Alþýðublaðið - 23.02.1941, Blaðsíða 3

ALÞYÐ13LAÐIÐ
LAUGASDAGUB 23. FEBR. 1941.
ALÞtÐUBLAÐIÐ
Ritstjóri: Stefán Péttirsson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
: ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilh}. S. .Vilhjéms-
son (heima) Brávaliagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsiriu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906,
g Verð kr. 3,00 á mánuði: 15 aurar í lausasölu.
A I, Þ ÝÐUPRENTSMIÐJAN
Er það ekfci „brjálæði“ og „Tií(irring“
ÁÐ sjá væntanlega allir
; heilvi'ta menn, að það
brjálæði, siem ríkt hefir í ohkar .
skattamálum og ríkir enn, getur
ekki gengið lengnr. Pað er hrein
og bein vitiirring, ef áfram verð-
ur halidið á sörnu braut.“
Þannig. förust Mor'gUnblaðinu
iorð í ritstjómargnein í gær um
skattana. Og vissulega munu
flestir taka undir þau. Eða er
það ékki „brjálæði“ og „hrein
og bein vitfirring", áð ínilljóna-
gxóðimn af ísfiskssölunum til út-
landa skuii énri vera skattfrjáls,
þegar állslaus aimenningur er að
sligast undir byrði skattaþUng-
ans?
Alþýðublaðið birti i gær
skýrslu : um ísfiskssölur togar-
anna, línugufuskipanna og mótor-
skipanna á árinu, sem leið. Hún
sýnlr svo ævintýralegar upphæð-
ir, að engan hefir niokkru sánni
órað fyrir öðru eins hér á landi.
Þrjátíu og fimm togarar hafa selt
ísfisk á árinu fyriir samtals 63,4
milljónir króna, eða að meðal-
tali fyrir 1,8 milljón bver. Og
fjörutíu og eitt línuveiðagufuskip
og móto'rskip hafa selt fyrir 21,1
milljón króna, eða 0,5 milljón.
hvert. Allt að helmingtuf af
þessum upphæðum er hreinn
gróði útgerðarfyrirtækjanna. Og
þessi ævintýralegi gróði hefir
fram á þennan dag verið skatt-
frjáls, en hinir, sem berjast í
bökkuim, verið látnir bera allar
byrðar hins opinbera, ríkis, bæja
og sveitarfélaga. Er það ékki
„brjálæði" og „hrtein og bein vit-
firring“?
Það finnst áð miimsta kost.i
öllum almenninigi. En Morgun-
blaðið á við allt aninað. Það er
ekki skattfnelsi útgerðariinuar,
sem að þesS dómi er „brjálæði"
og „hnein og bein vitfixring".
Þveri: á móti. Þegar Um afnám
þess hefir verið talað, er ’engul
líkara en komið hafi verið við
hjartað í íhaldim Engin „rök-
semd“ hefir verið svo hlægileg
og auðvirð'ileg, að Miorgunblað-
ið væri ekki þekkt fyrir það, að
nota hana skattfrelsinu til rétt-
lætingar og vannar. Það fyrirvarð
sig ekki einu simni fyrir það, að
gc-a þá tillögu ólafs Thors að
sinni, að miilljónagróða útgerð-
arinnar á árirnu 1940 yrði hlíft
við sköttum gegn því, að út-
gerðarfyrirtækin létu nokkra
aura af hendi rakma í sjömanna-
skóla!
Það þarf vissulega að taka
skattamálin til alvariegnar emdur-
skoðunar á því alþingi, sem nú
er mýlega saman komið. En fyrst
af öllu þarf að afnema skattfnelsi
útgerðarinniar og tryggja það, að
sitríðsgróðinm greiði fnamvegis
það til opmberra þarfa, sem hon-
um ber.
Það er ekki til neims fyrir
Morgunblaðið og þá, sem að því
standa, að reyna iað telja- mönn-
u.m trú um það, að utgerðin fái
ekki staðizt í framtíðinni, ef
skattfnelsið yrði afnumið og
stríðsgróðinn skattlagður. Það
hefir haldið þvi fram, að út-
gerðarfyiirtækin gætu ekki end-
umýjað skipastól sirnn nema þvi
aðeins að þau nytu . skattfneísis-
ins áfram. En hver hefir farið
fram á það, að svo nærri þeim
yrði gengið, að þau gætu ekki
lágt fyrir fé til nýbygginga? Því
hefir hvað eftir anhað verið
hreyft hér í biaðinu, og fulitrúi
Alþýðuflokksins i milliþinga-
(nefnidinni í skatta- og tollamái-
um> fyrir löngu lagt fram tillögu
í nefndinni þess efnis, að sett
verði lög Um sérstakan nýbygg-
ingasjöö útgerðarinnar undir
stjórn og eftirliti hins opinbera,
þar sem útgerðarfyrirtækin gætu
lagt fyrir fé til endumýjunar
skipastólnum, fé, sem nyti stór-
kostlegra ívilnama ’ um skatt-
greiðslur — en þvi aðeins þó,
að það yrði raunverulega notað
tíl nýbyggimga; að öðram kostí
rynni mikill hluti þess ti’l hins
opinbera.
