Alþýðublaðið - 16.09.1932, Blaðsíða 2

2
AUPVÐUBLAÐIÐ
Kosningarnar*
Kosningar pær, sera fram eiga
að íara hér í haast, hafa tví-
mælalaast miikla pýðingu fyrár al-
fjýðuna, bæði fyrir nútímann og
framtiðíina. Pær hafa pyðingu fyr-
m líðandi stund, af pví að alþýð-
m með því að fylkja sér um
frambjóðanda sinn sýnir, að henni
sé alvara um kröfur þær, er al-
þýðusamtökin hafa gert um at-
vánnubætur og aðmr ráðstafanir
til þess að bæta úr hinni sáru
neyð, er hinir erfiöu tímar, er
sfafa af stjórnleysi auðvaldsfyr-
irkomulagsins, skapa henni. Og
þær hafa þýðingu fyrir framtíð-
ina, aif þvi að alþýðan með því
Éð fylkja sér um frambjóðanda
sinn getur sýnt, að atkvæðamagn
hennar, þar sem allnvvita hvern-
vík, að Alþýðuflokkurinn eigi tvo
frambjóðendur vísa' þegar al-
Miennar koisningar fara fram hér.
Hvað frambjóðanda alþýðuninar
viðvíkur, þá eru vist flestir sam-
döma um, að Sigurjón Á. Óiafs-
son hafi verið sjálfsagðastur allra
til þesis að verða frambjóðandi
hennar, þar sem allir vita hvem-
ig Sigurjón með óþreytandi elju
í hálfan mamnsaldur befir barist
fyrir bættum kjörum verkalýðsiins.
Það er ekki tilviljun að það heyr-
ist aldrei nefnit, áð til máia komi
að kjósa annan sem iormann fyi>
ir Sjómannafélag Reykjavikur,
þetta annað stærsta verklýðsfé-
lag iandsins, en Sigurjón Á. Ól-
afsson, því þaö, sem hefir gert
hann að sjáifsögðum formanini
þess, er hinn ódrepandi áhugi fyr-
ir hagsmunum stéttaxinnar og hin
snikla hagsýni til gagns fyrir
verkalýöinn, er hann jafnan hiefir
rsýnt í starfi sínu. En eins og
eMlegt er hefir maður, isiem
stendur jafn íranmrlega og hann
t stéttabaráttunni, ekld komist
hjá þvi, að fá harðvítuga mót-
stöðu, en hún ætti að eins að
veröa til þess að verkalýðurinin
fylkti sér því fastara um hanin.
10. ping
Alþýðusambandsins.
Á 10. þingi Alþýðuisambands-
ins, sem var haldið dagana 25,
—29. nóv. 1930, voru taiin í sam-
bandinu:
28 verklý'ðsfélög með 5485 meðl.
2 iðnfélög — 135 —
6 jafnaðarm.fél. — 332 —
Samtais 36 fél. 5952 meðíL
Frá árinu 1928, eða frá 9. þing-
iQU, hafði sambandiið aukist um
748 meðlind.
Þingið sátu 80 fulltrúar frá 32
félögum.
Þetta var fjölmennasta þing.
sem sambandið hafði haldið, enda
hafði það aldrei verið eáns sterkt.
Náðú það og fyrst fótfestu og
góOum tökum um þetta leyti, en
áður hafði það ekki einu sinni
verið viðurkent.
Deilur voru miklar á þinginu.
Það skiftisft í tvo arma, en þar
var mikill liðisimunur og afls.
Jafnaðarmenmrnir vorú í yfiir-
gnæfandi meiri hluta, eða 63 að
töliu, en hinir, kommúnástarnir, 17.
Voru jafnaðarmeruTÍmir næstum
undantekningarlaust fulltrúar
hinina sterku og öflugu verklýðs-
félaga, en liinir fulltrúar himna
vanþroskuðiustu, að örfáum und-
antekningum.
Þegap í þingbyrjun leit svo ut
iseml samkomulag myndi fara út
um þúfur, en eftir áð menn úr
meiri hlutanum höfðu gert marg-
ítrekáðiar tilraunir til samkomu-
lags, virtist um tímia að enn
myndi ekki sú ógæfa dynja yfir
islenzka alþýðu, að hún gengi
sundruð fram í stéttabaráttunm.
