Alþýðublaðið - 25.04.1941, Blaðsíða 3

FÖSTUDAGUR 25. APEÍL 1941.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
•---------ALÞYÐUBLAÐIÐ---------------------*
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu..
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) HringbráUt 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. 15 aurar i lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H F.
»--------—---*----------------------------—»
Ffrsíi maf og bann Iðgreglnstjðra
Glæsllegnr árangiir af
f|ársðfnnninnl I gær.
Meira fé safnaðist, en nokhru sinni áður.
..-♦.
Samtal við fsak Jénsson kennara
' ¥ HÉR UM BIL TUTTUGU ÁR
hefir dagtur verkalýðsins,
fyrsti maí, verið haldinn hátíðleg-
i íur hér í höFuðstaðmnn með hóp-
göngum og útifundum, þar sem
rædd hafa verið stefnumál vet'ka-
lýðshreyfingarinnafr og kröfur
hennar. Fyrsti maí á af þessUm
ástæðum sterk ítök í hugum
verkamanna hér í höfuöstaönum,
og þeir myndu aldrei sretta sig
við það, að hann væri frá þeim
tekinn og þeim bannað að halda
hann háiíðlegun eins og gert hef-
ir verið í ýmsUm þeim löndum,
þar sem lýðræðið hefitr verið
myrt og einræði og harðstjörn
setzt í sæti þess.
í ár stendur þó svo sérstak’.ega
á, að áíiir hugsandi verkaímenn
mtinu vera sammá’.a um það, að
ekki sé rétt að halda fyrsta maí
hátíðlegan með hópgöngum og
útifUndum. Öllum er orðið það
ljóst, að til loftárásiar getur kom-
ið á bæinn hvenær, sem er.
Þegar þannig er ástatt væiri það
flullkomið ábyrgðarleysi lað
stefna þúsUndum manna, þar á
meðal konum og bömum, sam-
an til bópgöngu og fundárhalds
á götUm bæjarins. Ef til loft-
árásar skylidi koma meðan slík
hátíðahö’d stæðu yfir undir bem
lofti — og enginn s veit fyrir-
j fram nerna það gæti skeð —
i myndi það að öllum líkiudum
hafa hinar hönnulegustu afleið-
ingar.
Þess vegna hefir það mælzt vel
fyrir meðai verkamanna hér í
höfuðstaðnum, engu síður en
meðal annarra, að hópgöngur og
útifundir hafa veriið bannaiðir af
Iögreglustjóra, í samTáði við
ríkisstjórnina, fyTsta maí í ’ár.
Enda var, af sömu ástæðu, þegar
' áður búið að banna hina árlegu
hópgöngu af tilefni' bamadajgsins,
á sUmardaginn fyrsta, í gær.
Hvorttveggja bannið hefir af
öllum mönnum með ábyrgðartil-
finuingu verið tekið sem sjálf-
sögð öryggisráðstöfun vegna
lioftárásarhættunniar.
En því meiri furðu vakti það,
að lögreglustjórinu skyldi leyfa
viðavangshlaUpið hér í bænum í
gær og láta þiað viðgangast, að
þúsándir karla, kvenna og ba'rna |
söfnuðust samian við götur mið- j
bæjarins til þess að hbrfa á það.
Hverni'g eiga menn að skilja
það, að hann skUli þannig ganga
í berhögg við það «bann, sem
hann fyrix aðeinis tveimUr eða
þremur dögum er búinn að gefa
út við því, að hópgöngur verði
farnar eða útifundir haldnir af
tilefni bamiadagsins og ífyrsta
maí? Heldur hiann ef < til vill,
að það sé eitthvað hættUminna
fyrir börn og verkamenn að
safnast saman á götum bæjarins
þúsUndum saman á þessum tím-
lum til þess að horfa á viðavangs-
hlaUpið eða einhverjar aðrar í-
þróttir, helidur en til jjjess að
halda barnadaginn og fyrsta maí
hátíðlegan? Annað hvort hlýtUr
hann að halda það, eða hann
hefir banniað hátíðahöld barna-
dagsins og fyrsta maí Undir beru
lofti af einhverjum öðrum á-
stæðum en þeim, sém upp hafa
verið látnar. Hvernig ættu menn
annars að skýra fytir sér svo fá-
rán'ega ósamkvæmni í framkomu
1 ögreglu st j óran s ?
