Alþýðublaðið - 08.10.1941, Blaðsíða 3

MIÐVIKUÐAGUR 8. OKT. 1941.
AIÞÝÐUBLAÐIÐ
J
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son, (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
Sosdí n gafrestinin og Sjðlfstæðisflohknrinn
ALPVOUBLAPIP ____________,
ðnnur grein Jónasar Guðmundssopar:
Ykkur hefir verið sagt...
göngu í útanaðkomandi áhrifum * ~~ —
AÐ hefir verið hljótt í dýra-
garði íhaldsblaðanna: um
aukakiosningiu í Norður-isafjarð-
arsýslu. á þessu hausti, siðan
d-ómsmá'.aráðherrann, sem úrsl'ta'
atkvæði átti um slíka bosningu,
svaraði garginu- þaðan um það
mél. | *
Þögn ihaldsblaðanna vekur þó
enga undmn. Því að rækilegar
en- d-ómsmálaráðheirann gerði í
svari sínu var varla hægt að
fletta -ofan af þeim óhei-linduim,
sem þau og flokkur þeirra sýndu
með kröfunni uim aukakiosningu
í Norður-ísafjarðarsýsiu í öiiu
ko sningafrestunanuálinu.
„Sjálfstæðismenn mæltu fastast
m.eð k-osnlngunni,“ segir d-óms-
mólaráðherrann, og sta'ðfestir þar
með það, sem Alþýðubl-aðið hefir
áður sagt. ,,Það var sv-o Um tal-
að“, segir d-ómsmólaráðherrann
enn fremur, „að ef þingmaður
félli fró, þá skyldi sá fl-okkur,
sem hann tilheyrði, fá kjördæmið
m-ótsók-nar]aust af hálfu- hinna
þji’óðstjórnarflio-kkanna.“ Þetta
sagði Alþýðu'blaðið líka undir
eins og krafan um aukakosniingu
í Niorður-ísafjarðaTsýslu kom
iPra-m í Miorgu'nbl-aðinu. Og sjálft I
hefir Morguinblaðið sí-ðar orði-ð að
viðurkenna- það. Þaið er sams
kionax* samkomnjag og þjóðstjórn-
larfl'OkkaiTi'ir í hinu -ágæta lýðræð-
islandi, Englandi, hafa gert með
sér. Sú staðreynd hinidraði þó
ekki íhaldsblöðin í því, að tala
um samkomUlag þjóðstjómar-
flokkanna hér sem svívirð'Iegt til-
Tæði viÖ lýðræðið, samtímis því
sem þau' prísuðu 'tryggð hinna
brezku þjóðstjórnarflokka við
lýðræðið.
Þau kröfðUst aukaikosningar-
innar í N-orðuir-ísafjarðarsýsIu
þnátt fyrir þetta samkomulag og
teengduj í því sambandi hatt sinn
á þa-ð, að ekki hefði verið sér-
staklega tekið fram, að það sama
skyldi gilda, ef þin-gmaður segði
af sér, og ef þingmaður félli frá.
Eins og það væri ekki ajveg hlið-
stætt hv-ort öðm, þegar um sam-
komulag var um það að ræða að
kiomast hjá kosningabanáttu í
landinu v-egna óvenjutegs á-
stands! „ Dómsmálaráðherrann
segir líka: Þab „var einatt gert
ráð fyrir því, að reynt yrði að
komast hjá kosningum í ein-
stökum kjördæmiUm meðan kosn-
ingafresturinn gi lti.“ Sjálfstæðis-
flokkurinn gekik því tvímælalaust
-á gert samkomulag með kröfu
sinni. Slík bri-gðmælgi er að vísu
jekkeri nýtt í stjómmálaferi i hans.
