Alþýðublaðið - 05.03.1942, Blaðsíða 3

Msctmtodagur 5. marz 1942.
AOY0UBLAÐIÐ
.1
i Aknreyri skorar i
alþingi að hækka
FUNDI Alþýðuflokksjé-
lags Akureyrar var í fyrra-
kvöld samþykkt eftirfarandi á-
lyktun:
„Fundur haldinn í Alþýðu-
ílokksfélagi Akureyrar 3. marz
1942 skorar á alþingi, sem nú
aitur, að leysa dýrtíðarmálin, á
grundvelli þeirra frumvarpa til
dýrtíðarlaga, sem þingmenn Al-
þýðuflokksins flytja í neðri
deild.
Sérstaklega leggur fundurinn
áherzlu á, að gengi íslenzkrar
krónu verði hækkað upp í það,
æm það var fyrir gildistöku
géngisskráningarlaganna frá
1939.“
Háskóiafyririestur 0
Símon Jóh. Ágústsson flytur
fyrirlestur í dag kl. 6.15 i I.
kennslustofu háskólans. Efni: Van-
inn. Öllum heimill aðgangur.
Stjférnarflokicarnír þorðu ekki
að taka til máls nm qengis-
frumvarpið á alþingi f gær.
SJáifstæðismenn vilja ekki sýna lit í mál
inu fyr en eftir bæjarstlórnarkosningar!
Friimvarpiiím var, eftir framsðguræðu
Finns, Jönssooar, visað umræðulaust,
tii aonarrar umræðu og nefndar!
GENGISHÆKKUNARFRUMVARPI Alþýðuflokksins,
sem var til fyrstu umræðu í neðri deild alþingis í
gær, var, að aflokinni framsöguræðu, vísað umræðulaust til
annarrar umræðu og fjárhagsnefndar.
Enginn einasti fulltrúi stjómarflokkanna, Framsóknar-
flokksins eða Sjálfstæðisflokksins, tók til máls um frum-
varpið. Eina ræðan, sem flutt var, var framsöguræða Finns
Jónssonar, sem hafði orð fyrir flutningsmönnum þess, en
það eru, eins og áður hefir verið frá sagt, allir þingmenn
Alþýðuflokksins íineðri deild.
Hrakmngasaga „Ægisu:
dælarnar í tvo
„Við gátum ekki náð ímat og
máttum ekki fara að talstöðinni‘‘
Irásðgn shipstjóraos, iarteins Hefgasonar.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
AKRANESI í gærkveldi.
TOGARINN „Óli Garða“
kom með vélbátinn
„Ægi“ frá Keflavík hingað
til Akraness klukkan 4 í dag.
Voru fánar á stöngum hér í
bænum, er báturinn kom að
latidi.
Ég hefi haft tal af skipstjór-
anum á „Ægi“, Marteini Helga-
sýni. Er hann ungur maður,
rúmlega þrítugur og hinn vask-
legasti, eins og allir skipverjar
hans fjórir talsins.
Skipstjóranum sagðist svo
frá:
„Við fórum í róður frá Kefla-
vík síðastliðinn ' laugardag á
venjulegum róðrartíma og rér-
um á Keflavíkurmiðin. Veður
var þá sæmilegt. Klukkan 7 á
sunnudágsmorgun fórum við að
draga lóðina og var þá komið
versta veður af suðaustri og
sjór mjög úfinn. Þegar við
höfðum dregið 8 _bjóð, slitnaði
lóðin og ætluðum við þá að
,,keyra“ að næsta bóli. En þegar
við vorum nýlagðir af stað, urð-
um við þess varir, að kominn
var mjög mikill leki að bátnum,
og eftir 10 mínútur stöðvaðist
vélin. Við fórum þegar að dæl-
unum á þilfarinu. Rifum við
og fiskinn upp úr lestinni og
tókum kjðlfestu, sem var í lest
og „lúkar“ og létum hana aftur
í ganga, til þess að gera bátinn
afturhlaðinn, þar sem við töld-
um lekann vera frammí. Þegar
við höfðum lokið þessu, fórum
við að ausa með fötum, enda
höfðum við alls ekki undan með
dælunum. Var sjór um þetta
leyti kominn upp í miðja vél.
