Alþýðublaðið - 09.12.1941, Blaðsíða 3

WÖÖiUDAGLJí $. DESL im
ALÞÝÐDBLABIÐ
Ilitstjóri: Steíán Péturss#*.
aitstjórn og afgreiSsla I Al-
'pýðulJÚsmu viö Hverfisgötu.
Símar ritstjórnarinnar: 4902
Critstjóri), 4901 (innlendar-
fréttir), 4903 (Vilhjálnwr S.
Vilhjálmsson heima) og 5021
ÍStefán Pétursson heáma).
Simar afgreiðslunnar: 4900
og 4906.
Alþýðuprentsmiðjan h. £.
Pétmr Signrðsson:
I
Leifturárás
Japana.
MEÐ i'eifturárás Japana á
S: o tab æk ist ö'ðva r B^eta og
Bahdaríkjamarana í Kyrmhafi í
fyrmdag- hefir það íkvei'kjiustaai
veiíÖ fir’lkomnað, sem þýzlm
nBzistamir hófu. é megiralandi
Evrópu og ítö'sku íasistannir suó-
fer í Afriku fyrjr nokkrmn árum.
ii©imxirinn má nú heita ailur í
Qinu ófriharbcái.
Ja'panir hófu árás sina á fiota-
baekistöðvtar og a&rar eyjar Breta
«©g Bandaríkjamairana með þairri
liævísi og refskap, sem er ein-
keranandi fyrir þan,n óai’.d.arlýð,
sem nú fer með yö’Jd á Þýzka-
Jiæn.d, ítaliu og í Japáru I Wash-
ilngton sitja samiihigamenn' Jap-
«na og svprja og sán við óeggja,
•að J>e:m og stjóm þeirra sé utn
-efckjeirt eins mikið hugað og það,
«ð v'arðveita friðinn og vinsaan-
-lega sambúð við Bandaríkin. Síð-
ast á iaugardaginn sagði Ku ushu
þöö vera von sina, að samfoomiu
'iögsumie'tanir Japana og Banda-
rfkjamanna héldu áftam. En á
sama tíma var vehið að gefa síð-
tusíu fyTjrskipanimar he;ma í Jap-
an tog gera síðustu ráðstafanimaí
hingað og þangað um Kytmahaf
tíl þess að hefja hina hrottalegu
árás á filotabækistöðvar Banda-
ríkjauna fyrirv’a'raiaust á sunnu-
d&gsmorgiuninn. Það eru ná-
ficvæmiega sömu svikin, sömu
foiækimir, sem HLtler hefir beitt
tiil þess að geta komið nágraruna-
rikjam Þýzkalands á óvart og
eyðiiagt sem mest fyrir þeim í
iopphafi, þegar hann hefir verið
að ráðast á þau.
Það er ekki nema liklegt, að
Japönum hafi tekizt að vinna
andstæöjnguÍTi isínum vem’.egt
'tjón með hjrani óvæntu árás. Eu
hv'orki Bret’and né BandarLkin
v'erða sigmð með slíkum her-
brögöum, þó að smáríki á meg-
ialandi Evrópu hafi í ekhu vet-
fangi verið lögð að velli með
peim af hersveitum Hitlers. Stríð-
«ð mi'Hi Japana annars vegar og
Bretlánds og Bandaríkjanna hins
vnegar verðiur ekkert 'lieifturstrið,
þó að það byrjd með slíkri ieift-
Mnárás. Það verður -langt stríð,
s@m áiieiðanlega reynir meira á
þoMf Japana en þá órar fyrjr á
þessaai stundii. ( i
Þaö er aö vísu lengin ástæða til
aíð gera lítið úr herstyrk Japana.
Það er vitað, bæði af eldri og
yngrj neynslu, að þeir hafa ágæt-
fcn her og ffota. pn öllu má of-
bjóða. Og eftir fjögra ára óút-
/ kljáð stríð í Kina, skyldi maðUT
œtla, að þeir hefðu hugsað sig
sv'oWtið bertur um, áður en þeir
J'étu Hitler siga sér út í nýja,
HorgDnUaðið og áfengið.