Alþýðublaðið fletti ofan af
þessum svikum Sjálfstæðisfl-okks-
ins undir ein-s og kraf-an u-m
aukakosningu- í Norður-lsafjarð-
arsýslu kom fram. Það hafði
enga ástæðu til þess að þegja-
um það samkomUlag, sem gert
hafði \’eriö. Það var ekki frekar
gert fyrir Alþýðúflo-kkinn, sem
trega-stur allra var íij kosninga-
fres-tunarinnar, heldur en fyrir
hina stj-órnarfliokkana. Og það sá
ekki ás-tæðu til aö þegja við því,
að það samk'omulag væri brotið
á Alþýðuflo-kknum einum. Þess
vegna sagði Alþýðufl. Gerið
þið sw vel og kj-ósiö í Norður-
ísafjarðarsýslu! En þá verður líka
kiosið í Snæfellsnessýslu, sem í
tvö ár er búin að væra raunveru-
lega þingmannslaus! Það verður
ekki þolað, ab A1 þýðuflokkskjör-
dæmin verði fekin út úr því sam-
komulagir sem gert hefir verið,
'Og gerð að neinunn tiiraunakjör-
dæmum fyrir Sjálfstæðisfl-okkinn!
Þetta nægði. SjiálfstæÖisflokk-
urinn tók kröfu sína aftur. Harnn
kærði sig ekki um neina auka-
toosningui í Snæfeflsnessýslu. Þar
mátti „lýði'æðið“ ekki gilda, þótt
það ætti að gilda í Norður-ísa-
fjarðarsýsiu. Og n-ú þegja blöð
hans eins og múlbundnir rakkar,
uppvís að óheilindum sínum og
hræsni í öllu þessu máli-
En hvers vegna hafa þau ekki
að minnst-a kosti svarað því til-
boði, sem Alþýðublaðið gerði
þeim fyrir hönd Aiþýðufio'kksins,
að almennar ko-sni-ngar verði
látnar fara frarn v'ið fyrsta tæki-
færi, með öðrum orðum í vor?
Hvaða ástæða er fil þess að
fresta almennum ko-sniugu-m
lengur, ef ás-tandið er nú þegár
þannig breytt síðan í vo-r, að
hægt hefði verið í hau-st að
Ifjósa } Norðiir-jsafja r'ðarsýs !iu ?
Svari Sjálfstæðisflio'kksblöðin til
þess. Alþýðuflokkurinn er
r-eiðu-búinn.
Fíflsleg skrif.
TÍMINN var í gær eittlwað
að fimbuifamba u-m „und-
irlægju-hátt við Breta“, í tilefni
af því, aþ Alþýðublaðið varaði í
fyfradag við öiiuim tilraunum
názista tii þess að nio-ta sér „á-
standið" í því skyni að æsa fóik
upp á móti brezka ^setuíðinu,
samtímis því, sem það undir-
strikaði, hve aivariegt siðferðis-
ástandið væri, hy-að svo sem
reynt væri að fæiia fra-m á m-óti
skýrslu á stan d s n ef n darinnar í
einstökum atriðum, o-g samtímis
því, sem það mótmælti ákx-eði'ð
allri íhlutun setuliðsins um rann-
sókn málsins og opin-bera-r ráð-
stafanir íslenzkra stjórnarva-lda
til að afstýra því versta.
Alþýðublaðið eT eina dagblaðið
í R-eykjavík, sem borið hefir fram
slík mótmæli fyrir liönd oikkar
Islendinga. Miorgun-blaðið og Vís-
ir hafa þagað- En VTíminn er
Frh. á 4. síðu.
AÐ hinu vi] ég n-ú víkja fámn
orðum, hvemig ásakanírand-
stæðinga Alþýðuflokksins stand-
ast fyrir dómstóli hinnar ólýgnu
reynslu.
Þið hafið h-eyrt það sagt, að
flestöll bölvun. sem að hefir s eðj-
að nú um '25 ára skeið, sé verk
alþýðusamta-kanna.
Vmsir menn og jnfnvel heilir
flokkar hafa reynt að slá sig til
rid-dara á því að halda því fram,
að allt sem mótdrægt hefir ver-
ið síðasta áratuginn, stafaiði bein-
línis af alþýðusamtökunum eða
væri Alþýðuflokknum að keuna.
Og á síðustu áriim hefir þessi
áróður gegn Aiþýðuflokknum
beinlínis verið skipulagður. Hann
Var s-ettur í kerfi og sérstök sam-
tök gerð um að dreifa honUm
út meðal almennings.