Hvers vegna hefir Morgxuiblað- í
ið ekki feonrið éinu orði imn á
þessa tillögu, ef því fer eirdur-
nýjum skipastólsins og framtíð
útgerðarinnar eins mikið áhuga-
mál og það lætur? Með slíkum
sjóði ætti þó að minnsta kosti
að vera tryggt, að nokkraim
hluta striðsgróðans yrði virki-
lega varið til endumýjunax á
skipastólmwn. En hvaða trygging
væri hins vegar fyrir því, þó
að striðsgróðirin yrði eftír sem
áður látinn skattfrjáls, ef útgerð-
armönnum væri það algerlega i
sjálfsvald sett, hvemig þeir ráð-
stöfuðu honum? Vill ekki Morg-
unblaðið svara þfeiiri spumiugu?
Það er ágætt, að tala um
„brjálæði" og „vitfírringu" í
skattamálum okkar og krefjast
enidurskoðunar á þeim. En það
er svo bezt, að það sé ekki ein-
mitt gert af þeim, sem fastast
ha’da í skattfrelsi hins ævöntýra-
íe; a striðsgróða, mesta „brjálæð-
isins“ og undursamlegustu „vit-
firringuna, sem nokkru s’nni hefir
þekkzt í okkar skattamálum,"
IliÍfllllHÉl
ÞAÐ er auðséð á Mor'gunbl.
í morgun, að skrif Alþbl.
undanfarið hafa komið við kaun
þess, og snert illa samvizku
þeirra manna í Sjálfstæðisflokkn-
um, er undamfarið hafa daðraö
yið einræðisstefnuina. Gripur
Morgunblaðið þar til sins vana-
lega vopns, að Alþýðuffliakkun-
inn sé að deyja! Um það atriði
gefst tækifæri til þess að ræða
nánar við Sjálfstæðisflokkinn og
' ATNSVEITA Rcykjavikur
vill vekja athygli bæjar-
búa á því, að líðasttíðnar 1—2
vikur hefir vatneyðsla í bænum
farið ört vaxandi og það svo,
að tíl störvándræða horfir, ef ekki
verður úr bætt. Síðan á mánu-
dag hefir eyðslamverið svo mikil,
jaffnvel að nóttunni, að vatns-
geymarnir hafa ekfci verið fullir
að morgni og flytja þó pípurn-
ar frá Gvendarbrunnum til vatns-
geymanna 240 lítra á sekundw
hverri, eða rúmlega það, því nú
er óvenju mikið vatn í Gvendar-
brunniunx.
Um bílun á aðfærsluæðunum
er ekki að fæða og fer því allt
þetta vatnsmagn tíl bæjarins.
Sem sýnishora þess hvernigfar-
ið er með vatnið'má geta þess,
að síðustu næturnar (]>• e. frá kl.
8 að kveldi til kl. 8 að miorgnij
' hefír vatnseyðslan numið að með-
altali 150—200 Htraim- á hvert
einasta mannsbarn í bænum, en
yfir sólarhrmginn hei'ir notkunin
áð meðaltali veriö um 400 títrar
á hvert einasta mannsbarn og er
þó nokfcur hlutí bæjarbúa vatns-
laus nokfcwm hluta dagsins.
Báðar þessar tölur sýna að
vatnseyðsían er óhóflega mikil
og þó sérstaklega á næturaair.
blöð hans, eftir næstu kosningar.
Og þótt hinir nýriku Sjálfstæðis-
menn láti nú veralegar upphæðir
af hinwm skattfrjálsa gróða sín-
urn, ganga til kosningaáróðurs,
mun A! þ ýðufIofckurinn óhræddur
mæta þe3sum andstæðingum sín-
um með ölluni þeirra innbyrtu
nazistum og aðstoðarmönnraxri
þeirra í kommúnistaflokknunx.
Morgunblaðið gerist svæ djarft
að álasa öðram flokktim fyrir
að svíkja stefnu sma. Hvemig
hefir Sjálfstæðisflokkurjnn fraan-
kvæmt stefnu sína, eftír að hann
fé-kk 2 fulltrúa í ríldsstjórnina?
Al'lri gagnrýni flokksins undan-
fati'ið má nxeð réttu beina að hon-
um sjálfum í stjórnafstarfsemi
hans undanfarin 2 ár, enda munu
margir flokksnxenn Morguinbl.
finna það, og næjgir í þvi efni að
benda á rösklega ritaða grein
Björas ólafssonar heildsala í
Frjálsri verzlun, ekki alls fyrir
löngu. Munu betri tækifæri gef-
ast til þess síðar og fyrir fcosn-
ingaraar að ræða nánar tryggð
Sjálfstæðisflokksins við kenning-
ar sínar uridanfarin andstöðuár.
