Alþýðublaðið - 18.03.1942, Blaðsíða 7
V
Bróðir okkar.
síra ÞORSTEINN ÁSTRÁÐSSON,
andaðist að morgni þess 17. marz.
Fyrir hönd fjarstaddrar móður og bræðra.
Geirþóra Ástráðsdóttir. Hannes Ástráðsson.
Jarðarför
GUÐLAUGAR FILIPPUSDÓTTUR
frá Stekkum í Flóa
fer fram frá Aðventkirkjunni fimmtudaginn 19. þ. mán. kl. 2,
Aðstandendur.
Míðvikudagur 18. marz 1942,
* ^
jBærinn í dag.;
Næturlæknir er Kristbjörn
Tryggvason, SkólavörSustíg 33,
sími: 2581.
Næturvörðúr er i Iðunnarapó-
teki.
ÚTVARPIÐ:
12.15 Hádegisútvarp.
12,55 Enskukennsla. 3. fl.
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
18.30 íslenzkukennsla, 1. fl.
19.00 Þýzkukennsla, 2. fl.
20,00 Fréttir.
21.20 Kvöldvaka Árnesingafélags-
• , ins: a) Sigurður Sigurðsson
biskup: Árnesþing. b) 20.40
Minni Árnesþings Cljóð eftir
Aron Guðmundsson, lag eft-
ir Pál; ísólfsson, sungið af
Bjarna Eggertssyni). c) 20.45
Gunnar Kristinsson: Einsöng
ur. d) 20.55 Guðni Jónsson,
mag.: Sögur og sagnir. e)
21.10 Fersöngur: Fjórir Ár-
nesingar (Einar Sturluson,
Sveinn Sæmundsson, Guð-
mundur Jónannesson og
Gísli Bjarnason. Við hljóð-
færið Áskeil Jónsson). f)
21.20 Sigurður Skúlason
mag.: Upplestur. g) 21.30
Kjartan Ólafsson: Rímná-
kveðskapur. h) 21.40 Kjart-
an Gíslason frá Mosfelli:
Kvæði. i) 21:55 Fersöngur:
Fjórir Árnesingar.
21.50 Fréttir.
Dagskrárlók.
Barnakórinn Sólskinsdeildin
undir stjórn Guðjóns Bjarna-
sonar, hélt tvær söngskemmtanir
síðastliðinn sunnudag í Flensborg-
arskóla í Hafnarfirði. Var sú fyrri
fyrir börn, en hin síðari fyrir full-
orðna. Kórinn söng þrettán lög,
en auk þess lék ellefu ára gömul
tjelpa, Greta Kristinsdóttir. ein-
leik á píanó og þykir hún hin efni-
legasti píanóleikari. Sérstaka at-
hygli vakti einsöngvari kórsins,
Agnar Einarsson, 10 ára snáði.
Báðar söngskemmtanirnar voru
prýðilega sóttar og luku áheyrend-
ur lofsorði á þær.
Starfsfólk A-listans.
Kosninganefnd A-listans býður
starfsfólki listans, sem vann að
kosningaundirbúningi og á kjör-
degi til sameiginlegrar kaffi-
drykkju og skemmtunar í Alþýðu-
húsinu við Hverfisgötu annað
kvöld kl. 8.30.
Handknattleiksmót
tslands.
ANDKNATTLEIKSMÖT
íslands hófst í fyrrakvöld í
íþróttahúsi Jóns Þorsteinssonar
hér í bæ. Taka mÖrg kapplið
héðan úr bænum og úr Hafnar-
firði þátt í mótinu og er keppt
í fjprum flokkum, meistara-
flokki, 1. fl., 2. fl. og 3. fl. Þá
rriunu og keppa kvennaflokkar.
Fyrstu þrír lerkirnir fóru sem
hér segir:
1. fl. Í.R. vann Ármann 34:22.
2. fl. Valur vann F.H. 22:13.
Meist. Vík. vann K.R. 21:17.
Leikirnir voru mjög fjörugir,
enda sýnir markatalan, hversu
jöfn liðin eru.