. Ég ska] fúslega viðurkenna,
að þessi áróður hefir bori'ð nokk-
urn árangur. Ykkur hefir verið
sagt, að Aiþýðufl-okkurinn hér
væri allt annars konar Alþýðu-
flokkur en þeir flokkar á Norður-
löndum og í Englandi, sem hon-
um em hiiðstæðir. Ykkur hefir
verið sagt, að Alþýðufl'Okkurinn
hér væri fjandsamlegur ölium at-
vinnurekstri i landinu og vildi
leggja allt í rúst. Ykkur hefir
verið sagt, að Alþýðuflo-kkurinn
væri óþjóðiegur og jafnvel Bein-
línis fjandsamlegur sjálfstæði
lanjdsinis oig íslenzku þjóðeriii.
Ykkur hefir verið sagt, að Al-
þýðuflokkurinn .skriði fyrir á-
kv-eðnum erlendum þjóðum og
dekraði fyrir þeim og smjaðraiði.
Ykkur hefir verið sagt, að Al-
þýðuflokkurinn hafi svikið ailt,
sem hann hefði lofað að gera
fyrir alþýðuna í landinu. Og nú
að undanförnu hafið ’þið aiveg
sérstakl-ega verið „uppfrædd í
þeim sannieik:a“, að Alþýðuflokk-
uri-nn væri dauður og þar væri
í r.aun og veru ekki iengjur tii
annað en stjórni-n ei-n.
Við skulum. nú litiliega athuga
hvert þessara atriða, sem ég hefi
nefnt.
Hin mi-kla fjárhagskreppa og
fjárhagshru-n undanfarinna ára
hefir verið kennt alþýðuisamtök-
unu-m. Vegna þess, að þau stóðu
gegn launalækkunum átti alliur
atvinnurekstur að vera ófram-
kvæmanlegur hér á. landi, og
þa-nnig áttu alþýðusamtökin að
vera fjandsamieg öllum atvimru-
re-kstri og vilja leggja hann i
rústir.
Það eitt er rétt í þessu, að al-
þýðusamtökin hafa staðið gegn
launalækkunum og kau-pl-ækikuní-
um vegna þess, að slíkar lækk-
a-nlr hlutu að ieiöa til þess eins
að þjóðin í heild sinni flyttist
niður á lægra- m-ennin-garstig en
iiún hefir staðið á, og því var
það fyr.st og fremst góðverk og
skyida gagnvart þjóðarheildinni
að spyrna gegn því að sv-o yrði.
Nú muniu allir land.sm-enn sjá,
að þetta var rét-t. Nú þarf ekki
nýju- baráttu til þess að vinna
wpp það, sem þá hefði tapast.
Atvinnumöguleikar undainfai'-
inna- ára. áttu í engum veruiegum
atriðum rót sína i innlendUm
þjóðfé]agsaðstæ’ðum, heldur ein-
og óviðráðanl-egum, s. s. afla-
bresti, fjárfelli o. fl. Hefðum við
frekar komið fiskinum inn á
Spánarmarkaðinn, eftir að hann
lokaðist, þótt kaupgjaldið hefði-
iækkað? Hefðu-m við kiomið meiru
af saltkjöti til Noregs en samn-
ingar okkar við Norðmenn á-
kváðu, þótt laun- fólks í Iandinu
hefðu verið Jægri en þau voru?
Því fer fjarri. Og ef vandræðin
hér stöfuðU eingöngu af alþýðu-
samtökunum, hv-ers vegna áttu
þá sömu vandræðin sér stað í
öðriim löndum, jafnvel þeim
löndum, þar sem alþýðuhreyf-
ingin yar lítál.s m-egnu-g, eims og
t. d. í Ameriku? Þar varð hrun-
ið allra m-est o-g kreppan allra
verst.
Ákæran á hendur Alþýðu-
flokknum í þessU efni er því full-
komin endileysa.
Hitt er sannleikurinn, að AÞ
þýðuflokkiurinn beitti' sér af al-
efli fyrir öllu því, sem á þessium
t’íma mátti verða til þess að færa
atvinnuiífið yfdr á nýjan grund-
völl, þegar hinn eldri brást.
Hann beitti sér fyrir auknum-
síldariðnaði oig aukinni síldveiði,
fyrir auknum innlendum i'ðmaði á
sem ailra flestum sviðum, fyrir
byggingu hraðfrystihúsa og út-
flutningi frysts fiskjaT, fymir leit
nýrra markaða 'Og fyrir skipu-
lagningu á sölu útfluttra ís-
ienzkra afurða.
