Alþýðublaðið - 05.03.1941, Blaðsíða 1
EITSTJÓBI: STEFÁN PÉTURSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXH. ÁHGANGUR
MIÐVIKUDAGUR s. MAEZ 1941.
54. TÖLUBLAÐ
Brezkir sjóllðar
á
I yær.
pg höfóu nokkra Þjóðverja
fð brott með sér paðan.
A morgun herma, að lítil,
brezk herskip hefðu í gær
gert árás á eyju sunnarlega
í Lofoten úti fyrir Norður-
Noregi.
Gekk sveit hrezkra her-
manna á land á eyjunni,
tók jxar nokkra þjóðverja
til fanga og hafði þá á brott
1 með sér úi á skipin.
Dæradir fyrir plófo-
skjalafðlsoo.
S
AKADGMARI kvað í morg
un upp dóin yfir fimm
xnönnum fyrir skjalafölsun og
þjófnað.
Tveir þeirra fengu óskilorös-
bundinn dóm, Jón EgilJ Ferdin-
andsson 10 mánaða fangeisi og
Sigurður Guöbrandsson 6 mán-
aða fangelsi. e
Hinir þrír fengu skilorðsbnnd-
inn dóm, 4 mánaða fangelisi, 3
mánaða fangelsi og 45 daga fang-
elsi.
Bretlamd slelt sj|órnmálasani«
bandl við Búlgarfu i iuorguu.
*---'---
Engin striðsyfirlýsing, en Búlgaria verður blóð-
völlur, ef Þjóðverjar ráðast á Tyrki eða Grikki.
s
TJÓRNMÁLASAMBANDINU MILLI BRETLANDS*
OG BÚLGARÍU var slitið í morgun, eftir því sem opin-
ber tilkynning, gefin út í London, hermir. Fór Rendell, sendi
herra Breta í Sofia, á ftmd Fhiioffs forsætisráðherra klukkan
8Y2 í morgun og afhenti honum siðustu orðsendingu frá
breaku stjórninni og bað jafnframt um vegabréf sitt.
Sendiherrann mun fara frá Sofia ásamt föruneyti sínu
í dag eða einhvern næstu daga.
Það var tekið fram í London í gærkveldi um leið og það var
boðað, að stjórnmálasambandxnu milli Bretlands og Búlgaríu
myndi verða slitið innan rólarhiings, að þar af þyrfti ekki encli-
íega að leiða, að Bretland segði Búlgaríu stríð á hendur. Hinsvegar
hlyti Búlgaría óhjákvæmilega að verða vígvöllur, ef þjóðverjar
réðust þaðan á bandamenn Breta, Grikki eða Tyrki.
ðsamkonmlao ianaB búl-
oSrska stjóFBaiím'?
Fi'egnir frá Búlgaríu eru rnjög
öljósar, en orðrómur gerigur um
fað, að alvarleg misklíð sé innan
stjórnariunar út af jxvi, sem gerst
hefir, og muni Popoff utanrílch-
má’aráðherra, sem ekki hafi vilj-
að beygja sig fyrir hótúuum Hiíl-
ers, segja áf sér. Er tálið, að
Phiioff íiorsætisráðherra múni þá
Djðingarmikill hæstarétí-
arðómar fyrir
Stýrimaonafélsg íslands v&nn mál
ið gegn striðstryggingafélaginu.
I
MORGUN var kveðinn
upp í hæstarétti dómur í
máli Stýrimannafélags íslands
gegn Stríðsíryggingarfélagi ís-
lenzkra skipshafna og Tryggin-
arstofnun ríkisins.
Dómur þessi mun hafa mjög
mikla þýðingu um það, hvað
telja beri stríðsslys samkvæmt
lögum um stríðstryggingu sjó-
manna.
Máilsatvik em þau, að í marz-
mánuði i fyrra dmkknaði fyrsti
stýrimaður á Súðinni, VLIhjálmur
Þorstejnsson í hðfn i Englandj.
Var höfnin Ijóslaus vegna loft-
árásahætnr .
Var Vilhjálmur tryggður hjá
tryggingafélagi ísienzkra skips-
hafna fyrir stríðsslysum, en hjá
slysatryggingadeild Trygginga-
stofnana rikisins fyrir slysum af
öðmm orsökum, í frjáisri trygg-
ingsr.
tryggingunni bæri að greiða bæt-
urnar, og varð því samkomulag
á milii aðila um að Ieita ún-
I
skurðar dómsstóLanna, um mál-
ið.
Undirréttur Leit svo á, aö
styrja'.darráðstöfun hafi verið or-
sök s'yv ■ ns og dæmdi því strlðs-
t y 'g'.ngaríé agiau að gneiða bæt-
urra". Hæstiréttur staðfesti þenn-
an dóm og segir svro í niöurstöð-
úm hans:
„Te’ja verður, að m^rkvun sú,
er í máli þessú gre’nir, hafi ver-
Sð s;yrja’.darráðstöfun, og að hun
hafi verið meðvöld að slysiivt.
Með þessari atl.-ugasemd þykir
mega staðfesta ákvæði héraðs-
tíómsins úm gre’ðs u tíánartrygg-
i’ngar og málskostnaðar."
Síðan hafa þrjú samtkonar slys
orðið á öðrum sk.ipum og hlýtur
[:essi dómsniðurstaða aö hafa á-
hrtf á afgreiðslu þeirra rnála, og
Vafj þótti ieika ó þvi, | armarra hhðsta-.öra máia.
sjálfur taka við utanríkismálaráðu
neytinui. /-
ðstaðfestar fregnir .hafa einnig
borizt frá Sofia um það, að ó-
eírðír hafi átt sér stað þa-r í tjorg-
inni og hafi þær byrjað með á-
xekstrum miiLi nazistískra stúd-
enta og andstæðinga nazistB ná-
lægt konungshöllinni.
