Alþýðublaðið - 19.01.1942, Blaðsíða 3

MANUDAGUB tÖ. JAR tm.
ALÞÝÐDBLAÐIÐ
Ritstjóri: Stefán Pétursfion. I
Ritstjórn og afgreiðsia f Ai-
þýðuhúsinu við Hvexlisaötu.
Símar ritstjómarinnar: 4902
(ritstjóri), 4901 (innlendar-
, fréttir), 4903 (Vilhjálmur S.
Vilhjálmsson heima) og 5021
(Siéfán Pétursson heima).
Símar afgreiðslunnar: 4900
og 4906.
Alþýðuprentsmiðjan h. f.
,Greinargerðin‘
GREINARGERÐ fyrir þrácar
birgðadög'unum um frest-
hti bæjarstjómarftiosnmga í
Reyikjavík“ vom þær kaijlþbar,
ræctarnar, sem þeix Jakob Mö'Hfir
og Hermann Jónasson fiuttu í újb-
varpið í gærftveMíL öllu má nú
nafn gefa, eí svo ósvifnar btlekk-
ingiair og ilygaír- og svo hatursfuH-
ar árásir á fLokk póIátískTa and-
stæðingö, sem meiinað er máls í
útvarpiinu, á að heÉíta gneinaigerð
fyrir út gEsfntiiTn lögum. En sennir
legia æt:lar stjóifn, Framsóknar-
ffokksins og Sjáifs tæ.öiísf!okksrns
að taka upp þann sið, að ggra á
siifkain hátt gnein fyrfjr gerðton
sinutn. Þaö værf ekki' neana nétt
í samræmi við þau vinmrbrögð,
sem fyrirmyndir hannar í einræð-
islöndunum haffa.
Finnst mönjmm það tífli dæmis
ekki versa , .gnekiargerðaniegt' ‘
orðbragð, eem Jalkiob Möffiér hafði
í raeðta sínni, l>egar hanm vax að
tfflla utn „stigatnemnstotówrögð" Aí-
þý&nflrikksins, „svúksamlegt at-
hæfi“ hatns og „sviikráð bæðá við
pren tsmið jneigendur og pnant-
0tra“? Og finnsit þedím það ekki
■vema heiða'rlegt og drengilegt, að
noía útvarp þjóðarktnar tfil alíkna
saka'rgifta á heuditr póláitfefcum
andstæðmgsuan, sem sam.tim.fe er
neitað urn tækiffærf ti»i þess að
bem hönd fyrir hðíuð sér? Hvaiða
munnr er á slikri eátnofcun út-
varp’sins í þjónuwtu1 háninar nýju
stjónmt Framsóknarfftokfcsina og
S jálístæði sfJokfcsáins og þeám,
sfím Hitler og Mussiolám hjafa
tlðfcað í ilðndusm sínirm ?
En að orðbnagðiJMi unida'nskilda
var visstiilega ekki mikiif mimor á
ræðum þeirna Jatootos og Her-
rnainns. Blekkinga'mar og ósarnv
indjn vora' þaiu sömu: Alþý'ðu-
ftokikurinn stofnaði1, sögðu þeir,
til prenta'raverkfai'lsíns táfl þess að
fá sérstöðu' um biiaiðaútgófu fyrir
bæjarstiórnarfcosningarnar. Með
því heáir verfið „bund:ið fyrir
munnimn á öðram aðilantrm" í
Reykjavfk. A.'lípýðufflofclku'rinn
„vamar öðraim máJis“ og brýtur
móð þvi „teikreglUir lýðræðfems",
eftois og Hermaim fcomst að orði.
pbss vegna er það ekki verjandi',
að lóita bæjarstió'rriarko.sniingaimaT
fama fram. Þetta vatr sameigin-
diegai uppislaðan í því, sem þeir
Herman.n oig Jakiob höfðu; að
segja um frestun bæjarstjómar-
fcosninganina hér í Reykjavfk.
Jú, það sá>tuir á þe’ssum herrum,
eba hitt þó heldur, að bera Al-
þýðufl'okknum ,það á brýn, að
harm „várni öðram móilis" og
brjótú „'leiikreglur ]ýðræðjsins“.
