Alþýðublaðið - 25.08.1941, Blaðsíða 4
MÁNUDAGUR 25. ÁGÚST 1941
AIÞÝÐUBIAÐIÐ
MÁNUÐAGUR
Næturlæknir er Björgvin Finns-
son, Laufásvegi 11, sími: 2415.
Næturvörður er í Laugavegs og
Ingólfsapóteki.
ÚTVARPIÐ:
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
19.30 Hljómplötur: Harmóníkulög.
20.00 Fréttir.
20.30 Um daginn og veginn (Sig-
fús Halldórs frá Höfnum).
20.50 Hljómplötur: Gítarlög.
21.00 Útvarpshljómsveitin: Þýzk
þjóðlög. Einsöngur (frú Guð-
rún Ágústsdóttir) a) Sigv.
Kaldalóns: Ég bið að heilsa.
b) Bj. Þorsteinss.: Systkin-
in. c) Lemcke: Majsang. d)
Jarnefelt: Vögguvísa. e)
Sigf. Einarsson: Nótt.
21.35 Hljómplötur: Slæðudansinn,
eftir Richard Straus's.
21.50 Fréttir.
Dagskrárlok.
Árni Jónsson
frá Múla. alþingismaður, var
fimmtugur í gær. Er hann um þess-
ar mundir staddur austur á Héraði.
Hjónaefni
Síðastliðinn laugardag opinber-
uðu trúlofun sína ungfrú Anna S.
Jóhannsdóttir, Grundarstíg 8 og
Ársæll Jónsson, sjómaður Bjargi,
Arnarstapa á Snæfellsnesi.
„Lagarfoss“
fer vestur ' og norður um
miðja vikuna.
Viðkomustaðir: Stykkis-
hólmur, Bíldudalur, ísafjörð-
ur, Siglufjörður og Akur-
eyri.
Allur flutningur óskast
tilkyntur skrifstofu vorri
fyrir hádegi á þriðjudag,
annars ekki tekinn.
Iran (Persía).
íran, sem er sama landi'ð og
gamla Persía, er í Vestuir-Así'u,
austan 'Og norðan af PeTfíneska
flóanum. Að vestan liggtur land-
ið að Irak, sem er nú á vaídi
Bneta, að noirðan að Kaukasus og
Turkmen ,sem eru mssnesklönd
að rfustan að Afganiistan, sem
er sjálfsteett ríki og svo Indland,
þaæ sem Bretar ráða löguim og
lofum.
Iran er 1645 000 ferkílómetnar
að stærð eða röisklega 16 sinn-
um stærra en Isliand. fbúatala
er talin um Q miiljánir: Mest'ur
hluiti landsins er þurr háslétta,
þar sem fretoar er hrjólsitugt og
m. a. eyðimerkiuir. .úrtooma er lít-
id á slétfunni, sumur heit en vet-
tur toaldir. Á ströndum Persafló-
ans, í vestnrhlíðum fjallanna er
loftsliaig ólíkt þvi, sem er inni
á hásléttunni, úrkomur meiri og
landið mnn gróðursælla. Ibúar
landsins eru af ýmsúm þjóðúm,
og múndúi t. d. aldnei segja: Ég
er Persi“ héldur: Ég er Kadji“
eða „Ég er Bakhtiari“ eftir þMí
hvaða kynfl'ökki þeír heyra til.
Höfuðborg Imn er Tehemn, sem
sífendur stoammt suðu,r af strönd-
um Kaspiuhafa.
1 Iran eru allmiklar olíulind-
ir og hafa því margir haft auga-
stað á því, t. d. Þjöðverjar, Rúss
ar, Bretar iog Tyrtoir, en nú hef-
ir lan-dið um lagt sBei'ð verið
fejálfstætt.
Óðinn kom með sex tundurdufl í
gær.
Varðbáturinn Óðinn kom hingað
í gær og hafði innanborðs sex
tundurdufl er hann hafði tekið í
fjörðum við Húnaflóa. Höfðu þau
öll verið gerð óskaðleg. Venju-
lega eru tveir sem skjóta á tundur
duflin í einu og hefir þessi varð-
bátur nú veitt allmikið af þessum
vágestum.
Auglýsið í Alþýðublaðinu.
RÚSSLAND
Framhald af 1. síðu.
Herstjórnartilkynning Rússa
í gærkvöldi segir frá bardögum
á allri víglínunni, mest hjá
Keksholm, Kingisepp, Gomel,
Novgorod og Odessa. Er þar
einnig skýrt frá því, að á mið
vígstöðvunum geri Rússar stöð-
ug gagnáhlaup með allmiklum
árangri. Er þar beitt mjög skrið
drekum og flugvélum.
