Alþýðublaðið - 23.01.1942, Blaðsíða 3

*as«»A«a m. im u*. ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ivarp AlpýðuflokkslBS til
islenzks pjððariuuar.
-.»•".. ■ -■
MIÐSTJÓRN og þmgmenn Alþýðuflokksins
hafa tekið þá ákvörðun, að slíta samstarfi
því um ríkissíjóm, sem verið hefir milli Al-
þýðuflokksins, Framsóknarflokksins og Sjálf-
stæðisflokksins síðan f apríl 1939. Sem afleið-
ing þessarar ákvörðunar hefir ráðherra Alþýðu-
flokksins, Stefán Jóh. Stefánsson, heðist lausn-
ar og hefir nú ríkisstjóri tekið til greina lausn-
arheiðni hans.
Ástæðan fyrir því, að miðstjóm Alþýðu-
flokksins og þingmenn hans hafa tekið’ þessa j
ákvörðun, er sú, að meirihluti ríkisstjómar-
innar, ráðherrar Framsóknarflokksins og Sjálf-
stæðisflokksins, hafa knúið fram setningu bráða-
birgðalaga, sem raunverulega löghinda allt
kaupgjald í landinu, svifta samtök Launastétt-
anna samningsréttinum um kaup sitt og kjör
og verkfallsréttinum, sem þau hafa að lands-
lögxun. Alþýðuflokkurinn telur með þessum
aðgerðum gengið svo freklega og tilefnislaust á
rétt alls Iaunafólks I landinu til þess að semja
sjálft um launakjör sfn, að hann vill enga hlut-
deild þar í eiga, en mun taka upp baráttu fyrir
afnámi þessara laga og heyja þá baráttu með
ölhnn þeim löglegum vopnum, seto í hans valdi
stendur að notfæra sér.
Fró þvi fyrsta, er AlsþýðuflokkuTÍnn hóf samstarí
við Framsóknarflokki nn og Sjálfstæðisflokkinn,
hefir hann starfað ai' fullri einlægni að lausn allra
iþeirra mála, sem til kasta ríkisstjómarinnar hafa
komið, þrátt fyrir hverja tilraunina af annarri frá
ibáðum samstarfsflokkunum til iþess að ganga á rétt
AJþýðuflokksLns — tilraunir, sem hlutu að torvelda
stórkostlega heilbrigt samstarf stjómarflokkanna.
Aiþýðuflokkurinn benti fyrstur allra á nauðsyn
þess að vinna gegn vaxandi dýrtíð í landinu og sýndi
fram á, hverjar leiðir mætti til jþess fara. Þeim til-
lögum Alþýðuflokksins var lengi vel ekkert sinnt,
og síðan loksins var viðurkennt, að við svo búið
mætti ekki lengur standa, hefir hver einasta skyn-
samleg framkvæmdaviðleitni strandað á öðrum
hvorarn samstarfsflokkanna — Framsóknarflokkin-
um eða SjáHstæðisflokkmum — og bráðabirgðalög
'þau. sem nú hafa verið sett, veita enga tryggingu
fyrir þvi, að dýrtáðin verði stöðvuð, enda eru þau
ekki til þess sett nerna að yfirskini einu.
Setning bráðabirgðalaganna um gerðardóm í kaup-
gjalds- og verðlagsmálum hefir nú þegar sýnt greini-
lega inn á hvaða braut slík lagasetning leiðir vald-
hafa þjóðfélagsins:
í fyxstu er ríkisvaldinu bteitt til þess að hindra
samkomulag atvinnurekenda og iðnfélaga um breyt-
ingat á kaupi og kjörum til þess að hægt sé að
setja lögin. Það mun vera alveg einsdæmi og ekki
hafa átt sér stað áður með nokkurri þjóð, að rflds-
stjórnin beinlínis hindri, að frjálst samkomulag getí
tekizt í vimiudeilu. En svo var nú hér.
