Alþýðublaðið - 27.02.1942, Blaðsíða 5
Fðstudagttr 21. fehnfcur 1842.
ALÞÝÐUBLAÐiÐ
- »
Undlrréðnr Japana
~ fi Austnrlðndum.
---- ♦.......
Irnm ssman liafa jiefr kið strlO geno Bretom og
BaadarUiamSnnHm með inopnnm indirrððnrsins
JAPANIE hafa þegar sýnt
það, að þeir eru öfiugir
andstæðingar í ófriði, en sú
skoðun var töluvert útbreidd
bæði á Englandi og í Bandaríkj-
unum, að styrkur þeirra í hem-
aði væri ekki ýkjamikill,
Bretar og bandamenn þeirra
verða að heyja styrjöldina gegn
þeim með öllum hugsanlegum
vopnum, og þeir mega minnast
þess, sem Hitler hefir kennt
þeim og öllum heiminum, að
hægt er að berjast með fleiri
tegundum vopna en flugvélum,
skriðdrekum, skipum og 'fall-
byssum.
Japanir hafa lært þá lexíu
gaumgæfilega. Árum saman
hafa þeir rekið pólitískan hern-
að gegn Bretum 1 og Bandaríkj-
unum. Og þetta hefir orðið höf-
uðatriðið í hinum fjarlægari
Austurlöndum, ekki síður en í
Evrópu.
t>að hefir nýlega verið upp-
lýst, að enda þótt fyrir fjórum
árum hafi verið lögboðin her-
skylda á meðal hinna 16 000 000
manna, sem búa á Filippseyjum,
hafi aðeins 50 000 manns mætt
til heræfinga.
Þetta er engin tilviljun. Marg-
ir Japanir búa á eyjunum, og
þeir reka miskunnarlausan á-
róður gegn heræfingunum. Her-
njósnadeildin japanska er iþaul-
æfð í störfum sínum, og Japanir
álíta það mjög nauðsynlegt, að
áróður og hemjósnir meðal \
þjóða í suðaustur Asíu séu í
góðu lagí.
Starfsmenn þeirra í þessum
greinum eru hinir snjöllustu í
heimi í sinni grein, og Þjóðverj-
ar hafa nýlega sent þeim fær-
ustu sérfræðinga sína í þeirri
grein til aðstoðar.
Einn af færustu undirróðurs-
mönnum Hitlers, Wiedemann
höfuðsmaður, kom nýlega aust-
ur til aðstoðar hinum hæfa um-
boðsmanni nazista, Eugene Ott
hershöfðingja, og aðstoðarmenn
hans, þeir Matzky og von
Gronau, hafa líka fengið tvo
menn til hjálpar, Dr. Johannes
Borchers og Hermann Gauch
prófessor.
Hinn síðast nefndi er sérfræð-
ingur í taugastríði, en það er
þýðingarmikill þáttur meðal
fólks, sem er á lagu menningar-
stigi.
Sannleikurinn er sá, að mikil
þjóðfélagsleg ólga er undir niðri
í hinum fjarlægari Austurlönd-
um. Sterk þjóðemisalda flæðir
yfir meðal íbúanna á Java, Fil-
ippseyjum, Thailandi, Burma
og Indlandi, og þegar þessi bóla
springur, þeytir hún öllu upp í
kringum sig. Aðalatriðið er því
að kimna að hagnýta þennan
kraft.
Bretar og bandamenn þeirra
verða að horfast í augu við þá
staðreynd, að þessar 880 millj.
manna eru ekki sérlega hrifnar
af þeim. En mörgum þeirra er
þó enn yer við Japani, svo sem
Kínverjum. Aðrir eru í vafa
úm, hvort þeir séu bættari með
japönsk yfirráð. En svo mikið
er víst, að ef Bretar og banda-
menn þeirra álíta, að þeir eigi
vinsældum að fagna meðal
þessara þjóða, þá eru þeir illa
blekktir.
Japanir hafa árum saman
rekið harðvítugan áróður í þess-
um löndum. Þeir hafa alið á ó-
ánægju þessara þjóða með
margs konar lygum, fölskum
loforðum og lýðskrumi. Þeir
hafa líka kynt undir hatri þeirra
á hvíta kynstofninum. Þeir hafa
notað nákvæmlega sömu blekk-
ingatækni og nazistar með á-
róðri sínum gegn Gyðingum.