Það væri broslegt, ef tímiatnir
værU ekki eins aivarlegir og þeir
eitu, að horfa upp á slíkt fálm á
hæstu stöðum. En annað hvort
er ástæða til þess vegnia loft-
árásarhættUnnaT, að banna öll
hátíðahöld og s,kemmtanir undir
beru loftii innan bæjarins og í
Umhverfi hans, eða það er ekki
ástæða til þess að banna neinn
slíkan mannsöfnuð. Og þar sem
hópgöngUr og útifuridir barna-
dagsins og fyrsta maí hafa þegar
verið bannaðir með skíirskotun til
loftárásarhættunnar, munu bæði
verkamenn og aðrir gera skýlaUsa
kröfu tíl þess, að það samaverði
látið gilda um allar aðrar úti-
skemmtanir meðan ástandið er
óbreytt.
*
Þó að fyrsti máí verði ekki
haldinn hátíðlegur með hópgöng-
Um og útifundUm hér í höfuð-
staðnum í ár, þá þýðir það að
sjiálfsögðu ekki, að hann eigi
ekki að vem frídaguT fyrir verka-
lýðinn eins og Unidanfarin ár. Og
vitanlega verður hans mirnnst með
hátíðahöIdUm og ræðuhöldum í
húsum inni. Fyrsti maí
er og verður dagur verkia-
lýðsins og það felst enginn af-
sláttur við atvinnurekendavaldið
og aðra andstæðinga verkalýðs-
'hreyfingarinnia/r í því, þó að idag-
uriun sé í þetta ,sinn halditnn
hátíðlegur með nokkuð öðmm
hætti en áður. Það er aðems gert
vegna þeirnar hættu, sem nú
vofir yfir okkur öllum. Þegar sú
hætta er liðin hjá, mun fyrsti
maí aftur verða haldinn hátíð-
legur með þeim hætti, sem verka-
1 mönnUm er tamastur og : kær-
astUr.
ummmsnrsnunu
Mikið úrval af
kven-silkisokknm #0
sokkabanðabeitnm.

Guðspekifélagar.
Reykjavíkurstúkan heldur
fund í kvöld kl. 8,30. Skálda-
kvöld. Erindi, upplestur, ein-
söngur, músík.
Reýkvíkingar eru
ágætismenn. Ég hefi
aldrei orðið eins áþreifan-
lega var við það og í gær.“
ísak Jónsson formaður Sum-
argjafar sagði þetta við Alþýðu-
hlaðið í morgun. Hann var á-
kaflega glaður yfir árangrinum.
„Þetta viar metdagUr. Aldrei
hefir starfsemi baxnádiagsins
gengið eins prýðilega. Peningarn-
ir komU til okkar úr öllUm áttum.
Ég hygg, að svo að segja hvert
mannsbiam í bsenum hafi lagt
eifthvað af mörkum.
ÖU hús, þar sem skemmtanir
voru haldriar, voru troðfull, og
urðu margir frá a'ð hverfa. Að-
göngumiðár seldust upp yfirleitt
á hálftíma. Hiappdrætti stúdeut-
anna seldiist mjög vel, Sólskins-
bókin seldist prýð'ilega og eins
barnablaðið og bamadiagsmerkið
seldiis't margfalt betur en nokkru
sinni fyrr.“
— Vefetu nokkuð hvað miklir
peniugar komU inn?