Sunnan við Leningrad virðast
Rússar hafa stöðvað sókn Þjóð-
verja, en fregnir hafa fáar bor-
izt þaðan síðasta sólarhringinn.
Fregnir hafa borizt um það,
að Þjóðverjar hefðu farið yfir
ána, Lovot, sem fellur norður í
Ilmenvatn, um 30 km. austur
af StarajajRussa. Virðast Þjóð-
verjar þarna sækja í, kringum
vatnið og sennilega til járnbraut
arlínunnar milli Moskva og
Leningrad.
GAMLA BIÖ
Suðræn ást.
(Tbe L®dy of the Tropics)
Ameríksk kvikmynd frá
Metro Goldwyn Mayer.
Aðalhlutverkin leika:
RGBERT TAYLOR og
HEDY LAMARR
Thor Thors aðalræðLs-
rnaðtur talar í tilefni af
komu Bandaríkjaher-
s\,eitanna til Islands.
SÍÐASTA SINN.
Sýnd kl- 7 og 9.
ra nyja bm>
Nætirgestarinn.
uie stayed for breakfast).
Ameríksk skemmtimynd.
MELVIN DOUGLAS.
LORETTA YOUNG.
Sýnd kl. 7 og 9.
Aðvðrun til skipa og báta
frá Póst- og símamálastjórninni
Að gefnu tilefni eru skip og bátar enn á ný aðvöruð gegn því
að gefa með talstöðvum sínum nokkrar upplýsingar um VEÐRIÐ.
Sé út af þessu brngðið, getur það haft hinar alvarlegustu af-
leiðingar.
Brezkur bíll,
rakst á tvö hús á Skólavörðustíg
í gærmorgun og urðu töluverðar
skemmdir. Var hann að koma of-
an Skólavörðustíg, en í sama bili
kom íslenzkur bíll út úr Óðinsgötu
og beygði upp Skólavörðustíg.
Kom þá fát á brezka bílstjórann
og ók hann út á gangstéttina hjá
húsinu nr. 13, og rann bíllinn það-
an á nr. 11 og braut þar rúður.
Þá ók bílstjórinn þvert yfir götuna
að nr. 14, og lenti þar á horni
hússins og braut vatnskrana. Bæði
húsin skemmdust og bíllinn.
skemmdist töluvert.
Tvær skemmtilegar bækur eftir
Ólaf við Faxafen,
sem bera mjög einkenni
höfundarins.
eru Allt í lagi í Reykjavík
(verð 5,50) og
Upphaf Aradætra (verð kr. 4,00)
Fást hjá bóksölum.
Kaupi gull bæcta veHfc. Rg-
nrþór, Bafoarstnetí 4.
Barnalelkföng
Bílar, Flugvélar, Skriðdrekar, Mótorhjól, Járnbrautir,
Sparibyssur, Berjadósir, Dúkkur, Andir, Svanir úr celloid,
Meccano, Blöðrur á 25 aura o. fl. nýkomið.
K. Einarsson & Bjorasson.
44 VICKI B AUM:
SUMAR VIÐ VATNIÐ
sjálfan mig að því, hvort herra doktor Hell ætli sér
að ná í gullfuglinn? Á hann að fá að kvænast May
strax og verða þannig tengdasonur Lyssenhops
gamla? Eða lætur hann sér nægja stöðu til að byrja
með, einhverskonar atvinnu, sem ef til vill væri hægt
að útvega honum.
— Nú finnst mér þú vera orðinn töluvert ósvífinn,
pabbi, sagði May. Og Hell, sem of seint hafði skilið
sneiðina, sem fólst í orðum Lyssenhops, var blóð-
rjóður út að eyrum.
— Ég óska mér einskis fremur en atvinnu, sagði
Hell.. — Og ég ætlast ekki heldur til mikils. En um
peninga hefir mig aldrei dreymt. Það er fjarri mér.
— Það er mikill misskilningur ,hjá yður. Þá hluti
eru menn neyddir til að hugsa um. Hvernig ætlið
þið May að lifa ef þið hafið enga peninga?