Staða konunnar
í riki Hitlers.
- ♦
Áðeinseitthlutverk: Fjölgun þjóðarinnar
SKÖMMU fyrir jólin var
kornið upp skrifstofum víðs
vegar um Þýzkaland, sem höfðu
það hlutverk á hendi að gæta
hagsmuna og styðja ógiftar
mæður og böm fædd utan
hjónabands. Þessar skrifstofur
voru settar upp af þýzku stjóm-
inni og eru í raun og vem að-
eins hluti af stórkostlegri áróð-
ursstarfsemi, sem stefnt er gegn
þýzkum konum og miðar að
einu marki: Að hvetja þær til
meiri bameigna.
Heilbrigðismálaráðherra
Þýzkalands, Dr. Leonardo
Conti, sagði nýlega á fjölmenn-
um kvennafundi í Strassbourg:
^Foringinn fagnar hverjum
og einum nýfæddum borgara
ríkisins, hvort sem foreldrar
hans eiga pappírssnepil, sem
kallaður er giftingarskírteini,
eða ekki.“
V erkalýðsmálaráðherrann,
Robert Ley, sagði nýlega, er
hann ávarpaði konur, sem vinna
í verksmiðjum:
„Það verður að þurrka orð-
ið óskilgetinn út úr þýzku
máli.“
Útbreiðslumálaráðherranum,
Dr. Goebbels, fómst orð á þessa
leið:
„Þýzka konan á heima í
svefnherberginu, eldhúsinu
og bamastofunni. Þar finnur
Frh. á 7. sfðu.
Samningamenn Japana í Washington áður en Kyrrahafsstríðið hófst; Nomura (til vimtrt
og Kumsu (til hægri). Þeir sátu enn á fundum með fulltrúum Bandaríkjastjómarinnar, og
fullvissuðu þá um friðarvilja Japana, þegar Japanir höfðu hafið loftárásir á Hawai!
Falskir friðarpostular
Og þetta atriði hefir mikla
hemaðarlega þýðingu.
Þegar hefir verið skýrt frá
herskyldulögunum á Filippseyj-
um og hversu lítill árangur varð
af þeim.
Síðan striðið hófst, hefir það
komið í ljós, hversu áróðurinn
hefir orðið Japönum að miklu
gagni í Thailandi.
Herskipatjón bandamanna
hefir komið bandamönnum í
miklar kröggur í Aaustur-Ind-
íum Hollendinga. En hvers virði
þær eyjar em þeLm, má marka
af því, að 88 hundruðustu af
togleðursframleiðslu heimsins,
sem hergagnaframleiðsla Breta
og Bandaríkjanna byggist á,
kemur frá þessum löndum.
Japanir hafa möguleika á því
að koma í veg fyrir að banda-
menn nái þessari vöru.
. Árið 1940 eyddu Bandaríkin
648 500 tonnum af togleðri, og
þeir eiga ekki meiri birgðir til
hernaðarþarfa en 350 000 tonn.
Sama ár eyddu þeir 115 479
tonnum af tini, sem líka er þýð-
ingarmikill þáttur í hergagna-
framleiðslu, og þeir eiga ekki
meiri birgðír en 75 000 tonn.
En þetta efni kemur líka frá
iþessum löndum.
Það er því mikils virði að
skipuleggja þá af íbúum eyj-
anna, sem hata JapanL Ef þeir
væru vel vopnaðir og vel æfðir
til hernaðar, gætu þeir varizt
innrásarher í fjöllum sínum og
fenskógum.
Þegar Frakkland féll, kvört-
uðu stjórnendur þess um það,
að þeir hefðu haft „of fáa banda-
menn“. Um þessar mundir
þarfnast Bretar og Bandaríkja-
menn allra þeirra bandamanna,
sem þeir geta fengið.
Roosevelt hefir nýlega sagt,
að möndulveldin stefndu að
sameiginlegri heimsskipan. „Og
þessu er aðeins hægt að svara
með sams konar stefnu,“ sagði
hann að lokum.
