Alþýðublaðið - 25.10.1941, Side 1

RITSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXIL ÁRGANGUR LAUGARD. 25. OKT. 1941 250. TÖLUBLAÐ
TiUögurnar um lögbindingu
kaupsins ræddar á alþingi.
--'.+.—.—
élafnr Thors: Engin endanleg synjun Sjálf-
stæðisflokksins um lögbindingu kaupgjaldsins.
....»....
SteVán Jóhann: Lðgbinding kaupsins ekki
aðeins ranglæti við Iaunastéttirnar, heldur
lika skottulækning við meinsemd dýrtíðarinnar
Forsætisrá ðherrann nm tvö
feldni SjálfstæöisfI okksins
Bæði ráðherrar og miðstjórn
hans voru með iðgbindingnnni.
-----------
Eu gugnuðu á síðustu stundu, þegar
séð varð að Alþýðufl. varð ekki beygður
MENN eru tortryggiiix gagn-
vart pví, sem blöðin segja
um andstæðingaflokka sína, og
það er rétt að menn séu það. Al-
pýðublaðið getur vel hugsað sér,
að ýmsir lesendur þess hafi átt
bágt með að trúa því, sem það
hefír sagt undanfarna daga lum
tvöfeldni og hringl Sjálfstæðis-
Stjórnmáiaástand-
ið rætt á fnndi Al-
þýðnflokksfélags-
ins á morgnn.
TJÓRNMÁLAVIÐ-
HORFIÐ lausnar-
beiðni ríkisstjórnarinnar
og afstaða Alþýðuflokksins
verður rædd á fundi Al-
þýðuflokksfélags Reykja-
víkur, sem haldinn verður
á morgun í Iðnó niðri.
Petta er fyrsti fundur
félagsins á haustinu og
hefst hann kl. 2. Mun for
maður flokksins gefa þar
skýrslu um gang málanna
en síðan h'efjast frjálsar
umræður. Auk þess verða
ýms félagsmál rædd á fund
inum og önnur mál.
Á þessum fundi munu
Alþýðuflokksmenn fá ýms
ar fréttir og upplýsingar
um þau málefni, sem nú
eru efst á baugi.
tlokksins í sambandi við tiilögur
Framsóknar um lögbindingu
kaupsins-
En, nú hefir Hermarm Jónasson
forsæíisráöherra skýrt frá gangi
málanna. Grein eftir hann um að-
dragandann að iausnarbeiðni
stjómarinnar bixti'st í aukablaði
af Tímanum í gær og staðfestir
fiún í öllu það, sem Alþýðublað-
ið hefir sagt.
Fo rsæti sráðherxann segir:
„Þegar samkomulag náðist
ekki í ríkisstjórninni um fram-
kvæmd heimáldarlaganna og því
var við borið, að ekki þýddi að
leggja fram-fjármuni til þess að
halda niðri dýrtíðinni, vegna
þess að vísitölufyrirkomulagið,
eins og það var orðað, hefði stöð-
ugt og áframhaldandi áhrif t.il
hækkunar, lagði Eysteinn Jóns-
son fram tillögu um það, að
stöðva með lögum hækkun kaup
gjalds og verðlags og er sú lausn
nú kunn orðin af frumvarpi því,
er birt hefir verið. Ráðherrar
Sjálfstæðismamia tóku þessari
Iausn mjög vel, og tjáðu sig sam
þykka htenni. Morgunblaðið
skýrði frá því, að tillögurnar
væru samdar af allri ríkisstjórn
inn,i, en stílfærðar af Eysteini
Jónssyni, og hefðu þær verið
ræddar í- miðstjórn Sjálfstæðis-
flokksins. — Þetta kemur heim
við það, að ráðherrar Sjálfstæð-
isflokksins skýrðu okkur frá
því, að tillögurnar hefðu fengið
mjög góðar undirtektir í mið-
stjórn Sjálfstæðisflokksins. Hins
Frh. a 2. síðu.
P RUMVARP Framsóknar
*• flokksins um lögbind-
ingu kaupsins, sem varð þess
valdandi, að stjórnin baðst
lausnar, en Iagt var þrátt fyr-
ir það fyrir alþingi sem þing-
mannafrumvarp, flutt af Ey-
steini Jónssyni, var tekið til
fyrstu umræðu í neðri deild
síðdegis í gær.
Eftir að Eysteinn Jónsson
hafði flutt framsöguræðu
sína og Olafur Thors og Stef-
án Jóhann Stefánsson tekið
afstöðu til frumvarpsins fyrir
Sjálfstæðisflokkinn og Al-
þýðuflokkinn, var umræðum
frestað, svo og þingfundum
yfirleitt, til mánudags.
Ólafur Thors talaði fyrstur
eftir framsöguræðu Eysteins
Jónssonar. Hann viðurkenndi
að ráðherrar Framsóknarflokks
ins hefðu haft fulla ástæðu til
að halda, að það væri hugsan-
legt, að leysa dýrtíðarmálin með
þessu frumvarpi með samkomu-
lagi við Sjálfstæðisflokkinn.