EG var að enda við að líta
lauslega yfir síðustu
áfengiskröfu Morgunblaðsins,
að lesa slikt vandlega gerizt
ekki þörf, því að áhugamálið er
þar, aðeins eitt: meira áfengi.
Aliar eru þessar greinar blaðs-
ins viðbjóðslegar. Ég ætlaði að
umbera þær og hef stillt mig
lengi, en nú eru þær búnar að
gera manni svo gramt í geði, að
það hlýtur að fá útéás.
Morgunblaðsmenn mega
-gjarnan kalla mig ofstækis-
mann, „ónæman“ og „ógreind-
an“, eins og þeir hafa stundum
talað um okkur, bindindismenn,
nú í seinni tíð. Ég legg mér það
lítt á hjarta, og mun reyna að
svara þessu á annan hátt, sem
ibetur borgar sig. Annars held
ég, að ég þyrði að ganga undir
gáfnapróf með sumum ritsnill-
ingmn Morgunblaðsins. Mér
dettur ekki í hug, að gera grein-
um þeirra um áfengismálin svo
hátt undir höfði, að ræða þær
neitt að mun, en vil aðeins nota
tækifærið til þess að hóa í bind-
indismenn enn einu sinni.
Rangfærslur og firrur andstæð-
inga okkar detta um sig sjálf-
ar. Allir hugsandi menn sjá
Þegar í gegnum slíkan blekk-
ingavef. Og nú eru bindindis-
menn orðnir það margir i
landinu, og þar á meðal fríð
sveit æskumanna, að við getum
öruggir stigið á stokk og strengt
iþess heit, að gera víndýrkend-
um Morgunblaðsins ekki stætt
framvegis. Við vitum nú hvar
okkar versti andstæðingur er í
ibindindisbaráttunni hér á
landi. Grott er það, að iþeir erú
hættir að villa á sér heimildir,
eins og þeir gerðu um tíma.
QÞað er gott að þessar línur skýr-
ast, því að nú eru bæjarstjórn-
miklm ægilegn styrjöld við
Bandaríkin og Bret’.and. Það
nægir he’d'ur ekki í nútímahenn-
ði, að hafa hrausta hermenn og
mörg herskip- Það þarf jám, koi
og olíu til þess að geta notfært
sér nútimahergögn. Og af öltlu
þessu hefir Japan harla lítiö.
Hingaö ti'i hefir það * flutt slík
hráefni mestmegnis. 'inn frá
Bandaríkjiunium og Aii'Stur-Indium
Ho>IiLendínga. En héðan í frá eru
þær hráefna;itidir þeim Lokaðar.
Og það munu þeir merkja því
tilfinnanlegar, sem strlðið dregst
meira á 'Langiran.
Bandaríkin og Breriand hafa
hins vegar ótakmörkuö hráefini
tii hemaðarins. Og maranfjöldann
vantar þau ekki heldur. Hægt
og hægt er verið að þjappa hion-
um saman f einia órjúfandi heild,
fyrst ti‘l varnar og síðan til sókn-
ar. Tii skamms tíma ' hefin
hver einasta vigbúnaöatTáðstöfun
ftoosevé’.ts kostað a}var]eg átök
í Bandarikjunum. En nú hafa
Japanir tekið af honum aiilt frek-
ara erfiði við að sannfæra þjóð
sína ,um nauðsyn þess að víg-
búast og begast. Hin iævísa, fyr-
irvarailausa ,árás þeitra hefir ekki
aðeins .sameinað SH Bandaríkin,
beldur (0g aila Ameríku að baki
honum.