Stöðugar handtökur eru sagð-
at' -íara fram um alla Búlgaríu.
fMseniis frá Hitler
til Tyrkla ndsforseta
Það er nú komið á daginn,
hvað þýzka flugvélin, sem
Ieati í Istambul í fyrradag hafði
inni að halda. Það var boðákap-
ur frá Hitler til Inönu Tyrk-
Iantísforseía, og var hann- les-
inn upp fyrir forsetanum í gær
af Papen, sendiherra Hitlers í
Ankara. Var Saradjoglu utan-
ríkismálaráðhex-ra Tyrkja við-
staddur heimsókn Papens í for-
setahöílina utan við Ankara.
Ekkert hefir verið Iátið uppi
um efrá þessarar orðsendingar,
en fréílastofufregnir segja, að
forsetinn hafi hustað á boðskap-
inn með mikilli athygli, og beð-
ið Papen að honum Ioknum að
færa Hitler þakkir sínar-
Assoeiated Press segir, að
tyrkneska stjórnin hafi á eftir
verið kölluð saman á fund til
þess að ræða orðsendinguna og
hafi Chakmark, yfirmaður tyrk-
neska herforingjaráðsins verið
boðaður á fundinn.
1 Útvaírpið í Aukara lýsti því yfir
i gæ kve'di, að þetla síðasta skref
Hitlers hefði ekki bneytt afstöðu
TyrkLauds á nokkum hátt.
Kafnarstjórn
hefir samþykkt að hækka verð
á vatni til skipa um 50 aura á
hvert ionn.
Bretar búnir að
taka 156000
fanga í Afríku
1C& REZKA herstjórnin í Kai-
ro tilkynnir, að Bretar hafi
nú tekið samtals 156 000 fanga
í styrjöldinni í Afríku, þar af
140 000 í Libyu, 10 000 í ítalska
Somalilandi og 6000 í Eritreu.
Sókninni í Somalilandi heldur
viðstöðu’Lið áfram, og erii Bretar
nú kornnir 250 km. ruorðaustur-
fyrir Mogadishu.
HfzkQ kaupfélðgin
kðgnð til að loka.
AMERÍSKA fréttastofan
„Transocean News
: Service“ birtir þá fregn, að 1;
I frá og með 1. marz hafi öll ^
; kaupfélög í Þýzkalandi orð-l^
; ið að hætta starfsemi sinni.
; Sölubúðir þeirra hafa verið
> afhentar kaupmönnunum.
I Það er nokkuð síðan að
i heildsölukaupfélög xxrðu að
i hætta, samkvæmt reglugerð,
I og var búizt við því að smá-
; sala þeirra yrði látin í friði,
I en nú hefir dr. Ley, ,,leið- f
; togi verkalýðsins“, látið
greipar sópa um eignir þess
ara félaga.
Hin herteknu héruð Somalí-
lands hafa verið sett úndir stjórn
Cuwningham hershöfðingja, sem
stjórnað hefir árásiúni á landið.
SaiDDingspóf milli hafnar-
sfjérnar og setnliðsins.
-----♦----
IIns bafnargjðld og aðstððn s®tii~
liðsins wið hiifnina.
SS AMNIN G AUMLEIT-
ANIR hafa lengi staðið
yfir milli hafnarstjórnar og
stjórnar brezka setuliðisns
um greiðslu hafnargjalda af
skipum, sem eru á vegum
setuliðsstjórnarinnar.
Hafa samnmgar ekki tekizt
enn, og er þó ekki talið að mik-
ið beri á milli.
Þesear samningaumleitanir hóf-
iust í nóvember eða dezember og
fóru aðallega fram með bréfavið-
skiptum.
Brezka setuliðsstjómi'n bauðst
þegar í úpphafi til að greiða full
hafnargjöld, þ. e. lestagjald,
riryggjugjakl, hafnsögugjald og
vatnsgja'd, samkvæmt. taxta
hafnarinnar árið 1939, fyrir öll
skip, sem korna inn á innri höfn-
ina. — Jafnframt fór setuliðs-
stjómin fram á að fá forgangs-
rétt að Grófarbryggju, Faxagarði
og kolabólvirkjunúm.
< Hins vegar taldi setuLiðsstjóm-
in sig ekki geta gengið imi á að
greiða vörugjöld.
Hafnarstjóm hefir talið að húu
Frh. á 2. síðu.
Togarann Gullfoss vant
ar siðan á flmmtudag.
Flugvélar og fjöldi skipa
nú aö ieita iiais.
era
O KIP OG FLUGVÉLAR leita nú að togaranum „Gull-
^ fossi“. Hefir ekkert spurst til skipsins síðan á fimtudag,
þegar ofviðrið mikla skall á, en þá var það um 3 sjómílur
úí af Lóndröngum á Snæfellsnesi. „GulIfoss“ en minnsta
skipið í togaraflotaniun. Eigandi þess er Magnús Andrésson
útgerðarmaður og skipstjóri Finnbogi Kristjánsson. Á skip-
inu er 19 manna áhöfn.
Skipið á að hafa næg kol í
dag og á morgun. Er talið víst
að Ioftskeytatæki þess hafi bil-
að og að meira hafi orðið að
svo að þá hafi hrakið til hafs.
Frh. á 2. slðu.