„Nei, um það get ég ekki sagt
fyrr en á morgun. Við höfum
ekki gert Upp enn þá. Ég veit
þegar um, að í Aus'turbæjar'
skólanum var búið áð selja merki
í gærkvel'di fyrir á 5. þúsund
fcrónur, í Miðlbæjaiiskóianum vorU
merki seld fyrir á 4. þúsUnd og
í Grænuborg fyrtr um 1 þus. kr.‘
Þetta er þó ekki allt, því að ýms
ir eiga eftir að gera úpp. Ég vil
geta þess, að mjög lítill kostn-
aðUr er við þessa starfsemi okk-
ar. NæstUm öil vinna í gær var
sjál'fboðaliðsstarf, og þess vegna
fer næsfum því hver einastla
króna, sem irin kom, ti‘1 bamanna.
Ég vil biðja Alþýðublaðið að
færa Reykvíkingum hinar alúðatv
fyllstu þakkir okkar, sem stóðum
íyrir þessari starfsemi í gasr.“
Fjársðlnnn til Sambands
berklasjáfclinga.
Sambandi ísl. berklasjúklinga
hafa borizt eftirfarandi fjárupp-
hæðir:
Fyrir seld blöð og merki (frá
síðustu birtingu): Jónína ,Her-
mannsd. 33,40. Vilhjálmur Jóns-
son, Akranesi 215,50. K. Júlíusson,
Húsavík 40,00. Jón Árnason,
Kópaskeri 15,00. Þóra Jónsd.,
Bíldudal 80,00. Einar Ástráðsson,
Eskif. 50,00. Aðalh. Pétursd..
Bakkaf. 15,00. Örnólfur Valdi-
marsson. Önundarf. 42,50. Ben. G.
Benediktsson, Sandi 50,00. Estífa
Björnsdóttir, Þingeyri 30,00. E. E.
Hafnarfirði 2,00.
Safnað fé. Safnað af: Síra Guðm.
Einarss. Mosf. kr. 130.00. Síra Páll
Sigurðsson, Bolungarv. kr. 800,00.
UMF. Vestri, Rauðas. kr. 105,65.
Kvenfél. Geiradalshr. kr. 70.00.
U.M.F. Austri,. Eskif. kr. 282,00.
Frá Ó. Þ. Vestmannaeyjum, kr.
10.00. Sig. Jóhannessyni, Rv. 10.00.
Páli Jónssyni, Reykh. 5,Ó0. Ástu
Guðmundsd. Kópav. 10,00. Ó-
nefndri konu, 50,00. Ónefndri
konu kr. 50,00. Ónefndri konu,
2,00. N .N. afh. af Árna Óla kr.
25,00. Ónefndri stúlku 10,00. Ó-
nefndri konu 100,00. Ónefndri
konu, a£h. af síra Á. S. 100,00. Ó-
nefndri konu, Rv. 100,00. Frú Mar-
íu Jónsson, Rv. 25,00. Frú Þ. P.
100,00. Ónefndri konu, áfh. af
Gísla Guðm. 50,00. Sigurði Jóns-
syni, Rvík 30,00. U.M.F. „Reynir*1
Mýrdal 15,00. Kvenfél. Hellusandi
100,00. Sjómanni 10,00. Tóiriasi
Skúlasyni 5,00. Kvenfél. 19. júní,
Borgarf. 100,00. Jóni Jóhann^s-
syni, Sigluf. 100,00. Sigurbjörgu
Benjamínsd. 5,00. Kvenfél. Hring-
urinn Sthólm 500.00.
Með beztu þökkum.
Miðstjórn S.Í.B.S.
Sítrónur,
nýkompar,
k sijir
fi pSkkani.
Ný egg, daglega.
Tjarnargötu 10. — Sími 3576.
BREKKA
ÁsvaHagötu 1. — Sími 1678.
Snnaróskir í haka-
krossrðnm!