Önnur umferð fór þannig:
1. fl. Fram vann K.R. 24:17.
2. fl. Í.R.—-Víkingur 13:13.
í kvöld kl. 10 keppa í 1. fl.
Valur og F.H., í 2. fl. K.R. og
Ármann og Ý Meistaraflokki
Valur og Haukar úr Hafnarfirði.
—— --g-1' ---------------
SDBlýsið í Slpíðablaðino
Hjálp til náms-
manna á Norðnr-
lðndnm 09 i
Þýzkaiandi.
Ístæðnir fieirrai ero
mjög erfiðar.
\1 OKKJBHR þingmenn flytja
!\ ‘illögu til þingályktunar í
sameinuðu þingi lun aðstoð við
fslenzka námsmenn á Norður-
löndum og í Þýzkalandi.
. .Tiilagan er svo hljóðandi.
„Sameinað Alþingi ályktar að
fela ríkisstjórninni að sjá far-
borða, eftir því sem með þarf
og imnt er, þeim íslenzkum
námsmönnum, er dveljast í
þeim löndum, sem samgöngur
héðan eru teptar við. Jafnframt
heimilar Alþingi ríkisstjóminni
að veita námsmönnum þessum
sem styrk allt að helmingi þess
fjár, sem hún léggur þeim til
dvalarkostixaðar“.
í greinargerð segjá flutnings-
menn:
>rEins og kunnugt er, dveljast
allmargir íslenzkir námsmenn á
Norðurlöndum og í Þýzkalandi.
Litlar fregnir berast frá þeim,
en þó er kunnugt, að þeir eigi
við að etja allmikla erfiðleika
vegna dýrtíðar og annars. Kunn
ugt er og, að flestir þeirra, ef
ekki allir, stunda nám sitt af full
kominni alúð, og ýmsir hafa
þegar lokið námi, en komast þó
ekki heim.
Ríkisstjórnin hefir látið sendi
ráðin í Kaupmannahöfn og
Stokkhólmi greiða þessu fólki
nauðsynlegan námseyri, en síð
an hafa aðstandendur þess end-
urgreitt féð hér heima, að því
leyti, sem þeir hafa getað. Þessi
skipim er að vísu góðra gjalda
verð og raunar fullnægjandi
þar, sem efnaðir aðstandendur
eiga í hlut. En hitt er þó víst,
að allmargir þeirra námsmanna,
sem hér eiga hlut að máli, verði
að brjótast áfram af eigin
rammleik að miklu leyti eða
öllu, og þykir því rétt, að ríkið
hlaupi undir bagga með þeim á
þann hátt, sem hér segir.
Jafnframt er þess vænzt, að
ríkisstjórnin rannsaki til þraut-
ar, hvort ekki sé unnt að hjálpa
þeim námsmönnum, sem lokið
hafa námi erlendis, til þess að
komast heim, því að hér er
þeirra þörf, en hins vegar vafa-
samt, hvert gagn þeir geti gert
erlendis, úr því að námi er lok-
Merki Zorros
heitir ameríksk stórmynd, sem
Nýja Bíó sýnir um þessar mundir,
Aðalhlutverkin ltika Tyrone Pow
er, Linda Damett ög Basíl Rath-
bone.
Stríðsfréttaritarhm
heitir myndin, sem Gamla Bíó
sýnir núna. Aðalhlutverkin ieika
Claudette Colbert og Ray Milland.
Húnvetningafélagið
heldur skemmtifund í Oddfellow
í kvöld ki. 820. Til skemmtunar
verður m. a. kvikmyndasýning.
ALÞVPUBtAPID
Oiðnndnr Hann-
esson.
Fíeii ■ÍRBiaiarari.
AUGARDAGINN 14. marz
var til moldar borinn
Guðmundur Hannesson, Vest-
urbrú 29, Hafnarfirði, nærfelt
79 ára að aldri.
Hvaða maður var það? flýg-
ur einhverjum ef til vill í hug,
þeim er eigi bar kennsl á hann.
