Alþýðublaðið - 09.01.1942, Blaðsíða 2

FðSTtJDAGUR & ÍAH. 1842,
■r .- - -------------------*
AL»»ÝÐUBLAÐIÐ
MÓTMÆLI STEFÁNS JÖHANNS. (Frh. af 1. sáðu.)
mjög eindregið af mitmi hálfu, krefst ég þess, með tilvísun tíl
þess, er áður segir, að það verði tekki lagt fyrir ríkisstjóra til
útgáfu Sem bráðabirgðalög, og tei það algert rof á viðurkexmd-
um regium um starfsaðferðir ríkisstjórnarinnar og í fullu ósam-
ræmi við grundvöll samstjórnarinnar, auk þess sem útgáfa lag-
anna mundi ganga í berhögg við þingræðisreglur, þegar athug-
aðar eru aðgerðir alþingis fyrir 1% mánuði síðan.
Ef haldið er fast við setningu löggjafar um þtetta efcni, þá
teldi ég sjálfsagt, eins og ég hefi lýst yfir í 3ríkisstjóminni fyrir
viku síðan, að alþingi yrði tafarlaust kvatt saman og látið skera
úr, hvort slíka löggjöf ætti að setja, og þá í hvaða formi.“
Þessum mótmælum Stefáus Jóh. Stefánssonar svaraði for-
sætisráðherra ó ráðherrafundinum með órökstuddum staðhæf-
ingum um það, að þau væru á misskilningi byggð. Síðar í gær-
kveldi, á níunda og tninda tímanum, fluttu þeir Ólafur Thors
og Eysteinn Jónsson langar og ósvífnar flokkspólitískar áróð-
ursræður í útvarpið fyrir bráðabirgðalögunum og hafði það
verið ókveðið ó ráðherrafundi imdir því yfiskyni að um grein-
argerð fyrir frumvarpinu vaeri að ræða. — Ráðherra Alþýðu-
flokksins, Stefani Jóh. Stefónssyni, var ekki gefinn kostur á að
tala í útvarpið, og mun enginn, sem hlustaði á ræður Ólafs
Thors og Eysteins, hafa fxirðað sig á því, iþó þeir vildu ekki að
ráðherra Alþýðuflokksins fengi að taka til máls á eftir þeim.
SMAAUÖLÝilNGAR
ALÞÝflURLAÐllNS
BÍLSTJÓRI óskar eftir at-
vinnu við að keyra vörubíl.
Tilboð merkt J. S.u fyrá
œánudagskvöld.
GÓÐ STÚLKA ósakast í búð.
Tilboð sendist blaðinu fyrir
helgi merkt „Gott kaup“.
STÚLKA óskar eftir her-
hergi. Húshjálp getur komið til
greina. Tilboð sendist blaðinu
merkt )rÁ götunni“.
■*i-------------------------—
SMOKINGFÖT mjög lítið
aotuð með tækifærisverði til
sölu og sýnis hjá Hans Ander-
sen klæðskera, Aðalstræti 12.
FENINGAR hafa verið skild-
ir eftir í tóbaksbúðinni á
Laugavegi 12.
VII, KAUPA steypta upp-
Mutsborða. Helzt gyllta. Uppl.
ú Laugaveg 58 B.
SAUMA karlmannaföt heima.
Ingólfur Kárason, Bergstaða-
stræti 11.
ÞRIGGJA LAMPA útvarps-
tæki til sölu. Upplýsingar Hofs-
vallag. 23. á neðri hæð.
KENNI ENSKU og annast
enskar bréfaskriftir — ódýrt.
Sími 3666.
MÓTORBÁTUR til sölu í haf-
fceru standi. Upplýsingar í síma
5630 eftir kl. 8V2.
FULLORÐIN stúlka getur
fengið atvinnu við lítið iðnfyr-
irtæki nú þegar. Þarf helzt að
vera vön matreiðslu, og þarf að
geta unnið sjálfstætt. A. v. á.