Allt í einu missti Hell vald á sér. Hann barði
'bylmingshögg í borðið og stökk á fætur. — Þarna
geturðu sjálf séð! hrópaði hann til May. — Ég sagði
þér, að ég vildi ekki tala við föður þinn um þetta
mál, eins og ástatt er fyrir mér. Og nú sit ég hér
eins og mús undir fjalaketti. — Hvað á ég nú að
segja? Talaðu bara við pabba, sagðir þú. Já, það
er þokkalegt samtal að tarna. Hann trúir ekki einu
orði af því, sem ég segi. Ég get reyndar ekki láð
honum það.
Lyssenhop sat grafkyr og athugaði Hell, sem bað-
aði höndunum út í loftið. Þessir ungu menn eru
dálítið spaugilegir, hugsaði hann. Þeir hafa líka ef
til vill sína erfiðleika að yfirstíga. En það er hægt
að lesa á þá eins og opna bók. Þeir leyna engu. Það
er rösklegur og tilgerðarlaus piltur, sem May hefir
valið sér.
— Urban hefir gleymt því allra merkilegasta
pabbi, sagði May frammi við dyrnar. Hann hefir gert
uppgötvun, sem mikils má vænta af. Þegar búið er
að viðurkenna hana, verður Hell auðugur maður. Þú
mátt ekki halda, að ég sé svo heimsk, að ég viti ekki,
hvern mann unnustinn minn hefir að geyma. Það
líður ekki á löngu, þangað til Hell.v.erður efnaður
maður. Er það ekki satt, Urban?
— Jú, það vona ég. Eða . . . jú, það er áreiðanlegt,
sagði Hell.
— Hverskonar uppfinning er það. Er það eitthvað
í sambandi við vélaverkfræðina?
— Pabbi er svo einhliða, sagði May, til þess að
hleypa kjarki í Hell. — Hann hugsar ekki um annað
en vélar. Nei, pabbi, það er ekki í sambandi við
vélaiðnað. En það er líka ýmislegt fleira, sem vert
er að fást við. Er ekki svo, Hell?
— Jú. Uppfinningin er mjög ódýr, eldtraust filma,
hóf Hell máls á ný. Gamli maðurinn blés frá sér
bláum reykjarstróki, og var ekki sérlega hýrlegur á
svipinn.
— Það var þegar búið að finna upp eldtraustar
filmur, sagði hami og lét sér fátt um fnnast.
Hell fór nú að útskýra málið. Fyrst krosslagði hann
fæturna, en þegar hann sá, að sá skórinn, sem var
ver farinn, kom í ljós, færði hann fæturna í sínar
fyrri stellingar. Hann varð rauður í kinnum og hrukk-
ur komu í ennið. Hann kunni fjöldan allan af for-
múlum, gerði teikningar og útskýrði. Þessi ódýra,
eldtrausta filma var nauðsyn, sem varð að bæta úr.
Heimurinn beið eftir þessari uppfinningu. Ótal marg-
ar tilraunir höfðu verið gerðar í fjöldamörgum til-
raunastofnunum, en fram að þessu hafði hún ekki
fundist. Þær voru allar svo dýrar, og ennfremur voru
þær endingarlitlar. En Hell hafði fundið rétta efnið
og heppilegustu aðferðina. Hann hafði unnið að þessu
í þrjú ár, fyrst hafði hann vaðið í villu og svima,
en loks hafði hann fundið réttu aðferðina. Möller
prófessor, sem hafði gert ýmsar uppfinningar, kenn-
ari Hells við háskólann, hafði stutt Hell með ráðum
og dáð. Hann hafði meira að segja látið hann hafa
ofurlitla tilraunastofu. Hann hafði haft Hell sem
aðstoðarmann, meðan Hell var að læra, og seinna
hafði hann látið Hell starfa í, tilraunadeildinni, þang-
að til hann hafði lokið uppfinningu sinni. Og nú
var gátan ráðin, hin eldtrausta filma var orðin stað-
reynd. Það var ódýra filman, sem allir kvikmynda
framleiðendur höfðu beðið eftir. Svona leit hún út
og þessum kostum var hún gædd. Margir þekktir
efnafræðingar höfðu reynt uppfinninguna og lokið
lofsorði á hana. Hell hafði náð sér í dagblað og skrif-
aði á það formúlur og útreikninga. Allt hafði hann
í höfðinu. Hann hafði þúsund sinnum og aftur þús-
und sinnum hugsað uppfinninguna út í ystu æsar.
Þeir höfðu steingleymt May, og Lyssenhop var nú orð
inn verksmiðjueigandi af alhuga. Reyndar hafði hann
verið mjög dulur maður, þessi Urban Hell, að hann
skyldi ekki fyrr hafa minnst á hugðarefni sín við
i . ’ \
/