Þegar ríkisstjómin hefir hindrað samkomluag',
setur hún bráðabirgðalög — ekki til lausnar yfir-
standandi deilu — heldur til þess að lögbinda kaup
allra þeirra manna, sem laun taka í landinu. Til
varnar þessu gerræöi. vitna valdhafamir í það, að
Alþýðuflokksráðherrar á" Norðurlöndum hafi hvað
eftir annað lögbundið kaup á sama hátt og hér er
gert. En þetta eru hrein ósannindi. Aldrei hefir
nokkur stjórn á Norðurlöndum leyft sér að setja
■ bráðabirgðalög um þetta efni. Aldrei hafa verið sett
lög, jafnvel af löglegum þingum, annars stað-
ar á Norðurlöndum til iþess að leysa aðra
deilu en iþá, sem á döfinni var í það sinnið.
Aldrei hefir þar (að undanteknum ,,tukthúslögunum*1
í Noregi, sem íhaldið þar stóð að ásamt Bænda-
flokknum) verið sett löggjöf í vinnudeilu, sem tekið
hefir til annarra en þeirra, sem í deilunni áttu, og
vax sú deila þá alla jafna leyst á iþann hátt, að lög-
bjóða það kaupgjald, sem sáttasemjari mkisins hafði
gert tillögu um og svo nálægt var sanrkomulagi, að
annarhvor aðilinn hafði þegar samiþykkt það.
Af hræðslu við óánægju almennings út af setningu
hráðabirgðalaganna ákveða ráðherrar Framsóknar og
Sjálfstæðlsflokksins að flytja iim það ,,greinargerð‘*
f rikisútvarpið, þtegar Iögin esra birt þar, vn ráð-
herra Alþýðuflokkshvx er neitað lUn tæídfœri til
þess að gera þar grein fyrir afstöðu sinni til máls-
ins. Greinargerðir ráðherraima eru svo ekkert annað
en ádeilur og rógur um afstöðu Aiþýðuflokksins og
ráðherra hans. Þessi greinargerð er flutt í nafni
„lýðræðisins“ og í nafni lý&ræðisins er þeim, sem
borinn er ósönnum sökum, vamað máls á alþjóðar
vettvangi.
Farmig hefst vfsvitandi pólitísk misnotktm
útvarpsins, sem áður er óþekkt í sögu þess
hérlendis.
Vegna þeirrar stórkostiegu andúðar, sem stjórain
og\ flokkar hennar hafa mætt út af s'etningu gerðar-
dómslaganna, treystu þeir sér ekki til þess að láta
bæjarstjómarkosningar þær, sem fram áttu að fara
25. þ. m., fara fram í Reykjavík. heim er frestað.
Ástæðan, sem færð ter, er öll önnur en hin raun-
verulega.
Vegna þess að rikisstjórnin hefir hindrað prent-
smiðjueigendur í að semja við prentara, geta blöð
stjómarflokkaima ekki komið út. Og nú er þvi
haldið fraxn, að það sé Alþýðuflokknum að kenna,
að ekki er unnið í prentsmiðj unum, og á hann er
ráðizt fyrir frumhlaup og íhlutun stjórnarinnar
sjálfrar. En úti um landið þarf ekki að fresta bæj-
arstjómarkosningunum. Þar er óhætt að þær fari
fram. Þar eru stjómarflokkamir einir til frásagnar
og áróðurs í útvarpinu og blað AlþýðufLokksins
kemst ekki þangað fyrr en seint og sdðar meir á
íþessum tíma árs. Nú þegar eru allir ráðherrar
stjómarflokkanna búnir að flytja fÓlkinu í landinu
bein ósannindi um Alþýðuflokkinn og afstöðu hans
í ríkisútvarpinu, og samtímis hafa þeir hindrað, að
Aiþýðuflokkurinn fengi að segja eitt einasta orð, til
iþess að gera grein fyrix afstöðu sinni, á þessum
vettvangi. Þetta er gert í nafni lýðræðisins og iun
Ieið talað um hættxma, sem sé því samfara, að brjóta
„leikreglur lýðræðisins“. Bn hvað er brot á þeim
ef ekki þetta: að kosningar eru látnax fram fara
þar sem rödd Aiþýðxiflokksins ekki getur heyrzt og
Framsóknarfiokkurinn og Sjálfstæðisflokkurinn geta
einir náð til fólksins með misnotkun rikisútvarpsins,
en frestað í Reykjavík, þar sem Alþýðuflokkurinn
getur borið hönd fyrir höfuð sér með blaði sínu gegn
hinum síendurteknu ósannindum í ríkisútvarpinu, af
þvx að ríkisstjómin þorir ekki að láta kosningar í'ara
fram þar.
