Alþýðublaðið - 19.04.1941, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: AlþýSuhúsinu við Hverfisgötu.
Simar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
*------:--------------------------í---------»
Landnám rikisins.
&LÞTÐUBLADID
Aðalbreytingatillaga Alpýðufiokks-
ins við skattafrnmvarpið Iðgð íram
-----*-----
Takmarkanir á tapsfrádrætti útgerðar-
fyrirtækjanna frá árunum 1931—1937.
F YRIR ALPINGI hefir nú ver-
ið lagt frumvarp til laga
ttm „landnám rildsíSis“. Er frum-
vairp þetta samið af framfærsllu-
málauefnd ríkisins, en í henni
eiga sæti Kjartan óMsson í
Hafniarfirði, Jens Hólmgeirsson
og Sigurður Björnssion fram-
færsltufulltrúii í Reykjavík. >
Nái frumvarp þetta að verða
að. lögum, og verði það medra
en pappírslög ein er með þvi
markað nýtt spor í þxóun ís-
lenzkra atvdnnumála.
Meginatríði frumvairpsins eru
þau, að ríkisstjóminni er slkyKt að
Iáta framkvæma „skiptulagsbund-
ið lamdnám við sjió og í svieit)um“.
Er bér stefnt að því að teknar
vierði til ræktunar þær jarðir á
landinu, hvort heldur þær liggja í
sveit eÖa við sjó, sem vel eru
ti'l þess fallnar að skifta þeim
niður í smærri býli, sem full-
ræktuð eru þó nægilieg til þess að
framfleyta meða'lfjölskyldu.
Það er ekki óalgengt að heyra
lum það kvartað, að fólkið „flýi
úr sveúinni“ og setjist að ,á möl-
inni“ í kaupstöðunum. En þessi
straumur sveitafólksins í kaiup-
staðina á sínar eðlilegU orsakir.
Pær em að vísu fleM en ein, en
ein megiínástæðan fyrir fólks-
straUmnum úr sveittmum er sú,
hversu erfitt er fyrir unga fólkið
að reisa bú í sveitum landsins.
Hvar eru jarðimar, sem það á
að búa á? Þær eiu ekki til, Hvert
það býli, sem búandi er á, er
setið, og Um aðrar jarðdr er ekki
að ræða. Og þó jafnvel einthver
stórbóndinn, sem ræður yfír
miklu óræktuðu landi, léti af
hjartiagæzku eða öðrum ástæð-
fum ungtum manui í té, gegn hæfi-
legri leigu, nægilegt land undir
lítið býli, þá skortir hinn Unga
mann allt, sem tíl þess þarf að
geta byrjað búskapinn. Húsin eru
engin, jörðin ógirt og óræktuð
og áhöfn engin.
Það sér hver maður, að það
verða ekki nema þeir, sem alveg
eru fram úr skarandi dugleglr,
sem út í slíkt leggja.
Með fiumvarpi þessu, ef að
lögúm verður, getur hafizt nýtt
landnám hér á landi.
Stór óræktuð svæði verða tek-
in eignamámi eða keypt. Þeim
verður bneytt í ræktaða jörð,
þau verða girt og þeim, sem þar
setjast að, verður séð fyrir lánum
tíl bygginga á jörðinni, en öllu
þó svo í hóf sfillt, að jörðin,
eða afrakstur hennar geti staðið
undir kostnaðinum.
Ýmsir munu nú segja, að hér
sé sama „styrkja-pólitíkin“ á
ferðinni og áður. Hér sé enn ver-
ið að dnaga úr „framtakssemi
einstakiingsins“ til þess að
bjaigia sér ogj allf sé
„heimtað“ af þvi opinbera. Eng-
inn getUr að visu elt ólar við
slíkar staðhæfingar. En stað-
reyndimar em nú í dag þær, að
Unga fólkið í sveitunum á þar
ekkert friðland, ef það stofnar til
bjúskapar og vill eignast eigið
heimili. Fyrir því flýr það sveit-
imar. Með slíkUm lögum sem
þessUm væri því á skynsamlegan
og hagkvæman hátt hjáipað til
þess áð eignast eigið heimili í
sveitínni sinni eða annari.
Vafasamt er, hvort það fé, sem
ráðgert er að verja megi til þessa
landnáms — 250—500 þú§. kr.
á ári — er nægilegt. En þótt tmeð
þeirri fjáriiæð sé byrjáð, má
bæta við síðar, ef það sýnir sig,
að eftirspumin eftir þessum býl-
Um verður mikil, eins og vafalítið
mun koma á idaginn, að verður.
*
Á undanfömum árum hefir Al-
þýðuflokkurinn hvað eftir annað
bent á, að þetta þyrfti að gena.
