Alþýðublaðið - 06.05.1941, Side 1

MMMí
Olíuleiðslan frá Mosul til Haifa, sem hersveitir Rasjid Ali eru nú sagðar hafa á valdi sínu
í eyðimörkinni við landamæri Irak og Transjordaníu.
Bretar eru staðráðnir í að
Ekkert samkomiilaci fyrr en Iðglegri
stjórn heflr verið komlð á í landinu.
* ■ ’ " i, ■ ' ; _ ■ \
VIÐBURDIRN IIi I ÍRAK vekja nú meiri og meiri at-
athygli um allan heim. Þa'ö þykir augljóst, að tilgang-
ur Þjóðverja með því að blása að uppreisn og fjandskap við
Breta í landinu ,sé í fyrsta lagi sá, að veikja traust Tyrk-
lands í Bretlandí, og í öðra lagi sá, að binda sem mest brezkt
líð austur 1 Asíu til þess að ékki ,sé hægt að nota það til
vamar Egiptalandi.
í London er gert ráð fyr’ir því, að Bretar muni gera
mjög róttækar gagnráðstafanir txl þess að gera að engu
þessar fyrirætlanir Þjóðverja.
VélbðtnriDn ,Sipr~
fari4 bjargsr 17 norsk
DmskipbrotsmbDnnm
ONEMMA eftir hádegi í gær
^ kom vélbáturinn „Sigur-
fari“ til Akraness með 17 skip-
brotsmenn af norska skipinu
„Paranger“, sem þýzkur kaf-
bátur hafði sökkt fyrir vestan
ísland.
Á skipinlu höfðu verið 33 menn.
’Hafði kafbáturinn ráðizt á skipið
síðast 'liðið föstudagskvöld. Kom-
tust skipverjar allir í bátana,
rema skips jórinn, sem féll í upp-<
hafx árásarimia'r.
I öðrum bátnum, sem var vél-
arlaius, vom 17 menn, en 15 í
hinium, og var hann með vél.
Bátamir fylgdUst að í sölaThring,
en Urðu viðskila á laugardags-
kvöld. I
„Si|gurfari“ fann seglbátinn í
gær með skipverjiunum 17 og
f'.utti pá til Akraness. Vom peiir
nokkuð pjakaðir af vosbúð, en
lítið særðir.
HésmæðrafræðslaD
1 nræii á alpingi
P RUMVARPIÐ um hús-
mæðrafræðslu í kaup-
stöðum var til umræðu í neðri
deild í gær.
í frumvarpinu var gert ráð fyr-
ir, að ríkið legði fram helming
kostnaöar, en Finnur Jönsson pg
Frh. á 4. siðu.
Tyrkland býðst til að
ntiðla máium.
Það var tilkynnt í London í
'gær, að Tyrkland hefði boðizt
til þess að miðla málum milli
Bretlands og Irak. Var því um
leið lýst yfir, að Bretland 'kynni
að vísu vel að meta þann vin-
arhug, sem Tyrkland sýndi því
með þessu tilboði, en engar
samkomulagsumleitanir gætu
komið til greina, fyrr en her-
sveitir uppreisnarmannastjórn-
arinnar í Iirak hefðu verið kall-
aðar burt frá Habbaniaflugvell-
inum.
í Berlínarfregnum í morgun
er sagt, að stjórn Rasjid Ali
hafi í tilefni af þessu tilbcði
Tyrklands e'innig gefið út op-
inbera yfirlýsingu og sé hún á
þá -leið, að samkomulag við
Bretland komi ekki til rnála,
fyrr en brezki herinn hafi ver-
ið fluttur burt úr landinu.
Það er kunnugt, að Egypta-
lánd hefir líka tjáð sig reiðu-
buið til þess að reyna að greiða
fyrir samkomulagi við Irak, en
öllum fregnum frá London ber
saman um það, að slíkt sam-
ko.mulag sé þeim skilyrðum
baandið, að samningurinn milli
Bretlands og Irak verði fram-
vegis virtur og löglegri stjórn
verði aftur komið á í Irak.
Habbaniaflugvöllurinn í Irak
er enn sagður umkringdur af
hersveitum Rasjid Ali, en svo
virðist þó sem dregið hafi úr
árásunum á hann.
Við Basra halda Bretar öll-
um sínum stöðvum, en við
landamæri Transjordaníu eru
Irakmenn sagðir hafa náð á
vald sitt þýðingarmiklum stað,
þar sem' álíuleiðslan frá Mosul
til Haifa, við Miðjarðarhaf,
liggur. Telja Irakmenn sig þeg-
ar hafa stöðvað olíustrauminn
til Haifa.
Þýzkir taerflntniniar i
lotti tii Baodad.
