Alþýðublaðið - 02.04.1941, Blaðsíða 3
ALÞVÐUBLADIÐ
MIDVBUDAOini 2. AHHL IWl
--------- ALÞYÐUBLABIÐ ——
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjóm: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagðtu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Slmar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
Sleifarlagið á loftvornunum
RISVAR SINNUM hafa nú
þýzkar flugvélar ve’ri'ö yflr
Reykiavík síðan í haiist, svo
vitað sé. Þri-svar sinnum hefi'r þar
af leiiðandi reynt í fullri alvöru
á loftvarnir okkar, því að engum
var fyrix fram kunnugt um er-
indi þýzku flugvélanna hingað.
í ölí skiftin mátti gera ráð fyrir
því, að þær væra komnar til
þess að gera loftárás á bæinn.
Og hver ,,er þá reynslan af
loftvörnum okkar þessi þrjú
skifíi? Það er bezt að segja það
strax: Lélegri hefðu þær varla
getaö verið, því að öll skiftin
hefðu hinar þýzku flugvélar get-
að veSfe búnar að varpa niður
mörgUm sprengjum, áður en
aðvöranarmerki voru gefin um
Íoftárá''arhættu. Flugvé’arnar hafa
verið komnar inn yfir bæinn og
skothríð verið byrjuð úr loft-
varnabyssum brezka setu'liösins
mörgUm mínútum áður en loft-
varnalúðTarair guilu.
Það er kapítuli út af fyrir sig,
með hve dæmalausu skeytingar-
íeysi margir íbúar bæjarins hafa
tekið loftárásarhættunni. Fólk
hefir Iegið úti í gluggum eða
jafnvel fiarið út á götu til {>ess
að glápa á flugvélina. Margir
hafa haldið áfram göngu sinni
jim götur bæjarins eins og ekk-
fert hefði i skorizt. Siðast liðlnn
sUnnudag sást fólk meira að
segja með barnavagna úti, með-
an flugvéliu var á sveiini yfir
bænUm. Aðrir, sem að minnsta
kosti leituðu skjóls í loftvama>-
kjöllurunum, hafa farið þaðan
aftiur löngu áður en merki var
gefxð um það, að loftárásarhætt-
■an væri liðin hjá. Þann'ig hafa
sýálfsögðUstu varúðarreglur ver-
ið brotnar og getur varla hjá því
farið, að stórslys hljótizt af, ef
til loftárásar skyldi korna, svo,
framarlega að menn taki sig ekki
saman.
En þó að slík framkoma af-
mennings sé vissulega vítaverð,
■«ar hitt þó ennþá ófyriigefan-
■legra, að þeir menn, sem forystu
eiga að hafa á hendi Um loft-
varnirnar, skuli hafa sýnt eins
ótrú'egt andvaraleysi og reynslan
ber vitni Um.
I tvö síðari skiftin, sem þýzku
flUgvélarnar komu hingað, varð
vart við þær fyrir austan fjall, í
fyrra skiftið austur við ö’.fusá, í
siðara skiftiÖ yfir Vestmannaeyj-
tim. Þrátt fyrir það var ekkert
hæt'Umerki gefið hér fyrr en
flugvélarnar voru komnar inn
•yfir bæinn og skothríð úr loft-
v'arnabyssUm biezka setuliðsins
byrjuð. Það er ókunnugt, hvera-
% á því stendur. En svo mikið
ae*ti öl’Um að vera ljóst, að meó [
slíkUm drætti á aðvörunarmerk-
inu er bæjarbúum stefnt í tvö-
falda hættu. í fyrsta lagi getur
banvænUm sprengjum árásarflug-
vélarinnar rignt yfir þá algerlega
óundirbúna, án þess að þeir hafi
einu sinni fengið tíma til þess a)S
forða sér af götum bæjarins. Og
í öðra lagi eiga þeir á hættu að
verða fyrir sprengjubrotum úr
loftvarnabyssum hiezka setuliös-
ins, sem bersýnilegt er að einnig
geta valdiið slysum og jafnvel
manntjóni, ef fólk er á götum
ú*i. En það er eins og loftvarna-
refndin komi ekki auga á þenn-
an sannleika. Því að hún hefir
öll skiftin haldið sér fast við þá
reglu, að gefa ekki hættumerki
fyrr en flugvélm var komiu j’fir
bæinn og skothríðin úr loft-
varnabyssunum byrjuð.
