Alþýðublaðið - 15.10.1941, Blaðsíða 4

MIÐVIittJÐAGUR 15. OKT. 1941.
AIÞÝÐUBIAÐIÐ
HIÐVl KUDAGUR
Næturlæknir er Jóhannes Björns
son; Sólvallagötu 2, sími: 5989.
Næturvörður er í Reykjavíkur-
og Iðunnarapóteki.
ÚTVARPIÐ:
19.25 Þingfréttir.
20.00 Fréttir.
20.30 Erindi: „Þegar ég var hjá
Könum“ (Gils Guðmundsson
kennari).
21.00 Einleikur á píanó (Fritz
Weisshappel): „Saga Arthurs
konungs“, eftir Meierl.
Árshátið
Garðyrkjumanna verður haldin
í Skíðaskálanum í Hveradölum
laugardaginn 18. þ. m. og hefst
með borðhaldi kl. 9 síðdegis.
Listsýningin
í sýhingarskálanum við Garða-
stræti er opin daglega kl. 10—22.
Æskulýðsvika
K. F. U. M. og K. í Hafnarfirði
stendur yfir 'þessa daga. Eru sam-
komur á hverju kvöldi í húsi fé-
laganna á Hverfisgötu 15 og eru
þar ræðuhöld, söngur og hljóðfæra
sláttur.
Náttúrufræðingafélagið
Keldur fund í kvöld í Baðstofu
jðnaðarmanna..
Tónlistarfélagið
og Leikfélag Reykjavíkur sýnir
„Nitouche“ í kvöld kl. 8. Er það
50. sýning operettunnar.
Minningarathöfn fór fram
í dómkirkjunni í gær um sjó-
mennina, sem fórust með „Heklu“;
Séra Friðrik Hallgrímsson flutti
minningarræðu, en séra Sigurbjörn
Einarsson þjónaði fyrir altari.
Björn Ólafsson lék sorgarlög á
fiðlu, en söngsveit dómkirkjunnar
söng undir stjórn Páls íslófssonar.
Stúdentafélag Reykjavíkur
efnir til kvöldvöku stúdenta og
gesta þeirra n. k. sunnudagskvöld
í Oddfellowhúsinu. Er það fyrsti
skemmtifundurinn, sem félagið
heldur á haustinu. Margt verður
til skemmtunar. Séra Jón Thorar-
ensen les upp þjóðsögur, Jakob
Hafstein og Ágúst Bjarnason syngja
tvísöng og Árni Daníelsson syngur
norskar stúdentavísur. Að lokum
verður stiginn dans fram eftir
nóttu.
DÝRTIÐARMÁLIN OG AUKA-
ÞINGIÐ
Frh. af 3. sí&u.
mátt nægja, ef rá&herrar Sjálf-
stæ&isflokksins og Framsóknar-
flokksins hef&u ekki Heynzt eins
óheilir í málunium log hindráð
eins aUa framkvæmd dýrtíðar-
laganna og raun hefir á orðiö.
Það skal óságt látið, hvers kon-
ar dýrtíðarráðstöfunum for-
sprakkar Framsóknarfloikksins
ætla nú að fitja upp á í stað
þeirra, siem þeir iog foEmaðuir
Sj'álfstæðisfiokksins hafa hliðrað
sér hjá að gera í sumar. Ef þar
verður lum einhverja heiðarlega
Og alvarlega takandi tilraun tiíl
þess að firra þjóðina hættpnnii af
vaxandi dýrtíð, þá mun ekki
standa á Alþýðuflokknlum, að ljá
þeirri tilraun lið sitt. En ef það
skyldi1 hins vegar vera ætlunin,
að knýja fram einhver ný mála-
myndalög gegn dýrtíðinni á
kostnað verkalýðsms og launa-
stéttanna í bæjunlum, eins og
meiningin virðist hafa verið upp-
haflega í vor með launiaskattin-
um — og þótt einhver önuur að-
ferð til þess befði verið uipp
hugsiuð í feans stað — þá verður
Alþýðuflokkurinn áreiðanlega
ekki með í slíkri „Iausn“ dýr-
tíðarmáianna. Hanm mun „velja
eða hafna“, og bera fram sínar
eeigin ti'llögur í samræmi við þá
stefnu í dýrtíðarmálUnum, sem
hann hefir alltaf haft — einu
raunhæfu stefnuna yfirleitt, sem
fram hefir komið í þeita málum
— án þess að láta hmar digur-
barkalegu hótanir pramsóknar-
blaðsins um „afleiðingarnar“ liafa
nokkur áhrif á sig.
FERMINGARKJÓLL
til sölu. Upplýsingar i
dag á Baronstíg 31 uppi
Útbreiðið Alþýðublaðið.
AFTÖKURNAR í NOREGI
Frh. af 3. síðu.
þess að vinna undir herverðd1.
