Alþýðublaðið - 14.11.1941, Blaðsíða 2

FÖSTUDAGUR 14. NÓV. ÍMI
% Stdfenriiar Íþaka 00 Sóley:
Hluta fi dag kl. 6 fi velta G. T.~húsinu.
Happdrætti.
1. a. 1 poki fcartöflur 2. Vz tonn af kolum
b. 1 poki rófur 3. Flugferð milli Akureyrar
c. 1 kassi kex og Reykjavíkur
d. 10 kg. harðfiskur 4. Sturla í Vogum (bæði bind-
e. 5 kg. smjörlíki in í skinbandi).'
Allt í einum drætti. 5. ísland í myndum.
Ank pess eru fjillda margir
gagniegir hlufir, matviSrur,
hreinlætisvðrur. o. m. fl. » '
Peningar 5,10 og 50krónur í drætti, Samtals kr. 250,00.

Kl. 6 fisdag fi G.T.~húsinu.
Inngangnr 50 aura. — Dráttur 50 aura.
SIGLINGAR
milli Bretlands og íslands halda áfram
eins og að undanfömu. Höfum 3—4
skip í förum. Tilkynningar um vöru-
sendingar sendist
Culliford & Clark Ltd.
BRADLEYS CHAMBERS,
LONDON STREET, FLEETWOOD.
-----UM DAGINN OG VEGINN-----------
Vegið að hlutleysi Rauða krossins
af haus eigin mönnum.
ATHUGANIR HANNESAR Á HORNINU. --
Athngasemdfrá Gnim
langi Einarsspi
torgi. Banða Krossins
Allþýöublaðmu hefir borist
eftirfarandi grein frá Gunn
1 laugi Einarssyni formanni
Rauða Krossins.,
Ur r af gnehi í AlþýðubQaðinu
í dag áskar florm- R- K. í.
að taka þetta fmm: R- K. í. hefár
haldið sér utan við flokkadrætti
og dægurþtas og hyggst að glera
það héðan í frá eáne og hingað
tSl- En sökum ðmakjegra og ö-
sæmálegra rummæfla uim próf- N.
D'imgal í téðri grein verður ekki
hjá því komizt að svara henni
fátum orðum-
BJóðsöfniun sú> er nú fer fram,
er éinn liður í starfsemái R.'K.I.
m þess að aiöca öryggi horgax-
amna og veita þedm hjálp eftir
föngum, ef svo hörmulega síkyldi
takast tU, að til bemaðargierða
kæmi hér. Er það mál með öllu
ðpóJitlskt og varðar jafnt fólk
af öllum flokkJum óg stéttum, og
væntár R. K- í. þess, að allir, und-
antéknimgarlaust, veittu því iið-
kinnú hver eftir sinni getu. Heftr
Og sú raiun orðið á, að allir4
sem leitað hefir vedð til, hafa
sýnt máhnu fullan skilning og
stuðtring með cðaaf undantskn-
ðngu þó.
] Mál þetta, blóðsðfmi'núj, hfifír
verið á döfinni frá því í fyrra
um* þetta leyti, en dráttur á af-
hendingu tækjanna, sem til
þurffi, frá Englandi hefir valdið
því, að ekki var hægt að hefjast
handa fyr. __
Próf. N. Dungal, sem er frum-
kvöðull máisin^, hefir séð lum
útvegun tækjanna og und'irbún-
ing bl óðsðfnimajrinnar og hefir
yfirumsjón með framkvæmd
hennar nú.
Pegar til tom, að hægt væti að
byrja, þótti óhjákvæmilegt og
ejálfsagt að leúa liðveiriu biað-
anna, þar með taiin fréttastofa
útvarpsins, og datt engum ann-
að í hug» en. að þau myndu
bnegðaist vel við liðsbóninni.
Fyrst var ráðgiert að ‘kalla
saman fulltrúa bLaðanna og sýna
þeim húsákynnin, sem blóðsöfn-
unin færi fram í, svo og tækin
og láta þeim í té giemalgierö.