Það er raunalegur vottur um
þetta hugsunarleysi og sleifarlag,
sem fram kernur í viðtali, birtu
í Vísi á mánUdaginn, við lög-
reglustjórann, sem eins og menn
vita er jafnframt fonnaður loft-
varnanefndar. „Ég var staddu;1
á Só’eyjargötu,“ segir þar, „þeg-
ar fyrsta skotið reið af, og var
flugvélin þá tcomin yfir bæánn.
Var ég að ljúka við æfingu með
lögieglunni og fór þegar niður á
lögieglustöðina og lét gefa loft-
árásarmerki.“ Síðan er því lýst,
hvemig fólk hafi horfið af göt-
Unurn, en strax aftur farið að
tínast út úr loftvarnakjölluran-
Um, þegar skothriðin hætti, án
þess að merki væri gefið um, að
hættan væri liðin hjá. „Ber þetta
vitni um fádæma hugsunarleysi,“
segir formaður loftvarnanefndar.
„því að spiengjuhrotum rignir
Tengi niður eftir að skothriöinní
ei- hætt. Má það teljast mesta
mildi, að enginn skyldi slasast af
þessttm sö’kum.“
Þao er v::!ega ''stæða li! að
ví'a slíka framkomu almennings.
En her það ekki líka „vitni um
fádæma hUgsunarleysi“, að al-
menningUr skuli vera látiran bíða
aðvörUnarinnar um yfi'rvofandi
loftárás þangað til formaður loft-
varnanefndar, sem staddur er úti
í bæ, heyrir, að skothrið úr loft-
varnabyssUnum er byrjuð, sér að
flugvél er komin yfir bædnn og
hefir þar á eftir gefið sér tíma
til þess að „fara niður á lög-
reglustöð1* í því skyni að láta
ge'a 'oftárárarmerki? Manni virð-
ist óneitanlega, að slikt loftárás-
armerki gæti komið nokkuð seint
fyrir sUma.
Þannig má þaö ekki ganga í
framtíðinni. Það eru takmarkaðar
varnir, sem við höfum á að
skipa gegn loftárásum. En þeim
mttn meira ríður á því, að fyllshu
varúðar sé gætt af öllum, og
j>á ekki hvað sízt þess, að al-
mennragi sé gert aðvart í tíma,
þegar loftárásarhættu ber að
höndUm. Mörg mannslíf ge*a olt-
ið á þv£.
Ef hægt að leigi^
ast 811« lægra?
i , *
UNDIR fyrirsögninni „ísland
og stríðið“ gat að lesa eft-
irfarandi otð í Víslii í gær:
„I dönskttm fréttum frá Lon-
don var lesinn í gær upp kafli
úr stríðsyfirlýsingu Alþýðublaðs-
ins á hen.iur Hitler. Mun grein
blaðsins einnig hafa verið lesin i
norskum fréttum, sem útvarpað
var í fyrnadag. Alþýðuhlaðið er
málgagn utanrikismálaráðherra
í!slands.“
Svo mörg etu þau orð.
Hvað segja menn nú um slík
skrif, eða réttara sagt slikan
sképnuskap, ■ í íslenzku blaði,
eftir allt það, sem gerzt hefir
Undanfarnar vikur? Hitler- hefir
látið kafbáta sína ráðast á skip-
in okkar og myrða tuttugu og
átia varnarlausa íslenzka sjó-
menn. Hann liefir lýst yfir hafn-
banni á íslandi og hótað að
sve’ta alla íslenzku þjóðina í hel.