Við skiptum þannig með okkur
verkum, að þrír jusu og tveir
dældu.
Þegar við höfðum haldið
þessu starfi áfram í 6 klukku-
stundir samfleytt, tókum við
eftir því, að með þessu tókst
okkur að halda við, þannig að
sjórinn í bátnum hvorki hækk-
aði né lækkaði frá því, sem
hann var, þégar við byrjuðum
að ausa með fötunum. Þetta gaf
okkur von um að okkur tækist
að bjarga lífi okkar, en áður
höfðum við talið að litlar líkur
væru til þess, hvernig sem við
hömuðumst. Þessu héldum við
nú áfram í 2 sólarhringa sam-
fleytt.
! Eins og nærri má geta vorum
við orðnir mjög þjakaðir, því
að við máttum ekki draga af
okkur. Við gátum ekki fengið
mat. Við höfðum niðursoðið
kjöt með okkur og vitanlega
vatn. Hvorttveggja var frammí.
Við sendum eitt sinn einn mann'
frammí til þess að ná í þetta, en
undir eins og hann vék frá
starfi sínu hættum við að hafa
undan og sjórinn óx í bátnum.
Einstaka sinnum hljóp maður
og öskraði nokkur orð í talstöð-
(Frh. á 6. síðu.)
Slík afgreiðsla stórmáls við
fyrsrtu umræðu á alþingi mun
vera algert einsdærrá. En eng-
um blandast hugur um, hvern-
ig á henni stendur:
Stjórnarflokkarnir, sérstak-
lega Sjálfstæðisflokkurinn,
þora ekki að taka neina afstqðu
til gengishækkunar fyrir bæj-
arstjórnarkosningarnar. Ráð-
andi klíkur þeirra vita sig í
andstöðu við hagsmuni og vilja
yfirgnæfandi meirihluia Reyk-
víkinga og þjóðarinnar yfirleitt
í þessu þýðingarmikla máli.
Þess vegna vilja þeir ekkert um
það tala fyrr en bæjarstjórnar-
kosningarnar í Reykjavík eru
um garð gengnar. Þangað til á
að grafa málið í nefnd. Og síð-
an á að drepa það undir ein-
hverju upplognu yfirskini, eins
og því t. d. sem Morgunblaðið
hefir verið að flíka síðan frum-
varpið kom fram; að alþingi
hefði ekki enn frjálsar hendur
til þess, að hækka gengi krón-
unnar.
En alþingi hefir fullkomlega
frjálsar hendur til þess, eins og
margsinnis er búið að lýsa yfir.
Og það stendur aðeins á Kveld-
úlfi og Co. og öðrum klíkum út-
flytjenda, sem hafa hag af lág-
genginu og heimta, eins og allt-
af, að launastéttunum og öllum
almenningi sé látið blæða fyrir
hagsmuni þeirra.
RœAa finns Jónssnnar.
Finnur Jónsson fylgdi frumv.
úr hlaði, og fórust honum orð
á þessa leið, meðal annars:
„Eins og þinginu fannst hara
nauðsyn til að hlaupa undir
bagga með útgerðinni með
gengisbreytingu 1939, er nú
engu síður knýjandi nauðsyn
að gera öflugar ráðstafanir
gegn dýrtíðinni, og þær öflugri
og hollari en núverandi ríkis-
stjórn hefir beitt til þessa“.
„Ráðstöfun sú, sem bent er
á í þessu frumvarpi,“ sagði
Finnur ennfremur, „er réttlát
vegna þess ,að hún kemur niður
á þeim, sem hafa hagnast stór-
Frh. á 6. síðu.
JileriaRo Miralles
01iva.-Espana.‘
SAMKOMULAG mun
liafa náðst í gær-
morgun milli þeirra sem
deildu um það hver ætti
að borga kostnaðinn af bið
„Arctic“ í spánskri höfn,
því að appelsínurnar komu
í búðirnar rétt um miðjan
dag.