Sjá'.fir era þeiir rétt búnir aið gefa
út bráðabíBgðalög tsm raucn\"em-
tega lögblndKngu ka.upgjaldsins,
þveát offan í vilja mfiWhfliuita ai-
þingfe, yfÉritýstan fyrir að eins
tvfii’mfuir mánuðtim. Qg síðan hafa
þfiir tfikáb sér pól’ltíska einotetm á
útvarpinu, flutt þair hverja áróð-
utaræðuna eftir aðra fyrir kúgun-
atráðstöfunum sínum, samfara ó-
svífmtm ánásum á Alþýðuflokk-
irtn, en nei'tað bonum um tæfcifæni
tif þess að bera hömd fyrir höfuð
sér eða gera nokkra grein fyrfr
afstöðu sinni- Þetía kallar Her-
mainn Jónasson ekki að „varna
öðrum máls“ og brjóta „Leik-
iteglur lýðræðisins"!
En með hvaða rétti kenna
þeir Jalkob Möller og Hermann
Jónasson. iifca Aljiýðuffliokkinum
um prenitaíraverkfailMð? Eilns og
að Aliþýðufflokfcu'riinn ráði yfir
pren'tarafféffaginu. og geti sagt- því
áð geTa verkffall og premuirum að
fara tii vdlnmr aftur, hvenær sem
honittm sýuist! Nei, það er ékfci
Alþýðufflokkurinn, seto stofnaði
til vinniustöbvunarfnnar í prent-
smiöjunum, enda þótt hann hafi
affdráttanlauist stutt hinar sann-
gjörnu kröfur pnentara um nokkra
grunnkaupshæklran í þvi veðiári,
sem nú er fyrir attviinnurekoidur
i iðngiteim þeiitrra. En hvaða Idiut-
verk íék hins vega/r Hermann
Jónasson sjálfur i þeám
leik, sem lefcldi til prent-
arfaverkfallsins? Hver átti
auglljósari þátt i því, að hrinda
verkföi’.unum yfirfeitt af s-tað um
áramiótin, en Hennann Jönasson,
s©m beinJtnÍB fór í útvarpið á
gamiórskvöld til þess að stappa
stáii.mi' í afvhrniuitekemdfuir 1 þvi
sikym að sliiitið yrði santoingaum-
leitowum vdið iðnfélögin, þar á
meðal við prerntara, svo að verk-
föllin bryftiíst úf og hægt v'æri
að nota þau sem átylln t! þess
að gefa út kúgumariögin gegn
launasrtéttum landsins? Hermann
Jónasson og meðróðherrajr hans
og stuðmngsmenn úir Sjólffstaeðife-
ffoklmum ætto að fara sesm vær-
fegia-sit í það, að bera aðna söfcum
í samiba/ndi viö prenjtarave rkffalii ð.
Þeir unnu sjáliRir að því vitandi
vits að hrinda þvf af stað.' Og svo
ni»t.a þeir ,það sem átyllu. tiil þess
að freisita bæjaTstjiómarfcoBningun-
bm í Reykjífvik Og skjóta Sjólf-
stæðisfflokknum á þann hótt und-
an dómi Reykvfkiinga fyrir þjón-
ustu hans við Framsófcnaifflokk-
inn í sambandi við Útgóffu kúg:-
unariLaganna giegm JaitEnaifftétt.um
hðfuiðtsrtiaðaTinis.
Fúrnst möunum það efcki sifja
vtel á þeim, sem þannig halda
,;te'fcrBg!Mr lýðræðisins“, að vera
að bera öðram á brýn að hafa
birotið þær?
*
Það vakti athygii á meðai
úiivairp shiluslenda, að rétit á und-
an vaTnarræðuim þeinra Hermanns
og Jafcote fyrir hámuim nýjtt fcúg-
unarfó.guTO var leifcið á Mjóm-
plötu lagið „Gfesur riðiur góðum
fáki, gieðsit aff svifc^iTeið“. Skyldi
það haffa verið tílviljun, eða varð
einhvreTjum sitaaffsman'nit útvarps-
ins; á að ntílnnaisít Gfesuirar Þor-
vaildssonar í sambandi vfflð þá
menn, sem á efftiff átto að tóla?
