Alþýðublaðið - 30.08.1941, Blaðsíða 1

AIÞYÐU
RITSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON
UTGEFANDI: ALÞYÐUFLOKKURINN
XXII. ÁRGANGUR
LAUGARDAGUR 30. ágúst 1941
202. TÖLUBLAÐ

Hftter hefir 5 mflli-
ónlr hermanna
í Rnsslandi
I
FREGN frá London í
morgun er talið, að
Hitler hafi nú samtals 7
milljónir manna undir
vopnum og séu 5 milljónir
þar af þegar þáttakandi í
bardögum á austurvígstöðv
unum .
Talið er að 20 skriðdreka
herfylki séu tilheyrandi
her hans og að 18 af þeim
séu á austurvígstöðvunum.
iaffi- oo sjrknrskamt
nrinn verðnr ankinn
við næstn úthlntnn.
VIÐ næstu úthlutun skömmt
unarséðla, fyrir okt.—des.
mánuð, hefir verið ákveðið, að
kaffi og sykurskammtur verði
aukinn töluvert.
Hefir skommtunarskrifstofa rík-
Isins géfi'ð út tilkymiingu Utm
þetta og fer hún hér !a eftir:
„Ákveðið hefir verið að út-
lituta matvælaseðllum næst fyrir
3 mánuði í einiu (frá 1. okt. til
1. jan. n. k.), o:g verður skarntí-
urinn fyrir allt tímabilið handa
hverjuim manni sem bér segir:
Kaffi, óbrent 1200 gr. pius 300
gr. .jólaskammtur.
Sykur 60000 gr. plús 500 gr.
jólaskamtur.
Kornvörur 20500 gr.
Kaffiskammturinn er hækkað-
U.r upp í 400 gr. óbrent kaffi
handa hverjum manni á mánuði
og auk pess bætt við 300 gr.
vegna jólahátíðarinnar.
Sykurskammturinn er hækikað-
ur um 250 gr. hand-a hverjium
manni á mánuði ,-og áu.k pess
bætt við 500 gr. jólaskamti.
Kornvöiuskammitiurinn er lítið
eitt aukinn frá pví sem nú er.“
Járnbrautin milli
grad og Moskva rofin.
— — ♦.—
En Rdssar gera mðgnnð gagnáhlanp
á milli vatnanna Peipns og Ilmen.
a ♦-
JÁRNBRAUTIN milli Leningrad og Moskva er nú a
nokkrum stöðum norðaustur af Novgorod á valdi Þjóð-
verja, eftir því sem þýzkar fregnir skýrðu frá í gærkveldi,
og hefir hið beina járnbrautarsamband milli borganna þar
með verið rofið.
Þessari fregn hefir ekki verið mótmælt af Rússum, en
í tilkynningu frá Moskva í morgun er skýrt frá mögnuðum
gagnáhlaupum, sem Rússar hafi gert á Leningradvígstöðv-
unum á svæðinu milli vatnanna Peipus og Ilmen, suðvestur
af Novgorod, og virðist tilgangur þeirra vera sá, að ógna
hersveitum Þjóðverja, sem komnar eru austur fyrir Nov-
gorod og jafnvel að knýja þær til þess að hverfa frá járn-
brautinni aftur.
Viborg og Tallinn fallnar.
Þjóðverjar hafa yfirleitt síðan í gærkveldi skýrt frá miklum
sigrum á austurvígstöðvunum. Þeir fullyrða, að Finnar séu búnir
að taka Viborg. Og sjálfir segjast þeir í fyrradag hafa tekið
Tallinn, höfuðborg Eistlands, og Baltiski, hina þekktu flotastöð
þess yzt við Kyrjálabotn. En báðar þessar borgir hafa um nokk-
urt skeið verið innilokaðar af hersveitum Þjóðverja.
\PiGA
L E T t A N D 1
■*. . ..." V
’-MUNAS:
Rússar eru sagðir hafa bomið
öllu liði sínu í Tallinn undan á
skipum inn í Kyrjálabotn og á
land þar skammt frá Lenin-
grad. En Þióðverjar segja, að
þeir hafi þó orðið fyrir miklu
skipatjóni á höfninni, og
finnskar fregnir í, gær hermdu,
að Tallinn stæði í björtu báli.
