Alþýðublaðið - 31.10.1941, Síða 3
FÖSTUOAÖUR 31. OKT- lö«.
/mwiuii
MÞYÐUBLABIÐ
Ritstjóri: Steíán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
uxsson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son, (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENT SMIÐ J AN H. F.
ÍHan Ólafnr parf pess.
0'
„Glundroðiiin og óvissan vex“
— i Morgunblaðinu.
ÞAÐ er ekki giæsileg mynd,
sem lesendur Morgunblaðs-
ins fá af ástandiimi í landinu
pessa dagana, :siB:an stjömin baðst
lausnar. Þvf að af skrifum þess
verðux' sekki annaö ráðið, en að
hér sé allt aið fara í uppnám:
„Glundnoðimi og óvi.ssan ' vex
með degi hwerjum" — þannig
hijóðar ein stæfsta fyrjrsögnin
í Morgunblaðinu í gær. Og ]>ar
á eftir fóra1 meðal asnnars eftir-
farandi upphrópauix tii þess að
vara menn v.ið þeim voða, sem
nú væri fyrir höudum: „Eínhliða
ilokkstiUögum rignir ^yfir alþingi.
,... Þessi gamgur málanna á al-
þingi sýnir, að hér stefnir í fuD-
komið óefni. ... Haldi þessi leikur
áifram, hlýtur endiriun að veröa
upplaiusin þmgsins.“ Og að hér er
ekki átt við venjUftegit þingnof,
má marka á.því, að strax fyTsta
daginn eftir að stjómin baðsit
íausnar, skrííaði Morgunblaiðið í
feil.let'raðri fyrirsögn, að hér væri
nú ekki nema um tveirnt að
ræða: „Samtoomulag eða upp-
|ausn“!
Það er .sannarlega engin futða,
þótt Bretar flýttu ,sér að setja
hervörð við opinberar byggingar
Jiér í Reykjavík daginn eftir
laiusnarbeiðni stjóxnarinnaT, þegar
Jangstærsta og útbreiddasta blað
Jandsins lýsir horfunum þairmig!
En því tafinr hafa menn ekki
orð'ið nekt vnrtt við þennan
„glrmdroba“ og þessa ,,upplausrý‘
enn utan dálka Morgtuniblaðsins.
Komi menn út á götuina er ekki
ainnað sjáanliegt, ten að allt gangi
sinn rólega vanagang. Og ekki
hef’ir heldur neitt orðið vart við
það,- að hér væri verið að efla
neina fliokka. til upphlaiupa í
stojóli þess bráðabirgðaástand’s,
sem skapazt hiefir við lausnar-
beiðni stjóruarinnar. Þvert ámóti:
Það hefir sjaldan verið friðsiam-
legra snið á mönnum hér en nú.
Enda munJui Brietar fljótt hafa
séð, að þeir hafi verið gabbaðir
af Morgunblaðiulu, því að heT-
vörðurinn hvarf vo>n bráðar frá
hnmm opinberu byggingum.
En fyrr má nú vera, en aö
aðalblað , stærsta stjórnmála-
flokks'ins í landinú, sem telu:r sig
fylgjandi iýðræði og þingræði,
skuli missa svo alla stjóm á sér
út.af því einu, að stjómin biðst
lausnar, samkvæmt þingræðis-
vienjum, eftir að sýnt er, að hún
getur ekki orðið sammála í dýr-
tíðarmálunium, sem hún hefir
talið eitt aðalhlutverk sitt að
ráða fram úri Og skárri er það
mú voðbn, að tveir af jæim
flokknm, sem staðið hafa að
stjórninni, skuli leyfa sér að bera
ífram tillögur sfna'r f dýrtíðarmál-
unium á þingi þjóðariunar, eftir
að þrautreynt &, að samtoomulag
næ.st ekki innan stjómari.nnar!
