Alþýðublaðið - 24.04.1941, Blaðsíða 2

MIÐVIKUDAGUR 24. apríl 1941.
ALÞYÐIIBUÐIÐ
Dagskrá
barnadagsins 1941.
MERKI dagsins seld frá kl. 9 árdegis.
BLÓMASALA í blómaverzlunum borgarinnar klukkan 9—12.
HAPPDRÆTTI HÁSKÓLASTÚDENTA. Málverk eftir Gunn-
laug Blöndal: Síldarstúlkur. Dregið verður annað kvöld.
SKEMMT ANIR:
KL. 2 í IÐNÓ: I.O.G.T.-KÓRINN, undir stjórn Jóhanns
Tryggvasonar.
HARMONIKA. Gamanleikur. Leikíl. skáta. DANSSÝN-
ING Ingu Elís. EINU SINNI VAR ÁSTFANGINN MÁLARL
Gamanleikur Leikfl. skáta. — Aðgöngumiðar seldir í and-
dyri hússins kl. 10—12 og eftir kl. 1 og kosta kr. 1,50 fyrir
börn og kr. 3.00 fyrir fullorðna.
KL. 3 í GAMLA BÍÓ: KARLAKÓR IÐNSKÓLANS, undir
stjórn Jóns ísleifssonar.
DANSSÝNING: Nemendur Elly Þorláksson. UPPLESTUR
Helga Hjörvars. SÓLSKINSDEILDIN, undir stjórn Guðjóns
Bjarnasonar. UPPLESTUR Lárusar Pálssonar. TVÍSÖNGUR
Ágústs Bjarnasonar og Jakobs Hafstein. — Aðgöngumiðar
seldir í anddyri hússins kl. 11—12 og 2—3 og kosta kr. 2,00
og kr. 3.00.
K3L. 3 í NÝJA BÍÓ: KVIKMYNDASÝNING. (Ný mynd.)
Venjulegt verð. Aðgöngumiðar seldir kl. 10—12.
KL. 3,15 HLJÓMLEIKAR á vegum Háskólans í hátíðasal Há-
skólabyggingarinnar.
STÚDENTAKÓR HÁSKÓLANS: Söngstjóri: Hallgrímur
Helgason. EINSÖNGUR: Pétur Jónsson, óperusöngvari. PÍ-
ANÓSÓLÓ: Ungfrú Margrét Eiríksdóttir. FIÐLUSÓLÓ:
Björn Ólafsson. EINSÖNGUR: Eggert Stefánsson. PÍANÓ-
SÓLÓ: Árni Kristjánsson, STÚDENTAKÓR HÁSKÓLANS.
Stjórnandi: Hallgrímur Helgason. Verð aðgöngumiða er kr.
5,00 og fást þeir í Bókaverzlun Sigfúsar Eymundssonar og
í Hljóðiærahúsinu.
KL. 4,30 í IÐNÓ: LÚÐRASVEIT REYKJAVÍKUR undir stjórn
dr. A. Klahn.
GAMANSÖNGUR: Alfreð Andrésson: DANSSÝNING: Sif
Þórs. BARNAKÓR Jóhanns Tryggvasonar syngur. UPP-
LESTUR: Brynjólfur Jóhannesson. LEIKFIMI TELPNA.
Stjórnandi: Benedikt Jakobsson. — Aðgöngumiðar seldir í
anddyri hússins eftir kl. 1 og kosta kr. 1.50 fyrir börn og
kr. 3.00 fyrir fullorðna.
KL. 7 í GAMLA BÍÓ: KVIKMYNDASÝNING.
KL. 8 í EÐNÓ: Leikfélag Reykjavíkur: „Á ÚTLEIГ.
Hljómsveit undir stjórn dr. V. Urbantschitsch, aðstoðar. —
Aðgöngumiðar seldir kl. 4—7 í dag og frá kl. 1 á morgun.
Bannað fyrir börn.
KL. 8,30 í VARÐARHÚSINU: FAUST,
hinn vinsæli leikur, sýndur undir stjórn Kurt Zier. — Að-
göngumiðar seldir í anddyri hússins eftir kl. 6, og kosta kr.
2,50 og 3,50.
KL. 10 í ODDFELLOWHÚSINU: DANS. Aðeins fyrir ís-
lendinga.
Aðgöngumiðar seldir í anddyri hússins eftir kl. 6.
Á morgun er síðasti dagur fjársöfnunarinnar fyrir sumar-
dvöl barna. ---- HJÁLPIÐ BÖRNUNUM í SVEIT!
ÁRASIN Á BEYKJABOaSG
Fih. af 1. síöu.