(Við það var yfirjýsing SSg-
Thoriacíus frá R. K. I. miðuÖ.)
Tilgangui1 R. K. í. með þessu
var ekki sá, að sjá blöðunium
fyrir fréttum, heldur að vinna
máli því gagn, ,sem hann var með
á prjónunium, og þótti þvi við
nánari athugun néttara að hega
auglýsmgu þessari eða liðsbón
örlítíð á annan veg.
Það er alkunna. að auglýsing-
ar og áróður hvers konair hafla
þvi meiri ábt® því oftair sem
þa® erii endnrteðdn. og hitt líka,
að hvfirt n>ál, bvétsu goti sem
það et. þaif í 'fynstu að yfirvinna
einhverja tnegðu.
Af þessum orsökium var síðar
horfið að því Táðí, að' biirta fyrst
yfirlitsgtein eða greinargerð í
einu blaði og.þá væntaniega því
stærsta, um það, hvað á döfinni
væri. VaT próf. Dungal beðinn
að skrifa gtei'nina, par eð hann
var öllum hnútum kunnugastur.
Að einum eða tveim ^dögum
liðnum, þegar fó'lk hefði lítiibega
hugsað Um þessar fyrstu upp-
lýsingar, áttí að kalla saman
blaðamannafuindhm og biðjia þá
að slá stóni' tnumbuna, en síðan
var þess vænzt, að hveri blaðið
um isig héldi málinu vakandi
með ismágreinum við og við, unz
það væri leitt til fansælla lýkta.
Var horiið að þessu, ráði sem
því, er bezt myndi duga málinu
til framdTáttar, og var þá- ekki
hugsað Um, hvort þetta hefði
fréttagildi eða ekki' — satt að
segja af því, að engum datt sú
hlið mátsins í hug — og þó svo
hefði verið, þá hefðu alliT búist
við þeim þegnskap af blöðunum
— öllum — að þau létu afbrýði-
semi'um öflun frétta falla niður
þegar eins stóð á og nú, að verið
var að afla fylgis máli, sem öM-
um undantekningarlauist var til
góðs. Og engirtn veit, hverjum
blóðvatn það, sem nú er unnið,
kemur að gagni, kannske Hann-
esi á Htominu?
Það, hve langt varð á milli
greinar próf. Dungais og blaða-
mannaviðtalsins var ekki R. K. 1.
að kenna, og heldur ekki því,
eins og Alþýðublaðið vill vera
láta, að grein próf. Dungals hafi
ekki borið þann árangur, sem.tíl
var ætlast eða búist vaT við,
heldur af því, að húsakynni þau,
er blóðsöfnunin fer fram i, voru
ékki tiikippileg fyrr en viku
seinna, en ráð hafði verið fyrir
gert, og var það af orsökum'
R- K. I. allsendis óviðkomandi’.
Það hryggir oss mjög, sem að
R. K. I. stöudum. að Alþýðublað-
ið skuli hafa flundið sér tíl á-
stæðu til þess að veitast að próf.
Dungal, sem hefir unnið mikið
og óeigingjamt stari í þági*
blóðsöfnunarinnar, og það fyrir
þær sakiT einar, að hann kann að
hafa annan skilning á þjóðfé-
lagsmálum en blaðið. Væntir R.
K. í. þess fastlega,. að Alþýðu-
blaðið, sem og önnur blöð, sjái
sér færf að leiða hjá sér dœgur-
þras, pójitfk og pfi"sónulega neitnl
í sambandi við þau mál, sem
hann kann að leita til þeirra með
framvegis, og það því fremur,
sem þau' munu varða alla borg-
ara þjóðféíagsins jafnt, án tillits
tíl stétta eða pólitískra skoðana.
Þar með ©r þetta mál útrættj
af hálfui R- K. í.
