Alþýðublaðið - 02.07.1941, Blaðsíða 2

MIÐVIKUDAGUK 2. JOU flj|
Sjúbrasamlag Reykjavíknr
tllkynnir.
Með því að Læknafélag Reykjavíkur hefir sagt
upp samningum við samlagið um læknishjálp á
sjúkrahúsum og ekki hefir orðið samkomulag
um nýja. samninga, hefir verið ákveðið, að fyrst
um sinn verði slík læknishjálp ekki greidd fyrir
samlagsmenn á sama hátt og hingað til. í stað
þess verður samlagsmönnum, er sjúkrahúsvistar
njóta, greiddur styrkur eftir reglum, er síðar
verða settar.
Breyting þessi kemur til framkvæmda frá og með
1. júlí, en tekur ekki til ríkissjúkrahúsanna.
2 vanif renisiiiir
egeta feragáð fasta atvfranu hjá oss.
.t.
«air.
Ukraine, landii, sem Hitler
æiiar ai leggja nndir sig.
Osamkomnlag milii S. R.
$g Læknafélags Rvíknr.
----*--- é
S. R. hefir ekki getað gengið
að hinum háu krðfum L. R.
UKRAINE er eitt hiö frjósa’m
asta land í heimi, oghvergi
í ví'ðri veröld er jörði'n jafn blóði
noðin og par. | púsuind ár hefir
saga landsins verði styrjaldar-
saga. Á gresjum þess hafa flökku
pjóðir frá Asíu. herjað, Húnar,
Magyarar, Búlgarar og Tatarar.
Um „svörtu moldina" hafa Lit-
hauar harizt við Rússa, Pólverjar
við Tyrki, Tyrkir við Rússa 'Og
Rússar við Pólverja. Oft og mörg
um sinnum hafa bændur Ukraiue
risið upp gegn yfirgangi Pólverja
eða Rússa. Oft hafa vedð stiofn-
uð ríki milli Karpatafjalla og
Kúban, eu aldrei hefir verið sfcofn
að rlki, sem uáði ýfir allt pað
víðáttumikla svæði, sem Ukraine-
búar byggja.
Diíðin er lik Rtunm.
Ukraiuebúar em næststærsta
rússneska pjóðin, með rúmlega
40 millj. íbúa. Að uppHuua og
tungu em peir mjög skyldirRúss-
um — Ukraiusk tumga líki'st Rúss
nesku jafnmikið log Dauska
Sæusku og meuniug peirra er
mjög svipuð. 1 Kiev, höfuðbiorg
Ukraine, blómgaði'st hin austor-
slavneska menning, áður en Tat-
arar eyðilögðu hana á 13 .og 14
öld.
Fyrir heimsstyrjö 1 dina var Uk-
raiue skipt á milli priggja rikja,
Rússlands, Austurrikis og Ung-
verjalands. í öllum lönduuum
premur var pjóðin bændapjóð.
1 borgunum í Ukraine bjuggui
nær eingöngu Rússar, Pólverjar,
UngveTjar og Gyðingar. Það var
ekki fyrr en seinna, að Ukraine-
búar vöknuðu til pjóðlegrar vit-
undár. I öllUm lönduniuim prem-
ur vom peir beittir afbeldi og
yfirgangi iog í rússneska hluta
landsins viar banr'iað lengi að gefa
út bækur á tungu Ukrainebúia.
Pá vaT hin pjóðfélagslega ápján
knikil í austurríska og ungverska
hluta landsins, par sem ukrainsku
bændurnir voru sárfættiir, en
jarðaskiptingin og iífsskilyrðin í
Ukraine vom pó betri en sum-
hinum frjósama, rússneska hluta
staða'r annarsstaðiar í Rússlandi.
hjéðverjar fá ágirnð á
kornskemmn Rðssa.
„Kornskemma Rússlands*', eins
Og Ukraine befir verið kölluð, er
ekki einasta frjósamt land, held-
einnig yfir höfuÖ auðugt land.
af náttúmnnar heodi. í Donets-
héraðinu fengust fyrir stríðið 90
o/o af allrj kolaframleiðslu Rússa,
en aðeins lítill hluti námanna var
n-ýttur. Álitið er, að par séu auð-
ugustu kolanámur í heimi. Ank
pess er par mikið af steinsalti,
jámi og ýmsum öðrum málmum.