Það er talið töluvert áfall
fyrir rússneska Eystrasaltsflot-
ann að hafa misst yfirráðin yfir
Baltiski, sem hann hafði fengið
með innlimun Eistlands í Rúss-
land fyrir tæpum tveimur ár-
um, því að þaðan og frá Hangö
á suðvesturströnd Finnlands,
norðan við Kyrjálabotn, svo að
segja beint á móti Baltiski,
er hægt að ráða yfir inn-
Hitler og Missolini balða
(ond i anstDnfigstöðvnnnm
Elnskonar svar við Atlantshafsfundinum
ÞAÐ var tilkynnt í Berlín
í gær, að Hitler og Musso-
lini hefðu hitzt á austurvígstöðv
unum, verið þar saman dagana
25.—29. ágúst og heimsótt bæði
suður- og norðurvígstöðvarnar.
Segir í tilkynningunni, að
þeir hafi rætt um gang stríðsins
og nýskipun Evrópu að því
loknu, þegar búið væri að sigra
bæði „bolsévismann og auðvald-
ið“ eins og komizt er að orði í
tilkynningunni.
I fylgd með Muissolini voru á
fundum einræðisherranna og
fer&alöguim peirra Cavalleno yf-
irhershöfðingi ítala, Ciano greifi
utanrikismálaráðherra og Dino A1
fieri sendiiherra í Beriín, en með
Hitler Ribbentnop utanrikismála-
ráðherra 'Og Keiitel yfinmaður
Frh. & 2. stðu.
siglingunni til Leningrad og
Kronstadt, þar sem rússneski
flotinn hefir aðalbækistöð sína.
Hangö fengu Rússar hinsveg-
ar á leigu hjá Finnum eins og
kunnugt er eftir árásina á Finn-
land, og er hún enn á valdi
þeirra, en umsetin af .Finnum,
PM« i Dujepr.
Eyðilegging stíflunnar mikiu í
Dnjepr hefir nú haft mikil flóð
í för með sér við neðainvert fljót-
ið, og er talib, að pað muni gera
Þjóðverjum lítt mögulegt að
kiomast yfir pað par næstu vÞ-
urnar, eða að miinnsta kosti tor-
velda peim pað stórkostlega en
tialið er, að eftir mánuð miuni
pessum fló'ðum vera lokið.
Rússar hafa brofist aftur vest-
ur yfir Dnjepr á einium stað sunn
an vi'ð Kiev, en Þjóðverjar full-
yrða ,að pær hersveitir, sem yfir
ána hafa komist, hafi verið eyði>-
lagðar.
Víðar á vígstöðvunium er get-
ið um hörð gagnáhlaup Rússa
og í vikunni frá 21.—27. á-
gúst segjast peir hafa skotið rtið-
ur eða eyðilagt á anaxain hátt fyrir
Þjóðverjuim 500 flugvélar, en sjálf
ir liafi peir ekki misst nema 262
flugvélar.
Frjáls verzlun,
ágústheftið er nýkomið út. Efni:
Annar ágúst, eftir Erlend Péturs-
son, grein um Sigfús Eymunds-
son, Ukraine, eftir Finnboga Kjart
ansson, Erlendar viðskiptafrétttir,
eftir Þorstein Jósepsson o. m. fl.
Tilræðið við Lavai
vekar eiga sorg á
Englandi
Og trarla iieldur á Frakklandi
LONDON í morgun.
F REGNIN um að skoti'ð hafi
veri'ð á Laval hefir vakið
almennain fögnuð og urntal í
Lundúniablöðunum.