Skothríðin var mjög ör og
var hvergi vært á skipinu. „Ég
var við stýrið, er árásin var
gerð, og fékk ég 6 skot í mig,“
segir Eyjólfur. „Sigurður Hans-
son mun hafa verið niðri, en
hann komst upp, og varð ég
ekki var við hann fyrr en við
hittumst á flekanum, ásamt
Óskari Vigfússyni kyndara, en
Óskar lézt eftir a’lllangan tíma.
Ég get ekki sagt með vissu
hvort hann var mikið særður
af skotum.
Það er ekki rétt að skotið hafi
verið á björgunarflekann eftir
að við vorum komnir á hann.
Öll skotin, sem fóru í flekann,
munu hafa lent á honum með-
an hann var á skipinu.“
— Hversu lengi stóð árásin?
„J>að get ég efcki sagt með
vissu, allt þurrkast út í með-
vitund manns við svona at-
burði, en ég hygg að árásin hafi
staðið í um 45 mínútur.“
— Sást þú kafbátinn?
„Já, ég mun hafa komið auga
á hann einu sinni eða tvisvar.“
— Varztiu vair vi'ð félaga þína?
„Suma, en aiðra ekki. Aðeins
við þrír komumst á flekann, log
aftir að flekinn varð laus við
ski'pið, og við félagamir vonum
komnir á haxm urðum við ekki
varir við aðra.
Hins vegar vil ég segja það,
að allir félagar míni.r sýndu frá-
hæran hetujskap við þennan at-
burð.“
Eyjólfur segir, að eftir að þeim
félögum hafði veríð bjargað af
þinu brezka skipi, hefði veriið geirt
að sáxttm þeitrra. tíl bráðabirgða.
Komu þeir félagar til Granton 20.
taarz, en fóm á Ballochmyle-
kjúkrahúsið í Mauchline 25. marz,
og þar dvöldu Jjeir til 15. apríl.
Ferðin heim gekk mjög að ósk-
Um. Eyjólfur er gróinn sára
sinna, en hamn hefir enn kulda-
bólgUi, er hann fékk í fætuma
á flekanum.
Sigurður Hansson er og líka
nokkuð veikur í fóton.
KAUPI GULL hæsta verði.
SIGURÞÓR, Hafnarstr. 4.
Fermlngargjafir:
Hundrað beztu Ijéð á íslenzku tungu. Skáldið Jakob
Jóh. Smári valdi kvæðin. verð 15 kr. í mjög fallegu alskinni.
íslenzkar smásogur eftir 22 höfunda. 1 þessu safni er allt
það bezta, sem ritað hefir verið í smásöguformi á íslenzka tungu.
Bókin er 300 blaðsíður og kostar 11 kr. i skinnbandi.
I þjéuustu æðri máttarvalda eftir Leon Denis. —
Þýðing síra Jón Auðuns. Þetta er íalleg bók um göfugt málefni
og lýsir æfiferli Meyjarinnar frá Orleans, en hún var send af
„æðri máttarvöldum*' til þess að bjarga landi sinu og þjóð úr
óvinahöndum. Kaþólska kirkjan hefir tekið hana í helgra manna
tölu, — Bókin kostar 11 kr. í ágætu bandi.
ÆSintýri Lawrenee I Arssbíu eftir Lowell Thomas, er
•inhver skemmtilegasta ferðabók, sem til er. Verð kr. 22 i kúnst-
Jeðursbandí.
H.f. Leiftur.
STJÓRN FÉLAGSINS „SKJALDBORG“.
Sitjandi frá vinstri: Guðrún Jakobsdóttir, Helgi Þorkelsson og
Ólafur Ingibergsson. Standandi frá vinstri: Andrés Jónsso*.
. Daníel Þorsteinsson og Halldóra Sigfúsdóttir.
Klœðskerafél. Sbjalðborg 25 ára.
-----+-----
P ÉLAGIÐ Skjaldborg, en
það er félag starfsfólks
í klæðskeraiðn, heldur aldar-
fjórðungsafmæli sitt hátíð-
legt í Alþýðuhúsinu annað
kvöld. Þetta félag var stofn-
að 29. marz 1916, einmitt um
sama leyti og vakning var
mjög víða um land meðal
verkafólks um að bindast
samtökum og bæta kjör sín.
Alþýðublaðið hafði í gær-
kveldi samtal við formann fé-
lagsins, Helga Þorkelsson, en
hann hefir verið formaður fé-
lagsins óslitið síðan 1923, var
einn af stofnendum þess og
hcfir nær alltaf átt sæti í stjórn
þess.
Hann sagði meðal annars:
Félagíð var stofnað a'f brýnni
naiuðsyn stéttarinnar, eims og
tanniar öll önnur verkalýðsfélög.