Quisling tilkynnti þýzk'u yfir-
völdunum, að þessi mótþrói væri
undanfari allsherjarvierkfalls. En
þýzku yfirvöldin vissU, að þetta
var ekki rétt. Hinn 13- septem-
ber sagði Halvor Sund i norska
útvarpið: „Það er ekki vafi á því,
að verkföllin í Oslo stöfuðu af
matvælaskorti." En þýzku yfir-
völdin niotuðu tækifærið, hinn
uppgerða ótta við alisherjiarverk-
falil, til þess að brjóta á bak aftur
samtök verkalýðsins.
Um kvöldið hélt Quisling ræðu
í Oslo.
Miotguninin eftir, klukkan fitam,
setti Terboven herlög í Osio.
Gestapo tók þegar á sitt vald
hús Alþýbusambandsins og öli
stjórn þess og ýmsir fleiri voru
teknir fastir. Fáeinum klukku-
tímum seinna hljóm'uðu sfcot-
hveliir. ViggO1 Hansteen og Rblf
Wickström urðu að láta lífið fyrir
að hafa neitað að hlýða Terboven
og Gestapo. Máigir aðrir verka-
lýðsieiðtogar, meðal þeirra ungir
menn, voru dæmdir í 10—15 ára
hegningarvinnu iog sumir œvi-
langt. Fiorseti félags járnbrautar-
verkamanna, Ludvik Buland, sean
hafði verið látinn iaus aðeins
fimm vikum áður, og forseti fé-
lags véiiðnaðarmianna, J'osef Lar-
son, voru dæmdir til dauða, en af
ótta við Ujppreisn verkamanna
var dauðadóminum breytt í ævi-
langt fangeisi. Við lok fyrsiu viku
ógnarstjórnarinnar höfðu nokkur
hundruð starfsmenn verkalýðs-
félaganna verið teknir fasíir.
Undiryfirvarpiums áturs ástan d s
setti Terboven verkalýðsfélögin
undir eftiriit. Odd F'Ossum var
skipaður yfirmaður Aiþýðusam-
bandsins og Erling Olsen full-
trúi hans. Fulitrúar voru settiir
yfir ö'.i verkalýðsfélögin. Bannað
var að segja sig úr verkaiýðsfé-
lögunum.
Að viku liðinni, þegar öll
BGAMLA Blð ■
JarliDS af Ghicago
(Tbe Sarl af Chicago)
S NÝJA BfO B
Eiginman&ii
ofaukið!
Amerisk sakamálakvikmynd
með
Robert MontgowerF
Sýnd kl. 7 og 9.
Áframhaldssýning kl. 3.30-6.30
Vörðnr laganoa
(Too many Husbands)
Amerísk skemmtimynd
með
Jean Arthur
| Melvyn Douglas
I og Fred MacMurry
(The Marshall of Slesa City)
Cowboy-mynd með
George Ó Brien
Sýnd klukkan 5, 7 og 9.
(Lækkað verð kl. 5)
verkalýðsfélögin höfðu, Undir
ógnum byssUstingjainna verið af-
hent Quislingum, var hemaðar-
ástandinu létt af.
Viggo Hansteen.
Viggo Hansteen, einn hinna
þekktustu yngri málaflutnings-
ananna í Noregi, hafði verið lög-
fræðilegur ráðunautur Alþýðu-
sambandsins frá því árið 1935,
þegar Tryggve Lie, núverandi
utanríkismálaráðherra norsku
'stjórnarmnar í Londons hvarf frá
því starfi og fór í stjórnina.
Hansteen hafði áöur verið fcom-
múnisti, en fór úr flokknum 1939,
þegar Rússar réðust á Finna. 1
aprílmánuði fór hann í norska
herinn sem sjálfboðaliði’, !en að
stríðinu loknu kom hann til Oslo
og hélt áfram störfum ,sínium við
Alþýðusambandið. Nazistiar QuLs-
lings hötuðu hann, því að hann
hafði gott l,ag á því að æsa
þýzkui hernaðaryfirvöldin í Nor-
egi gegn þeim. Það var að miklu
leyti hionum að þakka, að niorsfcu
verkalýðsfélögunum heppnaðist
að standa svo lengi gegn Quis-
ling, sem raun varð á, og halda
samtökum sínUm. Quislingamir
létu skjóta Hansteen undir því
yfirvarpi, að hann hefði uindir-
búið allsherjarverkfall. Þegar
Meideli, Qui s 1 ing srá ðherrann, tal-
áði í útvaTpið rétt eftir miorðið,
skírskotaði hann ekki til neinna
sönnunargagna, því að hann
vissi', að hin raunverulega orsök
aftökunnar var sú, að nazistarn-
ir, bæði þeir þýzku og norsku
voru bræddir við hann.
Þýzka útvarpið befir aldrei
minnzt einu orði á þær ráðstaf-
anir, sem þýzku yfirvölidin hafa
gert gegn verkaiýðsfélögdnum í
NoTegi. M

St. Frón nr. 227
Fundur annað kvöld k]. 81/2*
Dagskrá: 1. Upptaka nýrra fé-
laga. 2- Au'mlagab'ett'rg. 3. önn«
ur mál. —
Fræðiu- og skemmtiatriði:
a) Frú Elísabet Einarsdóttir:
Einsöngur.
b) Frú Anna Guiðmiundsdóttir:
Upplestur.
c) Dans að lioknum fundi.