En svo fór, áð hinir skynsamari
og sáttfúsari menn í líði komm-
únista voiu ofurliði bornir af hin-
um kærulausari og samvizkufár
tækari, þeim Brynjólfi Bjarna-
syni og Einari Olgeirssyni, — og
samningatitraunimar fóru út um
þúfur.
Það, sem olli því fyrst og
fremist áð samkomulaginu sleit,
var metorðagirni Eiinars og Brynj-
ólfis, sem vildu fana að braska
upp á eigin spítur, vegna þess
að þeir fundu, að alþýðan í Al-
þýðusambandiniu vildi fá céð
kenna peim og temja pá, áður en
hún fengi þeim niokkur forráð.
Þeir fengu líka vilja sínum
framgengt.
29. nóvember mættu kommún-
istarnir allir á þiingfundi, og las
einn úr þeirra hópi upp ályktun
um, að þar, sem meiri hluti full-
trúanna hefði ekiki viljað sam-
þykkja vantmust á fráfarandi
sambandsstjóm o. fl., þá segðu
þeir sig úr Alþýðuflokknum og
stofnuðu annan flokk.
Geta menn lesið um þetta x
tíðindum frá 10. þingii Alþýðu-
sambandsins, bls. 48.
Þeir stofnuðu svo nýjan flokk.
En þegar þeir komu heim í
félög sin, var þeim misjafnlega
tekið.
Ingólfi Jónssyni var hrundið úr
öllum trúnaðaristörfuim innan
hneyfingarinniar á ísafirði.
Verklýðsfélag SiglUfjárðar svifti
allá fulltrúana völdum.
Verklýðsfélag Húsiavíkur tapaði
trú á öll samtök.
Verkakvennafélögin á Húsavík,
Akureyri og Siglufárðá flosnuðu
upp.
Sjómannafélag Siglufjarðar er
hálfdautt eðia datt o. s. frv. —
Þó hefir A1 þýðusambandið auk-
ist um 20 félög og 1200 mieð'limi
síðan 1930.
**
,EsJa“
byrjar aftur áætlunarfiefðár 24.
þ. m. og fer þá vestur og norður
um land.
íhaldið neitar enn
nm atvinnnbætnr.
A bæjarstjórnarfundinum í gær
báru fulltxúar ATþýðuflokksins
fram svohljóðandi tillögu:
Bæjarstjórnin ákveður að bæta
75 mönnum við í atvinnubóta-
vinnuna um næstu helgi og öðr-
um 75 mönnum um næstu mán-
áðámót.
íhaldsmenn feldu aci tilkigan
fengl ojðj kom<t til atkvceða. Var
‘fyrst hik á þeim í atkvæöagreiös I-
unni, en Jón Ólafssion greiddi
fyrstur neitumaratkvæðá, þar naist
Hjalti, og svo eltu nógu miargir
aðrir af íhaldsliðinu þá. — y
Atvinnulausir verkamenn, kon-
ur þeirra og börn, verða áfram að
stríðá við skortinn, án þess íhalds-
liði b æjarstjórn ari'nnar þóknist að
fjölga neitt í atvimmbótavinnunni,
— hver veit hve lengi?
Fjrrírspnrn svarað.
Ot af fyrirspurn þeirri, sem birt
:vap hér í bliaðihu í gær um það,
hvort rétt sé, sem hieyrzt hefir,
að ekki verði framvegis hafður
(vör'ður í Skipaútgerð ríkisins, svo
að hægt sé að gera aðvart á
hvaöa tírna sóliarhringsins siem er,
ef á hjálp þarf að halda til rnann-
bjai)ga á sjó, svo sem verið hefir,
— þá hefir blaðið beint fyrir-
spurninni til Pálma Loftsisonar,
forstjóra skipaútgerðarinnar, og
fiengið þetta svar:
15. ágúsítmánáðlar skrifaði ég
dómsmáiaráðherra, Magnúsi Guð-
mundssyni, segír Pálmi, og spurð-
ist fyrir um, hvort. ekki ætti að
halda vörðinn, því að undanfarið
hefir hann verið haldinn frá 1.
september fram í maí. Svar er
enn ókomið, svo að við gerum
ekki ráð fyrir, áð dómsmálaráð-
herra ætli að láta hafa vörðinn.
