Alþýðublaðið - 11.03.1942, Blaðsíða 2

AU»V0UBLAÐIÐ
Mlðvikudagtir Hv mart lÖ^t
Hótasta dæmið wm striðsgróðabrallid hér á landis

Eimskipafélagið bað erlent skipafélag að sam
einast sér um
Var pað gert með vltund siglinga-
málaráðherrans, élaf Thors, sem
farmgjðldln heyra nndir ?
, ' . / : •' . • •: ' ••• ■ . • • •■■■’ ' , •■'.,.•
Viðtal við Geir H. Zoegá, umboðsmann
skipafélags hér á landi.
P FTIR upplýsingum, sem Alþýðublaðinu hafa borizt,
hafa forráðamenn Eimskipafélags íslands, sem eins
og kunnugt er, starfar í nánu sambandi við atvinnu og sigl-
ingamálaráðherrann, Ólaf Thors, gert sig seka um það fá-
heyrða hneyksli fyrir nokkru síðan, að snúa sér til erlends
skipafélags, sem heldur uppi vöruflutningum hingað, og
fara þess á leit við það, að það tœki höndum saraan við
Eimskipafélagið, xun að hækka farmgjöld með skipiun sín-
um hvorki meira né minna en 100%!
Er þetta eitthvert ljótasta dæmið, sem kxmnugt hefir
orðið mn stríðsgróðabrallið hér á landi, og mun flestum
finnast, að 4—5 milljóna kr. gróði Eimskipafélagsins á ár-
inu 1940, hafi verið nægilegur til þess, að það þyrfti ekki
að fara inn á svo óheyrilegar brautir til þess að auka gróða
sinn á kostnað þjóðarinnar.
Hvað kom i Ijós 25. janúar?
Alpýðnflokknrinn fékk priðjnng
allra greiddra atkuæóa í bæj-
unum utan Reykjavíkur.
...... — ..—
Hann er hér um bil eins sterkur og
Sjálfstæðisflokkurinn, og jafnsterkur
Framsókn og kommúnistum tilsamans.
NAKVÆMUR útreikningur hefir nú verið gérður á úr-
s.litum bæjarstjórnarkosninganna utan Reykjavíkiur 25.
janúar síðastliðinn.
Sýnir þessi útreikningur, að atkvæðatala flókkanna í
bæjunum utan Reykjavíkur, 8 að tölu, hefir orðið þessi:
Alþýðuflokkurinn ............... 3175 atkvæði.
Sjálfstæðisflokkurinn........... 3518 —
Framsóknarflokkurinn 1612 —
Kommúnistaflokkurinn ...... 1587 —•
Eins og sjó má af þessum tölum vantar Alþýðuflokk-
inn aðeins 343 atkvæði í þessum 8 bæjum til þess að vera
jafn sterkur þar og Sjálfstæðisflokkurinn. Og 12 atkvæðl
til þess að vera jafnsterkur og Framsóknnarflokkurinn og
Kommúnistaflokkurinn samanlagðir.
. í stórum dráttum mætti segja, að Alþýðuflokkurinn og
Sjálfstæðisflokkurinn hefðu nú sem stendur, sem næst þvf
þriðjung kjÓsenda í þessum bæjum að baki sér hvor um sig.
En síðasta þriðjungnum jafnt skipt milli Framsóknarmanna
og Kommúnista.
Ef Iitið er á tölu kosinna bæjarfulltrúá, í bæjunum
utan Reykjavíkiu-, þá kemur í ljós að Alþýðuflokkurinn hefir
fengið samtals 23 kosna, Sjálfstæðisflokkurinn 24, Fram-
sókn 10 og Kommúnistar 11. Kemur nokkúrnvegin sama
hlutfall fram í þessu, eins og í atkvæðatölunum. Geta nú
Sjálfstæðismenn og kommúnistar eftir þessi úrslit haldið á-
fram svo lengi sem þeir vilja að hreykja sér yfir „dauða
flokknum“!