Inn á þessa hálu braut er núVerandi rildsstjóra
komin. Pegar þjóðstjómin var mynduð fyrir hér
um bil þremur árum, var fyrsta boðorð hennar
VERNDUN LÝÐRÆÐISINS í LANDINXJ. Þá var
þjóðinni lofað því, að tmnið skyldi að útrýmingu
ofbeldis- og öfgaflokkanna. En hvtarjar hafa efnd-
irnar orðið? Nú hefir ríkisstjóm Framsóknarflokks-
ins og Sjálfstæðisflokksins ekki aðeins tekið upp
stefnu og starfsaðferðir í stjómarathöfnum, sem
minna ískyggilega á nazismann, heldur og hafíð
ofsóknir gegn þeim eina flokk í þessu landi, sem
ekki hefir hvikað eitt einasta augnablik frá lýð-
ræðishugsjóninni eða fylgi sínu við sttefnu lýðræðis-
þjóðanna.
í stað þess að vemda lýðræðið í landimi, er
þanuig hafin bein ofsókn gegn því, með margs
konar réttarskerðingum og ofbeldisráðstöfún-
um.
Frá því fyrsta hefir Alþýðuflokkurínn, eirrn allra
flokka í þessu landi, haldið fram mélstað lýðræðis-
þjóðanna í stríðinu, sem nú stendur, og varið bæði
hann og þær gegn árásum nazista, sem og allxa
þeirra, sem tvístigið hafa milli lýðræðisins og naz-
ismans. Hann hefir fyrir það sætt ámædi allra ann-
arra flokka hér á landi, en ekki látið það á sig fá.
Hann hefir eftir sem áður haldið fast við máistað
lýðræðisins, og nú hefir sá málstaður sigrað í huga
aiþjóðar, þó að ennþá lifi veik von hjá ýmsum
ráðamönnum um nýja stefnubreytingu í ófriðnum
og sigur nazismans í honum um það er lýkux. Al-
þýðuflokkuxinn veit, að málstaður íslenzks lýðræðis
og þjóðfrelsis er svo samofinn málstað og banáttu
annarra lýðræðisþjóða, að iþeirra sigur er hans sigur
og þeirra tap er hans tap.
Inn á þá þjóðhættulegu braut, sem hér hefix að .
Wtlu leyti verið lýst, eru núverandi stjórxuaxöokkar >
komnir. Margir hafa éður lagt inn á þczm brau*
meðal annarra þjóða, og þeim hefix ölhn» lamaat
iUa.
Hin mikla samúð, sem Alþýðuflokkiman hefiff
mætt hjá almenningi fyrir það, að taka afstöðo ge*»
kúgunarlögumim og ofbeldisaðgerðunum, ex fvR-
komin sönnun þess, að alþjóð vill ekki leggja inn £
þessa hættulegu braut. Hið sama s&nnar hín magn-
aða andúð gegn stjómarflokkunum. Ef þjóðin leyfir
það, að haldið verði áfram á þessari hraut, er ekk-
’ert líklegra en að hver réttarskerðingin og ofbeldis-
ráðstöfunin reki aðra, unz lýðræðið er að engu orðið
og öll völd í höndum einræðisstjómar, sem stjómar
með vopnaðri iögreglu, njósnarsveitum, ritskoðun
á blöðum og einokun á útvarpi eftir fyrirmyndum
frá meginlandi Evrópu. En slíkt hlyti aftur að leiða
til þess, að fólkið, sem svift er öllum rétti, myndi
hneigjast til ofbeldis og uppreisnar. ÞJÓÐIN VERÐ-
UR AÐ GERA SÉR GREIN FYRIR MÖGULEIK-
ANUM Á ÞESSARI HÆTTULEGU ÞRÓUN, ÁBUR
EN ÞAÐ ER ORDH> OF SEINT.
Hver veit nema stjómin gefi exm út ný bréða-
birgðalög, kannske mörg ennþá, til þess að reyna
að bjarga ímynduðum heiðri sínum og koma fram
kúgunaiáíormtim sánum? Ein syndin býður annarri
heim.
