Alþýðublaðið - 03.06.1941, Qupperneq 2

>KE>JUDAGiNN 3. JÚMÍ 1941
Á HVEBFANDA HVELI
(@oiae with tise wiaid)
Sfærsfa og glæsilegasfa
skáldrlf, sem n©fl® iieflr
w©rlll út á ðsiandi.
BélIM, sem náði| sölumeti í Ameríku,
er hún kom út^[og seldist í tugþúsund-
um á Norðurlöndum á örfáum mánuðum.
BéKIM, er svo hrífandi|og áfeng, að
fágætt, er, og aðsóknin að filmunni, sem gerð
er eítir henni
virðist vera óstððvandi.
Bókin kemur út í heftum, [6 arkir hvert og
»• -rJíwnM* . í- . Tntr— ,n
kostar heftið kr. 5,50, Þrjú fyrstu heftin eru
komin og svo kemur 1 hefti á 10-15 daga fresti.
Þeip, sem kanpa keftin, geta feragið
í Jiaost ódýr Mndi fyrir IHl heftin.
Taklð þessa bók með yður í
sveitina. Verið búin að lesa
/ i
hana áður en filman kemur
í HVERFANDA HVELI
undlrtektirnab
Á NORÐURLÖNDUM
Frh. af 1. síöa.
mu. En forystumenn .í stjórn-
málum Dana hefðu þá reynt að
gera lítið úr þessum yfirlýsing-
mn, eins og þær hefðu enga
þýðingu. „Sannleikurinn er þó
sá, að þó að ekki hefði komið
til neinnar stórveldastyrjaldar,
myndi ísland nú hafa krafizt
endurskoðunar á sambands-
lagasáttmálanum. Og það, sem
eftir hefði orðið af honum eftir
þriggja ára reiptog, hefði áreið-
anlega ekki verið þess virði, að
neitt veður væri gert út af því.
Það er því réttast, að taka þeim
samþykktum, sem alþingi hefir
nú gert, með viðeigandi ró.“
Knud Berlin lætur að end-
ingu þá skoðun í Ijós, að í raun
og veru séu sambandslögin nú
Allar stærðir
ávalt éeÝUUST í
firetfisBStD 57 Simi 284®
1 iti A-**— — — w A.
lengur í gildi (suspenderet), þar
eð 1. og 7. greiri þeirra hafi
ekki staðizt.
Niels Hieisea veaar að is
iaiiffiii leriirlSaðia.
Niels Nielsen prófessor, hinn
þekkti jarðfræðingur, sem
mörgum er að góðu kunnur
hér, segir:
„Ég myndi skoða það sem
mikla ógæfu, ef ísland veikti
eða sliti þau bönd, sem tengja
það við önnur Norðurlönd. En
þegar á þessu augnabliki ekki
ég vona, að það haldi áfram að
fylgja þeim.“
ttki verlð hreyit vlS
staios qae.
„Berlingske Tidende” segja í
ritstjórnargrein um samþykkt-
ir alþingis, að í raun og veru
hafi ekki verið hreyft við status
quo með þeim, því að ísland
lýsi því yfir, að það telji ekki
enn tímabært að slíta samband-
inu formlega. Kosning ríkis-
stjóra sé ekki annað en prakt-
ísk ráðstöfun. Blaðið lítur svo
á, að stefná Jónasar Jónssonar,
sem miði að algerum sambands-
slitum, hafi í raun og veru
beðið ósigur við samþykktir al-
þingis. En þær séu hins vegar
dönskum íslandsvinum ekkert
gleðiefni. Blaðið segist þó
vona, að þau bönd, sem tengja
bæði löndin saman, verði ekki
að fullu sundurslitin. Sam-
bandið milli íslands og Dan-
merkur sé báðum til gagns og
þýðingarmikill þáttur í hinni
norrænu samvinnu, en það ai-
varlega ástand, sem nú hafi
skapazt, hafi sízt dregið úr
gildi hennar.
Hotað tér erfcðleika Dan
nerkar, seglr Bðrsea.
Þ. 24. maí, eða viku eftir að
alþingi gerði samþykktir sínar
í sjálfstæðismálinu, höfðu
dönskum blöðum borizt ís-
lenzkar blaðagreinar síðan í
marz og apríl um sjálfstæðis-
málið. Strax daginn eftir, þ. 25.
maí, létu mörg dönsk blöð í ljós
vonbrigði yfir samþykktum al-
þingis og þó sérstaklega yfir
því, að þær skyldu hafa verið
gerðar meðan eins væri ástatt
og nú. Þannig skrifar t. d.
„Börsen“:
„Það spor, sem alþingi hefir
stigið, vekur mikinn sársauka.
Við höfðum ekki getað hugsað
okkur þann möguleika, að Is-
land notaði sér erfiðleika Dan-
merkur til þess að segja skilið
við hana. Skírskotunin til van-
efnda á sambandslagasáttmál-
anum af hálfu Danmerkur er
líka mjög vafasöm, þegar litið
er á það nauðungarástand, sem
Danmörk á nú við að búa. Með
tilliti til þess verður ekki ann-
að en viðurkennt, að danska
stjórnin sé saklaus að því,
hvernig komið er. ísland er líka
hernumið land. Þess vegna
hefði átt að mega vænta þess,
að það tæki meira tillit til þess,
hvernig ástatt er fyrir Dan-
mörku, án þess þó að það fyrir-
gerði á nokkurn hátt sjálfsá-
kvörðunarrétti sínum.“
Hversvegna yiirifsiii
nm lfivelli ná legar?
„Nationaltidende“ segja:
„Það, sem ísland hefir á-
kvarðað, er í raun og veru ekki
annað en það, að áskilja sér öll
réttindi, en að halda hins vegar
sambandið til ófriðarloka. Engu
að síður vekur það form, sem
ákvörðuninni hefir verið val-
ið, nokra undrun í Danmörku.
Danmörk vill ekki hindra ís-
land í því, að ráða sér sjálft.
En við skiljum ekki, hvers
vegna ísland lýsir nú þegar yf-
ir þeim vilja sínum að verða
lýðveldi, þar eð.svo virðist, sem
•uppsögn sambandslagasáttmál-
ans samkvæmt þeim ákvæðum
sambandslaganna, sem þar um
fjalla, ætti að fara á undan
slíkri yfirlýsingu.“
„Berlingske Tidende“ láta
þá skoðun í ljós, að það hafi
verið unnið til samkomulags
milli stjómmálaflokkanna á ís-
landi, að láta alþingi gera slík-
ar samþykktir, en það geti að
vísu ekki nema að litlu leyti
dregið úr vonbrigðum manna í
Danmörku, ef það þá einu sinni
geti það. Blaðið segir einnig,
að það sakni yfirlýsingar af
hálfu íslands um það, að það
ætli sér framvegis eins og hing-
að til að varðveita þau tengsl,
sem halda því við Norðurlönd.
„Politiken“ segir, að sú stað-
reynd út af fyrir sig, að ísland
óski þess að nota sér endur-
skoðunarákvæði sambandslaga-
sáttmálans, geti ekki komið
neinum á óvart. En hið mjög
svo ákveðna (kategoriske) orða-
lag alþingissamþykktanna veki
undrun.
Dönsk blöð utan Kaupmanna
hafnar eru sögð hafa bift svip-
uð ummæli, en þó yfirleitt
heldur mildari í tón.
Bræðralagið framvegis
eioa feandið.
Blöðin í Svíþjóð hafa yfir-
leitt farið velviljuðum orðum
um samþykktir alþingis í sjálf-
stæði&málinu. (F.rh. á 4. sí'ðu.)