arkosningar framundan og
seinna alþingiskosningar, og
fyrr skal ég taka höndum sam-
an við menn í stjórnmálum,
,sem ég hef litlar mætur á, en
að láta undan síga víndýrkend-
um Morgunhlaðsins. Það var
víst 1917 eða 1918 að ég úthýsti
Morgunblaðinu, og kom það
ekki á mitt heimili fyrr en eftir
ein 14 eða 15 ár. Nú verður þetta
víst að endurtaka sig, því að
Morgunblaðið virðist alltaf eiga
svo ákveðna samleið með áfeng-
inu, að baráttan gegn öðru
verður að vera baráftan gegn
hvorutveggja. Stefna blaðsins
hefir alltaf verið ein og hin
sama síðustu áratugina. Þegar
áfengissölubann er ríkjandi,
lofa Mcrgunblaðsmenn auknu
ibindindisstarfj, ef bannið er af-
numið, en svíkja svo öll slík lof-
orð. Þeir tala um að mennta
lýðinn þannig, að hann kunni
ýmist að drekka mátulega eða
ekki. Því hefjast Þeir ekki
handa um þetta upplýsingar-
og menntastarf? Hvar eru af-
rek þeirra í þessum eíinum?
Annars er það mér ofvaxið
að skilja, hvers vegna Morgun-
iblaðið hringsnýst og grautar í
þessum málum, eins og það
gerir, cg hlýtur fyrir háð og
fyrirlitningu flestra hugsandi
manna. Fyrir nckkrum árum
sagði einn ritstjóri Morgun-
blaðsins við mig, ,,að hann hefði
orðið fyrir miklum vonbrigð-
um“ eftir afnám bannlaga-
slitanna. Svo mjög hafði ástand
ið versnað, játaði hann. Þá
spurði hann um leið: Hvað við
ætluðum að gera, ef lögleidd
yrðu héraðsbönn, því að þá
mundi Reykjavík .einnig loka,
og væri þá í raun og veru kom-
ið bann, án bannlaga. Senni-
lega mundi hann enn kannast
við að hafa sagt þetta, og hér
er ákvæmlega faHð með orð
hans. Svo viss var hann þá um
almenna óánægju Reykvíkinga,
að yrðu héraðsbönn leyfð og
lögleidd, iþá mundu þeir loka
áfengisverzluninni. Nú virðist
Iþessi sannfæring fokin út í
veður og vind. Er Það vegna
þess, að nú eru það ekki lengur
aðeins andstæðingar Morgun-
blaðsins í stjórnmálum, sem fá
ágóðan af áfengissölu ríkisins,
eins og var í þann mund, er rit
stjórinn sagði þetta við mig?
Annars vitum við mæta vel,
hvað það er. sem stendur á bak
við þessar látlausu áfengiskröf.
ur Morgunblaðsiiis. Það er sér-
stakur hópur manna, viss
manntegund, sem á öllum öld-
um hefir viljað fá að lifa í friði
og óáreittir með forréttindaaf
stöðu sína í mannfélaginu. Þess
vegna engar breytingar. Þeir
hafa staðið gegn flestum kjara-
ibótum alþýðunnar á öllum
tímum, á móti flestum nauðsyn-
legum breytingum, imz brotizt
hafa út ægilegar og blóðugar
byltingar. Það var þessi -mann-
tegund, sem í raun og veru kom
af stað byltingunni mdklu í
Frakklandi, byltingimni í
Rússlandi, byltingunni á Spáni,
sem eínnig var- orsök í hruná
Frakklands í þessari heims-
styrjöld. Þeir menn hafa barizt
mest gegn ' umbótastarfsemi
Bandaríkjaforsetans í seinni
tíð, barizt gegn þátttöku Banda-
ríkjanna fyrr og síðar í alþjóða-
málum, bæði þjóðabandalaginu
og öðru. Þeir eiga mesta sök á
styrjöldinni og öllu því blóði
sem hefir runnið og rennur enn
í dag. Þeir hafa staðið á bak við
hergagnaframleiðslu, viðskipta-
samkeppni og arðrán manna,
áfengissölu og alla þá fátækt og
eymd, sem allt Þetta hefir
skapað á meðal þjóðanna fyrr
og siðar. Þeir vilja hafa rétt til
þess að verzla og græða, dansa
og drekka og lifa í sællífi, þótt
aðrir líði skort. Þeir vilja fá að
verzla með heimilisfrið og
hamingju manna, líf og eignir,
og velferð heilla þjóða, og þeir
hafa gert þetta, þess vegna
fflýtur nú heimurinn í blóðL
Þeir eiga í raun og veru upp-
tökin, og frammi fyrir réttlát-
um og alltsjáandi Guði, munu
iþeir aldrei geta þvegið §ig
hreina. „Hendur iþeirra eru
blóði ataðar.“ Þeir hafa verið
hin sýkjandi nagdýr og blóð'
sugur á mannkynslikamanum á
Óllum öldum. Gegn þeim hlýtur
barátta okkar að snúast.
