Alþýðublaðið - 13.08.1941, Blaðsíða 2

MIÐVIKUDAGUR 13. ágúst 1941
ALÞVOUBLAÐIO
StríAið er afleiðino anðvaldsskipnlagsins.
Bttir Haroid Laski
Grein pesii er ritnð fyrir
■ýtt timarit, er Slpýðn-
flokkur Bandarikjanna
hefir hafið útgáfn ð. Hðf-
nndnrinnerkunnurbrezk
ur jafnaðarmaður.
' ! I . i
Er G FÁGNA þeirri ákvörðun
ameríkska Alþýðuflokks-
ins að gefa út sitt eigið mán-
aðarrit. Aldrei hefir borgurum
lýðræðisríkjanna riðið meira á
því en nú að öðlast fullkominn
skilning á því málefni, sem
okkur er sameiginlega hjart-
fólgið. Fjandmenn lýðræðisins,
bæði hinir dulbúnu óvinir þess
og þeir, sem berjast gegn því á
opinberum vattvangi — framar
öllu öðru hinir dulbúnu — hafa
aldrei verið jafn harðir í sókn
sinni sem nú. Upplýst lýðræði
er öruggasta vopnið til þess að
sigrast á blekkingum þeirra og
sviksamlegu athæfi.
Brezki verkamannaflokkur-
inn hefir nýlega með yfirgnæf-
andi meirihluta atkvæða lýst
yfir því, á hinu árlega þingi
sínu, að hann sé staðráðinn í
því, að heyja þessa styrjöld
þangað til nazistastjórninni og
leppstjórnum hennar hafi verið
steypt af stóli. Hér er ekki um
neinar hefndarráðstafanir að
ræða og ekki byggist ákvörðun
þessi heldur á óvináttu gegn
þýzku þjóðinni. En hann er
þess fullvís, að um engan frið
getur verið að ræða fyrr en
þýzku nazistastjórninni hefir
verið steypt af stóli.
Brezki verkamannaflokkur-
inn lítur svo á sem þetta stríð
sýni gjaldþrot auðvaldsskipu-
lagsins. Það er nauðsynlegt, að
skipuleggja veröldina í eitt al-
þjóðabandalag og ráða í sam-
einingu sameiginlegum málum
til lykta. Öngþveiti það, sem
skapast við samkeppni stór-
velda er óviðunandi. Aðeins
með alþjóðaeftirliti er hægt að
ráða til lykta málefnum eins og
tollamálum, gengismálum, hrá-
efnaskiptingu, vinnulaunum,
hervæðingu og slíku.
Brezki verkamannaflokkur-
inn lítur svo á, að endurreisn
hverrar þjóðar verði-að byggj-
ast á alþjóðlegri endurreisn. —
En um leið verður sérhver þjóð
að vera sjálfri sér nóg. Og það
getur ekki orðið svo lengi sem
t. d. flutningar, kolanámur og
landeignir eru í eigu einstakl-
inga, sem reka það með eigin
hagsmuni fyrir augum.
Þetta ástand hefir þá afleið-
ingu, að atvinnuleysi skapast.
Þetta leiðir til landrána, eins
og þeirra, sem nazisminn er nú
að fremja og afleiðingin verður
styrjöld. Frelsi verður að
kyggjast á jafnrétti og bræðra-
lagi, annars hefir það enga
raunverulega þýðingu í lífi
þjóðanna.
Brezki verkamannaflokkurinn
lítur því svo á, að á þessum
tíma, þegar allrar orku er neytt
til þess, að vinna bug á naz-
ismanum, eigi að leggja grund-
völl að nýju, þjóðfélagslegu
skipulagi, af eftirfarandi á-
stæðum: Það er vitað, að vegna
almennrar hættu, verðpr hagur
þjóðanna settur ofar en ‘hagur
einstaklinga. Vegna reynslu
þeirrar, sem fengist hefir af
stríðinu, er bersýnileg þörfin á
nýju, þjóðfélagslegu skipulagi.
Það er öllum vitanlegt, að ekk-
ert fyrirkomulag annað en
lýðræðisfyrirkomulagið er þess
megnugt að ráða bót á hinum
þjóðfélagslegu vandamálum,
sem nú bíða úrlausnar.
Brezki verkamannaflokkur-
inn efast ekki um það, að
Hitler og Mussolini verði
sigraðir, og hann efast heldur
ekki um, að velferð allrar al-
þýðu í heiminum sé undir því
komin,. að þeir verði sigraðir.