Það lætur dálítið undariega í
dálkunx Morguriblaðsins, að sjá
áðra ásakaða um ofbeldi og kúg-
un — að sjá blað atvinxiurekenda
bera frarn þessar ásakanir, blað,
sem stutt er af nazistum, blað,
sem nazistair starfa við, blað, sem
heldur hlífiskildi yfir kommún-
istunx, blað, sem deilir á dóm-
stó’anna fyrir afbrat þeirra gegr.
íslenzkum Iðgum, og blað, sém
alltaf er þess albúið að haMa
uippi beínum og óbeinum vömum
fyrir franxferði ofbeldisftókka.
,.Er unnt að komast öllu lengra
frá Ixugsjón Iýðræðisins," svo
notuð séu eigin orð Morgunbl.
Það hefir lengi haft á sér yfir-
skyn lýðræðisins, en ’ : ; ■>-
ar á hefir reynt, afneiía'é
krafti.
hfermenn nota mikið vatn að nótt-
unni, þvi jxeir hafa víða byggt
smávatnsgeyma, sem þeir fylla
að nóttunni og mota svo úr á dag
inn, til þess að taka þá ekki eins
mikið vatn frá bæjarbúum. Næt-
uieýðslá þeirra kemst þó hvergi
nærri því, sem að ofan greinir
og hlýtur fólk að láta vatnið
renna í stórtxm stil að óþörfu
að nóttunni, jafnframt því, sem
óþarflega miklu er eytt á daginn.
Þetta ástand er stórhættulegt.
Þegar bruninn varð á. Hverfisgöt-
30, varð að lofca fyrir tvær af
þeimi 4 höfuðæðum sem flytja
vatn til mið- og vestuirbæjarins
meðan á brananum stóð, tíl þess
að fá nægilega mikið vatn til
slökkvistairfsins. Þá tvo tíma, sem
lokunin stóð yfir var töluverður
ur hlutí vesturbæjarins vatnslítill
eða vatnslaus. Ef um sama ley.ti
hefði kviiknað í vestuir í bænum,
hefði orðið að opna aftur ©g þá
hefði orðið lítíð vatn á báðum
stöðum, og hefði getað orðið stór-
tjón af.
Ef tíl loftárása kemur, má bú-
ast við að eldur komi upp á
tmörgum stöðum í senn, og er þá
nauðsýnlegt að sem mest vatn
sé fyrir hendi tíl að slökkva með.
Þótt ekki sé tekið þetta hættu-
legasta dæsntí upp á vatnsþörfina,
má benda á það, að á þeím
stððum í bænurn sem hæst liggja
og daglega verða nú vatnslausii1,
era tveir spitalar: Landakot og
Hvítabandíð, en þeir mega hvað
sízt án vatris vera.
Enda þótt vitaö sé, að hið
brezka setulið noti allmikið vatn,
er engin efi á að bæjarbúar eágá
rnestdn þátt í þessari óhóflegu
eyðslu á vatninu. Yfirmenn setu-
liðsins gera það sem þeir geta
til þess að það notí sem mirinst
vatn frá bæjarbúum, og bæjarbú-
ar geta ef þeit vilja og era sam-
táka, gerf það sem á vantar til
þess að allir hafi nóg vatn.
í september sxðastliðnum, var
svipað ástand með vatnsveituna
Þá var skorað á almenning að
fara hóflega með vatnið, og bar
það þann árangwí, að siðán hefir
verið nægilégt vátn um allan bæ
þar til nú fvrir skemmstu. Það
er engin efi á því, að það sama
ér hægt að gera nú, og vess
vegna skorar vatnsveitan á aila
bæjarbúa, að fara sparlega með
vatnið.
1. Látið aldrei vatn rtenna að
óþörfu.
2. Látið tafariaust gerá við bil-
anir, serix valda léka.
3. Tilkynnið VatnsvdtWnmi —
eftíriitsmanni eða skrifstofu Bæj-
arverkfræðings — ef þér verðið
var 'við að óhófleg vatnseyðsla
á sér stað.
Ef bæjarbxiar eru samtaka og
fara eftir þessum fyrirmælum,
þeta þeir allir haft nægilegt: vatn
þegar á morgxm.
Á ÞRIÐJUDAGINN.
, SpaðsaltaS dilkakjöt.
Flesk.
Baunir.
Gulrætur.
Þurkað hvítkál.
Súpujurtir.
Athugið. Baunirnar soðna fljótt séu þaer lagðar í
bleyti á mánudagskvöld í sjóðandi vatni með ör-
litlu af sódadufti.
G^kaupfélaqiá
HÓTELBORfi
ISIir salirnir opnir