Alþýðublaðið - 14.03.1941, Blaðsíða 4

EÖSTUDAGUR 14. MARZ 1941.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
FOSTUDGAUR
Næturlæknir er Halldór Stef-
ánsson, Ránargötu 12, sími 2234.
Næturvörður er í Laugavegs-
og Ingólfs apóteki.
ÚTVARPIÐ:
18.30 íslenzkukennsla, 2. fl
19.00 Þýzkukennsla, 1. fl.
19.25 Þingfréttir.
20.00 Fréttir.
20.30 Útvarpssagan: „Kristín La-
fransdóttir", eftir Sigrid
Undset.
21.00 Upplestur: Úr kvæðum
Steph. G. Stephanssonar
(Páll Hermannsson, 'alþm.).
21.20 Hljómplötur:
a) Söngvar úr óperum.
b) Ýms lög.
21.50 Fréttir.
Dagskrárlok.
Félag matvörukaupmanna
heldur aðalfund sinn í kvöld
kl. 8.30.
Til fólksins,
sem varð fyrir snjóflóðinu á
ísafirði. Frá N. N. 20 kr. Lilla
Sigurðs 5 kr.
„Far, veröld, þinn veg“
hin fræga bók eftir Jörgen-Franz
Jakobsen er nú komin í bókaverzl-
anir í íslenzki þýðingu eftir Aðal-
stein Sigmundsson. Er þáð fyrsta
M. s. Esja
fer frá Reykjavík í hraðferð til
Abuheyrar n. k. mániudagskvöld,
17. þ. m. Viðjcoimiuistaðir: Pat-
reksfjörður, Isafjörðiur og Siglu-
fjörður í báðlum leiðum. Vöm-
móttaka í dag »g fenam til há-
diegis á margun, ef rúm leyfir,
Þúsundir vita að gæfa fylgir
trúlofunarhringunum frá Sig-
urþór, Hafnarstræti 4.
færeyska bókin, sem komið hefir út
á íslenzku. Þessarar bókar verður
nánar getið hér í blaðinu innan
skamms.
Trúlofun
sína hafa nýlega opinberað ung-
frú Guðríður Magnúsdóttir kennari
og Róbert Abrahams söngstjóri.
Skotæfingar
brezka setuliðsins, sem fórust
fyrir s. 1. þriðjudag vegna veðurs,
verða þriðjudaginn 18. þ. m. kl.
8—12 e h.
Tónlistarfélagið og Leikfélagið
sýna óperettuna ,,Nitouche“ í
kvöld kl. 8.
Frjálslyndi söfnuðurinn
Föstuguðsþjónusta verður í frí-
kirkjunni í Reykjavík í kvöld kl.
8.30, síra Jón Auðuns.
Eyrbekkingafélagið
heldur fund í Oddfellowhúsinu
kl. 2 á sunnudaginn. Verður þar ým
islegt til skemmtunar. Allir Eyr-
bekkingar eru velkomnir. Sameig-
inleg' kaffidrykkja.
Söngfélagið Harpa
hefir samæfingu næstkomandi
mánudagskvöld kl. 8V2 á venjuleg-
um stað.
Halldór Friðriksson
fyrverandi skipstjóri Hverfisgötu
18 í Hafnarfirði er sjötugur í dag.
Hann er vinsæll maður mjög.
Flokksþing Framsóknarmanna
hófst hér í bænum í gær. Sækja
það margir fulltrúar víðsvegar að
af landinu.
Gotfred Bernhöft,
áður starfsmaður hjá H. Ben. &
Co., hefir nú stofnsett nýtt um-
boðs- og heildsölufirma hér í bæn-
um. Er hann forstjóri fyrirtækis-
ins, og heitir það Gotfred Bernhöft
& Co. H.F.
Auk heillaóska
þeirra, sem getið var í blaðinu
í gær, að Alþýðusambandinu hefði
borizt af tilefni 25 ára afmælisins,
bárust því í gærmorgun heillaósk-
ir frá Alþýðuflokknum í Færeyj-
um, undirritaðar af formanni
hans, Peter Mohr Dam, og aðrar
frá félaginu „Skjaldborg“ hér í
Reykjavík.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
STJÓRNMÁLAASTANDIÐ
í FÆREYJUM Frh. af 3. síðu.
StjérnarskipBDin oq
amtmaðnrinn.
Þessir þrír flokkar, sem sam-
an vinna, voru sem sagt á móti
skilnaðarleiöinni um sinn. Þeir
kusu heldur hina vgnjulegu la'ga-
breytingaleiö, aö rikisþing og
lögþing kæmu sér saman um
hreytingar á lögurn, eins og um
frumvörp til nýrra laga.
Samkvæmt þessari afstöðu áttiu
amtmaöurinn vegna ríkisstjómar-
innar og lögþingið að koma sér
saman Uim stjórnarskipuninía nýju.