.'Wwim ......... ............mmtm,
UNGUR reglusamur maður
óskar eftir herbergi núna strax.
Fyrirframgreiðsla ef óskað er.
Upplýsingar í sáma 3472.
SÁ, SEM FANN kjólablóm á
■dansleik Karlakórs Reykjavík-
ur, geri svo vel og geri aðvart í
síma 2746.
Rðsnæði!—Húshjálp!
Ung, bamlaus hjón óska
eftir herbergi með aðgangi
að eldhúsi. Húshjálp get-
ur komið til greina. Til-
boð merkt „Reglusemi“
sendist Alþýðublaðinu.
Verzlnn
í fullum gangi óskast til
kaups. Tilboð sendist til
afgreiðslu blaðsins fyrá
15. þessa mánaðar merkt
,",Verzlun“.
__________________
Fjrrir nokbrnm ððgnm
tapaðist mjólkunbrúsi af
bíl á leiðinni frá Mjólk-
Iurstöðinni að Fossvogi.
Finnandi geri aðvart í
síma 4116,
Dðnsk stúlka
óskar eftir formiðdagsvist
og sérherbergi. Tilboð
leggist inn á afgreiðslu
(blaðsins fyrir mánudags-
kvöld merkt „H“.
tbúð óskast
til leigu eða sölu. Hjálp
við ýxnisleg störf getur
komið til greina.
Tilboð sendist tolaðinu
strax merkt Trésmiður.
Fyrsta og annað hefti
aí ,.Spll for os“ og fyrsta
og arrnað hefti af ,JQaver-
■bogen“ óskast til kaups.
Upplýsingar í síma 5434.
Stúlku
vantar strax
SJ ÓMANN AHEIMIU
~HJÁLPRÆÐISHERSINS.
Stúlkar
saumi óskast strax.
Upplýsingar í SPÖRTU-
Laugavegi 10.
Ðekk á felp
hefir fapast.
Uppl, í síraa 2108,
GUÐSPEKIFÉLAGIÐ.
Fandur
íSeptáœu í kvöld kl. 8V2.
Gretar Fells flytur erindi:
Herra Jón Jónsson og ódauð-
leikinn.
Spiritistar velkomnir meðan
húsrúm leyfir.
Herbergi.
Englendingur, sem verður
hér á landi í 4 eða 5 mánuði,
óskar eftir heribergi með eða án
húsgagna. Fyrirframgreiðsla.
Tilboð leggist á afgreiðslu
blaðsins, merkt „E.“ fyrir næst-
komandi laugardag.
Auglýsið í Alþýðublaðinu!
Hræðsla ðlafs Thors
við aflelðlngarnar.
Strlðsgróðamaðurinn ölafur
Thots réðist meö offorsi á iðn-
stéttirnar fyriír það, að þæcr
skyldsu ekki vilja sætta1 sig við
þaiu launákjör, sem þær befðu
nú og kýsti því með möTgujn
oTðnm hve „hálminaðax“ þær
væHu. í því sambandi talaði hann
tun aö veikamenn i Dagsbrúm og
Hlíf hefðu1 sýnt þann þegnskap
að fara ékki fram á grunnkaiups-
hækkun. En hamn gat ekki hilns
að haim sjálfur fékk Héðin Valdir
marsson og verkfæri sitt, Her-
mann Guðmundsson til þess að
svíkja þá sem þeir voru um-
bjóöendur fyrir og falla frá kröfu
verkamarma um grunmkaiupshækk
un undir þvi yfirskyui aö emgin
stétt verkamanna myndi fá gnunn-
kaupshækkun tim þessi áramót.