Reglufélagar fjölmennið.
W. SOMEBSET MAUGHAM:
í>rír biðlar
— og ein ekkja.
— Auðvitað hefirðu tekið boðinu.
---Já, þetta var starfið, sem mig hefir alltaf lang-
að til að fá.
— Það þykir mér vænt um.
— En það er margt, sem ég þarf að tala um við
Sefair. Ég hefi ákveðið að fara til Milano í kvöld
og fara þaðan í flugvél til Cannes. Ég verð fjarver-
andi í tvo eða þrjá daga. Það er leiðinlegt, en Sefair
vill að ég finni sig hið bráðasta.
— Það er eðlilegt.
Þægilegt bros lék um þunnar. varir hans og augu
hans leiftruðu.
— Þú veist, vina mín, að þetta er mjög ábyrgðar-
mikil staða, sem ég á að takast á hendur. Ef mér
hepnast, verður það sennilega ný skrautfjöður í
hattinn minn.
— Ég er viss um, að þér heppnast.
— Það er erfitt starf og fylgir því þung ábyrgð.
En auðvitað hefir það líka sínar góðu hliðar. Land-
stjórinn í Bengal hefir fallegt umhverfi og það
hefir mikið að segja. Hann býr í fallegu húsi; það
er nærri því höll. Ég þarf að halda margar veizlur.
— Hún fann að hverju stefndi, en horfði á hann
björtum, leiftrandi augum, brosti samúðarfullt, en
sagði ekki neitt. Hún var full eftirvæntingar.
Auðvitað ætti maður að eiga konu, sem gæti séð
um veizluhöldin, hélt hann áfram. — Það er mjög
erfitt fyrir piparsvein.
Augu hennar ljómuðu, þegar hún sagði:
—- Ég er viss um að það eru til margar úrvals
konur, sem myndu með ánægju vilja taka þátt í
upphefð þinni.
— Ég' hefi ekki átt heima í Indlandi í nærri því
þrjátíu ár, án þess að komast að raun um, að það
er töluverður sannleikur í því, sem þú segir. En svo
illa vill til, að það er aðeins ein úrvals kona, sem
mér myndi nokkru sinni detta í hug að biðja um
þetta.
Nú var að því komið. Átti hún að segja já eða nei?
Ó, það var mjög erfitt að ákveða sig. Hann leit snögg-
lega á hana.
— Þarf ég að skýra þér frá því, að ég hefi verið
ástfanginn af þér frá því að þú varst stelpuhnokki.
Hvað átti nú að segja, þegar svona stóð á? Það var
víst bezt að hlæj,a.
— Ó, Edgar, hvers konar þvættingur er þetta.
Þú ert fegursta konan, sem. ég hefi nokkru sinni
séð og sú yndislegasta. Auðvitað vissi ég, að það var
tilgangslaust fyrir mig. Ég var tuttugu árum eldri
en þú! Ég var jafnaldri föður þíns. Ég hafði það
á vitundinni, þegar þú varst barn, að þú litir á mig
sem gamlan, skrýtinn karl.
— Nei, aldrei, hrópaði Maria, en það var nú ekki
að öllu leyti satt.
— Ei að síður var það mjög eðlilegt, að þú yrðir
ástfangin af jaína'ldra þínum, þegar þú varst orðin
fullorðin. Og ég vona að þú trúir mér þegar ég segi,
að þegar þú skrifaðir mér og skýrðir mér frá því
að þú ætlaðir að fara að gifta þig, vonaði ég, að
þú yrðir hamingjusöm. Mér þótti fyrir því, þegar ég
frétti, að svo var ekki.
— Ef til vill höfum við Matti verið of ung til að
giftast.
— Margur vatnsdropinn hefir runnið til sjávar
síðan þetta skeði. Og ég var að hugsa um það, hvort
aldurSmunur okkar Væri eins áberandi nú og hann
var.
Það var mjög erfitt að svara þessari spurningu og
Mariu fannst heppilegast að þegja og lofa honum að
halda áfram.
— Ég hefi alltaf gætt þess, Maria, að halda mér
vel við. Ég finn ekki til þess, að ég sé orðinn gamall
maður. En á þig hafa árin engin áhrif haft, nema á
þann hátt, að þú ert orðin enn þá fallegri en áður
var.
Hún brosti.
— Það getur verið að þú sért ofurlítið taugaóstyrk-
ur, Edgar, en við því bjóst ég ekki af þér. Ég hélt,
að þú létir aldrei neitt á þig fá.
— Þú hefir á réttu að standa, ég^ er dálítið tauga-
óstyrkur, og þegar ég er nálægt þér, bráðna ég allur
og veit ekki mitt rjúkandi ráð.
— Á ég að líta svo sem þú sért að biðja mín?
— Já, finnst þér það undarlegt?
— Þú veizt það Edgar, að mér þykir mjög vænt
um þig. Ég held að þú sért bezti maðurinn, sem ég
hefi kynnst. Ég er ákaflega hreykin af því, að þú
skulir biðja mín.