Réykjavík, 11, nóv. 1941. j
G. EtaaFsson. !
Gunnlaugur einarsson,
formaðnr Rauða Krossins, hef
ir sent blöðunnm gTein til andsvara
þeirri gagnrýni, stjórnar RKÍ, og
þó sérstaklega framkoma Níelsar
Dungals prófessors, hefir sætt af
minni hálfu, og meðal annars kom
fram hjá öðrnm blaðamönnnm um J
daginn, þegar prófessorinn boðaði
blaðamenn á sinn fund í Austur- ■
bæjarskólann. Gagnrýni mín
stefndi að því að víta þá fram-
komu stjórnar RKÍ að snúa sér
aðeins til eins blaðs með grein um
stórmál, sem mjög snerti almenn-
ing, og RKÍ hafði með höndum.
Vítti ég þetta og óskaði þess að
stjórn RKÍ hagaði sér ekki þannig
í framtíðinni, enda hefði það ekki
verið venja hennar.
EFTIR AÐ ÉG skrifaði þessa
grein mína, barst mér bréf frá
ritara Rauða krossins, Sigurði
Tlhorlacius skólastjóra, þar sem
hann segir meðal annars: „Það var
ætlun stjórnar RKÍ að öllum blöð-
um bæjarins væri send umrædd
grein, og vitum vér eigi annað en
að svo hafi gerið gert.“ Þetta sann-
aði, að Níels Dungal prófessor
hafði tekið upp hjá sjálfum sér að
senda greinina til Morgunblaðsins
eins — og gat ég þess til, að það
hefði prófessorinn gert af pólitísku
ofstæki og áleit hættulegt, að líkn-
arfélagsskapurinn ætti starf sitt
undir slíkum mönnum. Þótti mér
og sýnt, að með þessari yfirlýsingu
ritara RKÍ væri stjórn líknarfé-
lagsskaparins úr allri sök og við
það var önnur grein mín um þetta
efni miðuð.
EN SVO kemur Gunnlaugur
Einarsson fram á sjónarsviðið með
ný viðhorf, og þó að ótrúlegt sé,
þá grípur læknirmn, sjálfur for-
maður Rauða krossins, sem er
einn mest metni líknarfélagsskap-
urinn um allan heim, til ódrehg-
skapar og blekkinga, að því er
virðist til þess eins að þvo pró-
fessorinn, vin sinn og starfsbróð-
ur. Skal þetta nú sannað:
LÆKNIRINN SEGIR, að fyrst
hafi verið „ráðgert aff kalla saman
fulltrúa blaffanna og sýna þeim
húsakynnin, sem blóffsöfnunin
færi fram í, svo og tækin, og láta
þeim í té greinargerff. (Við það
var yfirlýsing Sig. Thorlacius mið-
uð).“ En „síffar var hórfið aff því
ráffi aff birta yfirlitsgrein effa
greinargerff í einu blaffi .. . um
þaff hvaff á döfinni væri. . . “
ÞETTA ER VERRA en tilraun
til vamar. Þegar ritari Rauða
krossins sendi mér yfirlýsingu
sína, um aff stjórn RKÍ hafi ekki
vitaff annaff en aff öllum blöffum
hafi veriff send sú grein, sem ég
gerði að umtalsefni, voru liðnir
pokkrir dagar frá því að greinin
kom í Morgunblaðinu og allri
stjórn RKÍ var kunnugt um efni
hennar. Það er því um þessa einu
grein að ræða og enga aðra. Óheil-
indi og ódrengskapur Gunnlaugs
Einarssonar varð mér þó enn Ijós-
ari f gær, eftir að ég hafði spurt
ritara Rauða krossins að því,
hvort formanni RKÍ hefði ektó
verið kunnugt um yfirlýsingimw,,
sem hann sendi mér. „Jú, svaraSi
Sig. Thorlacius. „Ég ritaði hana
fyrir hann og eftir beiðni hans,
af því að hann var veikur“:
ÞAÐ ER ÞVÍ AUGLJÓST, að
þó að Gunnlaugur Einarsson vilji
fórna hlutleysi þesg. félagsskap-
ar, sem hann veitir forstöðu, til
hjálpar Níelsi Dungal, þá á Dun-
gal hér alla sök. Af steinblindri
flokkshyggju og misskilningi á
skyldu sinni óhlýðnast hann fyr-
irmælum þess félagsskapar, sem
hann á að vinna fyrir, gengur
fram hjá fjórum blöðuni, eins og
þau séu ekki til, og fer með grein,
sem hann hafði fengið skipun um
að afhenda öllum blöffunum, að-
eins til eins blaðs, blaðsins, sem
honum persónulega þykir vænst
um.