Það er sjálfgfefið, að frumvarp,
sem sambandsm'enn, jafniaðar-
menn, sjáifstæðismenn og amt-
maðurinn gætu orðið ásáttir um,
gat ekki verið þannig úr garði
gert, að einn flokkurinn fengi öll-
um vilja sínum framgfengt. Bráða-
birgða-stjórnarskipunin er því
ekki fullkomlega samsvariandi
því, sem neinn einstakur flokkur
hefði helzt óskað sér. En svo
var málum háttað, að sambands-
flokkurinn gaf ef til vill mest
eftir.
Þjóðarflokkurinn hefir látið svo
um mælt, að amtmaðurinn hafi
einræðisvald samkvæmt þessari
stjórnarskipun. Þetta er alrangt.
Hann fékk eitthvað í áttina til
slíks valds, þegar Danmörk var
hernUmin, við það, að samkvæmt
embættisUmboði sínu og sérstöku
ráð'uneytisumboði, sem gert var
áður en Þjóðverjar komu, gat
hann gefið út tilskipanir og
kveðið upp úrsfeurði í samráði
við lanidsnefndina.
En þetta vald var afnumið með
nýju stjórnarsfeipuninni.
r Nú . getur amtmaðurinn ekki
sett lagastaf né nurnið úr gildi,
án samþyfekis lögþingsins.
Það er rétt, að amtmaður hefir
neitumarvald. En hann hefir
skuldhundið sig til að nota það
NÝJA BfÓ
|„6old Diggersu í Pðris
Fyndin og fjörug amerísk
„Revy“-mynd frá Warner
Bros, með mörguan tísku
I lögum.
Aðalhlutverkin leika- og
| syngja:
RUDY VALLEI,
ROSEMARY LANE,
HUGH HERBERT o. fl.
| Aukamynd:
I LONDON CAN TAKE IT.
Sýnd kl. 7 og 9.
BGAMLA BÍOm
Roblason - fðlskyldan
(SWISS FAMILY
ROBINSON).
Stórfengleg amerísk kvik-
mynd frá Radio Pictures.
THOMAS MITCHELL
EDNA BEST
FREDDY
BARTHOLOMEW.
Sýnd kl. 7 og 9.
S.l. Gðmln dansarnir
Laugard. 15. marz kl. 10 e. h. í Alþýðuhúsinu við Hverfis-
götu. — Áskriftarlisti og aðgöngumiðar frá kl. 2. — Sími
4900. — Aðeins dansaðir gömlu dansarnir.
Harmonikuhljómsveit félagsins (4 menn).
Fráteknir miðar verða að sækjast fyrir kl. 9.
ÖLVUÐUM MÖNNUM BANNAÐUR AÐGANGUR.
ekki, nema svo sé, að um sé
að ræða ríkisréttarleg málefni og
vafamál, sem snerta ríkið fjár-
hagslega.
færeyskao oo fáoamálið.
Jafnaðarmenn voitu í mjeMhluta
þeim, sem samþykfeti að gera
færeysku að lagamáli í Færeyj-
lum.
Amtmaður hefir frestað að tlaka
afstöðu til þessarar samþykfetar,
þar til vér feomum aftur í sam-
band við dönsku ríkisstjórnina.
Amtmaður hefir hér tekið ranga
og óhyggilega afstöðu, jafhvel þó
að segja megi, að lagamálið
snerti hugtakið rí-kisútgjöld, af
því að ríkið kbstar xéttarf-arið.
Annars er það að segjia |um
færeyska fungu, að hún hefir nú
luinnið sér heiðurssiess í skóla o,g
kiirkju.
Oss jafnaðarmönnum 'etr það
óskiljanlegt, að langiar 0g harðar
deilur skuli þfarfa að Vlera um
það, að hve miklu leyti færeysk
tunga og fáni sikUli fá að njóta
eðlilegs réttar síns.
Það getur verið nógu fró-ð-legt
að geta þess nú, þegar fáua-
málið er til umræðu, að jafnaðar-
menn urðu fyrstir til að bera
fram frumvarp á þingi um að fá
fánann viðurkenndan með feon-
unglegri tilskipun. En þótt undar-
legt sé, þá greiddu sjálfstæðis-
menn með Jóan-nes Paturss-on í
broddi fylkingar ekki atkvæði
með því.
Og nú, þegar Bretar heimtuðu
ann-an fána en þiann dansfea, voru
það formenn j-afnaðarmanna-
flokksins iog sjálfstæðisfliokksins,
sem skrifuðu brezka feonsúlnum
um að fá færeyska fánann við-
urkenndan.
89 THEODORE DREISER:
JENNIE GERHARDT
Letty Pace. Hví í skollanum hafði hann ekki geng-
ið að eiga hana. Hún var snotur ásýndum og hún var
vel gefin. Gamli maðurinn var mjög áhyggjufullur
út -af þessu -máli og smám saman varð hann gramur
við son sinn. Það var skámmarlegt, að eftirlætisbarn
hans skyldi leika hann svona grátt. Það var ósæmilegt
og óréttlátt. Archibald Kane hugsaði þetta mál,
þangað til honum var orðið það Ijóst, að eitthvað varð
að gera í málinu. En hann vissi ekki, hvað átti að
itaka til bragðs. Lester vildi fá að ráða sér sjálfur og
vildi ekki láta aðra skipta sér af einkamálum sínum.