Til hvers ier þingið eiginlega, að
áliti Morgunblaðsins, ef það á
ekki að ræða og taka ákvarðanir
uim aðalmál þjóðarinnar? Er það
virkilega svo ægiliegt í augum
Mio rgu nblaðsins, að stjómin skuii
leggja umboö sitt í Irendur al-
þingis og skjóta ágreiningsmál-
inu undir úrskurð þess, sam-
kvæmt gömium og góðuim þing-
ræðásvenjum, að þvi fiunist 'það
ganga upplausn næst? Það væri
þá efnilegt stuðningsblað fyrir
þingræðið og lýðræðið í landinu
eða hitt þó heldur!
*
Skyldi ekki hitt vera ástæðan,
að Morgunblaðið hafi ei'nhverja
nasasjón af þvi, að bezt myndi
vera fyrir flokk þess, að sérn
aninnst væri rætt um dýrtíðar'
mál'in á opinbemm vettvangi
eftir það, ,sem á undan er skeð
í þeim- Og að allur gauragangur
inn um „glundnoða" og „upp
lausn“ sé til þess gerður að leiða
ajhygli þjóðarinnar frá þeim
eymdarlega þætti, sem Sjálfstæö-
isflokkurinn hefir' átt í dýrtíðar-
málunium og þeim endalokum
stjó rnarsamv'inrmnnai', siem múj
hafa orðið?
Það er engin tilviljun, að Sjálf-
stæðisflokkurinn hefir, einn allra
stjórnarflokkanna, engár tillögur
fram að bera um lausn dýrtiðar-
málanna, nema einhvem þotoiv
kenndan vaðal um „hina fijálsu
ieið“- Hann hefir enga stefnu í
dýrtíðarmálunium og hefir afdrei
haft. Og hann þorir enga á-
kveðna afstöðu að taka tíl þeirra
af ótta v'ið að missa annaðhvont
bæudafylgið eða bæjafylgið.
Þess vegna befir hann hringsnú-
izt eins og stoopparakringla í dýn
tiðarmálunium frá því fýrsta að
farið var að T’æða um þau og
ekki staðið stundirini lengur við
það, sem hann hefir sagt Um þau
í það og það skiptið. Hann sam-
þykkti dýrtíðaTÍögin í vo'r ein^
og h'inir ,stjó marflokkarmr. Én
þegar fara átti að framkvæma
þaU: í sumar, ne'ituðu ráðherrar
hans að gera það. Þegar Fram-
sóknarflokkurinn af þeirxi ástæðu
finnur Upp á nýr'ri ]eið: lögbind-
ingu kaupsins, þá lýsa ráðherrar
Sjálfstæð'isfliokksins yfir því, að
þeir og miðstjórn flokks þeirra
siéu benni fylgjandi. 'En þegar
sýnt er, að Alþýðuflokklurinn
verðuf á móti, þora ráðherrar
Sjálfstæðisflokksirrs ekki. annað
en að ganga á bak orða sinna
við Framsókn og gneiða atkvæðí
með AlþýðufLokknium á mótí til-
lögum hennar!
Það hefði nú einhviers staðar
þurft, minna til þess að stjórn
bæðist lausnar, en slíkan ræfils-
hátt og kjósendahræðslu, siem
LAFUR THÓRS þakkaði
sér sjálfum í upphafi
brezka fisksölusamninginn og
lét í ljós ánægju sína með
hann. Útvegsmeim og fiskimenn
dirfðust þá að vera á annarri
skoðun. Óánœgja þeirra varð
mjög almenn óg fór ekki eftir
flokkum. Sjálfstæðismenn, sem
við samninginn eiga að búa,
vcru engu óánægðari en aðrir.
Gagnrýnin á samningnum varð
mjög sterk og jafnvel blöð Sjálf-
stæðismanna hafa kveðið þar
einna harðast að orði.
Dagblaðið Vísir sagði t. d. 15.
okt. s. 1. að samningurinn væri
„síður en svo hagkvæmur“ og
gæti^ jafnvel orðið „helsi um
háls þjóðarinnar“.
