Alþýðublaðið - 23.12.1941, Blaðsíða 5
KBJIXrUDACUK 23. DES. 1M1
WJWWUW
AIÞÝÐDBLAÐIÐ
IBitstJárl: StmOm PétmssBcn.
Bitatjárn oe afgreíötela i M-
þýðubúsinu við Hverösgötu.
Símar ri tstj órnarinnar: 4902
íritstjóri), 4901 (imlendar-
Æréttir), 4903 (Vilhjúlmur S.
IViIhjólmsBon heima) og 5021
(Stefán Pétursson heima).
Sfmar afgreiðslurmar: 4900
og 4906.
Alþýðuprentemiðja* h. S.
Itler sem yfirhers-
hðfðingi.
AÐ er hægt að skýra íyrir
sér síðasta uppátæki Hitíers
— J>að, að neka hinn reynda yfir-
nittnn þýzka he"s':ns, toh Brauch-
Stsch, frá og tafca yftrherstjám-
fuia í sinar eigin hendur á
ýfnsain hátt. En hvem sfcýringar-
tnáíann, sem menn aðhyUast,
Merður varia hjá jreirri ályktun
fcomizt, aá einhver mjög a'lvar-
íegur |)verbrestur í einingu og
bardagahug þýztou þjóðajrinnax óg
'Jafnvel þýzka hersins hafi rekið
.Mfovingjann“ til svo ævintýraíegr-
œt ákvörðunar.
I>að liggur beinast vi'ð, að
iskýra hana á þann hátt, að Hit-
Jjgr sé að neyna að sartta þýzku
þjóðina við vonbrigðitn, sem hún
hefir prðið fyriir við fréttir síð-
Sisrn daga frá Rússlandi, eftir a]I-
ax skru maugl ýsingamar uan að
búið væri að s:gTa rússneska her-
iirm., með því að benda á ein-
bvem „sökudólg"', sem ekki hafi
gerj skyldu sína eða ekki reynzt
©tarfi sírtu vaxinn. Og þá er nú
Skki lertgur verið að haropa því,
•«Btns og hingað til, að í raunmni
bafi það alltaf verið Hif’.er sjáif-
srr, sem lagði á ráðin uin her-
•Stjömina og réði öilu. Þá er það
aiit í einu orðinn von Brauch-
Stsch, sem ráðið hefir og ár
byrgðina ber á.því, hvemig kom-
ið eri Þess vegna er honum nú
Sámað. Slikt er vani einræðis-
fcerratma, J>egar á þarf að hajda,
Oð breiða yfir þeirra eigin axar-
*köft. | [
Ef þetta væri rétta skýringln',
■itrr augljóst, að kominn er
alvarlegur kurr upp meðal
jþýzku þjóðarinnar, sem „fbring-
SIm', teiur brýna nauðsyn bera
li} að sefa á einhvern hátt. En
tphsökin getur einnig verfð önnur.
í>aðerve’ hugsanlegf, úð Hltier og
yfírhershöfðingi' hans og þá mjög
sennilega ýmsir aðrix af æðstu
ffloringjum hersinss, séu orðnir 6-
sammála um Jrað, hvað nú skuli
itíl bragðs taka til að bæta' úr
Jþeim axabsköftum, sem búið er
Bð geTa- Það er vitað £rá fyrri
áium, að stöðugt reiptog hefir
verið milli ýmsíra áhrifetmanna
þýzka herforingjaráðsins annars
vegar og Hitlers og nazistafiokks-
Íns hins vegar. Og JW að hvað
eftír annað hafi verið „hreinsað
til" i herforingjaráðirm, fylgis-
inönnum Hif.ers verið troðið þar
í fleiri og fleiri stöður og á-
gneiningurinn auk Jress verið
þaggaður niiður með hinum auð-
irnnu stigrum fyrstu tvö ár ófrfð-
arins, er ekki ölfklegt, að hann
geti geri vart við sig á ný, og
fvá á aUt annan og Bl'vairtíegtri
i bátt en áðuf, þegar balia fer und-
an fasti í strfðina og hv«r fer að |
hugsa um það að bjaiga sér.
