Alþýðublaðið - 25.02.1941, Blaðsíða 3
ALÞÝÐL3LAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 25. FEBR. 1941.
SIÞTÐUBLAÐIÐ
.1
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3,00 á mánuði. 15 aurar í lausasölu.
A I, ÞÝÐIJPRENTSMIÐJAN
Árásir kommúnista á „S|aínaru
stúlkurnar og Alþýðusambandið
KOMMONISTAR eru í blaði
sínu 23. þ. m. að hlakka yfir
því með íhaldinu, að eitt félag
innan A1 þýðusambancl sins hafi
tapað verkfalli. Segja þeir i því
sambandi, að verkfall þetta hafi
tapast vegna þess, að Alþýðuv-
flokksmenn haíi verið búnir að
draga sér sjóði Alþýðusambands-
ins. Petta sé álíka verknaður og
'ief herforingjar í stríði stælu öll-
•um matvæ’.abirgðumfrá hermönn-
umium, og svona menn eigi auð-
vitað að skjóta.
Stúlkumar hafi þess vegna
verið svangar; þær hafi verið
eendar út i verkfallið „skotfæra-
1ausar“ og þeim hafi ekki verið
•séð fyrir mat.
Ofan á þetta bætist svo, eftir
því sem kommúnistab'aðið segir,
að Alþýðusambandið hafi falið
vondum manni, sem heitir Jón
Sigurðsson, forstjóm Alþýðu-
sambandsins. Pessi Jón hafi ámm
saman verið launaður til þess af
Alþýðuflo'kknum og rikisvaldinu,
að „kljúfa verklýðsfélögin porð-
anlanids", atvinnurekendum íil
þægðar. Hann hafi „leitt þetta
verkfall til ósigurs" og vanrækt
að „ala upp" stúlkumar, sem
stóðu í verkfallinu. Stúlkurnar
hafi verið mjög vanþro skaðar og
Jón héfði átt að vinna uppeldis-
starfið t. d. með smálcshringum
i fritíma stúlknanna, sem blaðið
segir að hafi verið „lítill og ó-
þægi!egur‘J.
Pessar ásakanir Pjóðviljans til
stúlknanna um vanþroska og illt
Uppe’di, er uppörfun kommúnistá
til einstæðra stúlkna, er1 standa í
harðri baráttu við ósvífna at-
vinnuekendur, sem beita þær
kúgun og rangsleitni, og er ekki
annars að vænta af því b'aði.
Ásakanir kommúnistablaðsms
um . stuldi Alþýðuflokksmanna
vekja heldur enga undrun. Pær
eru margtuggin lýgi, sem kom-
múnistar og íhaldsmenn kepþast
Jtm að dreifa út Uni landið, til
þess að leggja verkalýðss a m töki n
í rústir. íhaidsmenn gera þáð i
þeirri von, að geta lát'ið atvinnur-
rekéndur ráða einsamla kaupi og
'kjörum fölksins, en kommúnistar
af skemmdafýsn sinni. Einu sinni
fyrir; nokkrum árum siðan héldu
menn að þeir vildu brjóta niöur
verkalýðsfélögin tU þess að gera
fólkið svangt og byltingasinnað,
<en byltingárandi kommúmsmans
dó alveg út þegar Stalin gerði
vináttu- og banda'.agssamninginn
við Hitler, sem kom styrjöldinni
af stað.' Siðan viröist fjandskapur
kommúnista við verkalýðsfélögin
tilgangslaus, nema því að eins
að þeir vilji sundra þeirn, i hiinni
nýju þjónustu sinni, fyrir nazism-
anumi.
Kommúnistablaðið gefurískyn,
að réttast væri að skjóta trún-
aðármenn Alþýðusambandsins.
Petta gerði Kitler, þegar hann
tók við völdum í Pýzkalandi, og
og nii er þá Einar, Brynjólf og
Sigfús iitla iarið að dreyma sams
konar drauma. Þessum piltum
þykir við Islendingar ekki komn-
ir nógu nærri heímsstyrjöldinni,
heldur langar þá til að sjá blöð
pólitískra andstæðinga sinna, og
til þess að réttlæta þessar óskir,
Ijúga þeir þjófnaði upp á þá.
Allt á þetta að vera vegna
vandlætingar út af töpuðum verk-
föllum..
Eitt verkfall hefir að vísu tap-
ast að nokkru leyti, og það er
ekki netna eftir kommúnistum að
reyna að nota það til þess að
sUndra samtökunum, en um hitt
tala þeir ekkert, hve fjöldamarg-
ar deilur hafa unnizt, eánmitt á
þessum sama tíma, og hve mikill
árangur hefir náðst fyrir tilstilli
Alþýðusamhandsins. Kaupgjaids-
samningar hafa farið fram sam-
tímis bæði hér í Reykjavík, hér í
grend og úti uin allt land, og ár-
'angur þeirra hefir, þar sem harm
hefir verið lakastur í sambands-
félögum, orðið jafngóður pg betri
en það bezta, þar sem kommún-
istar eru sterkastir, svo sem í
„Dagsbrún" í Reykjavík, en víð-
ast hvár langtum betri. Öll smá-
félö-g úti á landi, sem ekkert hafa
af kommúnistum. að segja, hafa
náð ágætum árángri. Flest fé-
lögin hafa meira og minna notið
sluðnings og öíl ráða Alþýðusam-
bandsins. Við þetta hefir Jón
Sígurðsson, framkvæmdastjóri Ál-
þýBusamhandsins, Unnið öllum
stundum af sínum alkunna dugn-
aði og ósérhlífni.
