Alþýðublaðið - 01.10.1941, Blaðsíða 3

MIÐVIKUDAGUR t OKT. 1941.
AIÞTÐUBLAÐID
J
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgotu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son,- (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.

„Sambflið í SjðItstæðisfIokknnm“.
• YR'IR hálfum mánUQi sam- J J>essa óheyrilegu tvöfeldni í á-
þykktu verkamenn í Sjálf-
róðri hans fyrir það, að „blöð
flokksiris og stjómmálaieiðtog-
stæbisfl!0!kksfé]agiinu ,,Ööni“ hér
■3. Reykjavik, ab „mótmœla íiarð-
tega hirrni gegndarlausu hækkun
á íslenzkum afurðum, s-em telja
verður langtium meiri en n.auðsyn
S>er til,“ eins og komitzt var ab
■orgi í samþykkt félagsfuindarins.
Fáeinuim dögum síðair varð
!þab kunmugt, að þr[r af bænda-
þiingmönnum Sjálfstæðisflokksins
hef'ðu á bak við tjöldin snúið sér
til iandbúnaðairráðherrans og
iTeitmtab stórk'0:sflega hækkun
kjötverðsins umfram þáð, sem á-
kvebið var í haust, aiuk þess, sem
tveir þeirra hefðu farið þess á
leit, að núverandi f'ormanni1 kjöt-
verðl agsnefnd ar og mjólkurverð-
tagsnefndar ytgi vikið frá, vegna
j>ess, að(hann sé váldur að því,
að verðíag á kjöti og mjcMk hafi
"Skki verið ákveði'ð nógu hátt.
Svo- kemur sjálfur fonuaður
Sjálfstæðisfliokksins, Ólafur Thors
atvinnumálairáðherra, til skjal-
;auna í Morguniblaðiintu í gær og
skrifar: „Bóndinn og ve'rkaanað-
urinn una vel sambýlinu í Sjálf-
stæðisfl'Oikknum“!
Jú, það má nú segja. Eða
fiinnst mönnum ekki mótmæli
verkamainna'ima í ,,Óðni“ gegn
hinni gegndarlausu hækkun á is-
ienzJcum aflurðum og bíöfiur hinna
þriggja bændaþingmanna Sjálf-
stæðisflokksins um stórkiostlega
bækkuin kjötværðsins Umfram það,
sem ákveðið hefir verið, bera
þess. vott?
*
Ólafur Tbors ber sig upp und-
an því, að Alþýðublaðið og Tím-
ínn skuli ekki hafa látið það
þegjandi fram hjá, sér fara, að
þannig séu gerðar samþykktir og
kröfur af hálfu Sjáifstæðisfl'okks-
íns, sem eru hvor upp á móti
■annarri, og 'lofa einni stéttinni
þessu og annarri himu, án nokk-
urs tillits til þess, hvernig íof-
orgin stangast — állt í því einu
augnamiði, að véla til sín kjós-
endafýlgi á kostnað annarra
fliokka.- „Ádeiluefnið er, segir ól-
afur Thors, „að Sjálfstæbismenn
í sveituni landsins krefjí'sit þess,
að kjötverðið sé sem hæst, en
verkamenn og ýmsir aðrir liðs-
menn flokksins við sjávarsiðuina
viljí, að kjöti'ð sé sem ódýrast.