Óiaftir Thors fór I ræöu sinni
með hfnar auðvirðilegusm blekk-
ingar í sambandi viö gengislögin
frá 1939 og taldi lögfestingu
kaiups ml sambærilega ráðstöfun
við það, sem þá var g©rt, enda
þótt állir vki, að kaiupið var lög-
fest af þyí að neyðartímar vonu
í landirau og atvfnnufyrirtækin á
hausmim, en nú haka þaiu saman
stríðsgróða og neita lapnastéttun-
um um óvemxlega hlutdeild íhon-
mm. Þá Heyndi ólaftir Thors að
verja hinn nýja/ gerðardóm ineð
skirskotun tíl> gerðardómsins i
sjómannadeiliunmi 1938, semhann
sagðl að settur hefði verið átím-
lim friðar og faxsæ'ldar! Menn
muna emm í dag þá „farsældar-
tíma“ — og eins hitt hvað Ól-
aftiT Thors sagði um þá í þann
tið, þegar verið var að koma þelm
gerðardómi á með skírskotun ti!
yfirvofandi hruns útgerðarinnar.
Ólafur Thors lauk ræðu sinni með
átakarilugu neyðarópi tíl fylgis-
manna SjáTfstæðisflokksins um að
yfiigefa ekki flokkinn fyrir þaiU'
svik sem hanm hefir nú framið
gagnvnrt launastét'um landsins og
almenningi bæjanna yfirleátt.
Sagði hann að Sjálfstaóðisflokk-
urinn hefði orðið að taka afstöða
meó gerðardóminum og lögbínda
kaupið til þess að vera „sjálfam
sér. samkvæmur og í satrftræmi
við fyrrí' afstöðu 6ina.“ — Jú,
sér er nú hver samkvæmnin: 1
haust vom ráðherrar flokksins
lögbindingu kaupgjaldsins fylgj-
andi, en þegar á þing kom,
greidd? fiokkurinn atkvæði gegn
henni. — En jjú er kaiupið engu
að siöur lögbundið með atkvæð-
Um beggja Sjáifstæðisflokksnáð-
herranna, þvert ofan i yfirlýstan
vilja iþmgflokksins.
Það, sem Ejsteinn
gleymdl að segja
Eysteinn Jóíisson reyndi að
verja bráðabirgðalögin með ekýr-
skotun til þess, að í ýmsum öðn-
um Iðndum hefðu verið gerðar
ráðstafaaúr tíl þess að halda niðri
verðlagl (og kaiupgjaldi síðan
stríðið hófst.
"Það er alveg rétt, em Eysrtelim
gleymdi bkra að geta þess, að
það hefir fyrst og fremst verið
flokkur hans, sem hindraði allar
ráðstafanir hér á landi til að
halda niðrj verðlaginu, onda hpfir
verðið á innlendum afurðum,
fyrst og fnemst aftirðum bænda,
hækkað tvðfalt á við kaupgjaldið.
Það er þetta htatfall mi® verö-
lags og kaupgjalds, sem Fram-
sóknatflokkurinn heflr nú Iðgfest
með hjálp Sjálfstæðisfiokksiins á
kostnað iaunastéttanna tog altra
neytenda í bæjunum.
Skipun
gerðardómsins
Eftrr því, sem AlþýðubLaðiÖ
hefir heyrt, er þegar búið að á-
kveða hvernig hion nýi gerðar-
dómur skuli ekiipaðuT. Eiga eftir-
farandi menu aö verða i 'honium:
Péttxr Magnússon, bankastjóri,
Gunnar Thoroddsen, prófessor,
Hilmar Stefánsson, bankastjóri,
VilhjálmuT Þór, bankastjórf,
Svembjörn Jónsson, hæstaréttar-
málaftatningsmaður.
t.......................
Alþýðusambanðið
birtir í Alþýðublaðinu á morgnn
ávarp til launastétta landsins.
AlþýSuíiokksfélag Reykjavíkur
heldur fund næstkomandi sunnu-
dag klukkan 2. Rætt verður um
bæjarstjóraanrríi og bráðabirgða-
iögin.