EN ÞAÐ ER OG ANNAÐ í
þessu máli, sem snýr að Gunnlaugt
Einarssyni sjálfum, og sem er
næstum því verra: Vegna þess hve
aumur málstaður Dungals er,
reynir læknirinn að skýla honum
bak við líknarfélagsskapinn og á
kostnað hans. Af því að ég hefi
gagnrýnt þessa framkomu, reynir-
læknirinn að koma því inn hjá
fólki, að Alþýðublaðið hafi,
með gagnrýni minni, sýnt
málinu sjálfu, blóðsöf nuninni,
fjandskap. Þetta er illt verk, enda
unnið af illum hug — og sam-
vizkulitlum. Hér hefir Gunnlaug-
ur Einarsson áreiðanlega skapað
sér sérstöðu meðal allra formanna
í deildum Rauða krossins, hvar
sem er í heiminum. Hann fer með
vísvitandi ósannindi. Alþýðublað-
ið hefir blaða mest stutt að því að
blóðsöfnunin tækist sem bezt. Það
hefir flutt hverja greinina á fætur
annarri um málið og stöðugt hvatt
fólk til að gefa sig fram. Það hefir,
eftir að Sjómannaskólinn reið á
vaðið, fyrst allra blaða hvatt aðra
skóla til að fylgja dæmi hans, og
það hefir borið árangur.
SVO KALLAR LÆKNIRXNN
gagnrýni mína um það, hvemig
áróðrinum fyrir þessu góða og
sjálisagða málefni var hagað í
upphafi af hálfu Nielsar Dung-
als „tilræði við gott málefni".
Hvað segja menn um svona mél-
flutning? Er það heppilegt að
menn, sem ekki hafa meiri dreng-
skap til að bera en fram kemur i
þessu, séu forsvarsmenn líknarfé-
lagsskapar, sem nauðsynlegt er að
enginn styr standi um og állir vilji
hjálpa eftir getu?
ALÞÝÐUBLAÐIÐ hefir alltaf
stutt starfsemi Rauða krossins að
minnsta kosti eins vel og önnur
blöð og það mun halda áfram að
gera það. En ef á að fara að nota
þennan líknarfélagsskap í sam-
keppni blaðanna eða pólitfskri
togstreitu, þá verða þeir, sem því
verki stjórna, að taka afleiðing-
unum.
A® LOKUM VIL ÉG segja
þetta: Ritstjórn Morgunblaðsins
hefir hnýtt nokkrum orðum fram-
an við grein Gunnlaugs Einars-
sonar. Þau eiga að vera skítkast í
minn garð. Ég hefi ekki staðið f
neinum deilum við Morgunblaðið,
enda tel ég sjálfsagt af því að
birta grein Dungals, fyrst það var
svo heppið að fá hana eitt allra
blaða. Ég átti því ekki von á þess-
um votti um „kollegialar“ tilfinn-
ingar þessara starfsbræðra minna,
eti kvarta þó ekki undan þeim.
Hannes á horninu.
Hjónaband
Gefin verða saman í hjónaband í
dag ungfrú MálfrSður Jónsdóttir
og Haukur Oddason. Heimili þelrre
verður á Ránargötu S A.
Silkisokkar