Hefir því ekki verið haldinn vörð-
ur, það sem af er september-
mánuði.
Hvað skyltii stjðminmi eða
dómsmálaráðherranum reiknast
áð kostniaðurinn við varðstöðuna
jafnist á móti lífí margra sjó-
manna?
Illa sýndur
hefir G. A. „Vísis“ verið, þegar
hann leit yfir blöðin og hélt því
síðán fram, ja'ð í „Mgbl." einu .hafi
verið ritað um sýnimigu Gretu
Bjömsison, því að gneiniin í „Mg-
bl.“ birtist möpgum dögum síð-
ar en Alþýðublaðáð birti grein um
sýninguma.
Ó! Hvað hann
er inndæll.
Hver ?
—• Hann Ásgeir; hann er svo
sætur, friður og friösamur. Hann
hefði heltiur átt að heita Fríðgeir
eða Friðgeir. Ó, ef þú vissir hvað
það eP miklu friðsamara og rö-
legra í íhaldshiieiðimnMm núna
isíðan hann tók við, heldur en. áð-
«ur, meðan „sá gamli“ vax knúinn
af bannsettum jafnaðarmönnum
til þess að láta engani í friði,
hvorki farisea né fógeta, Oddfel-
lowa né falsara, frimúrara né
sprúttsala, oddhorgara eða bmgg-
ara. Það mátti segja að allir heið-
arlcgir íhaldskaPlar skylfu á
beinunum, meðan sá herjanis andí
píkti hér lögum og löndum. Þá
var alt af verið að rannsaka og
dæma beiðarlega menn, en núna
ep bapa „lofað“ að rannsaka ráð-
herra og bankastjóra til þess að
hafa alþýðnna góða, ég meina
þessa verkakarla, sem alt af ætila
vitlausir að verða ef þeir halda
að þeir ætli ekkert að hafa að
éta handa krökkunum sínumi, sero
þeim finst að við fína fólkið eig-
um að fæða og klæða af því, sem
við höfum upp úr verzlununum
okkar, skipunum okkar, jörðun-
um okkar og hásiunum okkar. Og
til þess að róa þessia óvirðiitnga-
taenn i Rangárvallaisýslunni, sem
„Moggi" meintl að ekki hefðu
fiengið áð éta með þeiim séra
Þorsteini og Jóni Ólafssyni, þegar
Þverárbrúin var vígð. En það eru
nú .þara sveita-labbar, sem guðS-
pnanna- og Krossaness-stjóminni.
teksf vonandi að sefa.
Hverjir eru þessir óvirðinga-
menn?
Þáð hljóta að vera einyrkjar
og smábænduir í sveitum, að með-
töldu vinnufólki og svoleiðis dóti,.
sem lætur hafa sig til þess að
mæta við þessi hóf höföingjanna
til uppfyllingar, svo hægt sé að
telja það í þúsundum, troða í
það mærðarþvaðri og láta það
svo híma' hungrað utan gátta,
meðan „viröingar“-men!niirnir eru
inni að éta gómsætan mat, sem
oftast er keyptur fyrir almanna-
fé og framleiddur er af vinnu-
þreki fjöldans, því ekki getur þar
verið átt við lögbrjóta eða ó-
bótamenn, a. m. k. ekki bruggara
né ólöglega vínlsala, því þeir enn
í heiðri hafbir austan heiðar og:
að þeim þykir Mogga-körluniúm
enginn ösómi. T. d. að stegja::
FyriT nokkrum árum óx víwviður
upp á bökkum ölfusár undir
handarkrika yfirvaldsius (eins og.
Ingimar sagði forðum). Hefír
hann nú breitt limi sína yfir hér-
aöið, og I skjóli hans dafna nú
mjólkurbú, kaupfélög, bpugg og
brennivínssala, og er þesstu öllu
svo vel tekið, að nú mun sitanda
til, e. m. k. af sumum alþingis-
kjósendumj í Ámessýslu, og jafn-
vel flokksstjórum þeiriia hér, að
stinga nú títuprjónum í vissa.