Lággengisflokkurinn I
lágu gengi i ReykJavikS
------'■+--
Anmnr og mjög fáséttur fundtir
I Gamla Bíó á sunnudag.
Fundurism í Nýja Bió féll allveg niður.
hins erlenda
/ .
Arnljótar Goðmnnds-
son bæjarstjóri á
Akranesi.
1 _______ i
Fréttaritari Alþýðúblaðsins.
Akranesi í gærkveldi.
ÆJARSTJÓRNARFUND -
TJR var haldinn í gær á
Akranesi og fór þar fram
kosning á bæjarstjóra.
Bæjarstjóri var kosinn Am-
Ijótur Guðmundsson, með 5
atkvæðum, Sjálfstæðismanna,
Friðfinnur Ólafsson fékk þrjú
atkvæði, Alþýðuflokksmanna,
og Oddur Sveinsson eitt atkv.,
Framsóknarmannsins.
Kviknar i vélbðt
í Keflavik.
Fréttaritari Alþýðublaðsins
Keflavík í gærkvéldi.
IGÆRKVELDI kom upp
eldur í vélbátnum Geir
goða, sem lá við hafnargarðinn
i Keflavík.
Eldurinn kom upp kl. 7 og
var mikið bál um tíma. Skip-
verjar vom búnir að slökkva
áður en slökkviliðið kom á
vettvang og urðu ekki miklar
skemmdir.
fieft Sijurðsson ob Svefn
björn Eigilsson heiðnrs-
lélagar Flskifélagsins.
FISKIÞINGINU var slitið í
gærkveldi. — Eftir til-
lögu stjómar Fiskifélagsins
kaus þingið tvo heíðursfélaga,
og voru það þeir Geir Sigurðs-
son, fyrrv. skipstjóri og Svein-
bjöm Egilsson, fyrrv. ritstjóri.
Geir Sigúrðsson átti sæti í
stjóm Fiskifélagsins frá stofn-
un þess, 1911, til ársins 1940,
en Sveinbjörn Egilsson var rit-
stjóri „Ægis“ .1 23 ár, og hafa
báðir þessir merin verið miklir
áhugamenn um inálefni sjó-
manna.
Þeir ■ /••
sem vilja endurheimta réttindi
verkalýðssamtakanna, kjósa A-
listann.
Hin gríðarlegu farmgjöld eru
verulegur hluti vöruverðsins og
dýrtíðarinnar. Þetta er á allra
vitorðí. Það er einnig á allra
vitorði að Ólafur Thors þrjósk-
aðist gegn því í rfkisstjórninni,
allt frá upphafi að farmgjöldin
yrðu á nokkurn hátt takmörkuð
Þegar svo alþingi loks í júní
1941 afgreiddi sérstaka heimild
til þess að takmarka farmgjöld-
in og krafðist þess að hún yrði
notuð, þá þrjóskaðist Ólafur
Thors á móti þvf eins og hann
gat og gerir það ennþá. Þess-
ar staðreyndir eru öllum kunn-
ar.
Hitt mun fáura mönnum
kunnugt að Ólafi Thors eða
mönnum sem standa honum y
mjög riærri, þótti ekki nóg að-
gert, að hækka farmgjöldin upp
í það, sem þau eru, heldur vildu
hafa þau ennþá hærri og leit-
uðu jafnvel aðstoðar erlendis
til þess að koma þéssum ásetn-
ingi í framkvæmd.
Þetta er svo mikið hneykslis-
mál, að Alþýðublaðið telur rétt
að gera það almenhingi kunn
ugt. Aðaldrög þess eru svo-
hljóðandi:
Cnlliford & Clark.
fm —....
Enskt firma Culliford & Clark
Ltd. þefir frá þyí snemma á
stríðsíímanum haldið uppi vöru-
flutningum milli Bretlands og
íslands.Mun það um skeið hafa
náð um 50—60% af þeim. —
AlþýðUblaðinu haf ði borist
orðrómur um að Einiskipafélag
íslands hefði um skeið tekið
hærri farmgjöld fyrir vörur
frá Bretlaridi, en þetta enska
•firma og snéri sép því til um-
boðsmanns firma þessa, hérrá
Geirs H. Zoéga og bað um uþp-
lýsingar.