Jón Baldvinsson sýndi toftlegia
fram á, að þetta væri eina leiöin
til þess að fá verulega aukna
ræktun óg f jölgað býlum í sveit-
Um landsins. Hann var í því sem
fleiíu á undan sínum tíma. En
Alþýðuflokkurinn hefir mikla á-
stæðu til þess að fagna fram-
komu þessa frumvarps og mun
vafáláust veita þyi óskift fylgi
sitt. '
Framfærs!Umálanefnci in á þakk-
ir skilið fyrir það brautryðjanda-
starf, sem hún hér hefir int af
hendi, og vonandi ber alþingi
það, er nú situr, gæfu til þess
að afgieiða þetta mál, svo hef jast
megi handa um framkvæmdir í
því sem alilra fyrst.
Breytingartillaga
Alþýðuflokksins við
tekju- og eignaskattsfrum-
varpið að því er snlrtir taps-
frádrátt útgerðarfyrirtækj-
anna er nú komin fram og
er hún flutt af Sigurjóni Á.
Ólafssyni.
Breytingartillagan er á þessa
leið:
„Útgerðarfyrirtækjum ís-
lenzkjra botnvörpuskjipa, línu-
báta og vélbáta er heimilt að
draga frá við ákvörðun skatt-
skyldra tekna árið 1940 töp,
sem orðið hafa á rekstri útgerð-
arinnar á tímabilinu frá 1. jan.
til 31. des. 1939, samkv. eftir-
farandi reglum: Tap, sem orðið
hefir árið 1938 og 1939, má
draga frá að fullu, en auk þess
er útgerðarfélögunum heimilt
að draga frá töp, sem orðið hafa
á árunum 1931—1937, að báð-
um meðtöldum, iþar- til eigi
hvíla hærri skuldir en svarar
til 150000 kr. á hverjum togara
og tilsvarandi fyrir önnur
skip, samkv. nánari reglum,
sem setja skal með reglugerð,
og til matsverðs til eignar-
skatts samkv. 19. gr. laganna
hvað snertir aðrar eignir fyrir-
tækjanna.“
í frumvarpinu sjálfu er eins
og áður hefir verið skýrt frá
útgerðarfyrirtækjunum heimil-
að að draga frá skattskyldum
tekjum sínum árið 1940 öll töp,
sem þau hafa orðið fyrir á ár-
unum 1931—1939 að (báðum ár-
um meðtöldum, án nokkurra-r
takmörkunar, og hefir sú heim-
ild verið tekin óbreytt upp úr
skattfrelsislögunum.
Allþýðuflokkurinn hefir allt-
af verið þeirrar skoðunar, að
ekki væri rétt að veita útgerð-
arfélögunum heimild til svo
mikils tapsfrádráttar og er því
mótfallinn, að slíkri heimild sé
haldið óbreyttri í hinum nýju
skattalögum. Hann telur ekki,
að það hafi getað verið tilgang-
ur skattfrelsislaganna á sínum
tíma, að hlífa útgerðarfyrir-
tækjunum við öllum sköttum
iþangað til þau væru orðin jafn
rík og árið 1930, heldur hefði
hitt verið aðaltilgangur þeirra,
að rétta útgerðina svo við, að
framtíð hennar væri tryggð og
iþá vitanlega einnig endurnýj-
un fiskiflo-tans. En fyrir því er
einnig séð í hinu nýja skatta-
frumvarpi með ákvæðinu um
nýbyggingasjóð útgerðarfyrir-
tækja.
Þessi sjónarmið voru sett
fram af fulltrúa Alþýðuflokks-
ins, Jóni Blöndal, í milliþinga-
nefndinni í skatta- og tollamál-
um, en hann stóð þar að vísu
einn með þau. Hreifði hann því
þó þar, þá þegar, að rétt kynni
að vera, að leyfa útgerðarfyxir-
tækjum, að draga frá skatt-
skyldum tekjum sínum á árinu
1940 eithvað af þeim töpum,
I sem þau hefðu orðið fyrir á ár-
unum 1931—1937, t. d. þar til
ekki hvíldu meiri skuldir á eign
um þeirra en 150000 krónur á
togara og tilsvarandi upphæðir
á öðrum skipum og eignUm.
Gengur og breytingartillaga sú,
sem Sigurjón Á. Ólafsson hefir
nú lagt fram við skattafrum-
varpið fyrir hönd Alþýðuflokks-
ins í þá átt.