Ekkert fordæmi á
Norðnrlðndnm.
HERMANN JÓASSON var í
útverpmu í gærkveibdi að
xteynia að afeatoa hráðabirgðalög
sán gegn teunaistóttom Landsóns
m»ð skiTsfcoton til þess, að
forsætferáðherrar jaffnaðarmfiinna-
stjóraanna 1' Noiegi óg Dan-
mörfto, NygaardsvoÐd og Stiaiun-
ing, hefðu fyrir srtriðið e:nnjg gef-
ið út htíðstæð biráðabirgðalög.
Þetta era tilbæEuilaUs. ósann-
indi aJveg eius og sú staðhæfinig
Hermamm jónassoinair i áramórta-
ávarpi hans í úrtvairpimu, þegar
hann Jeyfði sér að beira það
ffeipur á borð fyrilr þjóðina, að
hér um bif ólfe srtaðar í náfægUm
Löndum væri. búilð að lögfesrta
kaupgjaidið á einn eða hn.na'n
hátt.
Þeir Nygaardsvold og Sfnuning
haffa aildrei gefíð út slík bráða-
bjcrgðaJög. Hins vregar koro
það fyrfr,; að miðlunaTtíJJögbr
sáttasemjara í vinnude’Jum væra
tegfesrtaT aff þingi Dana og Norð-
hranna að ráöi þeirra. En það á
efckert skylt vdð það gerræði Her-
manns Jónaissonar og hjáJpar-
toofcka hams ár SjáJfistæðisfloMtn-
um, að gefia út bráðabLrgðaJðg
um lögþvingaðan gerðardóm i
kaupdeilum og raunveralega lög-
ftesrtingu kaupgjaJdsfns þvert ofan
í yfiMýsrtan vffllja mefflriMuita al-
þjmgfe aðeíins rtveimuir mánuðum
óðttr.
Það err þýðángariaMsit fyrir Her-
mann að vi'tna í Nö.rðurLönd.
Hann á sér ekkert foirdæmi þar.
En það e'r tíJ, marfcs iton hinn
lélega mólsrtað bans, að hann
sfcuili efckii titeysrta sér tíl að verja
hann méð öðra en svo blábenum
ósannindum.
Er forsætisrððberr-
ano eittbvað ekki
almeoniiegor?
ÞAÐ slapp út úr forsætisráð-
herranum í hinni löngu aff-
söfcunaTræðu hans í útvarpið í
gæifcvéidi út af fiestun. bæjar-
srtjómarkosningainna hér í Reykja-
vófe, þegar að þvi kom hjó honum
að affsafca Líka uppáitafci rjfcfe-
stjórnarinnar í afskiftum hennax
af vinnudeiJuninii nú um áramótín,
að x Kamada heffði veiikamája'ráð-
herrann bannaö að hækfca vöxur
verð og kau'pgjavd nerae með
leyfi nefndar, sem sfcSpuð væri
af veiifcamönnum, atvinirmrekend-
um og rfkis-stjTfrninni. Siðan lét
hann eins og þertta væri alveg
Miðisrtætt (eða jaffnvel fyritrmynd
að) því, sem rikisstjóiiinin hérna
heffði gert, er hún ein (og þó ekM
nema nokkMr Míutti hennar þá)
skipaði fiimm menn í nefnd, sem
hún kal'lar gerðardóm, að veifca-
mömnuan og ótvinnu.'rekenid'ujn
(fftestiiirn að minnsta kosti) fiorn-
spurðton og án fyrirmæla fná al-
þingffl tíl að gera um kaupgjaLd
og vöru/verð, — fimm menn, sem
lifclegt er að alir séiu á bandi
eignasrtéttairilnnar i deifjumólunium,
Manni verður að spyrja: Held-
uir fforsætisráðheHiTann í alvöru,
að útvarpsihJUistendujr með ffullri
greind xtenni: þes&u niður? Eða er
hann búinn að miissa hæfíeikann
til að bera saman, — sjá, hvað
er Ukt og hvað eff ólifct? Eða er
hann orðinn eitthvað ékfei al-
mennileguir?
H. H.
Útbneiðið Aiþýöubfaðid!
ja*33%£gags%%£B3s*
25 ára bankastióraafmæli.