Orðalag Upnai-
iapnna:
TEXTI hinnta nýútgefno kúg-
unarjaga er svohljóðaxidi:
1. gr. Ríkfsstjórnrn skipar 5
menn í gerðardórn í kanrpgjaMs-
og verölagsmálum, og skail einn
þeirra skipaður tormaður dóms-
ins. Ennfnemur skipar rikisstjórn-
in þrjá menn tíl vara, og taka
þeir sæti í dóminum eftir því,
sem ákveðiö er í skipunarbréfmu■
2. gr. Það er boígaraJeg
skylda að taka sæti I dómiwum.
Áður en dómarar taka sœti í
jóminum I fyrsta sinn skulU þeir
vinna dnengskaparhelí að því, að
þeir muni rækja starfið éftir
beztu vitund.
3- gr. Allar breytingar á kaapi,
kjörnm, htataskifttun og þókraun-
am, sem grfeitt var eða gilti' á
árinu' 1941, skal leggja undir
úrskurð gerðurdómsins-1 úmkurð-
um sínum skal, gerðardómurinn
fylgja þeirri' meginregta, að eigi
má gneiba hærra grunnkaup fyrLr
sams konar verk en greitt var á
árinu 1941, en þó má úrskurða
bneytingar til samræmingar og
lagfæringar, ef sérstaklega stemd-
nr á.
4- gr. Verkföll og verkbönn, sem
gerð exfu í pví skyni að fá breyt-
ingar á kaupi- eða kjöium, sbr. 3.
gr.,eru óheimil frá gildistöfcu iaga
þessafltt, og nær þetta einnig tij
verkfeila ,sem þegar etti hafin.
5. gr. RíkLsstjómm gefiur út
skrá um naúðsynjavönur. Vörur
þær, sem taldar eru á skránni,
má ekki selja hærra verðiiheild-
sölu og smásölu en þær voru
seldar f árslok 1941. Enn fnemur
geftir rikisstjórnöin út s<krá yfir
vörur, sem ékki má leggja meira
íi í heildsölu og smásölu, en gert
yar í ársjok 1941. Gerðardómur-
inn skal þó, að fengnum títíögum
htataðeigandi1 veTðlagsnefnda, á-
& eða breytingar á vuröj-’gi þeirna
innlendra framleiðstavara, sem
felldar verða undir ákvæði I.
málsgreinar þessarar gieinar, í
samræmi við bneytingar á til-
kostnaði við framleiðsta þeárra.
Ennfnemur er geröardóminum
heimilt að fengnum tíUðgum
verðlagsnefnda, að úrskurða
breytingar á verði aimana þeiiTa
vara, sem felldar verða undír á-
kvæði gneinarinnar.
6- gr. Farmgjöld má ekki
hækka frá því, sem þau voru í
ársliok 1941, nema með samþykta
gerðardómsins.
7- gr. Gerðardóminum er 13001-
ílt að ákveða verðlag á innlend-
um iðnaðatvðmm, svo og að á-
kveða taocta fyrir yiðgerðir, smíði,
saumaskap, pitentun og þvi um
líkt, í sambandi við álagningu á
efnivðrux og vinuulaun,
8. gr. Gerðardómurinn getur
krafið hvern sem er, allra þeírra
upplýsinga, skýrslna og anmarrá
gagna, er hann telur uauðsynlegar
I starfi sinu, og getur hann falið
öðium að affla þeirra gagna.
9. gr. Altar kostnaður við gerð-
ardóminn gre>ðist úr xíkissjóði.
10. gr. Brot á lögum þessum
. varða sektum frá 100 til 100000
krónum.
Ef félag eða félagasamtöb
brjóta lög þessi, skal dæmai þau
í sektir og aiuk þess stjómendjur
þeirra.
11. gr. Með mál út af brotlum
; j ! 1 I ; . Fdb. á 4,. sSðu.