Blöð flokksins og stjórnmálaleið-
togarnir sitji hins vegar hjá í
þessari hagsanuinadeiliu iog felli
urn það engan ; úrskurð, hvor
réttara hafi fyrjr sér, sá, sem)
vill selja kjötið háú verði; eða
hinn, er vill kaupa það lágu
verði.“
Svo mörg eru þau orð Ólafs
Thiors. En þau em fleipur eitt að
því er .ádeilu ( Alþýðublaðsins
sneóir. Alþýðublaðinu hefir aldrei
dottið í hug að deila á Sjálf-
stæðisfl'Okkinn í sambandi við
arnir sitji hjá í þessari hags-
munadeiliu,“ eins og ólafurThors
segir að bæði það og Tíminn hafi
gert. .Alþýðublaðið hefir í ádeiJu-
greinum sín'um gei't það svo ljóst,
sem auðið er, að Sjálfstæðisflokk-
urinn ætlaði sér að spekúlera í
hvorutveggja í einiu: óánægju
verkamanna yfir hrnni gegndar-
lausu verðhækkun á íslenzkum
afurgUm og stríðsgróðavion bænda
í sambandi við hækkað afurða-
.yerðeog að hann hefir af þeirri á-
stæðu haft hönd í bagga með
báðum þeim samþykktum, sem
hér er um að ræða, mótmælum
,,sjá]fstæðisverkamanna“ gegn
hækkun afurðaverðsins og áskor-
un hinna þriggja bændaþing-
manna sinna um hækkum kjöt-
verðsins. En Alþýðublaðið hefir
líka sýnt fr.am á það, að Sjálf-
stæðisflokkurinn hefir tekið alveg
ótvíræða afstöðu í þessu máli
eftir að tvöfeldni lrnns hafði ver-
ið afhjúpuð og augljóst var, að 1
hann yrgi að gangast við öðru
hvoru, ef hann ætti ekki að fyrir-
gera áliti sínu hjá báðum, verka-
mönnum og bændum. Hanin kaus
þann kostinn, að taka undir kjöt-
hækkunarkröfuna, af ótta við að
missa að öðrum kosti bænda-
fylgið, og sveik þar með verka-
mennina, sem hann nýlega hafði
til þess kvatt, að mótmæla hinu
háa afurðaverði. Eða sagði ekki
Miorgunblaðið síðastl. fimmtiudag,
-að „það sé ekkert að undra, þótt
fulltrúar bænda telji nauðsyn
þess, að verðið á kjötiou innan-
lands hækki“? Og er það ekki
vitað mál, að Morgunblaðið er i
einu og öllu verkfæri ólafs Thors,
f ormanns Sjálf stæði'sf lokksins ?
Og svo dettur Ólafi Thors í hug,
að bera andstæðingablöð sín fyrir
því, að „blöð fVokksins og stjórn-
málaleiðtogarnir sitji hjá í þess-
ari hagsmun.adeiiu“ | Það hefir í
öllu falli aldrei v-erið sagt í Al-
þýðublaðimu.
*
Tíminn getur svarað fyrir sig.
En óneitanlega er það dálítið
broslegt, þegar Ófáfur Thors er
að tala um, að Alþýðuflokkurinn
„þiggi roeð þakklæti' aðstoð“
Pramsóknarfliokksins í þessu máli
eða öðrum. Mönnum verður í þ'ví
sambandi á að spyrja, hver upp
á síðkastið hafi þegið aðstoð
Framsóknarfliokksins með meira
þakklæti en ólafur Thors sjálf-
ur, þegar hann var að tryggja sér
skattfrelsi fyrir mikinn hluta af
• stríðsgróða Kveldúlfs á alþingi
í vetur á kostnað annarra útgerð-
armanna, eða þegar verið var
að ikoma þvf í kríng í niðurjöfni-
unamjefnd í vor, að Kveldúlfur
greiddi ekki nema 780 þúsund
Frh. á 4. síðu.
ALÞYÐUBLAÐIð
Mlélkumeytandi skrliar nm
Meðferð mJélknriBnar i mjólkurstðð
samsilumar og mjólkurbúðunum.
I í
Hefir hagstofnstjóri gefið falska sbýrsln
nm farmgjöldin, eða MgM. falsað hana?
------*------
IMGBL. sjðastliðinn sunnudag segir m. a. á þessa leið:
,,Nú hefir hagstofustjóri reiknað út, hve dýrtíðarvísi-
talan lækkaði mikið, ef farmgjöldin hefðu haldizt óbreytt,
og niðurstaðan er, að með því gæti vísitalan nú verið 6/7
úr einu stigi lægri en hún er.“ Sama fullyrðing er endur-
tekin af Sigurjóni Jónssyni forstjóra í Mgbl. í dag.
Hagstofustjóri hefir enn enga athugasemd gert við þessa
frásögn Mgbl. af útreikningum hans, og Mgbl. enga leið-
réttingu birt, þrátt' fyrir það þótt Tíminn hafi skorað á
það að birta útreikninga hagstofustjóra, svo hægt væri að
fá úr því skorið, hvort hagstofustjóri hafi gefið falska |
skýrslu. sem hvert mannsbarn á landinu getur séð að er *
fölsk, eða hvort Mgbl. hafi falsað skýrsluna. Óneitanlega
virðist hið síðara sennilegra, en ætlar hagstofustjóri að
leggja blessun sína yfir fölsunina með þögn sinni?

