitalan i febrúar
er 148.
SAMKVÆMT upplýs- J
ingum, sem Alþýðu- j
| blaðið hefir fengið hjá Við- I
1 skiptamálaráðuneytinu er I
;! vísitala kauplagsnefndar ;
j! fyrir febrúarmánuð 148. ;
!; í janúar var vísitalan 146 !;
!; og hefir því hækkað um ;;
!; 2 stig í janúar. Allmikil ;j
j j hækkun varð á landbúnað- ; j
;j arafurðum í mánuðinum, jj
jj en aftur á móti talsverð j!
j j lækkun ®á fiski. — Aðrar j;
jj breytingar á vöruverðinu
!; voru ekki stórvægilegar. !;
Ráðast ÞJððverjar 4
Búlgaria 4 morgnn?
MIKLAR fréttir berast nú
um það, að Þjóðverjar
flytji lið um Rúmeníu til
landamæra Búlgaríu.
Skýrði útvarpið í Istambul
frá því í gærkveldi, að stöð-
ugir herflutningar færu fram
á þessum slóðum og að Þjóð-
verjar séu að leggja flotbrýr
yfir Dóná, en þeir hafa bann-
að siglingar um ána á 80 km.
löngu s\'æði.
Jafnframt þessum fregnum
dreifa Þjóðverjar út fregnum
um óeirðir í Búlgaríu. Telja
menn þetta vera fyrirboða
þess, að Þjóðverjar hyggi á
innrás í Búlgaríu þá og þeg-
ar, jafnx'tl nú um helgina.
Stór Rauóa-kross-
sýaing hefst ð
morgm.
Sýnð verðnr margslsáttar start-
semi Raaða-krossms.
Rauði kross íslands
bauð blaðamönnum að
sjá merkilega sýningu í Há-
skólanum í dag.
Sýning þessi kynnir hina
margþættu starfsemi Rauða
Krossins. Þar er m. a. gerð
grein fyrir helztu viðfangsefn-
um stofnunarinnar hér á landi á
undanförnum árum, en þau eru
m. a.: sjúkraflutningar, sjúkra-
skýli í verstöðvum, námskeið f
Frh. á 4. síðu.