Og þó að Sjálfstæðisflokkurinn
kysi ' heldur að reyna hina
,,frjálsu Ieið“, það er að segja
samkomulag milli flokkanna án
löggjafar, til þess að halda verð
laginu og kaupgjaldinu n.iðri,
þá lægi ekki fyrir nein endanleg
synjun Sjálfstæðisflokksins um
að lögbinda kaupið ef hann teldi
þess þörf.
Ýmislegt fieira hafði ólafur
Thors um frumvarp Framsóknar-
flok'ksins að ræ'ða og komst hann
m. a. að þeirri kátlegu niður
stöðu, að í því væri kallað á
meiri fórnir af bændunum en af
verkamönnum!
Rœða Stefáns Jóhanns.
Stefán Jóh. Stefánsson tók því
næst til máls og flutti ýtarlegá
ræðu ium frumvarpið og alla sögu
dýrtíöarmálshis á undan því.
Benti hann á það, að dýrtíðin
hefði vaxið örast á árinu 1940
meðan kaupgjaldið hafði verið
lögbundið samkvæmt gengislög
unum. Á því ári hefði vísitalan
hækkað úr 112 stigum upp í
146 'og hjei^ti það sa|nnarlega
Framhald á 2. síðu
Lannastéttirnar mótmæla:
Fjðlmennir tnndir verka-
lýðsfélana nm land allt.
Iiðgbinding l’kaupslns og bann á hœkkuu
Hess samkvæmt visitöln verðnr ekki polað.
—--------•---------
VERKALÝÐSFÉLÖG víða um land halda nú fundi um
dýrtíðarmálin. í fyrrakvöld voru fyrstu fundirnir haldnir
til dæmis á Blönduósi, þar sem verkalýðsfélagið hélt mjög
fjölmennan fund. í gærkveldi voru fundir haldnir í vterka-
lýðsfélaginu Baldur á ísafirði, í verkamannafélaginu
„Framú á Sauðárkróki, verkalýðsfélagi Skagastrandar og
Verkalýðs- og sjómaimafélagi Kteflávíkur. Á ÖHúm'þéssum
fundum, sem voru mjög vtel sóttir, voru samþykkt ein-
róma mótmæli gegn lögfestingu grunnkaups, lögbanni á
hækkun dýrtíðaruppbótar og xxxótmæli gegn því, að samn-
ingsrétturinn væri tekinn af stéttafélögunum.
Þá hefir stjórn Hins ísltenzka prentarafélags lýst yfir
fylgi sínu við stefnu Aiþýðusambandsins í þessmu málum
og lýst félag sitt reiðuhúið til að taka upp þá baráttu, er
nauðsynleg kunni að verða til að vinna að því, að samnings-
rétturinn verði tekinri af félögunxxm.
Auk þessara fregua af fxmdahöldum og samþykktxmi
verkalýðsfélaganna er vitað að fjölda mörg félög halda
fundi í Itvöld og á morgun, bæði hér í bænurn og úti um
land.
♦
♦
MorgnnMaðiO fer meðfleipnr
af loknOnm fnndnm alpingis.
-----*_---
Hver hefir framið trúnaðarbrot viðþing-
ið og skýrt rangt frá afstoðu þingmanna
UNDANFARNA daga
hafa staðið yfir lokaðir
fundir á Alþingi, en það er
alkunna, að það sem gerist
þar á lokuðum fundum er
leyndarmál, sem enginn hef-
ir leyfi til að skýra frá.
Moi-gunblaðið segir í rnorgun
frá því hvað gerst hafi á þessum
lokuðu fundum og tekur það
fram, að það hafi af því „sannar
spurnir“. Væri fróðlegt að vita
lxvaðan þær væru.
Segir blaðið, a5 briezka stjóniin
hafi boðið íslenzku stjórnirml að
felia fisksölusamninginn alveg
úr gildi, og segir síðan orðrétt:
„Eftir rniklar umræður á þess
um fundum Alþings og allar
upplýsingar konxnar þar frani
varðandi þessi mikilvægu mál,
var samþykkt með atkvæðum
allxja viðstaddra þm. í öllunx
flokkum, að fráteknum kommún
istum, að taka ekki tilboði
brezku stjórnarinnar um riftun
samningsins. Komimxnistarnir
greiddu ekki atkvæði, en munu
þó efnislega 'ekki hafa verið þess
fýsándi að samningnum yrði
rift. Nær allir þingmenn voru
viðstaddir er atkvæðagreiðsla
fór fram.
Jafnframt því sem alþingi hefir
tekið þessa ákvörðLin lum að
halda við samninginin, mtm ríkis-
stjórnin hálda áfram þeirxi við-
leitni, sem staðið hefir yfir til
þess að framkvæmd samningsins
verði bætt.“
Framhald á 2. síðu
Ríkisstjðri hefir ekki
enn fallizt á lansnar
beiðai stjðnaiiinar
Viðrsður munu hefjast aft-
ur eftir belgina.
ÍKISSTJÓRI hefir ekki enn
fallizt á lausnarbeiðni rík-
isstjórnarinnar, eins og búizt var
við af ýmsum, a'ð hann mýndi
gera í gær, eftir viðræður sínar
við alla ráðherrana í fyrrakvöld.
Endanjegri ákvörðun lum málið
var fresta'ð í gæT og munlu yið-
ræður aftur verða teknar upp,
um það, eftir helgina.