Alþýðublaðið - 09.10.1941, Blaðsíða 3
FIMMTUDAGUR 9. OKT. 1941
—--------- MÞÝÐDBIM® ——‘
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuiiúsinu við Hverfisgötu.
Sfmar: 4S02: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilíij. S. Vilhjálms-
son, (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
——---------------------------------•
Flokkur blekkinganna.
en eítir að þa'ð loks sýndi sig
ALbYOUBUOIO ________________
Önniir greSa Jóaasar Guðraundssopar:
Ykkur hefir verið sagt...
ENGINN, einrœðisflokkua' get-
ur náð völdiun eða haldiö
stundU lengur, nema á þairm hátt
að bæla niður skoðanir andstæð-
ánga sinna. i>etta er gert á tvenn-
(an hátt, annaðhvort með Ofbeldi
'eða með blekkiingum eða jafn-
"vei hvorurtveggja. Biekkingarnar
xeynast oft biturra vopn en of-
'beldið og sýnir reynslan að þeir
sem mest heita þehn trúa áþær,
■engu síður en ofbeidið.
Aiveg nýtega hJustuðum v'i'ð á
Hiitler taia. Hann var að aurnkva
smáþjdðirnar, sem sviftar hefðu
verið freisi sínu! Mönmmi blöskr-
ar slíkur ýfirdrepsskaþur. jafnvel
Morgunbiaðið hneykslaðist á
i|>essui í sérstakri slunnudagsgrein.
Sarnit sem áður leiikiur Morg-
kinbiaðið og S jáIfstæöisflokku rinn
tíaglega alveg sama hlekkinga-
ieikinn og Hitler. Petta höfuð-
málgagn flokksins berst ekki leng
air heiðarlega fyrir íhaldsskoðun
íum eða stefnu, heldur ritar í
liverju máli eins og það álitur
að aliir vilji heyra. Það eru naium
ast til svo margar skoðanir á
nokkru mál'i ,að Morgunblaöið
«kiki haidi þeinu öllum fram, i
uafni Sjálfstæðisflokiksms, þó
skoðanir þessar stangist alveg á
Snnbyrðis, tog séu gagns'tæðar
stefnu 'Og fra'mkvæmduim þessa
flokks. t
* 4?
Þetta er skipulögð blekkingar-
isfarfsemi, sem engum meðal-
;greindum lesanda getur dulist og
■er því miður í fuliu samræmi
við starfsaðferð þá, sem Sjálf-
stæðisflokkurinn hefir tekið upp
-eftir Hitler.
Það er öllum k'unnugt að Sjálf-
fetæðisflokkurinn sendi sveitaþing
tmenn sina í kröfugömgu tíl
Reykjavikur til þess að beunta
kjötverðið miklu hærra en fuil-
truar Framsóknar vildu hafa það.
-Voru þeir þó ekki „lágt stemmd-
l
Sömu dagana Jótu forvígismenn
Sjálfstæðisflokksins verkamenn i
flokksfélagi sínu samþyklkja harð-
torð mótmæli gegn- hækkun kjöt-
v-erðsins! Þetta -var sett handa
hverjum, bændum og verkamönn-
tim.
Svo koma bannmennirnir og
hinir.
Meðan áfengisverziunin var op-
Sn bi ti Morgunbiaðið hverjagrein
Snja af annari um spillingu þá,
tsem af áfengisverzluninni1 leiddi.
En þegar búið var að lokaáfeng-
isverzluninni af illri nauðsyn,
iheimtar Morgu-n-biaðið að áfeng-
Snu sé hellt yfir ofekur aftur,
jþrátt fyrir ástandið.
Þá eiu verkalýðsmálin.
Forvigismenn Sjálfstæðisflokks-
ins börðust ánum sam-an hatram-
iega gegn félögum verkamanna.
Peir Jifðu flestír á því að laun
.verkamanna væm sem allra iægst
að ekki var hægt að drepa fé-
iögin hefir Sjálfstæðiisfl'Ofekurinn
iátist vera vinur verkalýðssamtak
anna. Reynir hann nú að blekkjta
verkamenn til fyfgis við sig á
þeim grundveili, þó ailir vi'bi að
atvinnurefcen-dasjónannið flofeks-
ins ráða öllu- lum stefnu hans, og
að flofcfeurinn vi'll helsit ganga
að samtöfeunium dauðum-
I dýrtíðarmál-unium er þaðupp-
víst að ráðherrar Sjálfstæðis-
flokksins hatfa hindrað skynsam-
lega framfevæmd þeirra, en samt
látið blöð flokksins skaanmast yf-
ir því, að ekkert væri gert.