Fjöldi samtíðarmanna hans
eru horfnir, þeir er bezt þekktu
manninn, og hefðu þeir verið
spurðir, svo og aðrir þeir, er vel
þekktu hann, mundi svarið
verða á þessa leið: Guðmundur
Hannesson var góður maður og
prúður, og vel á sig kominn,
andlega og líkamlega.
Hann var Rangæingur að
uppruna, fæddur að Bjólu í
Holtum 29. júní 1863. Þar ólst
hann upp hjá foreldrum sínum
— en missti föður sinn ungur.
Rúmlega tvítugur fluttist G.H.
til Keflavíkur, og þar átti hann
heimili um fjörutíu ára skeið,
þ. e. sín mestu og beztu mann-
dómsár. Þar kvæntist hann
fyrri konu sinni, Guðrúnu Þor-
kelsdóttur, hinni mestu ágætis
konu; var heimili þeirra hin
mesta prýði alla tíð. Þeim hjón-
um varð ekki barna auðið, er
til lífs kæmust, en heimilið var
samt aldrei bamlaust, því að
þau ólu upp 5 vandalaus börn.
Og þau gerðu það svo, að ég
fullyrði, að enginn, sem kom á
heimilið, hafi getað annað séð
en að bömin væru skilgetin
þeirra börn. í Keflavík tók
Guðmundur þátt í marghátt-
uðum störfum. Hann stjórnaði
fyrsta íshúsinu, sem starfrækt
var þar, og síðar var hann ís-
hússtjóri fyrir Duus-verzlun og
starfaði hjá þeirri verzlun í
tugi ára. Hann tók mikinn þátt
í sveitar- og félagsmálum; var
i hreppsnefnd og oddviti Kefla-
víkurhrepps um skeið. Þeir, er
bezt þekktu til um störf hans,
hafa sagt hið sama, það, að öll
störf sín hafi G. H. rækt með
prýði. Hann var hinn mesti
elju og starfsmaður, meðan
heilsan leyfði, tók virkan og
góðan þátt í félagsmálum. Var
hann einn af helztu forvígis-
og starfsmönnum Góðtempl-
arareglunnar allajafnan meðan
hann dvaldist í Keflavík, og allt
af síðan meðan heilsan leyfði.
Guðmundur fluttist til Hafn-
arfjarðar, að ég ætla 1924, og
litlu síðar missti hann fyrri
konu sína. Nokkrum árum áð-
ur höfðu þau hjón misst kæra
fósturdóttur, svo að G. H. fór
ekki varhluta af vinamissi.
Árið 1926 kvæntist G. H.
áftur Guðrúnu A. Sveinsdótf;-
ur. Eignuðust þau tvær dætur,
Guðrúnu Rut og Margréti, svo
að alltaf hafði barnavinurinn G.
H. tækifæri til að hlúa að og
hugsa um börn. Seinni kona
hans átti son, Ragnar að nafni,
var hann ungur er þau kynnt-
ust, og tókst með þeim vin-
átta, sem hélzt æ síðan. Var
hann einn af þeirn í fjölskyld-
unni, sem alltaf reyndist hon-
um vel og lét sér annt um
hann. Ragnar er nú í lagadeild
háskólans. — Að öllu saman-
lögðu hygg ég, að óhætt sé að
segja, að Guðmundur Hannes-
son hafi verið gegn maður. Og
ef að góð verk og drengskap-
ur manna mættu koma afkom-
endunum eða þeim, er menn
unnu hér í lífi til góða, þegar
þeir hverfa héðan, þá ættu
dætur Guðmundar, og þeir, er
hann unni og átti mest að
þakká síðustu ár æfinnar fagra
og góða framtíð.
Felix Guðmundsson.
Gripir Hólakirkjn
framvegisgepd
ir í kirfcjunni.
Magmeim Skagfi* ö-
inga flytja pings-
ályktnnartlllögu*
INGMENN Skagfirðinga
flytja á alþingi þingsálykt-
unartillögu um vörzlu gripa úr
Hólakirkju. Virðist það sjálf-
sögð tillaga og hefði hún átt að
koma fyr fram. Tillagan er á
þessa leið:
„Neðri deild Alþingis ályktar
að fela ríkisstjórninni að láta
framvegis geyma í dómkirkj-
unni að Hólum í Hjaltadal þá
muni, eða nákvæmar eftirlík-
ingar slíkra muna, sem heyra
kirkjunni til, en nú eru í vörzlu
þjóðminjasafnsins".
