Alþýðublaðið - 10.02.1942, Blaðsíða 3
ÞRIMUDAG 10. FEBR. 19*2
AL^fWIBUMO
Kol
& ■
Kol.
"jGóð íegund|af^ híisakolum nýkomin.
KOIAVI]H%LIJN SIJ1HJ1UA\D8U/
liÍMAB 1964 &4l»n .*)? *V RMYK.ÍAYÍK
ÍP
Aðalftmdar
Eyfirðmgafélagsins verður 11. febr. í Oddfellow
húsinu kl. 8V2. Aðalfundarstörf. Skógræktarmál.
Dans.
STJÓENIN
SIGLINGAR
milli Bretlands og íslands halda áfram eins og að
undanfömu. Höfum 3—4 skip í förum. Tilkynn-
íngar um vörusendingar sendist
Gullíford & Clark Lfd.
BEADLEYS CHAMBEES,
LONDON STREET, FLEETWOOD.
Moggi - iittu um ðxL
ALÞÝÐOBIAÐIÐ
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn og afgreiðsJa í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar ritstjórnarinnar: 4902
(ritstjóri), 4901 (innlendar-
fréttir), 4903 (Vilhjálmur S.
VilLjálmsson heima) og 5021
(Stefán Pétursson heima).
Símar afgreiðslunnar: 4900
og 4906.
Alþýðuprentsmiðjan h. f.
Barðttan gep visi-
tðlnnpi.
UM nokkurt skeið hefir
staðið styr um útreikning
verðvísitölunnar sem grundvöll
undir kaupuppbót til jafns* við
aukna dýrtíð. Innan Framsókn-
arflokksins, og í höfuðmál-
gagni hans, Tímanum, hefir til
skamms tíma mjög gætt þeirra
skoðana, að verðvísitalan væri
*
oj há. Sömu skoðun hefir bólað
á í Morgunblaðinu, og það er
vitað að ráðherrar Sjálfstæðis-
flokksins hafa einnig verið
þeirrar skoðunar, að launþegar
fengju að minnsta kosti fulla
uppbót með greiðslum miðuð-
um við verðvísitöluna. Það er
og vitað, að mikil áherzla hefir
verið lögð á það af ráðherrum
Framsóknar- og Sjálfsíæðis-
flokksins, að vísitalan sýndi
sem allra minnsta hækkun,
hvernig sem liði vöruverði yfir-
leitt. Mönniun er minnisstætt
er kartöflur hækkuðu mjög í
verði á síðastliðnu sumri. Þá
náðu málgögn og forystumenn
þessara flokka ekki upp í nef-
ið á sér fyrir vonzku — ekki
yfir verðhækkuninni sjálfri,
heldur yfir hækkun vísitölunn-
ar.
Það má slá því alveg föstu,
að Framsóknarflokkurinn hafi
til skamms tíma talið gnmd-
völl þann, er vísitöliu-jeikning-
urinn byggir á, frekar sýna of
háa vísitölu. Hið sama má
segja um flesta forystiunenn
Sjálfstæðisflokksins, þar á
meðal báða ráðherra hans, þó
þess sé rétt að geta, að einstaka
Sjálfstæðismenn hafi verið
þeirrar skoðunar, og látið það í
ljós, að vísitalan væri of lág,
miðað við raunverulega dýrtíð.
Það hefir án efa komið mörg-
um einkennilega fyrir sjónir, er
ráðherrar Framsóknar- og
Sjálfstæðisfíokksins, um það
bil, er kaupþvingunarlögin
voru sett, fengu allt í einu hinn
mesta áhuga fyrir því að end-
urskoða grundvöll að útreikn-
ingi vísitölunnar, og létu jafn-
vel í það skína, að hún myndi
vera of lág. Það var ekkert
undarlegt þó menn væru van-
trúaðir á heilindi þessara
manna, eftir það, sem á undan
var gengið og vegna alkunnrar
fyrri afstöðu þeirra. Þeir, sem
hafa trú á fullkomnu pólitísku
siðgæði þessara ráðherra, geta
þess til, að hér sé um skyndileg
hvataskipti að ræða, er standi
í sambandi við útgáfu bráða-
birgðalaganna um hann við
kauphækkunum, sem eins kon-
ar iðrun og yfirbót þeirra
manna, er undir niðri finna
sekt sína. En þeir, er ekki hafa
neina oftrú á heiðarleik þessara
stjórnmálamanna, geta ekki
fundið aðra skýringu á endur-
skoðunaráhuga ríkisstjórnar-
innar en þá, að nú eigi að fram-
kvæma fyrri ráðagerðir um
þær breytingar á vísitölunni, að
hún sýni sem allra minnste
hækkun, hvað sem við kemur
dýrtíðinni yfirleitt.