Um feosningafr-estunina hefir
forsætisráðherra upplýst, að Sjálf
s-tæðisflokkurinn hafi mælst fast-
ast eftir að hún yrði framfevæmd.
Saimt sem áður heimta Sjálfstæð-,
isblöðin tafarlausa aufealkosningu
í Norður-isafjairðarsýsiu, en láta
Snæfellsnessýslu vera þingmanns-
lausai áfram.
Enn má geta þess að blöð
Sjálfstæðisflokksins S'mjöðruðu ó-
geðslega fyrir nazis-tum, meðan
helst leit út fyrir að þeiir myndu
vinna styrjöldina, en eru nú snú-
ín við og farin að smjaðra fyrir
Bretum.
Svona mætti lengi telja.
Höfuðeinfeenni hvers lýðræöis-
flofcks eru þau, að hatfa ákveðna
stefnu í hverjtu' análb þora að
kannast við stefnu sína og berj-
ast fyrjr henni með rö-kum -í ræðu
og riti. Sjálfstæðásfiokkurinn er
alveg horfinn frá þessu. Hann
hefir þurkað af sér einfeenni lýð-
ræðisflokfeanna. Opiniberlega h-ef-
ir Sjálfstæðisfl'Oikkurinn enga
fasta stefnu lengur í nofefcru máli.
I stað þess að hal-da íh-aldsstefnu
sinni hreiulega fram- og þora að
kannast við hana, reynir hann
af ölluim mætti að vi'ÍIaj á sér
heianildir og hylja fyrirætlanir
sínar í moldviðri bl-efekmganna.
Þessa siðlausu bardagaaðferð hef-
ir Sjálfstæðisflokku'rinn tekiðupp
eftir Hitler, og þö hún- kunni í
bili að boTga sig fyrir flokfeinn
er hún- sem betur f-er a'ndstygð
. heiðarlegum fí'Ofeksmönuum, sem
virða lýðæðið, vilja halda það
í heiðrf, og hlýtur að hefna sín
þo síðar verði. *
ttQOOOOpOO&X
H. Boch
hefur flutt reiðhjólaverkstæði
sitt á Smiðjustíg 10.
æooooooooooc
Minningargaðsþjónusta
um Hekluslysið verður haldin
n. k. þriðjudag í dómkirkjunni.
Niðurlag.
Á fyrstu máþUðunum eft'ir her-
nám Breta 'hér á landi kvað við
sá sónn ,um ailt íslaud, og var
óspart notaður af andstæðitngium
okfear að Alþýðuflokkurinn dekr-
aði við Br-eta og sýndi sig á
þantn veg sem auðvirðilegt . þý
hi-ns erlend-a hers, sem rænt hefði
ísienzku þjöðina landi hennar.
Von.t þessar raddir ekki neitt lág-
værar í blöðum Sjálfstæðismanna
og kommúnista.
En hvar e.ru þessar raddir og
ásakatnir nú í dag? Þær eru
þagnaðar; þær heyrast ekki Ieng-
ur. Og hver er ástæðan? Er hún
sú, að Alþýðuflokfeuírinn „dekri“
minna við Bretana nú en áður?
Hefir Alþýðufl'Okkurinn bieytt um
stefnu gagnvart hernaðanaðilun-
um? Nei — ástæðan er einfald-
lega sú, að nú sjá allir — eða
a. m. fe. flestir — það, sem Al-
þýðufl'okkurinn sá á undau öðr-
um, að ef hin islenzka þjóð á
að halda lífi sín-u og.frelsi, verða
þau öfl að vinna þentnan ófrið,
sem berjast fyri,r fnelsi og rétt-
læti, en hin öflin, sem beita vilja
feúgun og ofbeldi, verða að taþa
honuim. Ha;nn sá, að ef íslauid
var nauðsynleg bækistöð fyiir
lýðræðisþjöðirnar til þess aðflba
fyrir sigri þeirra, ber að tafea
þeim óþægindum sem af því
leiddi. Það voru sfeoðanirnar,
sem Alþýðuflokfeurinn þá hélt
fram, og það etu skoðamrnar,
s-em hann heldu-r fram eren þann
Öag í dag.
