Alþýðublaðið - 19.06.1941, Blaðsíða 1
r
BíTSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXM. ÁRGANGUR FIMMTuDAGUR 1». JONÍ 1941. é 142. TÖLUBLAÐ
Vináttasáttmála Tyrkja og ÞJóð
verja stefnt gegn Rósslandljt
Samnmgurinn var umdir-
ritaður í Ankara í fyrradag
-------*-------
Haggar ekkf við sknldblnd
ingnm Tyrkja við Bretland
-------4-------
VINÁTTUSÁTTMÁLI, sem Þjóðverjar og Tyrkir hafa
nú gert með sér og undirritaður var af von Papen,
sendiherra Hitlers, og Saradjoglu, utanríkismálaráðherra
Tyrkja, í Ankara í fyrradag, er nú aðalumræðuefni stjórn-
málamanna og blaða um allan heim.
Samningurinn er í aðeins þremur greinum, en á undan
þeim er formáli þess efnis, að hann haggi ekki neinu í
þeim skuldbindingum, sem Þýzkaland og Tyrkland hafi
áður gert við önnur lönd.
Fyrsta grein samningsins er á þá leið, að Þýzkaland og
Tyrkland skuldbindi sig til þess hvort um sig að virða fullveldi
og landamæri hins og ráðast ekki á það. Önnur greinin, að bæði
ríkin hafi ákveðið að ræða í fullri vinsemd öll ágreiningsmál,
sem upp kynnu að koma milli þeirra og ráða fram úr þeim með
samkomulagi. Þriðja greinin mælir svo fyrir, að sáttmálinn skuli
gilda í tíu ár.
)
íon í gærkvieldi, þegar sagt var
frá samninigrunluin, að Bnetnm
hefði frá upphafi verið kunnugt
uim undirbúning hans og tyrk-
.neska stjómin hefði jafnharðan
látið brezku stjórnina vita um,
hvað fram færi og vissi brezka
stjómin, að Tyrkir hefðu staðið
fast á móti öllum óskum Þjóð-
verja þess efnis, að Tyrkir brytu
skuldbindingar sínar við Breta og
leyfðu pýzkum her yfirför yíir
land sitt.
' Var gefið í skyn í útvarpinu í
London, að ö«*tland líafi ekki
rtt. i t. dðo.
Með vltnnd Breta.
Það hefir gengið lengi orðróm-
ur um, að emhverjir samningar
væms í aðsigi milli Þjóðverja og
Tyrkja og kemuir mönnUm pessi
vináttusáttmáli því ekki með öllu
á óvart.
Töluverða fiurðu vekur hinsveg--
ar innihald hains, því að eftir
þeim upplýsingum, sem gefnar
hafa verið um það, er ekki sjá-
anlegt, að Tyrkir hafi með sátt
málanum bhugðizt neinum skuld-
bindi'ngum við Bretland, endavar
því lýst yfir í útvairpinu frá Lond
Hersveitir Bandamanna
komnar inn i Damaskns?
-------4--------
Árás átti að hefj&st á borglna í morg-
un, ef Viehyherimi yrði ekki fariuu.
-------4--------
FREGNIR FRÁ LODNON í morgun herma, að líkur séu
til þess að hersveitir Bandamanna séu nú þegar komn-
ar inn í Damaskus.
Var svo frá skýrt, að Sir Maitland Wilson hefði í gær skor-
að á Dentz, landsstjóra Vichystjórnarinnar á Sýrlandi, að kalla
her sinn burt frá borginni til þess að forðast skemmdir á henni
og blóíjsúthellingar, að öðrum kosti myndi árás verða hafin á
borgina í dögun í morgun.
Það var tilkynnt í London hefðu vélahersveitir Breta
seinnipartinn í gser, að skrið- haldið undan til sinna fyrri
drekaorustunni milli Sollum og stöðva með nokkur hundruð
Capuzzovígis væri nú lokið og þýzkra fanga. (Frh. á 4. síðu.)
Höfnin í Petsamo
EngMinsar lýsa yfir hafn
banní á Norðnr - Finnland.
-----4----
fSIfSÍlsanpr til Petsamo stððvaðar.
IÐSKIPT AMÁL ARÁÐU -
NEYTIÐ í London gaf út
opinbtera tilkynningu þess efnis
í gær, að Bretland hefði lýst
Petsamo á Norður-íshafsströnd
Finnlands í hafnbann og hafi
allar siglingar þangað verið
stöðvaðaír af Bretum síðan á
laugardaginn. Hafa brezk her-
skip þegar stöðvað þrjú finnsk
skip, sem voru á Ieiðinni til
Petsamo.
