Alþýðublaðið - 04.11.1941, Side 1
RITSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXIL ÁRGANGUR
ÞRIÐJUDAGUR 4. NÓV. 1941.
158. TÖLUBLAÐ
■j————■«
Sókn Þjóðverjafvið Moskva
er l nú aftur í ®algleymingi.
* 14000 skriðdrekar sækja fram.
Barizt með hamdsprengjaiii
byssusting|am í Kalinin.
------4-----
HERSTJÓRNARTILKYNNING RÚSSA í morgun er
fáorð: Hún segir aðeins að harðir bardagar haldi á-
fram á allri herlínunni.
Útvarpið í Moskva segir hinsvegar, að Þjóðverjar hafi
hert sóknina til Moskva, og að grimmilegar orustur geysi
allsstaðar umhverfis borgina. Er talið, að Þjóðverjar hafi
nú 14000 skriðdreka í sókninni við Moskva og að skilyrði
til þess að beita þeim hafi batnað við að kólnað hafi í veðri
og frost gengið í garð.
Reykvikinonr gerði loftárðs
á Worðnr-Prakkland i gær.
Hann er fyrsti íslendingurinn í flug-
her Breta og gerði fyrstu árásina í gær
LUNDÚNAÚTVARPIÐ
skýrði frá því í morgun,
að fyrsti Íslendinguriníi, sem
gengið hefði í Royal Air
Force — brezka flugherinn
— hefði farið fyrsta sprengju
árásarleiðangur sinn yfir til
Norður-Frakklands í gær
kveldi og tekið þátt í Joftár-
ás á flutningapramma í höfn
við Ermarsund.
Útvarpið nefndi ekki nafn
íslendingsins, en sagði, að
Iiann væri ættaður frá
Reykjavík, væri tuttugu ára
að aldri og hefði farið til
Englands með togara án vit-
undar yfirvaldanna í Reykjavík, til þess að ganga í brezka
flugherinn.
Alþýðublaðinu hefir tekizt að afla sér upplýsinga um
þennan unga Reykvíking séem, nú tekur þátt í baráttu
brezka flughersins á móti þýzka nazismanum. Hann heitir
Þorsteinn Elton Jónsson, sonur Snæbjarnar Jónssonar bók-
sala. Hann varð tuttugu ára gamall fyrir nokkrum dögum,
eða 19. okt. s. 1., fór utan siðla vetrar 1940, gekk þegar í
brezka flmgherinn, og er nú orðinn stjórnandi sprengjuflug-
vélar.
Þorstemn Elton Jónsson.
Rússar heimta að Bretar
fari í strið við Finna.
.. ♦------- - •
Bandarí kjfistjórn sendir Finnum aðvöruKA
Sex Nerðmenn
teknlr af lííi.
Norsk-telegrambyro
birti í gær, eftir því sem
Lundúnaútvarpið skýrði frá
í gærkveldi tilkyimingu tun það,
að sex nafngreindir Norðmenn
Ibéfðu verið dæmdir til dauða
ar sérdómstól þýzku nazista-
yfirvaldanna í Noregi og skotn
ír.
Voru þeir dæmdir fyrir það,
sem nazistadómstóllinn kallaði
„að hafa starfað í þágu óvinar
ins“.
Þrír hinna líflátnu voru iðn
aðarmenn, tveir vé'rkamenn og
einn vélfræðingur.
LAFURTHORSat-
vinnumálaráðherra var í
vandræða varnaraðstöðu við
unaræðurnar á alþingi í gær-
kveldi um þyngsályktunar-
tillögu Sveinbjarnar Högna-
sonar vegna trúnaðarbrots-
ins. — Hefir varla heyrst
aumari málsvörn á alþingi en
ræður þær, sem ráðherrann
flutti.
F'orseti samainaös pings, Har-
ajdur Gruömundsson, tas, áöur
en mnræöuT hófust bdjf ,er farið
höföui milli ritstjórnar M'ryrgun-
blaðsins og hans. Hafði foíseti
gert þá fyrirspurn tii blaðsiLns
hvaðan þaö hefði haft fregnirþær
er það birti af lokuöum fundi
alþingis um fisksölusamnjnginn,
en blaðiÖ hliðraðii sér hjé þv^
að svara spurningunni beint,
eagði aðeins á þá leið að niður-
staöa þingsins hefði veriö á vit-
orði almennings.
Svteinbjöm Högnason hafði
íramsögu og deildi fast á trún-
aðarbTötfe- Sagði hanin að alþingi
gæti ekki þolað slika framkomix
tsg ef ekki yrði gripið í táum-
ama myndu afleiðingmar lrom-a
í Ijdfe. Hann, taldi allar Jikur
benda ÚI þess að atvjnnumálaráð
ilBrra befði sagt blaðfnu fréttir
Það er viðiLrkennt í útvarps-
fréttunlum frá Moskva, að Þjóð-
verjum hafi tekist í gær að
hrekja Rússa 8 km- vegarlengd
fyrir austaii Mozhaisk, en eftÍT
það hafi þeir verið stöðvaðir.
af lokuðum fundum alþingis —
og væri sú framkouna hans; því
vítaverðari siem hasnm hefði ein-
mitt óskað eftir því, ásamt með-
ráðhertum símium að umræðum-
ar færu fram fyrir lokúöum dyr-
urm- Frásö^tn blaðsins af afstöðu
þingmanna hefði verið villandi
og beinlinis röng og alþingi gæti
ekki, leftin að trúnaðarbiotið var
framáð, banuiað þingmönnum að
ukýra þjóðinni frá afstöðu sinni.