Á gresjunum er ræktað hveiti
rúgur, maís, hör, syknr og mairgt
fleira, og allskyns tegundir á-
vaxta í stómm stíl. Pað vair
ekki furða pótt vatn kæmi í
munninn á soltnum Pjóðverjum,
pegar þýzki herinn nálgaðist
petta gósienland á stríðsárunum.
En pað er ekki aðeins náttúru-
auðlegð landsins, sem hefir petta
aðdráttarafl. Ukraine, með rúm-
ar 40 milljónir íbúa, yrði einhver
ágætasti markaðnr fyrir þýzkan
iðnað, ef hægt væri að ná laind-
inn frá Rússum og gera páð
háð pýzkalandi. Pá væri líka
hægt að búsetja þá, sem kiomast
ekki fyrir í Þýzkalandi, á gresj-
um Ukraine- Betri nýlendu væri
naUmast hægt að hugsa sér.
Rússneska byltingin gaf þýzku
heimsveldisstefnunni óvænt tæki-
færi.
Þýzk iýlemSa i 8 máanði
Októberbyltingin fæddi fljótt af
sér blö'ðuga borgarastyrjöld í |Jk-
raine milli bols-évika og ukra-
inska allsberjarráðsins (rada),
sem studdist að mestu við efn-
aða bændur. BoJsévikarnir fengu
hjálp frá Rússlandi, og þegar
fór að líta illa út fyrir allsherjar-
ráðinu, bað pað um hjálp frá
Þýzkalandi. Það var ei'nmitt petta
sem Þjóðverjax biðu eftir. Þeir
viðurkenndu Ukraine sem „lýð-
veldi“ og sömdu í skyndi sér-
frið við pjððina með rétti til að
taka landið undir sína vernd.
Þjóðverjar viom ekki lengi að
koma sér fyrir. Þeir ráku rauða
rauða berinn burtu og rændu
framleiðslu pjóðarinnax. Þegar
bændurnir, sem að byltingunni
lokinni höfðu skipt landinu mi'lli
sín létu pá ekki hafa nægilegt
kiorn', létu pieir hiklaust þýzka
hermenn handtaka ráðherra alls-
herjarráðsins og settu nýja stjórn
á laggirnar undir forsæti fyrr-
verandi hershöfðingja zarsins,
Skioropadsky. Hann tóík séx gamla
ukradnska ti'tilinn Hetmam iog-
studdist aðallega við rússmésku:
biorgarana í borgunUm. Óðalseig-
endurnir fengu nú jarðir sín,ar
aftur, að swo miklu leyti, sem
hægt var, svo að þeir gætu fram-
leitt korn undir vernd pýzkiu
byssustingjanna.
En sú dýrð varð skammvinn.
Nafnið Skioropadsky pýðir „fell
brá'ðum“, oig þessi síðasti ukra-
inski Hetman bar nafn mieð réttu.
Áður en misseri var liðið kom
þýzka hmnið og par með var
Hetmansembættinu lokið.
í tvö ár yar hræðileg ringul-
r-eið- Lýðveldið sagði siov-ét-Rúss-
landi stríð á hendur, en fór rlla
út úr pví ævintýri. Framkvæmda-
ráðið, ein-s og stjómin nefndi sig,
varð stöðugt að færa sig lengra
vestur á bóginn á flótta Undam
rauða hernUm.
En pað fór svo, að bolsévík-
arnir gátu ekki heldur tryggt sér
stöðu strax. EnglendimgaT og
Frakkar sen-du heri og herfor-
inigjar zars’ins stofnuðu hvitliða-
her. Hvítliðar börðusl: við rauð-
liða, rauðliðar við græniliða og
grænliðar við hvítliða, og pegar ■
bolsevikar höfðu 1-oks náð undir
sig landinu í priðjia sinn, fneist-
uðu Pólverjar gæfunnar.
Siðasta sSipíiBB
Okraoie.
Lok pessarar ringulneiðair urðu
pau, að Ukraine var skiipt, eins
og oft hafði komitð fyrir áður.
Stærsta hlutann fenigu bolsevikar
— pað ,sem peir höfðu náð af
Pólverjum — að undanskildu Ku-
banhéraöinu, og er pað h-ið núver
andi siovétlýðveldi. Meiri h’luta
þess, sem eftir vár, héldu. Pól- •
verjax, suriit fengu Rúmenar og
Tékkar lofurlítið.
, _ i.