Kommúnistablaðið er sýniiega
stóriega öfundsjúkt yfir þessu á-
gæta-: starfi Jóns Sigurðssonar og
finnur honum til foráttu, að hann
hafi gefiö sig að stónnálum og
ekki „alið upp“ stúlkurnar a veit-
ihgahúsunUm nieð , smá leshring-
um“, að máður ekki tai. m, að
hann iiafi ekki „séð þei.-n fyrir
mat“ og sent þær „sínotfævaíáus-
ar“ út í verkfail!
t augum kommúnista er ^itt
'verkfáll, sem heíir tap'ast og þö
ekki nema að nokkru leyti, meira
vir'ði en alit, sem unnizt liefir,
vegna þess að þeir vilja nota
það sem vopri á Alþýðusamband-
i o
Miljóníus Morgan (Friðfinnur Guðjónsson) og Masína Morgan
(Emilía Borg).
„Hver maðnr sinn skamt.“
Mýjasta afrek Reýkjavíkurannáls h. f.
ið. En þar skjátla'st þeim eins og
eft áður. Ein töpuð kaupdeila
skapar aukna reynslu og s.am-'
heldiri,
Pað er furðu djarft af komfri-
únistum, að minnast á verkalýös-
félögin á Norðuriandi í þessu
sambandi til árásar á Jón Sig-
urðsson. Pað vita allir, að þar
drápu þeir1 ‘öll félög, sem p-eir
náðu völidum í,- og- seinast hrundi
þeirra eigin vígi, Verkalýðssam-
band Noröurlands í rústir utan
ÞAÐ er líkt um þessa revyu
og fleiri af slíku tagi, að
maður gerir það ekki að gamni
sínu að hlægja að öllu, sem á
borð er borið, en margt var þar
þó skemmtilegt og vel fram
reitt. Uppistaðan er gömul
flækja, afturgengin gegnum
Arnold & Bach og fleiri slíka
miðla: lausaleikskrói, sem kon-
an má ekki komast að, að mað-
urinn eigi, en ívafið er græsku-
laust gaman um menn og mál-
efni, sem sé: hver maður sinn
skammt, og „þó þú sért í stúku
þá skal hann í þig samt“. Þetta
getur orðið ágæt revya, þegar
búið er að skera nógu mikið
niður. Þarna voru alltof margar
dauðar senur, svo sem við
Tjarnarbrúna, sem þau frk.
Svava Einarsdóttir og Ólafur
Beinteinsson gátu ekki blásið
lífi í, enda þótt kvæðið sé lag-
lega samið revyukvæði undir
ga.mialkunnum Kaupmanna-
hafnarslagara: Du gamle Maane
Mætti þá heldur biðja um Arne
Veel?
Revyan byrjaði bráðhressi-
lega og maður átti von á há-
spennu og lífshættu, en alltaf
var að draga úr framundir
lokin, sem sé: stígandinn var í
öfugum enda.
Það vantar ekki, að íslenzkir
revyuhöfundar séu nógu fjandi
sniðugir að semja bráðfyndin
tilsvör og það er urmull af á-
gætum bröndurum í þessari
revyu. En það er annað, sem
rþeir annaðhvort kunna ekki eða
hirða ekki um að kunna: að
búa til kátlegar situationir, sem
í þessu sambandi mætti ef til
vill kalla flækjur, en í því eru
erlendir revyuhöfundar, marg-
ir hverjir, hinir mestu snilling-
af þeim. Kommúnistar ættu að
muna þetta, því það var einmitt
eiít stærsta verk Jóns Sigurðs-
sonar meðan hann var erindreki,
að reisa úr rústurn norðlenzku
félögin, sem kommúnistarnir
höfðu drepið. Af þessum ástæð-
um reyna kommúnistar nú að
rægja Jön Sigurðsson, eins og
alla andstæðinga, sem eitthvað
kveður að. Og það er þarna sem
oítar vottur manngildis og dugn-
aðar, að verða fy-'ir rógi þeirra.