Mikið er rætt um það, hvort
mögulegt sé að Þjóðver'jar geti
flutt lið til Irak. Það er viður-
kennt, að hugsanlegt sé fyrir
þá að flytja lið með herflutn-
ingaflugvélum sínum, hinum
svonefndu Junkers 52, frá Rho-
doseyju úti fytir strönd Litlu-
Asíu, sem er á valdi ítala, en
þaðan eru 1500 km. til Bagdad,
:. í Frh, á 4 síðu.
Þjðingamiklar nmræðor i
brezka piaginn nm
Talið víst, að Charchill fái trausts->
yfirlýsingu frá yfirgneafandi meirihluta.
------4-------
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. LONDON í morgun.
TTMRÆÐNANNA UM ÓFRIÐARHORFURNAR, sem
Churchill hefir boðað í neðri málstofu brezka þingsins
í þessari viku, er beðið með mikilli eftirvæntingu í London,
og telja menn að þær muni verða þýðingarmeiri en nokkr-
ar aðrar umræður, sem fram hafa farið í brezka þinginu
síðan í fyrravor, þegar ósigurinn í Noregi var á dagskrá.
Það er ekki talið neinum efa undirorpið, að samþykkt verðl
traustsyfirlýsing til Churchillstjórnarinnar, að umræðunum
loknum, með yfirgnæfandi meirihluta atkvæða, en augljóst þyk-
ir, að tekið verði á vandamálunum og því, sem miður hefir farið,
með fullkominni hreinskilni, og sú spurning verði sett hispurs-
laust fram, hve lengi Bretland eigi að halda áfram að vera að-
eins hálfvígbúið land. ,
Uíanríkismá'.flráðhérrann, Ant-*
hony Eden, mUnu hefja umræð-
urnar til pess að pingheimur geti
rætt málin á grundvellr fullkom-
inna upplýsinga um pær samn-
Ingaumleitanir milli Bretlands og
Balkanríkjanna, sem fram fÓTlu
áður en árás Þjöðve'rja ,á Júgó-
slavíu og Grikkliand hófst.
ChurchHl mun flytja ræðu sína
í lok Umræðnanna, og svara peim
athugasemdum, sem fram koma.
Það er vifað, að mjög margir
þekktir 'stjórnmálamenn muni
táka ti'li máliS, par á meðal Lloyd
George, Hore-Belisha, Lofd Wint-
erton oig Shinwell. .
Haile Selassie er
dd i næstD grðs
nm við Addis Abeba.
REGN frá Kairo, sem barsfc
til London í gærkveldi,,
hermir, að hersveitir Haile Se-
lassies séu nú komnar yfir Bláu
Níl í aðeins 75 km. fjarlægð
frá Addis Abeba, og að mikill
viðbúnaður sé nú í borginni til
þess að taka á móti keisaranum.
Frh. á 2. siðu.
Reynt að bjarga belgiska
sklpiaa við Kðtlntaaga.
-----4----
Mestu hefir verið bjargað úr skipinu og
verður reynt að ná því út eftir helgina.
EFTIR helgina, þegar stór-
streymt verður, verður
reynt að ná út belgiska vöru-
flutningaskipinu, sem strandaði
við Kötlutanga í lok fehrúar-
mánaðar. Er skipið 8 þúsund
tonn að stærð.
Hndaufarið hefir verið uranið
að því að afferma skipið og hefir
pað gengið mjög vei. Hafa marg-
ir merin unriið að þessu, og hefir
meðal lannars verið bjargað
mörglum vöruf lutningabifreiðum
úr skipinu.
Alpýðublaðið hafði. í . morgun
tal af Pálma Loftssyni' útgerðar-
stjóra, en það er skipaútgerð
ríkisins, sem sér um björgun
skipsins.
Sagði Pálmi Loftsson, að peg-
ar komið hefði verið að skipinu,
hefði það verið fullt af sjó, en'
Vel hefði gengið a«ö gæla Úr pvL
Skipið mun ekki vera mikið
skemmt. Er pó allmikill leki í
einni íestin'ni, og voru sendar
riýjar dæliur í gær austur til að
vinna að pví að dæla úr skipinu.
Sá, sem aðallega sér um björg-
unarstarfið, er Guðm. Guðjóns-
son, stýrimaður á Ægi. Er mikil
og góð von um, að takast muni
að ná skipinu út.
Það bar við í gær á strand-
staðnUm, pegar menn voru að
fana í land úr skipinu í feörfu á
streng, að fearfa'n féll í sjóirin.
Sjö menn voru í körfunni — og
björguðust p'eir allir.
Árekstur
varð í gær á mótum Vatnsstígs
og Hverfisgötu milli íslénzkrar og
brezkrar bifreiðar. Skemmdir
urðu litlar og engin slys.
s