Alþýðublaðið - 25.02.1942, Síða 6

6
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Miðvikudagur 25. febrúar 1942
Iðran syndarans.
ekkert þessara árása að sam-
M; A-kvartettinn kemuraft-
nr efiir tveggja ára hvild.
Afmæliskonsertar um helgina.
; . . , ■■.■■ ■ ■ ....
Samtal við Jón frá Ljárskógum.
HINN LANDSKUNNI KVAKTETT, sem kenndur.er við
Menntas’kóla Akureyrar, MA-kvartettinn, er nú aftur
kominn á stufana, eftir tveggja ára hvíld. — Ætlar hann að
hafa afmæliskonsert á sunnudag í Gamla Bíó fyrir almenn-
Verkamannafél. Hlif
f Hafnarfirði ræðir
skotslysið.
VEBKAMANNAFÉLAGIÐ
HLÍF í Hafnarfirði hélt
fjöimetman fund í gærkvöldi
og ræddi meðal annars um síð-
asta slysatburð í Hafnarfirði
var samþykkt allmikil ályktun
út af þvú
Segir m. a. í iþessari ályktun:
í>ví ályktar fundur, haldinn í
verkamannafélaginu Hlíf í
Hafnarfirði 23. febr. 1942, að
öryggi verkamanna krefjist
þess, að tafarlaust séu gerðar
ráðstafanir til að afnema hættu-
ástand það, er nú ríkir á nefnd-
tun vinnustöðvum. — Beini
fundurinn því þeirri eindregnu
ósk sinni, til ríkisstjórnar fs-
lands, að hún grípi inn í mál
þetta og hlutist til um, við hern-
aðaryfirvöldin“, ; að úr þessum
ínálum verði bætt — og er það
nánar tilgreint. 4
Enn fremur segir í ályktun-
inni.
„Meðan nefndar ráðstafanir
hafa ekki verið gerðar, telur
fundurinn að ókleyft sé, fyrir
verkamenn, vegna hættu þeirr-
ar, sem yfir þeim vofi, að
stimda vinnu við hafskipa-
bryggjumar í Hafnarfirði og
felur því trúnaðarráði félags-
ins að gera viðeigandi ráð-
stafanir til að fyrirbyggja, að
svo miklu leyti, sem þáð er í
félagsins valdi, áð verkaménn
stofni sér í þá hættu, er fylgir
vinnu á nefndum vinnustöð-
um“.
ÐagsbrAnargjðld
haekka uppí 31 kr.
Verkamenn mötmæla notbnn
Verkamannaskýlisíns
ERKAM.FÉL. DAGS-1
BRÚN hélt fjölmennan
■fund s.l. sunnudag. Á fundin-
um var rætt um félagsgjöldin,
Verkamannaskýlið og misnotk-
un þess fyrir hlutaveltur og
ennfremur ákvarðanir ríkis-
stjórnarinnar um fækkun í
vinnu hjá setuliðinu.
Samþykkt var með Öllum at-
kvæðum gegn einu að hækka
órsgjaldið um 10 krónur, éða
upp í 30 krónur.
Þá var ennfremur samþ.
eftirfarandi tillaga út af
Verkamannaskýlinu:
Fundur í Verkamannafélag-
inu Úagshrún 22. fehr. 1942,
telur það mjög vítavert, að
Verkamannaskýlið er þráfald-
lega notað undir hlutaveltur
og verkamönnum þar með
bægt frá að hafa þess full not.
Jafnframt skorar fúndurinn á
viðkomandi aðila að sjá um að
komið verði upp fúllkomnum
sálemum við höfnina víðar en
nú er.
Axel Thorsteinsson rithöf-
undur flutti fróðlegt erindi um
Japan og hemaðarstefnu þess
rikis og var gerður góður róm-
ur að erindi hans. Mun Dags-
brún hafa í hyggju að láta
flytja fróðleg erindi á hverj-
um fundi.
Frh. af 4. síðu.
sem með þessi mál höfðum far-
ið, og þar á meðal ráðherra Al-
þýðuflokksins, sem þá sat í sam-
stjóm með ráðhermm Sjálf-
stæðisflokksins. Heldur Á. J. að
þvílík framkoma hafi verið til
að styrkja „bræðraböndin“ inn-
an stjórnarflokkanna? Á. J. og
fleiri mátu meira að tyggja
þessar tilhæfulausu lygar kom-
múnistanna og spýta þeim upp
í náungann, en að fara með rétt
mál.
*
Þegar stjórnarsamstarfið
hófst var það fastmælum bund-
ið, að breytingar, sem einhver
stjórnarflokkanna teldi sér ó-
hagkvæmar, skyldu ekki gerðar
nema samþykki allra kæmi til
Þessu var fylgt fram á árið
1941. Þá gerðist atvinnumála-
ráðherra til þess, að gera þá
breytingu á síldarverzluninni,
sem Alþýðuflokkurinn var ál-
gerlega mótfallinn og vitað var
einnig, að meirihluti ríkis-
stjórnarinnar var mótfallinn.