„Nýlega“, sagði Sveimbj. Högna-
son „varð einn af borgurUm
Rieykjavíkur fy.nir þrí að þjófur
braut tupp hú's hams og stal úti-
dyrahuxðmni, sá borgarinn þjóf-
nrn með hurðina á bakinU, en
náði honum ekki- Hér hefir likt
afbrtot verið framið, útidyrahurð-
iirni hefir verið stolið, og alþingi
ber að iáta rannsókn fara fram
svo a«l hafist uipp á þjófnlum. —
Um fi sksölusamninginn sagði
Svfeiinbjöm, að annaðhvoft yrði
að segja honum upp eða að láta
annan mann taka við framkvænad
samningsins, þvi að framkvæmd
hans hefði verið á þann veg
hingað til, að óvinsældir hans
hiefðo verið mieíri en ella.
FSmnur Jónssoa sagðí:'Trúnað-
arbHotið virðist beinjinis hafa ver-
: ; Frb. a 2. sfðu.
í Kalinin, imrövestan við
Moskva stendur yfir grimmi-
legur návígisbardagi með hand-
siprengjum og byssustinigjum. Við
Tula, sunnan við Moskva, hefir
skriðdrekasveituim Guderiians hers
höfðingja hvergi tekist að brjóta
sér braut í gegnum varnarlínu
Rússa.
KnrsR falíln.
t .. f ■
Sunnar á vígstöðviumium tiJ-
kynntu Þjóðverjar í gær, að þeir
hefðu tekið borgina Kursk sem
er við járnbrautina frá Charkov
tij Moskva og tim það bil miðja
vegu milli Charkov 'og
Ortel, og rétt á þann hátt úr
bugðu, sem komin var á lier-
linu þeirra. t
Kursk er allstór iönaöarborg
mieð um 70 þúsundiiíjbbúa og
befir þar verið bæöi hergagna-
gerð og ieðuriðja, en héraðið um
hverfis er mikið landbúnaöarhér-
að. i
Enhviersstaðar á þessum sJóð-
um er talið, að -miðher ag suð-
urher Rúsbq nái saman og er
ekki talið óhugsandi að Pól-
verjar séu enn einu sinni að
rteyna að skilja þá að með sókn-
inni við Kursk.
Hei Rússa á Krim kkrf-
iu i tieit?
Á Krímskaga segjast Þjóð-
verjar nú hafa klofið her Rússa
í tvennt og hörfi annar hlutinn
til fiiebastopol, en hinn til
Kertsch.
Þjóðverjar lialda uppi látlaus
xun loftárásum á báðar þessar
hafnarborgir og segjast vera
búnir að sökkva þar 10 skipum,
samtals 38 þús. smálestum, og-
laska 14 önnur.
Hallbjörg Bjarnadóttir
söngkoná heldur næturhljóm-
leika í Gamla Bíó n. k. fimmtudag
kl. 11.36.
AÐ var upplýst í Lond-
on í gær, að Rússar
hefðu farið þess á leit við
brezku stjórnina, að Bretar
segðu Finnum stríð á hend-
ur, svo og Rúmenum og
Ungverjum, sem einnig veita
Þjóðverjum lið á móti Rúss-
um.
Það var tekið fram, að
brezka stjórnin hefði enga á-
kvörðuu tekið enn í þessu
máli, en að hun hefði það til
athugunar iog væri að ráðfæna
sig við stjórnir samveldis-
landanna.
Cordell Hull, utanríkismála-
ráðherra Roosevelts, skýrði
blaðamömnum frá því í gær, að
Bandaríbjastjórn hefði sent
Finnum aðvörun 'þess efnis, að
þeir yrðu að stöðva hernað sinn
á hendur Rússum og kalla her
sinn aftur heim til landmæra
Finnlands, ef þeir vildu halda
vinsaanlegri sámbuð við Banda-
ríkin.
Cordeli Hull upplýsti í þessu
sambandi, að Rússar hefðu
tjáð sig reiðtíbúna til þess í
sumar að semja frið við Finna
og afsala sér aftur þeim lönd-
um, sem þeir hefðu tekið af
þeim, og hefði sendiherra Finna
í Washington verið látinn vita
um þetta 18. ágúst síðastliðinn,
en ekkert svar hefði borizt frá
Helsingsfors.
VínbáðiB f erðof doI-
oð fyrir jólabazar.
EigBBdi bazarsifls er Ölafur
Sveinsson forstjóri.
VÍNBÚD áfengisverzlunar
ríkisins við Vesturgötw
verður notuð fyrir jólabazar
fyrir jjóíin og er það Ólafur
Sveinsson furstjóri áfengisút-
sölunnar, sem hefir basarinn.
Verður þar selt ýmislegt, sem
viðkemur jólunum, svo sem jóla
tré, jólagreinar, jólatrésskraut,
kerti, leikfiöng og ýmislegt
fíeira' ... , .
Trúnaðarbrotið við aiþingi:
Ólafnr Thors pakkaði Horgnn-
laðinn fyrir nppljóstranirnar.
Á því, sem hann hafði sem ráðherra
heimtað aðhaldiðyrði stranglegaleyndu