Rökstuðningur fyrir þessari
síðari ályktun er næsta ótví-
ræður. Kemur þá fyrst til sú
forsaga málsins, sem rifjuð
hefir verið upp hér á undan,
og er á allra vitorði, sem til
þekkja, sem sé sú, að ráðherrar
Framsóknar- og Sjálfstæðis-
flokksins hafa mjög látið það
uppi, að þeir teldu verðvísitöl-
una of háa, miðað við dýrtíð-
ina. En hvað sem þessu líður,
óá sker samt reynslan af at-
íöfnum ráðherranna algerlega
úr og ætti að vera öllum auð-
sæ.
Það hefir verið upplýst hér
í blaðinu, að 1. des. s.l. voru
farmgjöld Eimskipafélagsins
lækkuð stórkostlega á öllum
þeim vörum, er ekki koma
beint inn í verðvísitöluna. Að
sjálfsögðu mun þessi farm-
gjaldahækkun auka verulega
á dýrtíðina, þó ekki komi það
nema að litlu leyti fram í vísi-
tölunni. Morgunblaðið hefir og
skýrt frá því, að matvörukaup-
menn þurfi að fá aðrar vörur,
með matvörunum, sem hægt sé
að leggja meira á. Matvörum-
ar, sem að verðlagi til hafa á-
hrif á vísitöluna, á að selja ó-
dýrar, en aðrar vörur, sem
flestum finnst að þeir geti ekki
án verið, eiga að hækka í verði,
af því þær hafa engin áhrif á
vísitöluna.
Þetta er yfirlýst og fram-
kvæmd stefna ríkisstjórnarinn-
ar í dýrtíðarmálunum.
Alþýðuflokkurinn telur’ það
æskilegt, að fróðir og þar til
hæfir menn verði fengnir til
þess að athuga grundvöllinn að
útreikningi vísitölunnar. Og ef
það kæmi í Ijós að vísitalan
væri ekki nógu há til fulls sam-
ræmis við dýrtíð, þá væri sjálf-
sagt að ráða bót á því.
Alþýðuflokkurinn vill stuðla
að öllum skynsamlegum og
réttlátum aðgerðum til varnar
aukinni dýrtíð, og hann krefst
þess einnig, að ■ launastéttir
iándsins fái greidda fulla og
rétta dýrtíðaruppbót. En Fram-
sóknar- og Sjálfstæðisflokkur-
inn berjast ekki gegn dýrtíð-
inni, heldur gegn vísitölunni. í
þeirra augum er það aðalatrið-
ið, að vísitalan sé sem lægst,
hvað sem dýrtíðinni líður. Þar
kemur fram stefnumunurinn.
AÐ var nú í þann tíð, er
Ekman sat á forsætisráð-
herrastóli í Svíþjóð, að óvenju-
legt atvik gerðist þar í landi.
Eldspítnakóngurinn alkunni,
Kriiger að nafni, skaut sig í
París út af íjárglæfrum- Það
var borið á Ekman, að flokkur
hans, frjálslyndi flokkurinn,
hefði þegið fé hjá Kriiger. Ek-
man neitaði þessu. En síðar
sannaðist, að hann sagði ósatt.
Þetta kostaði hann ráðherra-
stöðima.
Um þetta sama leyti var á-
kafasti andstæðingur Sjálf-
stæðismanna ráðherra hér.
Þeir héldu því fram — og lík-
lega með réttu — að hann hefði
oft borið þá ósönnum sakargift-
um og beitt þá ósæmilegum að-
dróttunum. Kvörtuðu þeir sár-
an undan þessu, sem von var.
En nú bar vel í veiði fyrir
Morgunblaðið. Það notaði nú
siðferðismeðvitund Svía og
gerði kröfu til þess að þessi
andstæðingur þeirra skyldi
meðhöndlaður á sama hátt hér
og Ekman hjá Svíum, því það
væri reginhneyksli að maður í
ráðherrasæti væri sannur að ó-
sannindum. En siðferðismeðvit-
und Framsóknarflokksins var
eigi á því stigi, að hún sæi neitt
við þetta að athuga og kraf-
an var ekki tekin til greina.