M AGNÚS SIGURÐSSon
"*■ bankastjóri á í dág 25
ára starfsafmæli sem banka-
$tjóri við Landsbanka íslands.
Tók hann við því starfi 19. jan-
óar 1917 og hefir gegnt því ó-
slitið síðan.
Á þessum staiffstima Magnúsar
Sigurðssonar hefir Landsbankinn
og allur retestur hans og staaffsemi
tekið stóríelMum breytitagum og
stafcfcas'kifftum. Frá þvi að vera
getulitill smábanfci', sem í ffiestu
hlaiutt að vera' háður' ertendum
hiuthafabanfca, íslandsbanka, er
Laindsbankinn nú orðinn þjóð-
banki íslands og heffflr um afi-
Jangt sbeið hafft forastuina í
banfcamá’.Uim og peningamálum
þjóðarininar.
Ef hægt er meb sanni að segja,
að nofckur eirm nmður eági öðrum
fremur xtertilegan hlut að vexti
og viðgangi Landsbanfcans, þá er
það Magnús Sigurðssou, án þess
að með því sé hlutur annara,
sem þar haffa lagit hönd á plóg-
inn, í nofckru rýrður.
Þeim, sem fcynnzt haffa Magn-
úsi Sigurðssym að Uofckru ráði
sem bankastjóra,er það vel
I jóst, með hvilíkri árvetent hann
gegnir því starfiJ sinu og vafcir
ytir hag bankans í eítrau og öllu.
Sú \ænja hefir skaipazt hér á
landi með hónum vaxandi áhrif-
uni Landsbanfcans í fjármóCum
þjóðarinnar, aið baufcastjórar
Landsbankans og þá ffyrst og
fctemst Magnús Sigurðsson, hafð
x-erið viðriðror allar rneirf háittar
ertendax lántökur og xdðsfciffrar
sanmingai við erfend rffci, sem
gerðir hafa verið sl&ari árfn.
Auk starfa sinna við Lands-
banfeann befir Magmús Sigurð&-
son nakkuð starffað að félagsmál-
um, og þá aðallega að mólefnum
Slysavamaíélags ísLands, Fisfciffé-
lagBáus og SöJUsamibandls
MAGNÚS SIGÚRÐSSON
lenzkra fiskfiramlei'ðenda, en fon-
nrnður þess hefir hann vterið stðan
það 'hóf starf sitt.
Eins og að Jíkum Lætusr hefír
elcki á\-alt. verið bjart fframundau
hjá LandsbankanUm þau 05 Ar,
sero Magnús Sigutrðsson hefúr
veoriö þar banfcastjóri- Hran at-
vinnuveganaa ,bæði landbúnaðar
og fisklvieiða, haffa verið yfixv
vroffandi áram sarnani, lotoim mark-
aða og gjaHdeyrisvUndræ&i við aö
striða. En íram úr öllu heffir tek-
izt að ráða, þnátt fyrir aJIt, og
þegar Magnús Sigurðssom &ú I
dag ilftur ffram á veginn, eru erfi-
iðteifcamir tram undan ekká neitt
á borð við það, sem stUndum áð-
i*r hefir verið i starfsisögu bamto-
Btas-
Magnús SigUTðssoÐi hefisr á
þessium 25 árum Snnt aff hendl
þýðingairniíkið og þjóðnýtt Btarj!
fyirir iLaind sitt, þjóð og srtofnuo
þá, sem honum befir verið fadið
að stjóima.
Magtaús SigUT&sson er oó rúm-
lega sextugur að áldri.
Regnslár
UNGLINGA OG BARNA seljum við
í dag og næstu daga. -— Lágt verð.
G. Á. BJÖRNSSON & CO.
Laugavegi 48.
Sími 5750.
Málarasveinar!
Aðalfiandur
félagsins verður haldinn 26. janúar kl. 8 eftir
hádegi í Baðstofu iðnaðarmanna.
DAGSKRÁ:
Venjuleg aðalfundarstörf.
STJÓENIN.
Auglýsingar
í blaðið, parfa að koma daginn
*ggr-~?v~r£s.
áðnr, en pæv eiga að birtast.
Alþýðublaðið.