En það vajri I þriðja lagi hægt <
að hugsa sér þá orsök Jwjss, að I
Hit er hefir nú tekið yfírherstjórn- I
ina í sínaf e'gin hendur, að agánn
sé ftegar byrjaður að bUa.í þýzka
lemum og upplausnin farin að
gera vari við sig eftir J>á ógur-
legu áreynslu, sem á hann hefxr
verfð lögð, án þess að sá árangur
næ’ðist, se<n ÍLofað var. Það er
auðséð á öllu, að teflt hefir ver-
ið á fremsta hlunn og fómir
færðar í algerri blindni í sókn-
inni t'iil Moskva siðan í október
í voninni um að vjnna eiphvem
úrslitasigur fyrir vetu'ninn. Og
þegar allar þær íegilegu fórnir
hafa reynzt árangursLausar og
hinn rújssneski. vetur er skollinn
á, án þess að sú fyrirhyggja
hafi verið sýnd, að sjá hermönn-
Unum fyrir vetrarfatnaöi, væri
ekkeri óskiljanlegt við það, þótt
e'tthvað væri farið að draga úa'
vigamóðnum og virðingunni fyrir
yfírboðurunum. Pað" væri meira
að segja hugsanlpgt, að ástandið
væri orðið svo alvarlegt, að
Hitlpr sæi engin ráð til Jiess að
rétta við traustið og trúna á sig-
urimi, en að taka sjálfur við yf-
irherstjóminni, ef vera mætti, að
e'tthva'ð væri enn eftÍT af Jreini
blindu aðdáun, sem hermennim-
ir hafa verið aWir upp i, til „for-
ingýans". Og ef til vifi nægðú
það til þess, að fnosta þvi enn um
sinn, sem værða vill.
I>aö er í öllu falili réttast, áð
gera. sér engar tálvonir um að
hnun nazismans sé alveg fram-
undan, þó að tákn upplausnarinn-
ar séu farin að vrer'ða sjáanleg.
Þýzki hei'inn er ægileg vitisvéd,
sem ékki er liklegt, að sp’.undrist
við fyrsta högg. Og hinn nýi
yfirhershöfðingii er, í hinum stór-
mennskubrjálóða og samvÍ2ku-
lausa ofsiopa sínum, ekki iíklegtir
til J>ess að spara hana, þpgar
sýnt væri, að undan fæti væri
farið að halla. Líkleg*u mætti
virðast, af því, sem um harnn er
vitað, að hann „setti allt á eitt
kori" áður en lyki, þó engan
vegiun sé vist, að J>að yrði á
þe'm vígstöðvtum, sem nú er bar-
ÍZt á. | j : [
En hyað um J>að: Það er gott
að Hitler liefir nú gert sjálfan
sig að yfirhjershöfðingja. Hann
verður að mircnsta kosti héðan af
að bera ábyrgðina sjá'fúr á af-
leiðingunum af glæfraráðum sín-
Um.
Jélablað ilgýðublaðs
Ius.
JÓLABLAÐ Alþýðublaðsins
verður borið út með blað-
inu á morgun.
Jólablaðið er mjög fjðlbreytt
að efni og prýtt fjölda ágætra-
mynda. Hefst j>að á grem eftir
séra Jafcob Jónsson, Vitringamdr
úr austurátt. Þá er saga eftir
ErLing Kristensen: Sokikiamir henn
ar ömmtg greini urn Loft rfka
Guttorinsson, eftir Jóhann Sveins
son frá Flögu, „lólakötturinn",
kvæði eftir rjöh. Konungurinn,
sem átti sex diottningar, eftir
L. A. Balsdev, Þegar Jóakim spil-
aði fyrir kónginn, eftir Steindór
Sigurðsson, Friðarjól, kvæði eft-
if Jón frá Ljárskógum, Þulan
urn drenginn i kermnmi, eftir
fjób. o .m. fL ‘ .
Frægasta bók ársins
ÚR
ALÚGUM
eftir Jan Valtin
i pýðingn
Emils Thoroddsen
er jólagjðfin, handa peim, sem lesa bækur en láta þær
ekki í bókaskápinn um leið og þeir fá þær
S^emmtilegri og firóðlegri béfc rerðnr torfiundin meðaí
þtirra bóka, sem hér hafa komið út í ár. Menn, sem nýkomnir eru heim
frá Ameríku, segja að enn sé Úr Alðgnm sú bökin, sera mest selst
þar, þótt bráðum sé liðið eitt ár frá því að hún kom út.
Um enga bók, sem komið hefqr út í ár, hefir verið meira rætt né
ritað en þessa. Engin -hefir náð meiri fjölda lesenda. 360 þúsund ein-
tök seldust aí henni á einum mánuði í Ameríku. Og enginn, sem hefir
lesið bókina, furðar sig á því
SpennandS eins og skáldsaga, segja jafnvel andstæðingar höfundaríns.