í London er sagt í sambandi
við þessa ákvörðun, að í raun
og veru sé ekki lengur hægt að
líta á Finnland sem fullkomlega
hlutlaust land. Strax í fyrra
hafi það leyft Þjóðverjum að
flytja her um landið til Norður-
Noregs og eftir því sem frekast
verði vitað, hafi þýzkur her
hækistöð á Finnlandi nú.
í sambandi við þessa stað-
hæfingu er minnt á frétt, sem
fyrir stuttu síðan, var birt í
Moskva, þess efnis, að 4 þýzk
herflutningaskip hefðu nýlega
komið til Ábo á suðvestur-
strönd Finnlands og sett þar lið
á land.
Talið er, að Finnum komi það
mjög illa, að siglingar eru
stöðvaðar til Petsamo, því að
þaðan hafa þeir hingað til haft
samband við Ameríku. En eftir
að Petsamo hefir verið lokað,
geta þeir enga aðflutninga feng-
ið frá sjó, nema frá löndunum
við Eystrasalt.
Það vekur töluverða eftirtekt
að Bretar hafa tekið ákvörðun
sína um að lýsa Petsamo í hafn-
bann einmitt nú, meðan Sir
Stafford Cripps, sendiherra
þeirra í Moskva, er staddur í
London, og viðsjár virðast fara
stórkostlega vaxandi milli
Rússlands og Þýzkalands.
Þjóðverjar viður~
kenua að þeir hafi
gert loftárásina á
Dublin!
JÓÐVERJAR hafa nú við-
urkennt, að það hafi verið
þýzk flugvél, sem gerði loftá-
rásina á Dublin, höfuðborg hins
hlutlausa írlands, 31. maí síð-
astliðinn.
Segja þeir sér til afsökunar,
að stormur kunni að hafa borið
flugvélina af leið og að hér
hafi verið um mistök að ræða.
Þessi loftárás vakti, eins og
menn muna, mikla gremju, þar
eð fjöldi manns fórst eða særð-
ist. .i l'i
jVísitalan fyrir,
júní 155.
VÍSITALAN fyrir júní-
mánuð er komin og
er 155, eða tveimur stig-
um hærri en vísitalan fyr-
ir maí.
Vísitalan fyrir marz og
apríl var eins og menn
muna 150.
Aukaseðlum fyrir
26. þús. kg. af sykri
úthlutað í gær,
Úthlutun heldur áfram I Góö-
templarahúsinu oæstu ð gs
IGÆR hófst úthlutun auka-
sykurskammtsins og voru
þegar fyrsta daginn sóttir 13
þúsund seðlar. Skammturinn er
2 kg. á mann, svo alls eru þetta
26 000 kg. Auk þessa ’er úthlut-
að aukakornvöruseðlum, 4 kg.
á mann.
Úthlutunin fer fram í Góð-
* *
templarahúsinu daglega kl. 9—•
12 og 1—5.
Auðvitað fást engir seðlar af-
hentir, nema stofninn sé sýnd-
ur, svo að menn ættu að gæta
hans vel. Stofnarnir eru dýr-
mæt plögg nú á dögum.
Bæstiréttnr hækkaði
skaðabætnraar.
GÆR kvað hæstiréttur
upp dóm í málinu: Krist-
mundur Kristmundsson gegn
P. Smith & Co.
Málavextir voru þeir, að í júli-
mánuiði 1939 var Kristnnundur
staddur niðri við höfn. Kom þar
áð einn af starfsmönnum % P..
Smith & Go. akandi , á dráttar-
vagni, sem vöruvagn var festUir
aftan •{. Þegar vagninn fór yfír
rafmagnsleiðsiu, sem lá þar yfír
akþrautina, losnaði vönnvagniim-
úr tengslum iog rann ý Krist-
mund- Lenti hanu á vinstra fæti
Kristmundar, og klemmdist föt-
urinn milli vagnsins ogvbiliS, serrt
þar stóð.
V;ið læknisrannsókn kicnn í Jjós,
áð fótleggurinn hafði kllofnað og
kálfinn marizt- Gerði Kristmund-
ur bótakröfu á hendur p. Sinitlá
& Go-, er nam þr. 3 755,00.
Undirréttur dæmdi P. Smith ,<6'
Go. til að greiða kr. 1500 í bætur,
en hæstiréttur hækkaði bæturnar
rupp í kr. 2000.
Sigurgeir Sigurgeirsson hdm.
flutti málið. fyrir Kristmund og-
var þetta síðasta prófmál hans.
Þórólfúr ólafsson fjutti málið fyr
ir P. Smith & Oo. ( ' .
I