Það var bersýnilega erfitt að hefjast handa.
Fáeinum mánuðum eftir að hneykslið varð uppvíst
í Chicago, giftist Louise, og eftir það voru aðeins
gömlu hjónin á heimilinu, nema þegar börnin komu í
í heimsókn.
Lester var ekki við brúðkaup Louise, end-a þótt
honum væri boðið. Því næst dó gamla frú Kane og
þá var nauðsynlegt að breyta erfðaskránni. Lester
var við jarðarförina og hann var dapur yfir -því, að
hafa gert móður sinni á móti skapi síðustu árin,
sem hún lifði, en hann afsakaði ekki á neinn hátt fram
ferði sitt. Faðir hans hafði h-ugsað sér að tala alvar-
lega við hann, en hann frestaði því, þegar hann sá,
hve sorgbitin sonur hans var. Lester fór aftur til
Chieago og í marga mánuði var ekki minnst á þetta
mál.
Eftir lát frú Kanes og giftingu Louise flutti gamli
maðurinn til Roberts, því að barnabörnin hans þrjú
voru helzta gleði hans í ellinni. Robert réði ernn
öllu, þar til skipt yrði, en það kom ekki til mála
að skipta fyrr en garnli maðurinn væri kominn undir
græna -torfu. Robert v-ar alltaf éftirlátssamur við
systur sínar og m-ága -og föður sinn í von um, að
hann fengi yfirstjórn fyrirtækisins, þegar þar að
kæmi. Hann var enginn braskari, en hann var hygg-
inn fj-ármálamaður, miklu hyggnari en Lester hugði.
Hann v-ar miklu ríkari en systkini hans, en honum
fannst hyggilegt að halda því leyndu. Hann lézt eiga
mjög lítið. Hann vissi að öfundin er hættuleg, og
valdi heldur að lifa sparsamlega.
Ráðagerð Róberts um það að koma bróður sínum
frá stjórn fyrirtækisins hafði ekki svo mikla þýð-
ingu, því að faðir hans h-afði fyrir löngu ákveðið,
að Lester fengi aðeins lítinn hluta af arfinu-m. Lest-
er v-ar bersýnilega ekki sá skaphafnarmaður, sem
hann hafði álitið. Lester var áreiðanlega gáfaðri en
bróðir hans og meiri samkvæmismaður, en Róbert
var séðari fjármálamaður og duglegri, þótt hann
væri þögull og -hlédrægur. Ef Lester hleypti ekki í
sig herkju núna og færi að taka lífið alvarlega, þá
myndi hann sennileg-a aldrei gera það. Það var skyn-
samlegra að skilja þeim eftir auðæfi sín, sem myndi
fara vel með þau og ávaxta þau. Arehibald Kane
var að hugsa um að láta lögfræðing endurskoða
erfðaskrána, svo að Lester fengi minni tekjur, ef
hann breytti ekki um lifnaðarhætti. En hann ákvað,
að gefa Lester eitt tækifæri enn. Hann ætlaði sjálf-
ur -að biðja hann að breyta um lifnaðarhætti. Það
var ekki of seint ennþá. Hann -átti glæsilega fram-
tíð í vændum. Það var ekki sennilegt, að hann varp-
aði henni fyrir borð. Archibald gamli skrifaði Lest-
er og sagði honum, að hann langaði til að ná tali af
honum, þeg-ar hann hefði tíma til þess, og að hálf-
um öðru-m sólarhring liðnum var Lester kominn til
Cincinnati.
— Mig langaði til þess að fá að tala við þig, Lest-
er, um þetta mál, sem mér er svo erfitt að ræða
um, sagði gamli maðurinn. — Þú veizt, við hvað
ég á.
— Já, ég veit það, sagði Lester rólega.
— Þegar ég var yngri hélt ég, að hjónaband sona
minna yrði aldrei til þess að valda mér áhyggjum.
En þegar ég varð eldri breyttust sjónarmið mín.
Þegar ég fór að hafa afskipti af k-aupsýslumálum
varð mér það ljóst, að drengirnir mínir urðu að fá
kvonfang við þeirra hæfi. Ég hefi allt-af verið hrædd-
ur um þig, Lester, og er það ennþá. Þetta síðasta
hliðarspor þit-t hefir valdið mér miklum áhyggjum.
Og það þjáði móður þína fram á síðustu stundu.
Heldurðu ekki, að nú sé nóg komið? Hneykslið er
orðið uppvíst hér. Ég veit ekki, hvernig ástatt er í
Ohicago. En það getur ekki verið leyndarmál þar.
Og það getur ekki gert fyrir-tækinu neitt gagn. Og
það getur áreiðanlega ekki heldur orðið þér að neinu
gagni. Þetta hefir nú staðið svo lengi, að það hefir
eyðilagt alla framtíða^rmöguleika þína — og samt
sem áður heldurðu áfram. Hvers vegna gerirðu það?
— Sennilega vegna þess, að ég elska hana, svar-
aði Lester.
— Það getur ekki verið alvara þín, sagði faðir