(jrkast hins íslenzka þjóðfélags
ætlaði sér áð „slá sér upp“ á því,
lað tortryggja þessa afstöðu AI-
þýðuflokksins, og ég skal játa, að-
þeim mannhrökum í Sjátfsrtæðis-
flokfenuim og feommúni staflokkm-
um. sem beitfu sér fyri-r því
varð þar nokkuð ágengt Um
sinn. En nú em raddirnar þagn-
aðar og þjóðih sér og sfeilur, að
framtíð hennar og ftel-si er sikál-
y-rðisLaust bundin vifö sigur þeirra
ríkja, sem berjast fyrir fnelsi og
réttindum smáþjóðanna.
Skilningurinn hefir brotizt eins
og sólargeisli gegnum blekkinga
og áróðursskýi'n, sem neynt var
að þyrfa u)pp tíl þess að villa
mönnuim sýn.
*
Ykkur hefir verið sagt, afö Al-
þýðufloktoutrinn hefði svfkið allt,
sem hann hefði lofað, og þá er
því oftast bætt vdð, að hann
hafi ætlað að „þjóðnýta“ allt, en
s-é nú talveg borfinn frá all-ri
þjóðnýtin-gu.
Ég h-efi nú hér áður bent á
ýmislegt, sem Alþýðuflokkurfnn
hefir ýmist gert einn, stutt
aðra til að geré, eða verfð studd-
ur af öðnum flokkum til áð koma
fram. Það hefiý hainu þá ekki
svikið- Og ef þið gætið að, hefir
Alþýðufl-okfcurínn ekfei svikiðneitt
af þvi, sem- hann hefir I-ofað.
Vegna aðstööu sinnar hefir hann
ekfei getað fetomið ýmsu því freim,
sem hann gjarnaai vildi, eða veiið
hindraður í því af ðð'ium, tog
það kalla engir menn með viti
svik. Við verðum þvi að biða
þess tíma, að þjóðin skilji nauð-
syn þeirra framfevæmda.
Um „þjóðnýtinguna“( sem við
e'igum að vera horfnir frá, vi-1
ég segja það, að um þá hLuti
tala þeir mest, sem enga hug-
mynd hafa um það, hvað þjóð-
nýting er. En hitt vii ég benda
á, að hið íslenzka þjóðfélag
stefnir hröðuan sfereSum að þjóð-
nýtingu á fjölda mörgum sviðum.
Bæð'i í verzl-un, fjármál'um, at-
vinnumáltum og inenningarmál um
verða afsfeipti ríkitsvaldsins meiri
og meiri. Að vísu er þetta allt
mjög skipulagslauxt enn, enda án
vitundar flestra valdhafanna
stefnt í þessa átt undan straum-
þunga þröunarinnar. Og þetta á
efeki einasta við um ísland, held-
ur um flest mienin'mgarlönd á
hn-et-ti vorimi.
Upp úr ríldsvaldsafski-ptunum
kefhur hin eiginlega þjóðnýting,
þegar þjóðfélögin erfi orðin það
þroskuð, að þau sfeilji að eiiimitit
þjóðnýting á sem flestum sviðum
er þjóðarheildinni' fyrir beztu.
Þjóðnýting, sem feetnur „fyrir tim-
ann“ verður ávallt til ills, en sú
þjóðnýting, sem kemur á rétitum
tíma og etftir ósfeum alþjóðar,
verður öllum til góðs. Það er
sú þjóðnýting, sem við Alþýðu-
flokksmenn óskum eftir og stiefn-
um að, og fyrfr því, að .hún
megi feoma, erum við að reyna
að greiða vegiran.