Morgunblaðið, sem annars
vill vera sverð og skjöldur Ólafs
Thórs, birti föstud. 24. okt, grain
ef-tir Davíð Ólafsson forseta
Fiskifélags íslands um afkomu
bátaútvegsins við Faraflóa. Seg-
ir D. Ó. að verðið sé vegna fisk-
sölusammingsins við Breta „all-
miklu lægra en verið hafði á
vertíðinnt“, flultnangar h,afi
„gengið mjög stirt“, en jafn-
hliða hafi verð á flestum nauð-
synj-avörum útvegsins far.ið „sí-
fellt haékkandi11.. Verðmæti afla
20 smál. báts (600 skpd.) á vetr-
irvertíð 1942 sé 15 þús. kr.
lægra en 1941 cg bátur sem skil
aði kr. 19 242. — í reksturshagn
að 1941 komi út með kr. 8 858 —
í reksturshalla 1942 með sama
afla og sömu eyðslu.
Grein D. Ó. er mjög hógvær-
lega r.ituð, en er vel rökstudd
og að öllu samanlögðu einhver
þyngsti áfellisdómur, sem birt-
ur hefir verið um samninginn.
Alþýðublaðið hefir nokkrum
sinnum sýnt, hver hætta er að
á að útgerðin dragist saman,
vegna verðlækkunar á fiskinum
og hver óhagur þetta væri bæði
oss og Bretum. Þá hefir blaðið
einnig átalið þær ánægjuyfir-
lýsingar, sem Ólafur Thórs sí-
fellt er að birta, og talið að þær
myndu spilla nauðsynlegum um
bótum á fisksölusamningnum.
Hið fyrra kemur alveg heim
við röksemdir Ð. Ó. í Morgun-
blaðinu, en passar ekki í kram
Ólafs Thórs. í stað þess að taka
undir rökstuddar góðar bending
ar finnst honum sér persónu-
lega m.isboðið með þeim. Eng-
inn má vita betur en hann og
sízt hans eigin flokksmenn.
Hann þarf að slá sér upp, Morg.
unblaðinu finnst líka Ó. Th.
vera auðmýktur og vill rétta
hlut hans hvað sem tautar. Það
veit að hann stendur svo að
segja einn uppi. Blaðið grípur
því til þess óyndisúrræðis 25.
okt. að fleipra með samþykkt,
sem það segir að hafi verið gerð
á lokuðum fundi á Alþingi um
fisksölusamninginn og setur
málið þannig fram, bæði þá og
síðar, eins og um ánægju hafi
verið að ræða með samninginn
Tijá þingmönnum, og samþykkt-
in einskonar traustsyfirlýsing á
Ólaf Thórs og afstöðu hans
Alþýðúblaðið hefir bent á
að þetta gæti ekki verið rétt
og jafnframt vítt það trúnaðar-
brot, sem einhver þingmaður
Sjálfstæðisflokksins hefir sýnt
Alþingi. Og ennfremur hver á-
hrif þessi söguburður gæti haft
á kröfurnar um endurskoðun
samningsins. Morgunblaðið vor-
kennir Ólafi Thórs með einstæð-
ingsskapinn, jafnvel það finnur
hvað hann stendur höllum fæti.
Almenningsálitið er svo sterkt
að hvorki Morgunblaðið né Vísir
hafa teyst sér til að taka fyrir
gagnrýnina frá sínum- eigin
flokksmönnum þrátt fyrir
sleikjuskapinn við Ó. Th. Þess
vegna grípur Morgunblaðið til
trúnaðarbrotsins við Alþingi og
afsakar þetta svívirðiliega at-
hæfi með því, að hann Ólafur
hafi þurft þess með.
„Þar með var nefnilega kom-
ið upp um strákinn Tuma, hinn
lítilmótlegi rógtilgangur socia-
lista gagnvart Ólafi Thórs af-
hjúpaður“, segir blaðið.