Það er allur fjandskapur Al-
þýðuflokksins við íslenzkt at-
vinuulíf við sjávarsiðuna á und-
anfönxum kreppU- -og vandræða-
tímum.
*
Alveg sérstaklega hefir fólki
verið innrætt það, að Alþýðu-
flokkurinTi væri fjandsamlegur
landbúnaðinum og vildi helzt
leggja hanu í rústir. A>ildi t-aka
jarðirnar af bændunnm og gera
þá alla að ein,s konar leiguþræl-
um rikisins. Allt eru þetta. hreán
ósannindi. Aldmi hefir Alþýðu-
flokkurinn beitt sér gegn hags-
munamá’Um bændastétta-rininar.
Hann hefir hinis vegar stuft að
aijri þeirri löggjöf, er verða mátti
til viðreisnar landbúnaðinum.
Hann h-efir stutt ræktaniarfram-
kvæmdir til sveita ol en-durbygg-
ingu sveitabýlanna. Haran studdi
afurðasölulöggjöfina, þó að hiann
með því skyldaði verkalýð kaup-
staðanua til að kaupa landbúnað-
arvörar hærra verði en, annars
h-efði þurft Og að sumum þeim
landbúnaðarframkvæmdum, ,Sem
hvað mest gagn hefir orðið að,
hefir Alþýðuflokkurinn bemluiis
átt frumkvæðið, eins og t. d.
nýbýlahverfa í sveitum landsins,
kartöfluverðlaunum og byggiugu
sem nú mun fara að bomast
skriður á. Þetta er fjiandskapur
Alþýðuflokksins við sveitir lands-
ins o-g íslenzku bændastéttina.
*
Ykkur hefir verið sagt, að Al-
þýðuflokkurinn væri óþjóðlegur
og jafnvel fjandsamlegur því, að
Island fengi fullt sjálfstæðL
Frá því að Alþýðufl'okkairmn
varð til, hefir hanin haft á stefmtr
Framhald á 4. síðu.
„Fallega lagði
ég hana piltar“
SIÐASTA herstjórnartilkynn-
ing atvinnumálaráðherrans
er sú stytzta, sem frá honum
hefir kiomið. Hún hljóðar svo:
„Jón BlöndaJ gafst upp.“
Sbr.: Hernaðaraðgerðirnar ganga
nákvæmlega eftir áætlun, eins og
dr. Göbbels orðar það.
Ég ætla að láta lesendurna
sjálfa dæmaVm það, hvor okkar
Ólafs hafi gefizt, upp, en get þó
ekki sti'llt mig um að segja þá
sögui, sem ég hefi einhvem tíma
heyrti og mér datt í hug, þegar
ég las herstjörnartilkynningu ól-
afs ThbT s.
Hún er um flæking, sem mig
minnir að héti líka ólafur og var
tiJtakBnJega grobhínn. Þótti-st hann
m. a. vera ákaflega góður glimto-
maður. Einhverjium gámngum
tókst að narra hann í glímu við
einn af giímumönnum sveitar-
innar. Vitanlega fóru; leikar svo,
að umrlenningurinn lá á fyrstai
bragði. Fékk hann heldur óþægi-
lega. byltu tog varð af hlétur
mikill meðal áhorfendanna. —
Flækingurinn spratt þó skjótt á
fætur, snéri sér sigri hrósandi að
áhorfendunum og sagði: „Fal-
íega lagði ég hann, piltar“!
Svo þakka ég ólafi Thors fyrir
skemmtuinlna.
Jón Blörwtaf.
Eldavélar
Svartar
fyrirliggjandi t 2
stærðum
J. Þorlðhsson & Mmann
Skrif'st og afgr. Bankastr. 11
Sími 1280
Sðagféiagið flárpa
heldur AÐALFUND
sunnudaginn 12. þ. m.
kl. 2. e. h. í Alþýðuhús-
inu uppi.
STJÓRNIN.
„Helgi“
hleður til Vestmanaaeyja
á morgun.
Vörumóttaka fyrir hádegi.