Ýmsir ofefear ætluðu áður fyrr
að hún gæti fcomdð án þess að
þjóðin værf þnoskuð fyrir hana,
en nú höfum við bæði hér á
lan-di og erfendds fengið þá
reynslu, að eins og hver tré-
þarf sinn þrosk-atíma til þess að
geta borið ávexti og néttan jarð-
veg til l>ess að geta vaxið, eins
þarf þjóðnýtingin silnn vaxtar- og
þioskatíma og Mn réttu skilyrði
til þess að hún megi koma að
tilætluðum notum.
*
Ykkur hefir nú að undanförmi
.verið sagt, að Alþýðuflokkurinn
væri dauður eða sama sem
dauður.
Ég er nú svo góðhja-rtaður, að
mér finnst varfa rétt að vera að
reyna að taka þessa „síðnstu
huggun“ fiá þeim aumingja
mönnum. sem etu að réyna að
telja sjálfum sér og öðrum trú
um þetta. Þeir, sem f-orusl una
hafa í þessu trúboði, etu ýmist
emstaklingar, sem eru að ein-
angrast svo í sínum eigin flofeki,
að þein mega rneð réttu kallast
þar „sjálfdauðir", eða þá að það
eru flokksnefnur, sem fyrir að-
geiðir leiðtoga si'nna heima og
erfendis eru búnar að bíta svo
!oft í sfeottið á sér, og að þær
erii: orðnar algerfega ringlaðar og
skilja hvorki upp né niður í ís-
lenzkum né erfendum stjónnmál-
um.
Þessum vesaitingum ber að
sýna vorkunn sem persónuiegum
einstaklingiim, en fyrfjlitningui
sem pólitískum persónum-,
En Alþýðuf'lokkutrfnn ósikar
eiuskis frékar.^n að honum gef-
ist sem fyré-t færf á að leggj-a
málstað sinn og málflntning fyrfi’
alþjóð. H'cvnum er það fyrst og
frémst áhugamál, að þjóðin opni
augun og sjái hver glötun henni
er búin, ef hún lætur lengur ber-
ast undan straumnum, glapin af
lýðskrumumm og leigðum þjón-
uni lerlendra ofbeldisflofeka.
Alþýðuflokkuirfnn hefir allra
flokka fyrst og allra flofeka bezt
varað hana við áróðrfnum, sem
óheillaöflin beita.
Hann hefir öhræddur og Jiik-
laust borið merki fielsitsins og
réttlætisins fram gegn fcúgun-
inni, ofbeldihu og hínium lymsku-
lega áróðrf. Hann hefir hvergf
hópað á hæl fyrir rangsleitninui
og aðfeastinu og staðist eldraun
sviká- og blekkingastarfsemi
fjandmanna sinna, jafnvel þegar
þeir hafa risið upp í hans eigin
herbúðum. Þetta veit ég að hin
skynsama íslenzka alþýða til
sjávar og sveita skilur, þegar hún
fær tóm til að hugsa mál sitt.
Og þegar hún hefir skilið það,
mun bún einhuga fylkja sér um
Aiþýðuflokkinn og alþýðusam-
tökin.
Þá veit ég að upp rénnur sá
dagur, að íslenzka þjóðin sér, að
einmitt í Alþýðuflokknum áttí.
bún þá forustU á örfagarfkustu
tímum hennar, sem eygði tafe-
markið, er stefna ber að, þegar
moldviðrf rógs og óheilinda var
í þann veginn að blimda atigu
hennar, svo að við lá að hún
steyþtist niðuir í hyldýpi kúgun-
ar og menufngarieyrsis.
Það takmark, sem Alþýðuflokk-
urinn sfcefnir að og sem er öll-
um dægurfnálum hans æðra, er
það, að gera íslendinga alla að
einni samhug-a og frjálsrf þjóð,
sem beitir öllum kröftum sínurn
til þess að réisa á íslandi það
framtíðarrfki, sem öðrum þjóð-
um heims má í einu og öllu
verða til fyrfrmyndar.
J. G.
Ódýrar vðrur:
NýlekdnvSrnr,
Mp eimlætisvornr, %
Snaávðrnr,
¥mn«sfatnaðar]
Tébak,
Sælgæti,
Snyrtfvorur.
¥erzlnnin
Framnes,
FraomesveQ 44. Sími 579 í.
Kven-sloppar
hvítir og mislitir eru
komnir aftur.
Gróttísoðtn 57 Simi 2849
(V efnaðarvorudeild>