Trúnaður alþingismanna við
eigin samiþykkt)iij, viðkvæmni
utanríkismálanna, hagsmunir út
gerðarmanna, fordæmið um sið-
leysið og vandræðin sem af trún
aðarbrotinu leiða, eru allt smá
munir í augum Morgunblaðsins:
af því hann Ólafur þarf þess
með, að dómi blaðisins.
Hér að framan hafa verið
stuttlega rakin ummæli um fisk
sölusamninginn úr Vísi og Morg
unblaðínu. Hið síðarnefnda blað
hefir talið mikils við þurfa til
þess að losa Ólaf Thórs undan
gagnrýni andstæðinganna. Þetta
•hefir blaðinu farist með eins-
dæmúm, og þá mun því eigi
veitast léttara innan síns flokks,
að losa Ólaf undan gagnrýni
sinna eigin flokksmanna og
flokksblaða. Hégómaskapur og
gáleysi samfara fjölskyldusjón-
armiðum geta aldrei talist kost
ur á stj órnmálamönnum, sízt á
■stríðstímum.
Orange,
5,50 flaskan
Sardinnr,
í olíu og tomat
Þurkuð epii.
BREKKA
1.
^mamrgéWL tð.
Nýkomið
Ilmpokar
Ilmvötn
IlmsprautUr
Eau de Cologne
Lavender Flower.
Verzl. GOÐAFOSS j
Laugaveg 5, sími 3436.
Ódýrar vörar:
Nýlenduvðrnr,
Hreinlætisrðrnr,
SmávSrnr,
Vinnnfatnadnr
Tébak,
Sælgæti,
Snyrtivömr.
Verzlnaia
Framnes,
Framnesveg 44. Simi 5701.
Sjál£stæðisfIokkurinn hefir sýnt í
dýrtíðarmáiunium 'inna-n hennar-
Ef einhvem einstakan flokk er
um laiusnarbeiðni stj'órnaTinniar
að saka og það bráðahirgða-
ástand, sem hún befir skapað,
þá mun því áreiöanliaga reynast
eriftt fyxir Morgunblaðið að þvo
s'ínn eigin flokk.
*
Ætli það sé ekki fyrst og
fremst vitundin ium þennan ve-
sæla þátt Sjálfstæðisflókksins í
dýrtiðairmálubiuin, sem veldur því,
,að Morgunblaðiö æpir nú svio
hátt um .„gliundroða“ og „upp-
lausri“, ef verða mætt’i, að það
gætí dregið athygtí almennings
frá aumingjaskap Sjálfstæðis-
flokksins?
Eða er þa’ð máske að máLa
slíkt öngþveiji og slíka óstjórni
á vegginn, til þess að geta á
eftír þeim mun beflur hoðið þjóð-
inni upp á Ólaf Thors sem frels-
aia út úr ógöngumum? Boða þessi
ósköp í MorgimbJaðiniu máske, að
fjölskyldumálaráðheTrann sé sá,
sem tooma skal?
Guðspekifélagið
Reykjavíkurstúkan heldur
-fund í kvöld kl. 8V2. Hall-
grímur Jónsson flytur erindi.
Sundnámskeið
hefj.ast að nýju í SundhöUin«iá
mánudag 3. nóv.
Þátttakendur gefi sig fram
sem fyrst.
Upplýsingar í sírna 4059.
SUNDHÖLL REYKJAVÍKUR.
Eiskar
kvenregohlífar
VERZL^
Greltisgðfn 57 Simi 2849
Mannapinn
heitir myndin, sem Nýja Bíó
sýnir núna. Aðalhlutverkin leika:
Anita Louise, Edward Norris og
The Ritz Brothers.
Myndin,
sem Gamla Bíó sýnir næst, er
„Sergent Maddn“. Aðalhlutverkið
leikur Wallace Beery.
Kaupsýslutiðindi
eru nýkomin út. Efni: Utanríkis-
verzlunin, Syrpa, Grundvöllur sölu
mennskunnar eftir Jas. A. Wars-
ham, Bæjarþing Reykjavíkur o. fl.