Gamla skipulagið, sem ríkti 3.
september 1939, hefir hrunið
til grunna, og mun aldrei rísa
upp aftur. Hitler og Mussolini
hafa verið að grafa sínar eigin
grafir, eins og Marx hefir spáð.
En það er þýðingarlaust að
sigra þá, án þess að læra af
þeirri staðreynd, að þeim tókst
að ná völdum. Friðurinn verð-
ur að byggjast á þessum lær-
dómum. Boðskapur hans verð-
ur að byggjast á alþjóðaskipu-
lagi, sem gerir mögulega frjálsa
og fullkomna samvinnu ríkja
um skipulagða framleiðslu
miðað við almenna neyzlu. Ef
við ekki högum skipulagning-
unni á þennan hátt, munu þau
skilyrði sem gerðu stríðið
mögulegt ennþá haldast og það
er áreiðanlegt, að sömu vand-
ræðin munu aftur hljótast af.
Friðurinn verður að tryggja
það, að engir geti soltið í miðju
gnægðabúrinu. Þessa mótsögn
er hægt að útiloka með því að
koma í veg fyrir offramleiðslu.
Ef þessu jafnvægi er ekki
haldið, getur friðurinn, sem
kemur á eftir þessari styrjöld
ekki orðið varanlegri en síðast.
Ég er þess fullviss, að fé-
lagar mínir í brezka verka-
mannaflokknum myndu óska
þess, að ég léti í ljós við félaga
okkar í Ameríku þakklæti
okkar fyrir þá miklu hjálp, sem
Bandaríkin láta okkur í té í
þessari erfiðu baráttu og að-
dáun okkar á skilningi þeirra
á hinu sögulega hlutverki, sem
brezka heimsveldinu hefir
verið falið að inna af hendi.
Við könnumst við villur og
mistök liðinna ára, ekki sízt í
sambandi við Indlandsmálin.
■— Okkur er fullkomlega
ljós áhættan, sem fylgir
baráttu okkar. Við álítum sem
sósíalistiskur flokkur, að við
séum að framkvæma hið æðsta
hlutverk, sem nokkrum getur
verið falið á hendur — að búa
hinum vinnandi stéttum fram-
tíðaröryggi gegn hinum hat-
rammlegasta óvini, sem þær
stéttir hafa kynnzt um alda-
raðir. Ennfremur höfum við þá
trú, að með eigrinum muni
okkur veitast tækifæri til þess
að byggja upp skipulag Ev-
rópu á réttlátari og varanlegri
hátt heldur en áður hefir ver-
ið gert, og í það starf munum
við leggja allan dugnað okkar
og viljaþrek. Og það veitir
okkur hugrekki að horfast í
augu við þá erfiðleika, sem
fram undan eru að vita það, að
félagar okkar í Ameríku eru
undir það búnir að veita okkur
alla þá aðstoð, sem þeim • er
unnt að veita.
Afstýrt stðrslp
! Haf naflrði í gœr
FaMiim stýrði bifreiðinni
á hermannaskálav
ARÞEGA í áæílunarbifr'eið
tókst í gær að afstýra
stórslysi.
Rétt fyrir hádegi í gær var
áætlunarbifreiðin R. 1256 að
koma úr ferð frá Sandgerði.
Var hún fullskipuð af fólki.
Kl. 11 staðnæmdist hún ofar-
lega í svokallaðri Illubrekku í
Hafnarfirði og fór bifreiðar-
stjórinn út úr henni til að
hleypa út nokkrum farþegum
og afgreiða farangur, sem var
aftan ij henni. En meðan hann
var að þessu rann bifreiðin af
stað. Bifreiðarstjórinn reyndi
að komast að stýrinu. En um
sama leyti og hann var að
komast að framsætinu, en bif-
reiðin var þá komin á nokkra
ferð, hentist kona út úr henni
og lenti hún á bifreiðarstjóran-
um með þeim afleiðingum, að
hann datt og lenti með annan
fótinn undir afturhjóli. Konan
meiddist ekki, en bifreiðarstjór-
inn meiddist nokkuð og rauk þó
strax á fætur til að freista að
komast að stýrinu. En þá stökk
önnur kona út og með barn í
fanginu og truflaði bifreiðar-
stjórann. Var bifreiðin nú kom-
in á mikinn hraða niður brekk-
una. Neðst í henni beygði hún
þvert til vinstri, enda hafði þá
einn farþeganna gripið stýrið.