Það verður að athugast í
þessu sambandi, hvemig hægt
er að nota rússneska skipaflot-
ann og flugflotann til beinna á-
rása á Japan. En sem stendur
taka Rússar ekki þátt í hernað-
inum í Austur-Asíu.
Hin fátæka og kúgaða alþýðe
í Japan þjáist fyrst og fremst
undir oki harðst j órnarinnar. Og
hana er líka hægt að skipuleggj®
gegn kúgurunum.
Koilega minn í Mogganum og Ljósifoss. Bréf um séða-
skapinn. Vísitalan og baunimar. Er hægt að segja að
vomótt skini. Ilvað segir Stephan G.? Prentvillupúk-
og skáldið.
KOLLEGA" minn i Mogg-
annm, sem sumir segja að
sé naíni Napoleons, hefir npp-
götvað það, að Ljósifoss heiti
Ljósafoss, og slær því aíveg föstn.
Gefur hann jafnvel í skyn, að
foramenn hafi grunað að rafmagn-
ið myndi koma, og að þessi foss
yrð£ eitthvað við það riðinn. Nú
eru að byrja allmiklar æsingar
hér í bænum út af þessu. Margir
Grímsnesingar hafa hringt t£I mín
og einn skrifað mér og mótmæla
þeir allir þessarí nppáfyndingn
kollega míns.
GRÍMSNESINGAR halda því á-
kveðið fram, að íossinn heiti Ljósi-
foss, og að þao sé ólitinn vitlaus
maður í Grímsnesinu, sem kalli
þennan ágæta foss öðru nafni. All-
ir Árnesingar standa með Gríms-
nesingum í málinu, og ég vitanlega
líka, enda hlýt ég af öðrum ástæð-
um að vera á móti Mogganum, eins
og hann er alltaf á þveröfugri skoð-
un við mig um allt milli himins
og jarðar.
HINN ÓKRÝNDI konungur allra
Grímsnesinga hér í bænum, Tómas
Guðmundsson skáld, er reglulega
vondur út af þessum rangnefnum
á fossinum hans, enda þykir hon-
um vænt um hann og Sógið. Við
nið þess og birtu fossins lærði
hann að syngja fögur ljóð. Ef grun-
ur minn rætist, munu málfræð-
ingar og sögufræðingar taka þetta
mál til rækilegrar meðferðar og
rekh vitleysuna öfuga ofan í koll-
ega miim.
B. L. SKRIFAR: „Ég var mjög
fegin að heyra þig minnast á „ó-
sómann“ í hliðargötunum. Ég hefi
veitt þessu athygli í vetur og undr-
ast stórlega, hvað fólk getur veriö
kærulaust og sóðalegt. í sambandi
við þetta langar mig til þess að
segja þér smásögu. Ég á 4 ára
telpu. Einn dag sem oftar var hún
að leika sér á götunni. Allt í einui
kom hún himinlifandi inn og segir
við mig: „Sjáðu, mammal líka
kaffipokann, sem ég fann. Ég get
haft hann í könnunni minni;“ En
í jólagjöf hafði hún fengið kaffi-
stell. — Geta allir séð, hvílík
hætta getur .stafað af þessu, ef
þetta verður almennt leikfang fyrir
litlu börnin á götunni.“
SVO ER ANNAÐ, Hannes minn
Kaupmaðurinn, sem ég verzla við,
sagði mér, að ameríkska smjörið
kostaði að meðtöldum öllum kostn-
aði kr. 7.50 pr. kíló. Getur þetta
verið satt? Og ef svo er, hvernig
stendur þá á því, að það er selt &
kr. 11,50 pr. kíló?
SJÁÐU GREININA um ame-
ríkska smjörið á öðrum stað í
blaðinu í dag.
HÚSMÓÐIR skrifar mér: „Er það
rétt, sem Morgimblaðið segir, að
ýmsar vöruteguhdir, svo sem mat-
baunir, hafrar, púðursýkur, kandis
o. fl. komi ekki til greina, þegar
vísitalan er reiknuð út?
HVERNIG SPYRÐU? Vitaniega
er þetta vitleysa, það gaztu sagt
Frh. á 7. sSSu.