Herra ritstjóri!
I blaði yðar þann 26- þ. m. ritið
þér ferystugrein um súru mjólk- j
ina. í greininni takið þér til með-
ferðar umkvartauir húsmæðra um
súra mjólk, sem setd er hér frá
Mjólkursamsölunini, og reynið að
gefa ýinsar skýríngar á orsökum
þessa ágalla. Með því að ég er
einm þeirra mörgu>, er hefi ástæðu
til að kvarta 6g mér finnst grein
yðar sú skynsamlegasta, er blöð-
fn hafa rítað um þessi' mál að
sinni vil ég leyfa.a mér að biðja
yður um að birta í blaði yðar
eftirfarandi hugleiðingar, þegar
tækifærí býðst.
t£g hygg að allir viti, að það,
sem veldur súr í mjólk, enu smá-
veru.r. Með dvöl sinmi í mjólkinini
breyta þær mjálkursykrinlum í
sýru. Þegar sýnumagnið hefir náð
sérstöku marki, skilur mjólkin sig
þannig, að eggjabvítuefnið út-
faltist, mjólikin hleýpur „í stiokk",
eins og þér kallið það.
Þegar ég var baim að aldri,
var mér sagt að mjólkin væri
gerilsnauð í júgri he'lbrigðra kúa.
Ef mjólkað væri á sterila flösku
o,g hemni siðan lokað, svo að
engar smáverur kæmUst þar að,
myndi mjólkiin haldast ósúr von
úr viti. Síðan befi ég heyrt sér-
fróða raemn tala uro, að mjólkin
væri að vísu ekki alveg steril, en
þó væri svo lítið af smáverum i
mjólkinni, er stafaði frá júgrínu,
að það yrði að álíta, að meiri
hlutinm af smáverunum kæmi ut-
an *aö, frá fjósi fólki, ílátum
o. fl. og væru það aðallega þess-
ar sroáverur, er framleiddu súr-
iniri í mjólkinni. Baráttan við
súra mjólk er því' barátta. við
gería, og bitrasta vopnið í bar-
úttu við gería er hreinlætið.
Að þessu athuguðu. hlýtur það
að vera ljóst, að það er sakir
óhreinlætis, ef mjólkim súrnar ó-
eðtiiega fljótt. Mjólkurmeðferð
framleiðendamna sjálfra hlýtur
því að vera það atriði, er mestu
vargar, því þótt mjólkurbú geti
eyði'lagt góða mjólk frá frám-
leiðendum, getur það ekki bætt
slæma mjólk að neinu gagrii. Til
Reykjavíkur keni'ur mjólk frá
hundmðum framleiðenda. Þeir
hafa misjafnar þrifnaðartilfinin-
ingar, kýrnar éru ínisjafnar,
mjaltafólkið misjafnt og fjós og
anmar aðbúnaður misjtafn. Þessi
ari mjólk er síðan blandað hér
saman 0g hún selcl út sem 1. fl.
mjólk frá búðum Samsölunnar.
Sé t. d. 1 af mjólkinmi', sem
kenmr til mjólkiurstöðvarinnar, 3.