Og hán er sðnn, segja þeir, sem dómbærastir eru um þaðf
■. (ÉÖOa
^þörOoröð
þörðarðonar
i 700 árn^aVmsBll Snorra Stnrlnsonar
birtist yðar ný EDDA, EDDA Þor«
bergs bérðarsonar,
sem að efni og ritsnilld svipar á margan hátt til
Eddu Snorra, þó fleira sé þar frábrugðið. Stílleikni,
ritsnilld og kitlandi og sísindrandi húmör, eru aðal-
einkenni Eddú Þórbergs. Hafi áður birst á voru máli
bók, sem sameinar þetta þrennt betur, þá væri gaman
að sjá hana-
Þetta er á ýmsan hátt bezta verk Þórbergs, fullt af
ótrúlegum skemmtilegheitum, miskunnarlausri gagn-
rýni og sönnum mannlýsingum, en umfram allt ný og
fyllri lýsing á skáldinu, ritsnillingnum og manninum
Þórbergi Þórðarsyni, sem engum er líkur. Edda er
prentuð á fallegan myndapappír og kostar aðeins 19.00
og 24.00 í snotru bandi. 105 eintök eru tölusett og á-
rituð og fást þau aðeins pöntuð í Víkmgsprenti,
Garðastræti 17.
Bókaforlagið Heimskringla.
KvOIdsðngnr I ka-
þilskn kirkinnni.
KVÖLD3ÖNGURINN 1 Landa-
kotskirkjunni á miðviku-
dagskvöldið undir stjóm dr. v.
Urbamschksch var vel sóttur og
för fram með hinni mestu prýði
Á skránni var Largo úr d-moll
konsejri Bachs iyrir 2 einJedks-
fiðjur me^ stnofchljóansveit, fjór-
ir kaflar úr hámessunni eftír
sama höfúnd fyrir einsöngva-, b).
kór, orgel og hljómsveit og toks
113 sálmur Davíðs eftir Hílndel
í 8 köf.lum fyrtr sópraneánsöoig,
kór, orgel og hljómsvek. ,
Landako tskirkjan vtrðist vera
allvef h'ljómbæt einkum }>ó ef
hljómstyrkurinn mær ák-veðmi
stígi. Frú Dvina S'gurðsson sem
fór með stærsta hlutveridð, fyHlti
t- d- vol út í kirkjuna með sinní
miklu og \æl æfðu fcödd. Aftur
verður tæpast sagt um raddir
}>eirra frú Bjargar Guðnadóttur
og Kjarians Sigurjónssonar, að
þíBr na>5u rétti sínum, Svo vei
sem þau þó skiluðu hlutverkum
siMum. — Nú er sþað staðieynd
að í útvarpi o£ grammófón eru
minni ra’ddir engú síðri en hinar
stærri eftir að hljómaukinn (há-
talarinn) var fundinn upp. Ef-
ilaust má finna upp ííðferð tii
að bæta upp ófullkotninn með-
hl'jóm á tónleikasölum og kirkj-
um með hljómaukuin, og væri
veri að gera tilraunir með J>að.
Annárs er Landaikotskirkjan J>ann
ig byggð, að hún ætti að vena
miklu betri td tónleikahalds en
hinar eldri kirkjur bæjarins, sem
verða bljómlausair J>egar bekk-
imir fyllast. Sjúlfsagt er að gena
sem itariegastar tllraunir með
'hljómhæfl Landakotskirkjunnar,
sem virðlst mega ráða við að
eini>verju Jéyti með réttri upp-
stilllngu tóngjafánna d. 0. — Er
þetta mÚT i góðum höndum hjá
dr. Urbantschitch.
Það yehður að telja ajálfsagt,
áð þessi fagri kvöldsöngur yerði
endurieádnn við fyrsta tækifæri.
t H. J.
ÁheR
til ekkjunnar með börnin sex:
kr. 19,09 £r* S. B.
íslenzk fyndni
Gunnars frá Selalæk fæst 1 öll-
tim bókaverzlunum. Par eru marg-
ar bráðsmellnar vísur og ágætar
skopsagnir. Bókarinnar verOur
nánar getið síöar.
Bókbindarar.
Við allsherjaratkvæðagreiðeluna
i Bókbindarafélaginu um vinnu-
stöðvunina sögðu 49 já, ð nei og
einn seðill var auður.