Degar kommúnlstar
skaítleggja hloa rikn
KOMMÚNISTAR hafa lagt
fram á alþingi breytingatii-
lögiur við frv. til laga um striðs-
gróðaskatt, sem lagt hefir verið
fram á alþingl af stjórna'rflokkun-
Wm. Samkvæmt þeim skattstiga
sein k-ommúnistar leggja til að
lupp verði tekinn á að greiða 90«/o
samtals af skattskyldium tekjum
hærri en 150 þús. kr. í stað -þess
að hámarkið samkvæmt tillögum
stjómarflokkana vat1 75»/o af þeim
skattskylda tekjum sem eru um-
fram 200 þús. kr.
f fljótu bragði gæti tilllaga
kommúnistann-a litið út fyrir að
vera talsvert róttæk, emda hetír
Þjóðviljinn haft vi-ð orð Bð stjóm
arflokkarnir vilji sýna hinu-m ríku
álltof miklia liukín-d. En þegar
tíllögiumar eru athugaðair betur,
sést að milljónia-mæringamir
mega vel lurna við tillögur komm-
únista, og enginn vafi á því, að
fluliltrúar Sjálfstæðisflokksins
hefðiu tekið slíkum tillögum opn-
tum örmum, ef upp á þær hefði
verið boðið af hinum stjó-ma-r-
f-Iokkunum.
Það fylgir sem sé sá böggull
skammrifi hjá kommúnistunum að
á skattákyldar tekjur hærri en 50
þús. kr. má alls engin útsvör
léggja, en svo er hins vegar til
ætlast samkvæmt tillögium stjóm-
arflokkanna. Auk þess verður aið
hafa í huga, að skattskyldar tekj-
Ur koma fram eftír áð búið eil
að dnaga frá öll töp áranna 1931
Frh. á 4 síðu.
LAUGARDAGUR 19. APRÍL 194*.
GUÐNI STÍGSSON
Guðni Stígsson 60
ðra á morgun.
GUÐNI STIGSSON, Berg-
þórugötu 23, starfsma'ður í
Löggilidingarstofunni, verður sex-
tugur á mo-igun.
Guðni Stígss-on var fæddur alð
Hvassáhrauni á VatnsleysussCrönid
en hann ófst upp í HafnarfLrði tíl
tvítugsa'jdurs. Guðni stundaði sjó
um margra ára skeið frá Reykja-
vík, ísafirði og SiglUfirði, og var
hann ýmist formaður, stýrimað-
Ur eða háseti. Var hann hinn
mesti víki-ngur við öll störf og
sótti sjói-nn fast. Var hann meðal
annars um alllangt skeið á há-
karlavei'ðum — og getur því frá
luörgu sagt.
En auk þessa gerði hann margt
annað, enda er honum í blóð
borið listfengi, og lærði því að
nokkm eða iöllu leytí no-kíkrar
iðnigreinir. Hann tók próf í stein*-
smíði, en vann auk þess að úr-
smíði og jámsmíði og lagði á
alít gjörfa hönid. Um skeið var
Guðni- búsettur á ísafirði og
Siglufirði, og þar giftist hann
Margrétí Guðbnandsdóttur. Hafa
þau eignast 7 böm og eru 6
þeirra á lífi. 1923 fluttust þau
hjónin til Reykjavíkur og stun-d-
aði Guðni þá smíðar um skeið,
en 1926 fór hann að vinma á
Löggiidingarstofunni, og þar hef-
ir hann unnið síðan.
Guðni Stigsson er hinn traust-
astí maður. Hann er hægur í
framgöngu o-g ber svipurinn vott
uui festu og öryggi. Hann er á-
hUgasftmur mjög um landsmál og
hefir um margra ára skeið veriið
í Alþýðuflokknum. Færir Alþýðu-
blaðið honum hér með hlýjax
*
Alþýðuflokksfélag
Reykjavíkur
heldur kaffi- og skemmtikvöld laugardaginn 19. apríl
1941, kl. 8V2 síðdegis í Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Þar flytur Jónas Guðmundsson fyrirlestur, Áróra
Halldórsdóttir les upp, auk þess verður sungið og
dansað. — Aðgöngumiðar fást 1 afgreiðslu Alþýðu-
blaðisns og við innganginn.
Fjölmennið, Alþýðuflokksfólk! — SKEMMTINEFNDIN.
haminigjuóskir af tílefni sextugs-
afmælisins.
Söngskemmtun
Darnakérinn „Sélskinsdeildin44
heldur sÖngskemmtun í Hafnarfirði á morgun kl. 8.30 e. h. í
Flensborgarskóla. — Einsöngvarar:
Lydia Guðjónsdóttir — Ingibjörg Guðmundsd.
Kjartan Guðjónsson — Elinberg Konráðsson.
Aðgöngumiðar seldir í dag hjá Valdimar Long
og í Flensborgarskóla eftir kl. 6 e. m. á morgun.
Skemmtifélagið Frelsi, Hafnarfirði.
Eldri dansarnir
að HÓTEL BIRNINUM í kvöld kl. 10.30. Aðgöngu-
miðar í síma 9024. Aðgöngumiðar afgreiddir í
Lækjargötu 10 til kl. 9V2 og við innganginn.
STJÓRNIN.