Alþýðublaðið - 10.07.1941, Blaðsíða 1
EITSTJÓRI: STfiFÁN PÉTURSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXH. ÁB6ANGUR
FUpíTUD. 10. JÚLÍ 1941.
159. TÖLUBLAÐ
Alpingi sampykkti fi nótt með
30 atkv. gep 3 að fafilast á
samkomnlagið við Bandaríkin
Nokkrir Sjálfstæðismenn sögðu já með fyrirvara
Þfnginn var slitið kl. 2 i dag *
..
Þ
INGSALYKTUNARTILLAGA RIKISSTJORNARINN-
AR um að alþingi féllist á samkomulag það, sem rík-
iwtjórnvn gerði við forseta Bandartkjanna í N»rður-Ame-
rfku, þess efnis, að Bandaríkin tækju að sér hervernd ís-
lands meðan á styrjöldinni standur, var samþykkt í sam-
einuðu þingi í nótt að viðhöfðu nafnakalli, og sögðu 30
þingmenn já, en .3 (kommúnistar) nei. Fjarverandi voru 6
þtngmenn.
Það vakti nokkra athygli, að af þeim 39 þingnÚNanunt, s®m
greiddu þingsályktunartillögunni atkvæði, sögðu 8 já með ýmis-
konar fywrvara. Voru það Sjálfstæðismennirnir Garðar Þor-
steinsson, Sigurður HHðar, Jóhann Jósefsson, Jón Pálmason,
Pétur Otttesen, Eirfkur Einarsson og Gísli Sveinsson, og auk
þeirra Þorsteinn Briem.
Þar sem önnur mál lágu ekki fyrir þessum aukafundi al-
þingis var þingi slitlð kl. 2 í dag.
1 Að lokinni ræðu forsætis-
róðherra í gærdag var gefið
fandarhlé, en fundur hófst aft-
ur kL 5 og hófust þá umræður.
Fynstur talaði Gísli Sveins-
bom, þá ÓLafur Thoni, Stefán
Jóh. Stefánsson, Ásgeir Ás-
géirsson Héðinn Yaldimars-
s«n, en .auk þeirra tóku ýmsir
þingmenn til máls, þar á meðal
kommúnistarnir, sem báru
framjpingsályktunartillögu um,
að ísland tæki nú þegar upp
stjórnmálasamband við sovét-
lýðveldin og færi fram á að
þau, ásamt Bandaríkjunum og
Bretlandi skuldbindi sig til að
viðurkenna algert frelsi og
fullveldi íslands að styrjöld-
inni lokinni. En fellt var með
yfirgnæfandi meirihluta at-
kv. að taka þessa till. á dagskrá.
læða Stefias Jób. Stefáassoiar
Stefán Jóh. Stefánsson utan-
ríkismálaráðherra sagði m. a.
í ræðu sinni:
,,Ég get að mectu leyti látið
uægja aö vísa til ræðu þeirrar,
sem forsætisráðherra hefir
flutt fyrir þessari þing6álykt-
tmartillögu, en tel þó rétt að
minnast sérstaklega nokkrum
orðum nánar á einstök atriði.
Hann kvaðst sérstaklega vilja
undinstrika það, að það skref
eem ríkisstjórnin he|ði stigið
með þesstt samkomuíagi, væri
ggrt eftir vandlega fhugun á
öllum aðstæðum og með tilliti
til aúverandi ástands og að
þessi mðstöfun og lausn máls-
has sé hin eina, er sé í sam-
ræmi við hagsmuni íslands,
eins og nú standa sakir. Banda-
ríkin og Bretland hefðu nú bæði
viðurkennt sjálfstæði íslands
og fullveldi og auk þess geflð
fyrirheit um að styðja að því
í ófriðaríok, að það haldist. —
Það er okkur ekki lítils virði á
þeirri stund, sem við erum að
faka öll okkar mál í eigin
hendur að fá loforð þessara
tveggja stærstu lýðræðisþjóða
heimsins um þetta mikilsv,erð-
asta aaál íslenizku þjóðarintt-
ar.
Þá vil ég í öðru lagi beada
á, að Bandaríkin gefa jafn
skilyrðislausa yfirlý'singu um
að sá herstyrkur, sem hér
Lokim áfeÐgisbóðanoa
Alþiagi foiitr að taka
tillðgn am |að á
dagskrá.
B'y JÓRIR þingmenn, þeir
PétMr Ottesen, Ingvar
Pálmason, Finnur Jónsson, Þor-
steinsn Briem, báru fram í sam-
einuðu alþingi í gær svohljóð-
andi þingsályktunartillögu:
„Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina:
1. Að loka áfengisverzlunum
ríkisins, meðan erlent herlið
dvelur í landinu.
