Alþýðublaðið - 28.07.1941, Side 3
---------« MÞÝÐDBLABIÐ ♦
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son, (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTS M •! Ð J A N H. F.
Hin nýuppgötvaða hætta.
AÐ var gama:n a'ð aðairit-
stjórnargieinum Sjálfstæðis-
flokksblaðanrxa, Moi'gunbliaSsms
og Vísds, á laiu;gardaginn. Þar
byrja þau bæði alilt í eimu, og
að því er helzt virðist í tilefná
af hinhi umtöliuðu bðk Jan Vatt-
xns ura M'oskvakommímisman'n
pg þýzka nazismann og afhjúpiun-
um peim, sem hún hefir meðai
annars inni að halda mm teyni-
samband toommúnista hér á liandi
við útlönd, að skrifa af hátíð-
legri vandliætmgu ffln það rnold-
vörpUstarf af ertendum uppruna
sem rekið er hér á meða‘1 Pklkar.
P>að er engu líkara, en iað Moirgun
blaðað 'Og Vísir hafi uppgvötvað
eitthvað, sem enginn hér á landi
vissi áður.
,,Eininig hér hefiir verið rekin
báktjaldasíarfsemi að erlendri fyr
irskipan", segir Mioirguinblaðið.
Og „þjóðin verðuir að átta sig á
þeirri hættui, sem henini stendur
af slíkum myrkraverkum. ...
Pjóðin verðuir að kuinna sfcil á
kiaupamöninum hinna erlendu
öfgastefna, hvar sem húsbæhdur
þeirra sitja iog hvað, sem stefnia
þeirra heitir“.
„Starfsemi öfgaflofcfcanna verð-
ur að stöðva iog uppræta með
öl!u“, segir Vísir. „Myndi lýð-
ræðisáróður- leyfast í nazistisku
þjéðskipu'agi? Þeirri spuirningu
munu alliir svarai á einn veg.
En hvað réttlœtir þá, að Lýð-
ræðisskipulagið ali snák við barm,
sem verður þVí að alid'uiFtillla, ef
ekfci er skorið fyrir eiturkirtíl-
inin í tímia?“
Þykir mönnuim efcki þessar setn
ingar sóma sér vel í Sjiálffstæðis-
fflokksblöðunium? Þegar nazist-
amiir voru að hefja áróiður sinn
hér á landi undir nafninU „þjióð-
ernissinnar“, kal’aði þáverandi
formaður Sjálfstæðisf okksins þá
á þingi „ungliniga með hreinar
hugsanir“. Og einn af þáverandi
og núverandi þingmönmujm hans
fagnaði áróðri þeirm í Moirguu-
blaðinu og baluð þá veilfcominai,
því að þeir væru „hvuti af
Sjálfstæðisflokknu.m". Síðar var
þessi áfs'táðia Sjálfstæðisflíofcks-
ins og MorguinMiáðsims til hins
ís'lenzka aflieggjiara' þýzka naz-
ismans árétt með því, að naz-
istarnir vo'riu hreinlega innbyrtir
í Sjálffstæðisfliofcfcinin og þar hafa ■
þeir síðani, í trássi við hima gætm
arl menn hsns. ekið moidvörpu-
starf sitt bæði leymt og lijést,
og það efcki hvað sízt einmitt
við Miorgunblaðið og Vísii. Eða
eru menn búnir að gleyma á-
roðrínum fyrir þýzka nazismiam- ^
um í þesisium blöðum, þar á meðal
fréttaspjöldum Moirgunibllaðisims í
Aústiurstrætí, aiit fram á síðast-
liðið sumiar, eða þamgað tiii þa'u
ffóm að verða vondaluf um það,
að Hitler ynini siguir í styrjöld-
i'nni?
Og hvemig hefir þúð verið með
Mo'skvakommúmismamin hér á
landi? Hafa MorgunKaðið og
Vís'ir vitkilega efcbi hafft rneáina
hugmýnd Um moldvörpustaif
hans himgað til? Er það þé ekki
dagsanma, að þau hafa bæði bar-
izt opinberlega fýtir því undan-
farin ár, að Sjálfsfæðiismenia
tæfcju hönurn saman vi'ð Mosfc-
óyífana á móti Alþýðuffltofckhum
í verkalýðsfélögunum, þar sem
„©inskiis er svifizt í aðferðum“,
eins og Morguinbliaðið vælir nú,
,.verka’ýðsfélögin em sýkt, mút-
um to’g hótunum beitt“? Hafa
efcki Sjiálffstæðiisffltofcfcsblöði'n og
Sjá'lfstæðismenin átt sinn drjúga
þátt í því að verkalýðsfélögin
hafa verið „sýfct“ og Moskévítar
fengið fækiffæri til þess að beita
þar þeim „aðferðum", sem Morg-
unblað'ið lýsir ? Hver studdi Mosk
óvítama til va’ida í Dagsbrún og
Hlíf fyrir tveimur til þremUtr ár-
urn síðani, ef efcfci Sjálfstæðis-
menn? Hver gerði þeim það
miögulegt, að reka margai
helzfu og beztu menn Alþýðu-
flokksinis úr báðum þessum fé-
'lögum og gerði þaé meira að
segja að sfciilýrði fyrir stuðnáingi'
sínum í öðru þeirra? Voiru það
ekfci Sjálf sf æðiisimenin ? Og hafa
þei'r ekki, síðan þeár kiomust
sjáilfir til valda í Hlif með stuðn-
ingi MiO'Sikvakommúnista, iátið
hana vera áfram í hfeu svo-
neffnda ,áandss0mbandi“ rúss-
nesfcu erindrekanna og gmiða því
sfcatt tiil áréðursins hér?