Það er ekki stríðsyfirlýsing af
hálfu Hitlers á hendur íslandi,
að dómi Vísis. En þegar Al-
þýðublaðið hvetur íslenzku þjóð-
ina til þess að taka manniega á
möti og láta hvorki hræðast af
níðingsverkUm né hótunum harð-
stjórans, kallar Vísir það
stríðsyfirlýsingu af hálfu Al-
þýðublaðsins á hendur Hitler og
notar það til árásar á Utanrikis-
málaráðherrann, með skirskotun
tiL þess að Alþýðublaðið sé
fiokksblað hans!
Er hægt að hugsa sér íslenzkt
blað leggjast öllu lægra?
Tilkjfnning
Kaup Dagsbrúnarverkamanna verð-
ur frá og með 1. apríl sem hér segir:
Dagvinna ...................... kr. 2.18
Eftirvinna ..................... — 3.23
Helgidagavinna .................. — 4.05
Næturvinna ,sé hún leyfð......... — 4.05
Stjómin.
heitir hinn frægi enski leðurdúk.
ur, sem notaður er til að klæða
með húsgögn og bifreiðar. —
HÚ8gögn með þessu efni eru til
sýnis á Vatnsstfg 3.
Ennfremur: t
Bókbandsefni
og borðdukar.
HÚSGAGNAVERZLUN
REYKJAVÍKUR
Aðalfundur
Reykvíkingafélagsins
verður haldinn mánudaginn 7. apríl í Oddfellow-
húsinu klukkan 8.30 síðdegis.
STJÓKNIN.
til innSlytJenda
frá Gjaldeyris- og innflutningsnefnd.
írbók TrjrggiDia-
stofnansr rfkisiss.
T GÆR á fimm ára afmæli
Tryggingastofnunar ríkis-
ins kom út mjög ýtarleg árbók
um starfsemi trygginganna á
árunum 1936—1939.
Hér með vill nefndin vekja athygli innflytjenda
vefnaðarvöru, búsáhalda og skófatnaðar á því
að hún mun nú alveg á næstunni afgreiða við-
bótarleyfi frá Bretlandi fyrir þessum vöruflokk-
um fyrir yfirstandandi ár til þeirra innflytjenda
sem leyfi hafa fengið undanfarið fyrir þessum
vörum. Er því þeim, sem hér eiga hlut að máli,
Árbókin hefst á mjö,g greina-
góðum inngangi um alþýöutrygg
ingarnar eftir Harald Guðmunds-
son, forstjóra Tryggingastofnana
ríkisins. Þá kemur sundurliðuð
greinargerö um löggjöf um al-
þýðutryggingar fram til árs
1936, þá Um alþýðutryggingalög-
in 1936 og síðari breyiingar á
þeim og að endingu ýtarleg
skýrsla um rekstur Trygginga-
stofnana ríkisins 1936—1939 .og
íylgja henni reikniugax Trygging-
arstofnunæininar.
Er þessi árbók Tryggingastofn
uninni til mikils sóma og ómiss-
andi fyrir alla, sem vilja fylgjast
með starfsemi hennar.
Skotæfingar.
Skotæfingar verða haldnar
fimmtudaginn 3/ þ- m. kl. 10 til
16 á eftirtöldum stöðum:
Skotið í suðurátt frá Gunnars-
bent á, að senda umsóknir sínar til nefndarinnar
hið fyrsta.
Reykjavík, 30. marz 1941.
Gjaldeyris- og iHDflatningsnefnd.
Bankaroir verða lokaðir
laaeardagini ferir páska.
■m
mi
Athygli skal vakin á pví, að
víxlar sem falla í gjalddaga þriðjut
daginn 8. apríl, verða afsagðir
miðvikudaginn 9, apríl, séu þeir
©igi greiddir eða framlengdirfyrir
lokunartima hankanna þann dag.
hólma að Kolviðarhóli.
í norðurátt frá Kolviðarhóli
yfir Norðurvelli að Dyravegi.
1 vesturátt frá Dyxavegi að
Gunnarshólma.
Sandskeiðsvegihum verður ekki
lokað meðan æfinggr fara fram.
Skotið verður í austurátt.
Landsbanki íslands.
Útvegsbanki íslands h. f.
Súnaðarbanki Islands.
— ÚTBREIÐIÐ ALÞÝÐUBLAÐIÐ |
%