og 4. flokks mjólk, er seninilegt.,
að sölumjólkin innihaldi gería-
rnagn er samsvarí 2. eða 3. flokki,
þ. e. a. s. 1/2—20 miiljönir gerla
í hverjum rúmsentimetra. Af
þessú virðist mér það augljóst,
að það er við inotöku. mjólkur-
innar í mjólku.rstöðina, sem á að
vanda vinnubrögðin. en eftir því,
sem virðist, eru aðeins tekin sýn-
isborn til gerlakönnunar einn 6-
ákveðinn dag í viku og mjólkin
flokkuð eftir þvi, en við útsemd-
ingu mjólkurínnar frá stöðinni er
, ekkert tillit tekið til þeiiTar fíokk-
unarí Þetta gerír mjólkurstöðvar-
stjórinn. alm.ennin.gi kunnugt í
Moxgunblaðinu 26. þ. xn.' Fyiir
rnokkmm átura skoðaði ég Mjólk-
ursamlagið í Bo.rgarnesi. Þar var
þá verið að taka á móti mjólk,
og mér til mikiillar undmnar var
smakkað á mjólkinini úr hverj-
um einasta mjólkurbrúsa. Daginn,
sem þér skrifuðuð grein yðar,
gekk ég fram hjá mjólkurstöð-
inni hér. Sá ég þá tvo menin
vera að hella úr. mjólkurbrúsum í
vog, en ég varð ekki lítið uindr-
andi, er ég sá þá ekki svo mikið
sem líta á mjólkinai, ekki eitnu
sinni þefa upp úr bnísa; og
þetta var daginm', sem umkvart-
animar voru hvað háværastar.
Sjálfur er ég ekki geríafræðingur
né neitt slíkt, enda finn ég enga
afsökun á þvi, að ekki skiuli vera
betra eftirtiúmeð möttöku mjólk-
litrinnar inin í mjólkúrstöðina. Það
ætti að vera lágmarkskrafa okk-
ar neytenda.
Og hvernig er það með sjálfa
Mjólkurstöðina, er þar allt sem
skyldi? Alltaf ©r „portið“ jafn
óhreint, þar úir og grúir af alls-
kyns bréfarusli, gangandi 'fólki,
smákrökkum, sem eru að leika
sér„ þama innan um mjólkurbrús-
ana og bíla. Þar et glerjarusl og
allt, sem nöfnum tjáiir að nefna
og meira að segja hænsmi. Þar
er einmig bifneiðaverkstæði með
tiiheyrandi smumolíu og öðium
sóðaskap. Mér finnst eininig í-
skyggilega margaf niður brotn-
ar og sumar emu úttroðnar með
gömlum og óásjálegum stri|gapok
um. Þessi atriði þurfa vitanlega
engim áhrif að hafa á gæði mjólk-
urinnar, ©n þau vekja Sll-
an gríifn um að ekki muni allt svo
hreint Og fágað imnamveggja. —
Gerlafræðingurímn, sem Morgun-
blaðið átti viiðtal við, telur að
,;ástandið“ hafi gjört þeim erf-
itt fyrír þarna í Mjólkurstöðinni.
Þá vanfcar fcolsýru og hluti í
kælivélar, en þær em aðeáns
framleiddar á meginlandi Evrópu,
segir hann. Hvertiig fara öll ís-
húsin okkar að og hvaðan er kol-
sýran, sem niotuð er 1 gosdrykk-
ina? Er ekkert af kiolsýiiu né kæli-
vélum framleitt í Englandi né
Ameríku? Annars væri það nógui
gaman að fá vitneskju um það
hvað hanm gerir þessi gerlafræð-
ingur. jjams ver;ður ekki vart
nema þegar hann á viðtal við
, Morgunblaðið og þá er hann að
kvarta undan ,því hve mjólkiu
sé vond og nú á það að verai
sökum þess að Mj ólkursöhmefndi
sé illa skipuð! Er þetta skýringi
Frh. á 4. síðu.
Skildinganesskólinn.
Börn, búsett í Skildinganess- og Grímsstaðaholts
byggð, er stunduðu nám í Skildinganesskóla s.l. vetur, mæti
við skólahúsið, Baugsveg 7, fimmtudaginn 2. okt. kl. 1 e.h.
Börn í hverfinu, fædd árið 1934, (er verða 7 ára fyrir
1. jan. 1942), mæti til innritunar í skólann kl. 2 sama dag.
Þau skólaskyld börn, er flutt hafa búferlum í skóla-
hverfið síðan í fyrraháust, og ekki hafa stundað nám í skól-
anum fyrr, mæti til innritunar við áður greindan stað sama
dag kl. 3 e. h.
Athygli skal vakin á því, að öll börnin skulu að þessu
sinni mæta við Baugsveg 7, þótt kunnugt sé, að nokkur
hluti þeirra muni sækja skólann við Smirilsveg á kom-
andi vetri. ' !
1 Skildinganesskólanúm, 30. sept. 1941.
ARNGRÍMUR KRISTJÁNSSON.