Það er vi'tanlegai ágætt, að
berja sér á brjést eins og Vísir
gerir nú, og spyrja, hvað eigin-
lega réttlætí það, aé lýðræðis-
sfcipUilagið „al’i snáfc við barm,
sem vei’ður því að aiMurtila, ef
efcfci er sfco.rið fyrir eituirkirtil-
%nn í tíma“. En hverimg lét Vísir
og hvað sagði Morguinblaðið,
þegar A'lþýðubla'ðið benfi á hætt-
una og fór fram á, að „sfcorið“
væri „fyrir eiturkiirtMínn í tíma“
með því að banna „Þjöðvilj-
anin“, sem frá því í ófriðairb'yrj1-
fuun og þangað tM í vor, aið hiann
var bannaður af BretUm — af
því að óliafur Thors hindraði að
hann væri bannaður aff ístenzkum
stjérnarvöldum — var sameigiin
legt málgagn Mosfcvakommúnism
ans og þýzka nazísmans hér
á landi? Þá voru þessi
„sfcera fýrir eituirkirtilftnn í itíma“.
Nei, öðru nær: Þá var Alþýðu-
blaðið stimplað' sem' svifcari við
hugsjénir lýðræðisins og sem mál
gagn einræðisstefnunniair og of-
béldisins hér á landi!
Og svo ætla Morguinbliaðið og
Vísir að reyna að slá sig til ridd-
ara sem hiin eiginlegu málgögn)
lýðræðisins hér iog eru að tala
um það sem eiinhvern nýupp-
ALÞÝÐUBLA0IÐ_______._____________mánudagur 28, júlí 1941.
Siðari grein Finns Jónssonar:
Er ætlunin að sölsa síldarsöl
una undir örfáa braskara?
í
...—.-—.
Stldarútvegsnefnd hélt uppi jafn~
vægi og rétti hinna smærri saltenda
TVINNUMÁLARÁÐ-
HERRA hefir ásamt
Morgunblaðinu fært fram þá
afsökun, fyrir þeirri ráðstöfun,
að afnema einkasölu á matés-
síld að margir útgerðarmenn og
síldarsaltendur hafi óskað þess.
Þetta er hin argasta blekking
og er sönnun fyrir því að finna
í eigin greinargerð þessa ráð-
herra, sem birt er í Morgun-
blaðinu föstud. 18. júlí Þar er
birt áskorun frá um 50 útgerðar
mönnum og síldarsaltendum
dags. í Rvík. í desember f. á og
á Siglufirði í jan. þ. á. í áskorun
þessari segir að varhugavert sé
„að gera fyrirfram fasta sölu-
samninga með einkasöluskilyrð
um í viðkomandi landi eða lönd
um“ og ennfremur „að varhuga
vert sé að festa söluna á einni
hendi“.
Áskorun þessi er þannig ein-
göngu um það, að festa ekki
söluna við eitt firma í Ameríku,
en ekki um hitt, að afnema
einkasölu á matéssíld hér heima
fyrir, eins og atvinnumálaráð-
herra og Morgunblaðið segja.
Má sjá þetta m. a. á því að
ýmsir þeir sömu útgerðarmenn
og síldarsaltendur, er undir
þessa áskorun rituðu, hafa undir
ritað aðra áskorun til atvinnu-
málaráðherra um að veita síldar
útvegsnefnd einkasöluheimild á
matéssíld.
Væntanlega gera Morgun-
blaðisritstjórarnir sig ekki
lengur að þeim fíflum að halda
því fram, að útgerðarmenn þess
ir hafi eigi vitað hvað þeir
voru að gera.
Tflr 60 vilðu elikatðli,
aðeiis 7 afuema haua!
Atvinnumálaráherra hefir
borist
1. Áskorun frá um 50 útgerðar-
mönnum og saltendum, um
að senda ekki Fritz Kjartans
son til Ameríku og efna eigi
til einkasölu þ a r í landi.