Á ekki lengri tíma en tæpum
þremur vikum eru allir ráð-
herramir fjórir orðnir snnnir
að ósannindum í málflutningi
sínum í sambandi við tvenn
bráðabirgðalög, er þeir hafa
gefið út. — Ef sama siðferðis-
kennd er ráðandi hjá Morgun-
blaðinu nú og í hið fyrra skipt-
ið, þá ætti það að krefjast þess
að þeir væru tafarlaust reknir
úr stöðunni. Þó að Ólafur Thors
segði í „pésa“ sínum að prent-
arar hefðu afnumið prentfrels-
ið á íslandi, þá hefir Mgbl.
komið út og haft tækifæri til
þess að birta þessa sjálfsögðu
kröfu. Ef til vill er siðferðis-
meðvitund Sjálfstæðismanna
farin að fúna. Um Framsókn er
hún kunn, eins og áður er á
vikið.
IðosköHnn vann boð-
snndskeppnl
sbólanna.
IÐ árlega boðsund reykr
víksku skólanna fór fram
í Sundhöllinni í gærkveldi.
Skólafólk bæjarins hafði fjöl-
mennt og sýndi hinn mesta á-
huga á keppninni. Iðnskólinn
vann sundið á bezta tíma, sem
enn hefir náðst % pessu boð-
sundi.
Þátttakendur voru fimm
skólar og syntu kappliðin í
tveim riðlum.
2. riðill:
Samvinnuskólinn 18:50,4 min.
Háskólinn var dæmdur úr
leik, en lið hans hafði synt á
18:30,6 mín.
2. riðill:
1. Iðnskólinn 17:35,0 mín.
2. Menntask. 17:47,2 mín
3. Verzlunarsk. 18:22,9 mín.
Sund þetta fór fyrst fram
1938. Vann þá Háskólinn, og
fór á sama veg tvö næstu ár.
En í fyrra sigraði Iðnskólinn á
17:51,7 mín. Hafa tímamir
stytzt á hverju ári.
PróFí vii<k!pta-
Iræðnm.
ULLNAÐARPRÓFI i við-
sláptafræðum hafa ný-
lega lokið eftirtaldir kandídat-
ar:
Friðfinnur Ólafsson, 2. betri
einkunn, 170 stig. Hilmax
Kristjónsson, 2. betri einkuxm,
231 stig. Hjálímar Finnsson, 1.
einkunn, 283% stig. Hörður
Þórhallsson, 1. einkunn, 299 st.
Jón G. Halldórsson, 1. einkunn,
309% st. Kristján Bjarnason,
2. betri eihkunn, 216% stig.
Pétur Thorsteinsson, 1. eink-
unn, 311 st. Sigurður Hafstað,
2. betri einkunn, 194% stig.
Svavar Pálsson, 1. einkunn, 301
stig. )
Samsðonr Karla-
kórs Aejkjavíknr.
KARLAKÓR Reykjavíkur
heldur samsöngva % þess-
um mánuði undir stjóm Sig-
urðar Þórðarsonar og verður sá
fyrsti næstkomandi sunnudag í
Gamla Bíó.
Kórinn hefir á söngskrá
sinni að mestu^kórlög úr óper-
um með, einsöngvum og tví-
söngvum. Sungin verða lög eft-
ir suma af frægustu óperuhöf-
undum heimsins, svo sersa
Wagner, Donizetti, Maseagni og
Verdi.
Kórinn hefir æft af kappi
undanfarið og með svona vand-
aðri söngskrá þarf ekki að cfa,
að samsöngvarnir verði tónlist-
arviðburður hér í bænum.
Einsöngvarar eru fimm: frú
Helga Jónsdóttir, ungfrú Cara -
ílla Proppé, Gunnar Pálsson,
Hermann Guðmundsson og
Kjartan Sigurjónsson. Píanó-
undirleik annast ungfru Guð-
ríður Guðmundsdóttir.
>ÖÖOOOOOOOOOí
Ctbntíöíð AIJiýltaMaSiS;
5ÖC»OOOOOQOOÍ
Kaupmenn og kaupfélög!
Hðtum kústaskðft fyrirllgglandl.
V