Þetta vorii vonbrigði fyrír ailla
pá, sem höfðu litið landið
girndarauga. Bæði Russar, Þjóð-
verjar og Pólverjax hefðu gjárn-'
an viljað eignast Ukrai'be alla,.
auðvitað að pví tils-kyldu, að
þeir fengju sjálfir að stjórna,
landinu, en ekki U!kr,ainebúar.
En geymt er ekki gleymt. ,Sait.
var pað að vísu, að Þjóðverjáx.
bmtu sama-n stóra landabréfið i
sitt yfir Ukraine, en peir gleymdu i
ekki landi'nu. Þeir gleymdú ekki ■
helduT vini sínum, SfeoTopadsky.:
Hann og nánasti samstarfsmáður
hans voru teknir á mála. Auk
pess var pað einn enn, sem ekki
gleymdi Ukxaine, máður að nafni
Adolf Hitler.
Frh. á 4. síðu.
ALLMIKIÐ ósamkomu-
lag er komið upp milli
Sjúkrasamlags Reykjavíkur
og Læknafélagsins.
En ósamkio-mulagið lunx gneiðsl-
ur þær, sem S. R. befir inn-t af
höndum til læknainna fyrir veitta
hjálp í sjúkrahúsum, öðrtum en
ríkis'ins.
Læknafélagiö s-agði samniing-
um Upp og samningar h.afa ekki
t-ekizt aftu'r.
Alpýðublaðið snóri sér ti'l for-
manns S. R. Guðmundar J. Guð-
smundssionax í morgiun og spurði
hann pm petta mál. Hann sagði:
„Sjúkrasiamlalgið hefir haft tvo
samninga yið læknana. Annax vax
um venjuiiega læknishjá'lp og sá
samningur er enn í fullu gildi.
Honum vax að vísiú sagt upp,
en hann var endurnýjaðUir.
Hinn samnimgurinn var um
veitta læknishjálp i sjúkrahús-
um, öðrum en ríkisins.
S. R. borgaði læknubum 2 kr.
é legudag 'fyrir hvem sjúkl'ing,
án tillits til pess hvað læknarn-
ir gerðu. Læknarnir höfðu hins-
vegar f-astax reglur sin á milii,
um pað hvernig peir sikiptu
þessu fé og fór það eftir pvfi
hvað hver læknir -gerði fyri*
sjúklinginn.
Þessum samningi var sagt uppn
með löglaguim fyrirvara frá 1.
júlí að teija — en svo mikið baar
á milli, að samningar tökusH
ekki.
Af pessum sökum neyddisl
stjórn samlagísins til að sam-
pykkja að greiða sjúkl'iniguniuim
styrk, eða álíka upphæð og pað
greiddi áður til lækmanna — og
verður að lífca á pað sem fram-
lög upp í kröfu lækmáxma tB|
sjúklinganna.
Stjórn samlagsins pykir mjög
miður að hafa purft að fana
þessa leið — en pað átti ekká
um aðra kio-sti að velja, par sem
svo mikið bar á mili“.
Sjúklingum, sem purfa á sjúkna
ihjálp að halda í sjúkrahúsum, öðr-
um en rikisins, mun þykja petlja
siæm umskipti — pvi að nú virð-
aisit læknar gieta gert kröfúr ;til
peirra uin greiðslurnar — og par
um virðast pessir sjúklingar
hafa verið sviftir jafn fullkom-
xnni tryggingu og peix áður
höfðu.
Kaup Dagsbrúnarmanna verður frá og með 1. júlí 1941,
sem hér segir:
Dagkaup kr. 2.25 á klukkusíund.
Eftirvinna kr. 3.33 á klukkustund.
Helgidagavinna kr. 4.19 á klukkustund.
Næturvinna (sé hún leyfð) kr. 4.19 á klukkustund.
Tímakaup við vinnu í kötlum og boxum verður frá
sama tíma: .-i
_L.Jjí.
í dagvinnu kr. 3.88 á klukkustund.
í eftirvinnu kr. 5.74 á klukkustund.
í helgidagavinnu kr. 7.21 á klukkustund.
STJÓRNIN.
KROS SflÐUR
fyrlrliggjaiidi.
Mjólkurfélag Reykjavíkur.
Smásöluverð á elðspjtum.
Útsöluverð á eldspýtum má eigi vera hærra en hér segir:
BRYMAY eldspýtur (í 12 stokka búntum)
Búntíð kr. 1,80.
Stokkurinn 15 aura.
. Utan Reykjavíkur og Hafnarfjarðar má verðið vera
,3% hærra vegna flutningskostnaðar.
TÓBAKSEINKASALA RÍKISINS.