2. Áskorun til minnihluta í
félagi síldarsaltenda á Siglu-
firði, um að sala matéssíldar
verði gefin frjáls, þó þannig
að síldarútvegsnefnd ákveði
lágmarksverð og úthluti
söltunar- og veiðileyfum. Á
fundi þessum voru ekki
mættir nema 7 menn fyrir
alls 9 saltendur og hafði einn
þeirra að minnsta kosti ekki
urnboð til slíkrar áskorunar
götvaðan saimleikia, „að þjéðin
veröi að átta sig á þeirri hættu,
sem henni stendur af ... myrkra-
verkum" nazista lOg kommúnista,
myrknaverkum, sem þau sjálf
hafa haldið hlífiskildi yfir árum
samam!
frá húsbónda símrm.
I 3. Áskorun frá rúmlega 60 síld-
arsaltendum og útgerðar-
mönnum úr öllum stjórn-
málaflokkum um að veita
síldarútvegsnefnd umboð til
einkasölu á matéssíld.
Þessari síðustu áskorun stakk
atvinnumálaráðherra undir stól
í greinargerð sinni, enda var
hún full sönnun þess, að ráðherr
ann aftók einkasölu á matéssíld
gegn vilja meirihluta síldarsalt
enda og útgerðarmanna.
Slík málsmeðferð myndi vit-
anlega hæfa betur ritstjórum
Morgunblaðsins, sem orðnir eru
. uppvísir að opinberum lygum
í sambandi við þetta mál, held-
ur en atvinnumálaráðherra.
í fyrri grein minni um þetta
mál bennti ég á, svo sem Alþýðu
blaðið einnig hefir oftlega sagt,
að ráðherrann hundsaði tillög-
ur fulltnia Sjálfstæðisflokksins
í síldarútvegsnefnd, og með birt
ingu áskorana þeirra, sem getið
er undir lið 3 hér að framan, er
einnig sannað að saman fór álit
síldarútvegsnefndar og meiri-
hluta síldarsaltenda. Atvinnu-
málaráðherra hefir þannig geng
ið í berhögg við hagsmuni út-
gerðarmanna og minnsta kosti
allrá smærri saltenda með ráð-
stöfun sinni.
Euginu einkasöluBamu-
ingnr var fvrirhugaður.
För Fritz Kjartanssonar til
Ameríku var á engan hátt kost-
uð af síldarútvegsnefnd. Það
hafði ekkert verið ákveðið um
að gera einkasölusamning um
matéssíldina í Ameríku, og síð-
ar hafði F. K. lagt til við síldar-
útvegsnefnd að svo yrði ekki
gert, á þessu ári. Áskoranir
hinna 50 manna undir lið 1 voru
því hreint út í bláinn, nema
hvað viðvék þeirri tillögu að
nota útsendan ræðismann ís-
lands í New York fyrir síldar-
agent. Þarf ekki að ganga í nein
ar grafgötur um það, hvaðan sú
áskorun er runnin.
Síldarsaltendur, sem ekki
vilja hafa söluna á einni hendi
í Ameríku, greinir á um það
við þá, sem mesta reynslu hafa
í þessum efnum. Það er t. d.
sameiginlegt álit Vilhjálms Þór
bankastjóra, sem í 4 ár gerði
sölusamninga um sfld í Amer-
íku, Erlends Þoxisteinssonar
framkvæmdastjóra og allra
stærstu síldarinnflytjendanna í
Bandaríkjunum, að mest magn
seljist og með hæstu verði
í venjulegu árferði, með það að
gera þar einkasölusamninga.
Sildarútvegsnefnd vöru
smærri sultenda!
Um nauðsyn einkasölu á mat-
éssíld hér heima voru hinsveg-
ar svo að segja allir sammála,
þó atvinnumálaráðherra hafi
tekið þann ótrúlega kost að af-
nema hana. Flestir, sem annars
eru á móti einkasölum, telja
einkasölu einstakra manna á af-
urðum öllum einkasölum hættu
legri. Um þetta mun engin á-
greininguir. Síldiarútvegsnefnd
hélt uppi jafnvægi og rétti
hinna smærri saltenda. Með ráð
stöfun atvinnumálaráðherra eru
hagsmunir þeirra fyrir borð
bornir og beinlínis stefnt að því
að fórna hagsmunum útvegs-
manna og smærri saltenda fyrir
hagsmuni hinna stærri. Sést
þetta bezt þegar borinn er sam-
an útflutningur á matéssíld, og
þeirri síld annarri, er síldarút-
vegsnefnd seldi á s. 1. ári, við
Framh. á 4. síðu
Nýfeomiö:
Ódýrt peysufataefni, ljóst satin, rósótt sirts, röndótt
og einlit flónel, handklæði og handklæðadregill.
Verzlunin Dyng|a
Laugaveg 25.
Strætlsvagnar tilkpna
✓ ■ \ .
Samkvæmt heimild póst- og símamálastjórnarinnar hækka
fargjöld með vögnum vorum á leiðunum „Reykjavík innanbæjar
og nágrenni" frá og in'eð 1. ágúst n. k. að telja um 5 aura hver
gjaldflokkur.
Strætisvagnar Reykjavíkor h. f.