Þjóðin verður að skilja það í tæka tið, að það er
einmitt með þessum hætti eða svipuðum, sem ein-
ræðið kemur.
Smátt og smátt aínemtir ríkjandi stjóm öll rétt-
indi almennings og einn dag vaknar þjóðin loks
upp við það, að öUu er glatað og hún er hnept í
fötra einræðis og kúgunar. Stjómin gerir þetta ekki
d nafni einræðisins, þvd að það væri heimskulegt,
heldur segist hún gera það í þágu fólksins, fyrir
þj'óðarheildina og til þjóðarheilla. Hver fcefir líka
nokkru sinni heyrt einræðisherra segja annað, er
hann varði ofbeldisaðgerðir sfnar, en að það væri
allt gert fyrir fólkið og með þjóðarheiU fyrir augum?
Og hvað er þegar búið að gera hér?
1. Samtök verkalýðsins og launastéttanna yfírleitt
hafa verið svift samningsréttinum og verkfaUs-
réttimun til þess að berjast fyrir bættxun kjörum.
2. RiMsútvarpið hefir Vferið tekið í rinhliða þjóo-
ustu ríkisstjóraarinnar til þess að vinna gegn
þeim eina flokki í þjóðféiaginu, Sfem berst gegn
hvers konar skerðingn á mannréttinduxn íslenxku.
þjóðarinnar.
3. Bæjarstjómarkosningum hefir verið frestað í höf-
uðstað landsins, af því að Alþýðuflokkurixm gaft
þar varið málstað lýðræðisins, en þær látnar fara
fram alis staðar annars staðar, af því að Alþýðtt-
öokkurinn getur þar ekki varið málstað lýðræð-
isins gcgn ósannindum og áróðri hinnar einræðis-
sinnuðu rikisstjórnar, sem hefir tekið sér pólitiska
einokun á útvarpi þjóðarinnar og notar það sér
til framdráttar.
Þetta gerræði fremja ráoberrar Framsóknar- og
Sjálfstæðisflokksins aðeins hálfu ári eftir að alþingi.
hefir nær einum rómi samþykkt að fresta kosningum
vegna ótta við beinar heraaðaraðgerðir og í fyllsta
trausti þess, að samstjórn héldist áfram og að engar
þýðingarmiklar hreytingar yrðu gerðar á sviði lög-
gjafar eða stjómarframkvæmda, nema með fullu
samþykki allra þeirra flokka, \er studdu samstjóm-
ina, án þess að alþingiskosningar væru áður iátnar
fram fara.
Sú stefna, sem fram kemur í þessum kúgurnarráð-
stöfunum núverandi stjórnar Framsóknarfkxkksins
og SjálístæðLsflokksirts, leiðir til beinnar glötunax
á pólitísku frelsi og lýðræði í landinu, nema í tamn-
ana sé tekið í tíma. Það ex því fullkomin þjóðar-
nauðsyn, að allir þeir menn í þessu landi, sem frelsá
og lýðræði unna, taiki höndum saman tíl þess að
afstýra slíkum voða, hvaða flokki sem þeir hala
áður fylgt.
Alþýðnflokkuxinn hefir einn allra flokka risið
gegn þessum einræðisnáðstöfunum ríkisvaldsins, og
hann hefir sett sér það takmaxk, að linna ekVí bar-
áttu sinni gegn kúgunarlögum ríkisstjómarinnar
fyrr en þau eru úr sögunni og landsfólkið hefir
endurheimt það frelsi, sem nú er búið að svifta það.
Þótt Alþýðuflokkurinn hafi þannig álitið sam-
staxfi við Framsóknarflokktrm og Sjálfstæðisflokk-
iim, er fjarri því, að haxm geti tekið upp nokkurt
pólitískt samstarf við kommúnistaflokkinn, þar pfxr>
sá flokkur er lýðræðinu andvdgur og hefir það að-
eins að jtíinskini, auk þes® sem hann lýtur erlendri
yfirstjóm og afstaða hans tO innanland.«rmáln og er-
lendra þjóða mótast af þvd á hverjum tíma AJþýðu-
flokkurinn verður því að treysta aðeins á eigin styrls
I þessari baráttu og hðveizlu þeirra, sem heyja