Urðu af þessu hinar mestu og
verstu deilur, sem vonlegt yar.
Þessar aðgerðir varði blað Á. J.
pg lét sér þær vel líka. Heldúr
Á. J. að slíkt einræði eins ráð-
herra gegn vilja samstarfs-
manna hans í ríkisstjórn og eins
stuðningsflokks stjórnarinnar
hafi verið til að bæta samstarf-
ið? ■
Að lokum skal hér nefht
eitt enn, og það er framkoma
Sjálfstæðismanna út af kosn-
ingunni í Norður-ísafjárðar-
arsýslú. Það var fastmælum
bundið, þegar frestað var kosn-
ingum til alþingis, að yrði kjör-
dæmi laust, skyldi sá flokkur
einn stjórnarflokkanna bjóða
þar fram, sem þingmann þann
hafði átt, sem frá féll eða lagði
niður þingmennsku. Nú losn-
aði fyrst þingsæti, er Sjálf-
stæðismenn áttu í Snæfellsnes-
sýslu. Enginn hreyfði því að
kjósa þar. En þegar eitt af
þingsætum Alþýðúflokksins
losnar, heimtar Morgunblaðið
þegar í stað kósningu þar. —
Þannig var það berlega svikið,
sem um hafði verið talað, og
sem forsætisráðherra Hermann
Jónasson, hefir þráfaldlega
skýrt frá opinberlega, að fast-
mælum hafi verið bundið.
Heldur nú Á. J. að svona ó-
heiðarleg framkoma gagnvart
Alþýðuflokknum hafi örfað
hann til samstarfsins?
«!*
Hér hefir nú verið drepið á
nokkur atriði úr samstarfinu
sem sýna heilindi Sjálfstæðis-
manna gagnvart Alþýðu-
flokknum og mætti þó margt
fleira til tína. Má.það hverjum
manni ljóst vera, að meðan
starfað er með slíku hugarfari,
og hér er lýst, er raunveru-
lega ekki um neitt samstarf að
ræða. Sjálfstæðisflokkurinn,
eða ráðamenn hans, og þá al-
veg sérstaklega blöð hans, með
Á. J. í broddi fylkingar, hafa
allt gert til þess að spilla sam-
starfinu, en ekkert til þess að
það fengi styrkzt og haldizt.
En það sýnir glögglega,
hversu gjörólíkt var ástatt um
Alþýðuflokkinn, að hann gerði
starfsslitamáli.
'Hann leit svo á, að flokkn-
um sjálfum bæri að svara
þessum skeytum og öðrum því
líkum og það var þá fyrst, er
„samstarfsflokkamir" ákváðu
að svíkjast aftan að launastétt-
um landsins, sem Alþ.fl. er
málsvari fyrir, og hneppa þær
í fjötra að hann gat ekki leng-
ur tekið þátt í ríkisstjóminni.
Þá var skylda hans að fara
þaðan og hann gerði það líka.
Sjálfstæðismenn ættu nú að
vera ánægðir. Þeir hafa nú
fengið það ráðherrasæti, sem
þeir lengst hafa þráð, þótt það
sýnist hafa verið því verði
keypt, að fóma hagsmunum
alls þess launafólks, sem Sjálf-
stæðisflokknum hefir fylgt. Á.
J. hefir nú fengið það fram,
að Alþýðuflokkurinn færi úr
ríkisstjóminni, eins og hann
krafðist á sínum tíma. Hví er
hann þá ekki ánægður nú?
III.
Halda menn nú, að nokkurt
samstarf um ríkisstjóm eða
hvað annað geti staðið til
lengdar, þegar svo er að búið,
sem hér er lýst? Slíkt er með
öllu óhugsandi. Ef samstarf á
að ,geta borið góðan árangur,
verður til þþss að stofna með
sérstöku hugarfari og þeim
fullkpmna ásetningi, að láta
samstarfið takast, jafnvel þó
hver og einn verði að færa
einhverjar fórnir.
Ég vií skora á Á. J. að nefna
þess dsemi, hver óheilindi Al-
þýðuflokkurinn hefix sýrit. í
samstarfinu og rökstyðja þau
ekki verr en hér er gert. Ég
hygg honum reynist það erfitt.
Á. J. sér nú, hver afglöp hann
sjálfur og samherjar hans
hafa framið, en það er nokkuð
seint, „að iðrast éftir dauð-
ann.“
Ef iðmn Á. J. er af réttri
tegund, ætti hann nú að biðja
Alþýðuflokkinn opinberlega
fyrirgefningar á framkomu
sinni í hans garð jmeðan sam-
starfið stóð ýfir, ög taka aftur
allar álygarnar og ótugtarhátt-
inn, sem hann sýndi allan
þann tíma, sem samstarfið átti
sér stað. x
Vilji hann það ekki, er iðr-
un hans áreiðanlega ekki sönn
og mundi þá helzt í ætt við
faríseahátt þann, sem vel er
lýst í heilagri ritningu.