Látum þá halda áfram að
heimta meira áfengi, opnar á-
fengisbúðir. Við verðum aðeins
að gera okkur ljóst, hvers kon-
ar menn þeir eru, hver stefna
þeirra hefir verið cg er, hvaða
afleiðingar hún hefir haft fyrix
menningairÞrióun þjóðanna, —
hvaða bölvun hún hefir leitt
yfir mannkynið, hvers af henni
má vænta. Þá skilst okkur,
hvers konar vopnum við eigum
að beita hana. Við vitum þá,
gegn hverjum við berjumst og
hver samtök muni þurfa til'.
Pétur Sigurðsson.
Falsrðkin fjrrir
mjólkarhffikkDQinDi
_ ' áá M t M
¥ ’ SAMTÖLUM þeim, sem
formaður Mjólkurverð-
lagsnefndar lætur frá sér fara í
sambandi við mjólkurhækkun-
ina, kemur fram viðleitni til að
afsáka hana, m. a. á þeim grimd
Velli, að laim afgreiðslustúlkna
E.s. „Goðafoss44
Fer væntanlega vestar og
norður laugardaginn 13.
desember.
Viðkomustaðir: "ísafjörður,
Siglufjörður og Akureyri.
Vörur tilkynnist oss fyrir
hádegi á fimmtudag.
í búðiun Samsölunnar hafi
hækkað. SÚ hækkun nam þó
ekki nema rúmum 30 þús. kr.,
þegar búið var að leiðrétta 10
þús. kr. villuna, en formaðurinn
gengur alveg fram hjá og vill
jafnvel fela aðra stærri ástæðu,
sem var nýja bifreiðin, SEM
ÁTTI AÐ KOSTA 72 ÞÚS. KR.
— eða 200 krónur á dag.
Skylidi hamn nú vera búinín að
átta sig á, aö um óframbærilega
ástæðu væri að ræða. Arcnars
dettur Alpbh ekki í hug, að saka
P. Z. um hinar fölsku ástæður
fyrir hækkuninnj; pær elga upp-
tök sín hjá þeim, siem stjóma
samsöluimi. ( ,
Um latm afgreiðslustúlkhainná
er það að segja, að ein af þeim
upplýsingum, sem fiulltrúi AlþfL
S raefndirmi bað lúm, var jum afkotirDu
búða Samsöltunnar. En þá afkomu
vill Samsalan að sjálfsögðu ekki
láta í té, því þá upplýsist það,
sem að sjálfsögðu flestir vita,
að búðir Samsölunraar ge?a það
mikið meiri arð raú era aðoir, að
engin éstæða er til að demba
þessaui hækkun á mjóMna.
En viranubrögð þessam dýrfíð-
arpostula eru sjáanlega þau, að
hækka vöruna á gruradvelli hins
aukraa kostnaðar,, og thm þá allt
tit, bæði satt og Jogið, en raeita
síðan að taka nokkurt tiliit til,
ef um auknar tekjiur er að ræða
— eiras og hinar auknu tekfur
búðanraa.
Það má fulilyrða, að engim á-
stæða var til að hækka mjólkina
þó að kaup stúlknanraa hækkaði,
búðimar bera allan hinra aukna
kostraað með mikib betri affooanu
en áðiur þefcktist-
firáiann og
Mjaðveig Hánadöttir
eru gerðar eftir íslenzkum þjóðsöugm og með
teikningum eftir íslenzka listamenn og eru því
þjóðlegar barnabækur.
Verkamenn
vantar oss nú þegar,
Lðng vinna.
NAFTA H. F. Lanfásveg 2