MENN Urðu ekki lítið hissa
í gær, þegar þeir epn-
uðu Morgunblaðið og sáu, að
sumaróskirniar ,sem þeir höfðu
sent því tíl birtingar, vorim
allar skreyttar atiglýsi ngarömm-
um, settum samari úr eintónvum
þýzkum hakakrossum.
Þama óskuðu Sámband ísl.
samvinnufélaga, Alþýðubraiuið-
gerðin, Tóbaksverzlun rtfcisins og
ótal mörg fleiri fýrtrtæld 'við-
skiftavinum sínum gleðilegs sum-
ars undir þýzka hakakrossinum.
Hvernig skyldi þeim hafa orðið
við, þegar þau sáu sumaróskÍT
sínar þannig skreyttar? Vonandi
hefir það ekki verið ætlunin.
Og liklegt er, að hér hafi aðdns
verið urn leiðinlegt slys áð ræða
af hálfu Morgunblaðsins. Svo ætti
að minnsta kostí að mega álykta
af afstöðu þess tíl þýzká naz-
ismans upp á síðkastið.
En þannig hefna gamlar synd-
ir sín á blaðinu. Stefnunni hef-
ir verið breytt, en það hefir
gleymst að leggja hakakross-
rammana til hliðar!
Barn skaðbrennist.
Það slys vildi nýlega til nálægt
Suðurpól, að 8 ára gamalL idreng-
ur, Einar Hafstein, skaðbrenndist
í bensínbruna. Hafði hann ásamt
öðrum drengjum j náð í bensín-
dunk og kveikt í honum.
6. bekkingar Menntaskólans
fengu upplestrarfrí til stúdents-
prófslesturs í fyrradag.
FREYJUFUNDUR í kvold kl.
8V2. Kosning embættis-
manna. Leiksýning: Húsið
við iþjóðveginn. Leikstjóri
Anna Guðmundsdóttir. Fé-
lagar fjölmennið.
Æðsti templar.
Stpktarsfóðnr verkamanna og sjo
mannafélagania í Revkjavík.
------»—:—
Skýrsla stjórnarinnar fyrir síðastliðið ár
ALÞÝÐUBLAÐINU hefir
borizt eftirfarandi skýrsla
frá stjórn Styrktarsjóðs verka-
manna- og sjómannafélaganna í
Reykjavík fyrir s.I. ár.
Stjórn sjóðsins skipa: Sigur-
jón Á. Ólafsson, Ágúst Jósefs-
son og Sigríður Ólafsdóttir.
Styrks úr sjóðnum nutu á ár-
inu 45 karlar og 24 konur. Um-
sækjendur eru meðlimir eftir-
taldra félaga, og fengu styrk
eins og hér segir:
Sjómannaf. Reykja-
víkur 44 kr. 5925,00
Vkf. Framsókn 24 — 2575,00
Bakarasv.f. ísl. 1 — 150,00
Styrkþegar 69 Kr. 8650,00
Upphæð styrksins var frá kr.
75,00 til kr. 150,00. Árgjald til
sjóðsins hafa á árinu greitt
þessi félög, sem öll eru í Al-
þýðusambandi íslands:
Sjómannafélag Reykjavíkur,
Verkakvennafél. Framsókn,
Hið íslenzka prentarafélag,
Bókbindarafélagið,
Bakarasveinafél. íslands.
Ársgjaldið er kr. 1,00 af körl
um, en kr. 0,50 af konum.
Eins og að undanförnu hefir
sjóðurinn notið styrks úr ríkis-
sjóði kr. 4000,00 og úr bæjar-
sjóði Reykjavíkur kr. 3500,00.
Sjóðurinn var í ársbyrjun kr.
136.868.13, en í árslok kr. 146.-
442.13. Aukning á árinu kr.
9574,00.“
STARFSMANNAFÉLAGIÐ „ÞÓR“.
Aðalfundur
í kvöld kl. 9 í Hafnarstræti 21 uppi.
Ðagskrá: Venjuleg aðalfundarstörf.
STJÓRNIN.