Það er rétt, að gefa Á. J.
tóm til að skoða huga sinn enn
einu sinni áður en lengra er
haldið.
Dognr msðnr ferst
af báti.
Fyrir nokkrum dög-
UM fór Jón M. Jónsson,
frá Bæjarhlöðum í Skagafirði,
einn á báti og ætlaði að skjóta
fuglau Hafði hann byssu með
sér. Klukkan 4 sama dag sást
báturinn undan Þórðarhöfða við
Hofsós.
Siðan hefir ekkert spurzt til
Þórðar, en í fyrradag rak bát-
intt. Lá byssan í honum, en ár-
arnar voru horfnar.
ing. Eru á söngskrá 40 lög.
Alþýðublaðið hafði í gær tal
við Jón' frá Ljárskógum, hinn
vinsæla arinan bassa kvartetts-
ins og spurði haim um þessár
söngskemmtariir
„Við crum' 10 ára á þessum
vetri“, segir Jón, og í 'því til-
éfni efnum við: til könserts fyrir
almenriing á sunnudag og hefst
hann klukkan 3. Á söngskránni
eru hvorki niéira né minna en
40 lög, öll 'mjög létt — og, að
okkar áliti, skemmtileg. Rúmur
helmingur þeirra er nýr, ,þ. e.
a. s. við höfum ekki sungið þau
áður“.
— Þið hafið haft langa hvíld
undanfarið?
„Já, það hefir verið í mörgu
að snúast — og nú er æskuf jörið
að líkindum tekið að dofna,
annars höfum við alltaf tekið
okkur nokkra hvíld. Síðustu
söngskemmtanir okkar höfðum
við veturinn 1939—1940“.
— Hvað hafið þið haldið
margar söngskemmtanir frá því
fyrsta?
— Þær eru orðnar 100. Við
höfum staðið undrandi yfir öll-
um þeim vinsældum, sem við
höfum átt að fagna, og þó urð-
um við mest undrandi yfir
byrjuninni”.
— Hvernig var hún?
„Svo er mál með vexti, að
kvartettinn fæddist eiginlega af
sjáífu sér. Haustið 1932 komu
þeir Hælisbræður, Þorgeir og
Steinþór Gestssynir í Mennta-
skólann á Akureyri. Ég og
Jakob Hafstein vorum iþá þar
fyrir. Ég komst fljótt í náin
kynni við þá Hælisbræður, við
hittumst oft á herbergjum okk-
ar og þá tókum við oft lagið.
Reyndum við að syngja þrí-
raddað. Syo bár það einu sinni
við, að Jakob kom til okkar, þar
sem við vorum að syngja
„Gamla Nóa“, en það er fylgja
okkar og uppáhald. Við kemid-
um hónum fljótt fyrsta bassa
og þar með var kvarttettinn
stofnaður.
Við fórum að syngja á skóla-
skemmtunum og kaffikvöldum
og um vorið sungum, við á út-
varpskvöldi Menntaskólans.
Upp úr þessu réðximst við í að
efna til sjálfstæðrar söngskemt-
unar hér í Reykjavík- og það
var í mikið ráðizt“. ■ :
— Voruð þíð ékki irieð
. „skrekk”?
„Við skulfum vitanlega af
eftirvæntingu. Okkur datt ekki
í hug, að við myndum fá í hálft
húsið, einu sinni. En þetta fór
á annan veg. Ailt spldist upp
á svipstundu og við fengum sjö
sinnum húsfylli“.
— Þið hafið farið víða um
land?
„Já, við höfum komið víða.
1935 fórum við í söngferðalag.
Fórum við þá til ísafjarðar,
Siglufjarðar, ( Akureyrar og
Húsavíkur, en við höfum líka
sungið miklu víðar t. d. Hafnar-
firði, Grindavík, Keflavík,
Sandgerði, Akranesi, Reyk-
holtsskóla, Hvanneyrarskóla,
Borgarnesi, Selfossi, Eyrar-
bakka og víðar.
— Og allt af við ágætar við-
tökur?
„Já, við höfum ekki undan
neinu að kvarta — en nú er að
sjá, hvort fólkið er búið að
gleyma okkur söngvurunum í
önnum stríðsgróðans og Breta-
vinnunnar. — Ég ætla að biðja
Alþýðublaðið að geta þess, að
þeir Emil Thoroddsen og Ámi
Björnsson, píanoieikari hafa
undirbúið þennan konsert okk-
ar, raddsett lögin o. s. frv. —
Sigurður Guðmunsson, skóla-
meistari hefir skrifað skemmti-
legan formála fyrir söng-
slrránni“.