„Þegar Culliford & Clark
Ltd. hófu siglingar sínar,“ segir
herra Geir H. Zoega, „höfðu
farmgjöld frá Bretlandi verið
hækkuð um 200% frá því, sem
■þau voru fyrir stríð, og tók hið
enska fírma upp þennan taksta,
en gaf þó nokkum afslátt á
honum fyrir stærri vörusend-
ingar. Hafði firmað ætíð nóg að
flytja.
Síðast í apríimánuði í
fyrra mætti ég Guðmundi
Vilhjálmssyni forstjóra Eim-
skipafélags íslands í Pósthús-
stræti og hiður hann mig að
síma Culliford & Clark
Ltd og reyna að fá þá til þess
að vera með Eimskip, í því
að hækka fragtirnar enn um
100%, og var Eimskip þá þeg-
ar búið að framkvæma þá
hækkun.
Firmað sagði nei!
Ég sagði Guðmundi að á
þetta teldi ég mig ekki geta haft
áhrif, en lofaði honum að síma
firmanu óskir hans.
Þetta gerði ég í símskeyti
dags. 1. maí s. 1. Skýrði. ég þar
frá óskum Eimskipafélags ís-
lands um að Culliford & Clark
yrðu með Eimskip í 100% nýrri
fragthækkun á vörum milli ís-
lands og Bretlands,
en hið erlenda firma neitaði
með símskeyti dags. 3. maí að
taka þátt í þessu.
Þessa ákvörðun hins erlerida
firma tilkynnti ég herra Baldvin
Einarssýni í símtali, með því
að forstjórinn var þá ékki við-
staddur.
Helgi bróðir minn var stadd-
ur utanlands þegar þetta gerð-
ist og lagði á móti því að fragt-
irnar yrðu hækkaðar-
Nokkru síðai* heyrði ég < rð-"
'Frh: á 6. síðú!
AÐ STÓÐ ákaflega mikið
til á suxmudag hjá bæjar-
stjórnaríhaldinu. Næstiun alla
síðustu viku hafði það auglýst
fundi sem það ætlaði að halda á
sunnudaginn og voru bæði blöð-
in notuð óspart svo og ríkisút-
varpið. — En forsvarsmönnum
flokksins mun ekkl hafa þótt
éinhlýtt að auglýsa fundahöldin
á þeririan hátt því að snemmá
um nþrguninn og frám yfir
miðjah dag var bifreið send um
allar götur til að smala fólki á
fundinn. Var gjallarhorn mikið
í bifreiðinni og var 'svo öskrað í
það án afláts: „Komið á síðásta
furid Sjálfstæðisflokksins“ —
löng ; þögn r—. “fyrir bæjar-
stjórnarkosningarnar.a
1 Eólí&Sikómmt sér' yfir þes$um
'beégslá'gangi og-böm .öskruðu á'
móti, en þetta bar lítinh eða
engan árangur.
í auglýsingunum hafði verið
tekið fram að fundurinn ýrði í
Gl. Bíó en jafnframt var látið
í veðri vaka að fundur yrði
einnig haldinri í Nýja bíó og var
barnasýningu aflýst þar til þess
að húsið yrði til taks, ef fund-
ársókn yrði svó áfskaplég, að
fólk kæmist ekki fýrir í Gamla
bió, en þetta fór á aðra leið.
Gamla bíó var ekki nema, hálf
fult og fólk kom mjög dræmt.
Árpi frá Múla áetti furidinn en
hann er nú háfður töluvert á
oddinum, vegriá þess áð hann
hefir ekki átt s'æti í bæjárstjóm
fyrir flokkinri og ér því tálið að
óánægjári méðhírðuleysi flokks-
ins f hæjarriiriléiÍMm brírií ekki
■, '"s':' " :■■■■;£" ■? Frh. á 6. síðu.