2. Að vinna að því við stjórn-
ir þeirra ríkja, sem herlið er
komið frá hingað til lands, að
þær láti ekki herliðið fá áfengi
né aðstöðu til að afla þess,
meðan liðið dvelur hér á landi.“
Alþingi ielldi að taka þessa
tillögu á dagskrá með 19 at-
kvæðum Sjálfstæðismanna og
Framsóknarmanna gegn 16.
verður, skuli fluttur brott í
ófriðarlok, éins og Bretar hafa
áður gefið. Enn er það, að fyrir
liggja fullkomin loforð um vin-
samlega samninga og viðskipta
mál þessara tveggja stóru
menningar- og, lýðræðisríkja
við ísland, bæði meðan stríðið
stendur og eins að því loknu.
Þá vil ég enn undi rstrika það
sérstaklega, að ef hér á annað
borð á að hafa heTvarndr, er
Frh. á 2.‘. síðu.
fleimsáknín i Stjérnarráðshásinn í gmr.
Yfirforingjar ameríkska hersins hér géngu á fund þeirra He*-
manns Jónagsonar, forsætisráðherra, og Stefáns Jóh. Stefánsson-
ar, utanríkismálaráðherra í Stjórnarráðinu í gærmorgun. — Á
myndinni ganga fremst Bertil E. Kuniholm, aðalræðismaður
Bandaríkjanna, og við hlið hans, Lfe Breton, aðmíráll, yfirmaður
flotans. Á eftir þeim gengur Marston, hershöfðingi ásamt aðstoð-
armönnum þeirra.
Hersveitir Hitlers, sem
sœkja til Lenlngrad era
búnar að taka Ostrov.
------«.-----
Áhafar orustur á ðllum vigstoðvunum.
♦
T T ARF)AR ORUSTUR halda áfr*am alls staðar á austur-
* * vígstöðvunum, án þess að til nokkurra úrslita hafi
dregið. ■ n. ... ■ v’
Þjóðverjar tilkynntu í gærkvöldi, að þeir væru búnir að
taka bæinn Ostrov, þar sem þeir eru komnir næst Leningrad,
en það hefir enn ekki verið viðurktennt af Rússum, sem segja,
að þeim hafi tekizt að koma í veg fyrir, að Þjóðverjar brytust
í gegn þar.
í Eistlandi segjast Þjóðverj-
ar einnig hafa tekið hafnarbæ-
Pernau og vera á leiðinni
mn
Vichyherinu á Sýrlandi hef-
ir. nú heðið nm vopnahlé.
---—....
Bardagsr taalda þó enn áfram nm Beirut.
-------
c
HURCHILL skýrði brezka þinginu frá því í gær, að
Dentz, landsstjóri Vichystjórnarinnar á Sýrlandi,
hefði farið fram á samningaumleitanir um vopnahlé.
Lét Churchill mikla ánægju í Ijós yfir því, að herferðin til
Sýrlands, sem kostað hefði 2500 brezka, ástralska, indvterska og
franska hermenn úr liði Bandamanna lífið, væri á enda. Lýsti
hann því þó yfir, að hernaðaraðgerðum yrði ekki hætt fyrr en
húið væri að semja um vopnahlé.
Six Maitland Wilsön, yfir- T ins á Sýrlandi,' setti VicLyhefrn-
hershöfðingi Bandamannahers- I um úrelitakosti í gær og krafð-
ist þess, að hafnarborgin Bei-
rut yrði lýst óvíggirt borg og
Vichyherinn yrði á brott úr
henni. Að öðrum kosti myndi
áhlaup verða gert á borgina.
Svar Vichystjórnarinnar var
ekki komið á tilsettum tíma kl.
5,45 í morgun, og halda bar-
dagarnir umhverfis borgina því
áfram. Olíugeymar fyrir norð-
austan borgina eru sagðir
Frh. á 2. síðu.
þaðan til höfuðborgarinnar
Tallin. Samkvæmt því hefir
hin sænska frétt um það, að
þeir væru þegar búnir að taka
þá borg, því ekki verið rétt.
Fyrir vestan Smolensk
standa enn yfir látlausir bar-
dagar, einkum umhverfis Lepel
og Polotzk, en fregnir af þeim
eru mjög ógreinilegar.
í hernaðartilkynningum
Þjóðverja er enn mjög lítið
sagt annað en það, að alli
gangi eftir áætlun.
Þess er aðeins getið, að ógur-
legum loftárásum sé haldið
uppi á samgönguleiðir Rússa
hjá Polotzk og Kiev og séu
járnbrautirnar þar orðnar ó-
nothæfar.
Ffnnar taka Salla.
Við austurlandamæri Finn-
lands hafa Finnar tekið bæinn
Salla, sem mikið var barizt tim
(Frh. á 4. síðu.)