Af sömiu ástæðum má hin ný-
kosna stjórn Alþýðusambandsins
ve'a ánægð með róg kommúnista
og gefur þeim góðar vonir um
framtíð Alþýðusambandsins.
ar. Hjá þeim komast persón-
urnar oft í hinar kátlegustu
kringumstæður, sem enginn
veit hvernig úr greiðist fyr en
í leikslok. Hitt er eins og illa-
gerður knallreifari, þar sem les
andinn er búinn að finna morð-
ingjann áður en morðið er fram-
ið. Vegna hinna bráðfyndnu til-
svara borgar sig þó að sjá þessa
sýningu. Og einu má ekki
gleyma: það eru engar æru-
meiðinga í þessari revyu og er
það meira en hægt er að segja
um sumar aðrar revyur, sem
hér hafa verið sýndar. Sem
sagt, skammturinn er kokkteill,
en enginn Svartidauði, sem mað
ur getur ekki einusinni verið
þekktur fyrir að bjóða versta
óvini sínum upp á.
Nitouche (Svava Einarsdóttir)
og Sjækmundur (Ólafur Bein-
teinsson).
Það hefir að miklu leyl
mætt á Haraldi Á. Sigurðs
syni að koma þessari revyu
framfæri, þar sem hann er ein:
af aðal leikendunum, leikstjói
og einn af höfundunum, Morte:
Ottesen og Bjarni Guðmunds
son hafa, aðstoðað hann við a
hrista kokkteilinn. Haraldur Á
Sigurðsson hefir um langt skei
verið einhver bezti gamanleih
ari okkar. Reyndar þarf han
ekki að leika. Honum er gama
ið eiginlegt. Móti honum lé
Tryggvi Magnússon, spaugile^
ur en hætti til að ofleika. Em
lía Borg fór röggsamlega og mi
fellu laust með hlutverk sit
Friðfinn þekkja allir, líka a
því að kunna ekki vel. Annai
er hann einn af traustustu leif
urum okkar. Lárus Ingólfsso
kom fram í mörgum gerfun
var góður í þeim öllum, en
óeztur var hann í gerfi W. C.,
sem engum, sem las leikskrána,
datt í hug að væri sjálfur
Winston Churchill heldur allt
annað. Alfreð Andrésson skil-
aði hlutverki sínu með venju-
legri prýði og Drífa Viðar var
röskleg. Helga Gunnars er byrj
andi og þar af leiðandi óleik-
sviðsvön, en hún er efni í leik-
konu og ætti að fá að koma
oftar á leiksvið. Hún hefir góða
söngrödd, sem hún beitir af
smekkvísi.
Auðvitað er ekki hægt að
komast hjá því, að ,,ástandsins“
gæti töluvert í skopleik sem
þessum og gengur svo langt, að
þeir félagar Sólon íslandus og
ditto Sokrates aka kanónu með
sér inn á sviðið, setja fýr, upp
á stykkið, eins og Jón gamli
Indíafari myndi hafa orðað það,
og brenna af, að því er virðist,
beint upp í tunglið, en tunglið
er kyrrt. Að lokum: Þessir
skemmtilegu skopleikahöfund-
ar hafa komið töluverðu af
púðri fyrir í revyunni, en þeir
skjóta ekki tunglið niður.
Karl ísfeld.
Útvarpið í gær.
Sjálfsagt eru það 20 þúsund-
ir manna, sem hlýða á útvarp
á kvöldin. í gærkveldi kom
Magnús Jónsson prófessor, sem
átti að tala um daginn og veg-
inn, fram fyrir þessar þúsund-
ir, og sagði þeim að hann kæmi
alveg óundirbúinn, og verður
slíkt að teljast með öllu ósæmi-
legt.
Það lýsti sér líka fljótt á
ræðu hans, að hann sagði satt,
því ræðan var bæði staglsöm og
leiðinleg, þó Magnús sé bæði
kunnur að því að geta verið
góður ræðumaður og mjög
skemmtilegur. En það vantaði
mikið upp á hvorttveggja í
þetta sinn.
Aðalefni ræðunnar var hvað
embættismenn hefðu ógurlega
mikið að gera, þegar þeir væru
í Reykjavík, svo þeim veitti
ekki af að lyfta sér upp í sveit-
inni t. d. með laxveiðum. Sagði
hann að það hefði nú verið sagt
að fiskistöng væri prik, þar sem
öngull væri á öðrum enda, en
landeyða við hinn. Þetta virtist
Magnús efast um að væri rétt,
nema að hálfu leyti, en ekki
gat hann þess hvorum megin,
öngulsins eða hinum megin,
villan væri.
Sem dænri upp á þrældóm
ráðherranna lýsti hann heim-
sókn sinni til Ólafs Thors (án
þess þó að nefna Ólaf). Var
þesi kafli erindisins beztur, því
áheyrendur fylltust meðaumk-
un með veslings ráðherranum,
sem altaf þurfti að vera að
svara í síma (og stundum tvo í
einu), eða þá hann þurfti að
vera að svara starfsmönnum í
stjórnarráðinu, sem virðast
bara ekkert geta gert nema
leita fyrst ráða Ólafs. Og svo
þurfti þessi langpíndi ráðherra
milli þessara þrauta altaf að
halda áfram samtalinu við
Magnús Jónsson prófessor, sem
margir af gömlum vana kalla
dósent. -i
Að lokum las Magnús upp
Frh. á 4. síðu.