1916 höfðu klæðskerasveinar
mjög misjöfn kjör og enginn
hafði viðunanleg laun. Þá var
til deemis yfirvinna mjög óvíða
borgtuð, og má |því segja, að
vinnlutími hafi því getað verið
næstium takmarkalaus. Strax í
lupphafi gengu allir þeir klæð-
skerasveinar, sem störiuðu hér í
bænum, í félagi'ð og skipuðu
stjóm þess: Halldór Hallgrims-
son, Helgi' Þiorkelsson og Krist-
ján Sighvatsson.
Fyrsta viðfangsefni félagsins
var vitanlega skipulagning þess.
En er það var komið á nokkurn
veg, var meisturunum tilkynnt
lum stofnun þess og þess farið á
Ieit við þá, að samningar yrðu
gerðir. Meistarar tóku frekar vel
í það. Þó að félagið væri ef til
vill ekki élskað, þá get ég ekki
beinlínis sagt, að það mætti nein-
um fjandskap. Samningar tókust
við alla meistara. Þó að skrefið
værí ekki stórt, sem stigið var
með þessUm samningum, fékkst
kaupið þó jafnað og yfirvinna
borgtuð.
Fé’.agið óx og styrktist á næstu
árum, enda gengu sveinar í það
jafn óðum og þeir útskrifuðust.
En 1921 breyttist félagið nokkuð.
Áður höfðu engax stú’.kut verið í
því, en nú gengu þær í þaö.
Launakjör stúlknanna V'oru þá
mjög bág, engin samtök voru
meðal þeima. Okkur sveinunum,
sem áti'urn fagfélag, fannst það
be’Inlínis skylda okkar að hjálpa
þeim, enda vom það og iokkar
hagsm'unir, því að það var ekjri
gott fyrir okkur, að verkstæðta
væru fyllt af ódýrum vinnukrafti.
Við fyrstu samninga, eftir a®
sfúlkurnar gengu í félagið, feng-
ust kjör þeirra bætt að vemlegwt
ieyti. Árið 1937 tókst okkur að fá
samninga, sem mörkuðu timamöt
í sögu félagsins.. Þá var það á-
kveðið, að engir mættu vinna á
verkstæðúnum, nema þeir væha í
„Skja’dborg“. Þá fékkst veiíkinda-
dögum fjölgað mjög og sumarfri
lengt. Þetta sama ár gengum vife
í Alþýðusamband íslands, og höf-
Um við verið í því ós.litið síðan.
Um síðustu áramót lentí fé-
lagið í verkfalli í fyrsta sinn á
æfi sinni. Tókst sú deila vé3,
kjörin fengust bœtt og félagswod*
óx verulega.
Yfirleitt hefir þessi stétt feflgffc
kjör sin bætt ár frá ári, misnwn*-
andi mikið að vísu, allt frá þvi
að félag okkar var stofnað, off
ég hygg, að félagarnir skilji þa*
vel, að félagið er sverð þeblni
og skjöldur.
Þess má líka geta að sambéiði*
við meistanana hefir yfirkitf ver-
;ið góð. 1 félaginu eru nú 119 fé-
’lagar og sfciipa stjórn þess: Httlgi
Þorke’.sson formaðux, Guðrún Jak
obsdóttir ritari, ólafur IngibergSf
son gjaldkeri, Daniel Þorsteins-
son varaformaður, Andrés Jóns»-
son vararitari og Halldóra Sig-
fúsdóttir varagjaldkeri“.
— Hvert er helzta áhugaefni
ykkar um framtiðina?
„Hjá okkur er 10 stunda vinnu-
dagur. Þetta þykir okkur alr of
langt, meðal annars þegar tekið
er tillit til þess, hvað aðrar stétt-
ir, sem lifct er ástatt Um hafa
fengið fram. Við; .viljum fá 8
stúnda vi nn adag og síefnum ó-
trauð að þvi. Auk þess þurfum
við að gera félagið enn sterkara
inn á við en það er til þess að
það geti orðið til enn meiri styrkt
ar fyrir félagana. • /
Ég vil að lokum biðja Alþýðu-
blaðið að færa stofnendum félags
ins og öllum félögum mínum
þakkir fyrir allt það starf sem
þeir hafa lagt I þágu stéttar okk-
ar. Ekki sízt vil ég þakka braut-
ryðjendiunum sem riðu á váðið?“
Guðsþjónusta
í fríkirkjunni á morgun kl. 6,
sr. Árni Sigurðsson. — Við kirkju-
dyr verður tekið við samskotum
til sumardvalar barna í sveit.