Var margt fólk á götunni og
tókst þessum farþega að varna
slysum með því að stýra bif-
reiðinni á hermannaskála, sem
þarna voru. Brotnaði bifreiðin
allmikið, svo og tveir her-
mannaskálar, sem hún rakst á.
Garðyrkjuritið.
UTGEFANDI þessa rits er
Garðyrkjufélag Islands og
ritstjöri Sigurður Sveinsson garð-
yrkjukennari. Rit petta kentur út
ejnu sinni á ári.
Margir garöyrkj ufröðir rnenn
skrifa í ritið að þessu sinni, er
þar t. d. gnein Um fyrirkomuiag
og skipulagningu skrúðgarðá
einkum stærri skrúðgarða í kaíup
túnum iog bæjum eftir, formann
félagsins, Unnstein ölafsson skóla
stjóra.
Ingólfur Davíðsson grasafræð-
ingur ritar Um jurtakvilla og
jurtályf, sérstaklega er þar getið
um niotkun tmargra hinna nýrri
lyfja sem nú em farin að flytj-
ast til' landsins, er því öllu garð-
yrkjufólki nauðsynlegt að fesa
þessa grein. Sig. I. Sigurðsson
garðyrkjukennari ritar um garð-
yrkjutilraunir og um illgresi og
eyðing þess. Þá eru tvær gnein-
ar eftir Ingimar Sigurðsson garð-
yrkjufræðing í Fagrahvammi er
önnur um ræktun mat'jurta en hin
um Garðyrkjuskóla ríkisins Þá
skrifa þær systumar Ragna og
Helga Sigurðardætfur sína grein-
ina hvor, Ragna skrifar um stofu-
blóm en Helga um 'matreiðsJu
og vítamínisinnihald grænmetis.
Ole Pedersen garðyrkju-candidat
skrifar um kitkjUgarða.
Þá má einnig minnist á greiina-
flokk eftir Sigurð Sveinsson Um
b aut'yð'endur verm:húsa’'æktun-
arinnar hér á landi, er þáð að
nokkru saga þeirra manna er
fyrstir starfræktu hér ræktiun i
vermihúsum og Um þær tilraun-
ir er þar vorui gerðar. I jritmu
er garðyrkjuljóð eftir Unnstein
Ólafsson og söngur garðyrkju-
manna eftir Jóhannes úr Kötlum.
Kristinn Guðmundsson bóndi á
Mosfelli ritar um æfistarf hins
þjóðlcunna jarðræktarfrömUðar,
Sigurðar Sigurðssonar búnaðar-
máliastjóra. Emifnemur er grein
ef tir ungan garðyrkjiufræðing Hal!
dór ó. Jónsgon. Simson Ijósmyuid-
ari á Isafirði skýrir frá garð-
yrkjutilraUnum j>eim er haxm hef-
ir gert á Isafirði ,sérstaklega um
ræktun jarðarberja í görðtum, en
þau hefh' hann ræktað síðastlið-
in tíu ár með ágætum árangri
og gætu margir lært. af xeynslu
►íans í þeám efnum.
Margar fleiri ágætar greinar
erui í ritinlu. Frágangur þesshinn
prýðilegasti og er það prýtt
fjölda mynda lesmálinu til skýr-
ingar, framan á kápunni enu tvær
litmyndir af undurfögrum blóm-
görðum.
Garðyrkjuritið verðu»r tii sÖím
hjá bóksölium, eirnfrennur hjá
blómaverzluntom bæjarins.
Auglýsið í AiþýðublaSöwM.

M. F. A. gefur út bókinna
Ont of the Migfiit
Menningar- og fræðslusamband alþýðu hefir ákveðið, að
þriðja bök þess á þessu ári verði hin mjög umtalaða sjálfs-
ævisaga Jan .Valtins, „Out of the Night“. Upplagið verður
takmarkað við tölu félagsmanna og þeirra, sem kunna að
vilja gerast áskrifendur að þessari bók sérstaklega. Þeir,
sem vilja tryggja sér að fá þessa bók, gefi sig fram sem
fyrst við skrifstofu M.F.A. í Reykjavík, sími 5366, eða við
„ umboðsmenn þess úti um land.