í greinargerð segja flutnings-
menn:
„Hólakirkja í Hjaltadal er
vafalaust virðulegasta guðshús
á landi hér. Um nokkur ár und-
anfarið hefir hún verið endur-
bætt og fengið mjög þann svip,
er hún hafði í öndverðu. Þjóð-
minjavörður hefir annazt endur
bætur þessar, og mun það dóm-
ur flestra þeirra, er til þekkja,
að þær hafi tekizt hið bezta. En
nokkrir þeirra muna, sem kirkj-
an átti og voru henni til skrauts,
hafa verið fluttir burtu til varð
veizlu í Þjóðminjasafninu, og
virðist augljóst, að kirkjan fái
ekki sinn fyrri brag, nema hún
fái þá á ný.. Þeir meinbugir
eru þó á um sumt þessara muna,
að talið er, að þeim sé hætt við
skemmdum af raka, og eru raun
ar ýmsir þeirra skemmdir og
þurfa endurbóta við. Virðist
því tæplega rétt að flytja slíka
muni í kirkjuna fyrri en svo
hefir verið séð um upphitun
Ihennar, að þeir teljist þar óhult
ir. En þar sem slíks mun ekki
LISTAMENNIRNIR OG
MENNTAMÁLARÁÐ.
(Frh. af 2. síðu.)
til náttúrufræðifélagsins, annar
til bókaútgáfu og sá þriðji til
listaverkakaupa. Skal þessi upp-
hæð sem fer til Menntamlaráðs
iþó ekki verða minni en 50 þús-
und krónur.
Ef áfengissektirnar fylla ekki
þessa tölu, skal áfengisverzlun
ríkisins leggja fé fram, sem á
vantar.
Nú segja listamennmiir, að
ekki nema litlum hluta af því,
sem á að verja til listaverka-
kaupa hafi verið varið á þann
hátt, heldur hafi það verið tek-
ið til þess að standast straum af
bókaútgáfu, og það likar þeim
illa.
Annars er margt fleira, sem
ber á milii í viðskiptum lista-
manna og Menntamálaráðs.
MARÍA MARKAN
(Frh. af 2. síðu.)
„Það var í gærkveldi að Miss
Márkan, íslenzk sópranó, lét
fyrst sjá sig og heyra í hlutverki
Greifainnunnar í „The Marriage
of Figaro“ á þessum slóðum;
söngkonan var glæsileg á leik-
sviði, og var söngur hennar því
áhrifameiri, sem á leið hlut-
verkið; tónamir urðu litauð-
ugri, sjálfstæðari, og raddmagn-
ið jókst. Miss Markan lék hlut-
verk sitt röggsamlega og með
miklum tígulleik“. — Grena
Bennett.
Ummæli blaðsins New York
World-Telegram, voru á þessa
leið:
„Miss Markan hefir breiða
rödd, stórhrífandi, og óþrjótandi
raddsvið; túlkun hennar á við-
faiiígsefni sínu var viðfeldin, og
nákvæm í formi“. —-
íslenzka þjóðin hefir gilda á-
stæðu til þess að finna til rétt-
láts metnaðar yfir sigurvinning
um Maríu Markan-Ostlund; hún
kom, sá og sigraði; og hún er
fyrsta söngkonan, sem valdið
hefir straumhvörfum í þróuiiar-
sögu íslenzkrar sönglistar".
von í náinni framtíð, má telja
hitt eðlilegt, að kirkjan fái eft-
irlíkingar þessara muna, og séu
þær gerðar undir eftirliti og
umsjá þjóðminjavarðar.
Loks skal á það bent, að æsM-
legt er, að endurbótum kirkj-
unnar verði lokið sem fyrst, en
til þess skortir fé nokkurt, og
i þo eigi mikið“.