Ritstjóri útlendra frétta í „Daily
^xpmss“ hefir eftirfarandi Uim-
mæli eftir matrai, sem borðaði
miðdegisverð með Laval fyrir
premur vikum- Við petta tæki-
færi sagði Laval: „Ég vi! jað
Þýzkaland sigri í þessutm ófriði
: - æSlíthauen /
‘'&éi ' ■ ^ “ ■
m/GSBíHG\
■jrt •••••..••■ • ^ :
if
Kort af Eystrasaltslöndunum og
Kyrjálabotni. Baltiski liggur
utar við flóann, en Tallinn, og
Hangö norðan við hann beint
á móti Viborg er innst við
flóann að norðan, efst á kortinu
til hægri.
og a>ð Frakikland verði fremsti
bandamaður pess. Það er ég,
sem ræð lögum og lofum í Frakk-
landi og ég mun einnig >gera
pað, pegar Þýzkaland hefir unn-
i>ð stríðið“.
Ritstjórinn minni'r á hvemig
Petain ögraði Hitler p. 14. des-
í fyrra ,þegar hann lét taka Lav-
ai fas'tan. Hitler h.afði pá. orðið
Frh. af 2. síðu.
Veruleg verðlækkun
á kjðti og kartöflum.
----■», —
Kartöflur lækka úr kr. 1,20 niður í kr.
0,75 kg., kjöt úr kr. 4,90 niður í kr. 4,60.
A
LLMIKIL verðlækkun
verður á kartöflum frá
1. september. Kosta þá kart-
öflúrnar kr. 0.75, pr. kg. Enn
fremur lækkar kindakjöt um
30 aura kg. frá sama tíma
úr kr. 4.90 í kr. 4.60.
Ákvörðun um lækkun kjöt
verðsins var tekin á fundi kjöt-
verðlagsnefndar síðastliðinn
fimmtudag.
Kartöfiuverðið var ákveðið í
gær á fundi nefndar, siem ákveð-
ur verð á kartöflum «n í nefnid-
inni er,u: Árni Eylands forstjóri
tilnefndur iaf rikisstjórninni,
Steingrímur Steinpórssion búnað-
armálastjóri .t'ilnefndur af Búi>
aðarfélagi Islands, Kristjón Krist-
jánsson, tilnefndur af S. í. 'S.
Þorláfcur Ottesen, tiinefndur af
Alpýðusa'mbandinu o<g Tómas
Jónssion tiinefndur af verzliumar-
ráði íslands. Ályktun n,efndarinn-
ar, sern gerð var á fundmum,
er svo> hljóðandi:
„Verðlag á kartöflum á tíma-
bilinu 1. septeniber tii 31. októ-
foer í ár er ákveðið þannig:
HeildsölUverð í búðir og til llnn
ara hliðstæðra aöilja kr. 55,00
pr. 100 kg.
Smásöluálagning viö sölu í
lausri vigt má ekki fara fram úr
35°/o.
Verðið er miðað við góða vöru,
aðgreinda eft'ir peim regium, er
Grænmetisverzlun ríkisins hefir
sett um kaiup á kartöflum >u>ndan-
farin haust.
Verðlag á góðum og ósýkt-
uan gulróíum skal vera-hið sama
og á kartöflum á pessiu fyr-
nefnda timafoili“.
Tíminn heldur pví fram í gær
að okurver’ð á kartöfium 1 sum-
ar hafi engin áhrif átt að bafa
á vísitölunia ,par sem pað hafi
aðeins haldist nokkra daga. Sann
leikurinn er sá að allan júií og
frani undir miðjan ágúst \»oru
kartöflur í kr. 1,80 pr. kg. í
búðunum, Í5. ágúst var verðíð
kr. 1,60 'Og 29. ágúst kr. 1,20.
Eftir tveggja mánaða kartöfluok-
ur tók loks verðtagsnefnd grænr
metisverziuniar ríkisins rögg á sig
og ákvað að pað skttli vem kr.
0,75 pr. kg.
Vitanlega hafa langfiestir eða
allir Heytendur í Reykjavík orðið
að borga hið háa verð í |úií og
ágúst vegna pess að allar kart-
öflurnar frá pví í fyrra eru
löngu búnar. tJtlendu kartöfl-
urnar, sem fengust framan af
júlí, vori* syo mikíð skemmdar
Frh. Bf 2. síðu.