Þegar menn urðu varir
við þær fyltust búðirnar
á svipstundu og varð ekki
þverfótað í þeim. „En dýrt
er drottins orðið,“ • sagði
kona, þegar hún heyrði að
þær kostuðu 65 aura og
þær stærstu kr. 1.20 og
allt upp í 2 krónur! — En
það var eins og verðið
hefði ekkert að segja, því
að fólkið ruddist um og
keypti.
Börkurinn, sem sást á
götunum var nú til prýði,
að þyí er mönnum fanst,
en einu sinni var hann þó
illa séður. Samahrotnir
bréfmiðar fuku og um göt-
urnar. Á þeim stóð:
„Valeriano Miralles-Oliva
Espana“.
Á einu götuhorninu sást
reglulegur negri sem
horfði undrandi á fólkið
ryðjast inn í eina búðina.
Mun honum hafa fundizt
einkennilegt, að sjá fólk
láta svo mjög út af appel-
sínum!
Iðja skorar á al-
pingi, að aínema
gerðardðmslðgin.
IÐJA, félag verksmiðju-
fólks, hélt aðalfund sinn í
Iðnó á mánudagskvöld.
í stjórn félagsins voru kosin:
Björn Bjarnason formaður, Jón
Ólafsson varaformaður, Halldór
Pétursson ritari, Hafliði Bjarna-
son gjaldkeri og Sigurlína
Högnadóttir, Sigþrúður Bær-
ingsdóttir og Guðlaug Vil-
hjálmsdóttir meðstjómendur.
Runólfur Pétursson, sem ver-
ið hefir formaður félagsins í
átta ár, eða frá stofnun þess,
baðst undan endurkosningu
vegna annarra aðkallandi starfa.
Aðalfundurinn samþykkti í
einu hljóði eftirfarandi mót-
mæli og áskorun:
„Aðalfundur Iðju, félags
verksmiðjufólks haldinn 2.
marz 1942, mótmælir eindregið
bráðabirgðalögum frá 8. janúar
síðastliðinn um gerðardóm £
kaupgjaldsmálum.
Telur fundurinn lög þessi
ósvífna árás á sjálfsögð réttindi
allra launþega, og skorar því á
alþingi, að neraa þau tafarlaust
úr gildi.“
Fjórir menn fórost
með
I.
V
ÉLBÁTURINN Ófeigur,
sem skýrt var frá í blað-
inu í gær er alveg talinn af.
Hann var frá Vestmannaeyjurh.
Þessir menn fórust með bátn-
um:
Þórður Þórðarson, Sléttahóli
Vestmannaeyjum, 48 ára,
kvæntur og átti 5 böm.
Jón Auðunsson Hóli, 29 ára,
ókvæntur en fyrirvinna foreldra
sinna.
Gísli Jónsson, Engey 19 ára,
ókvæntur.
Guðmundur Karlsson, Akra-
nesi, 16 ára.
álpýðuprentsmiðian dæmd fjrrir
að gera sérsamninga viö prentara.
En dómurinn viðurkenndi, að prent-
smiðjan hefði haft rétt til að prenta
Alpýðublaðið, þrátt fyrir verkfallið.
ERÐARDÓMUR hefir kveðið upp dóm yfir Alþýðu-
prentsmiðjunni og dæmt hana fyrir að hafa gert
samninga við Hið íslenzka prentarafélag um önnur og betri
kjör fyrir prentarana, en Félag íslenzkra prentsmiðjueig-
enda vildi semja um.
Hins vegar er það alveg tilhæfulaust, sem Morgunblaðið
ber á borð fyrir lesendur sína í gær, að þrentsmiðjan hafi
verið dæmd fyrir að prenta Alþýðublaðið eða annað fyrir
Alþýðuflokkinn meðan á verkfallinu stóð. Þvert á móti var
það beinlínis viðurkennt af gerðardóminum, að Alþýðu-
prentsmiðjan hefði haft rétt til þess, samkvæmt sérákvæði
þar að lútandi í samningum prentsmiðjueigendafélagsins
við prentarafélagið.
Meira að segja stendur þannig j atriði:
niðurstöðu dómsins um þetta • Frh. á 7. síðu.