Alþýðublaðið - 08.04.1942, Blaðsíða 6

S&kuin fSntwiar á inn-
heimtamðnnnna sjá kola~
verzlanirnar fi Reykjvfik sér
ekki fært að selja kol ððru*
vfisi en gegn staðgreiðslu.
IColamagn undir 250 kg.
verður ekki keyrt heim til
kaupenda, nema greiðsla
hafi farið fram áður.
Kaupendur ad kolum yffir
250kg.eru vinsamlega beðn
ir að hafa greiðslufé hand^
bært, svo tafir keyrslu^
manna verði sem minsfar.
lotaverzlanirnar i Reybjavii
Miðvikudagur 8. ajuríl 1042.
Frumvðrpín um aðstoðarlækna
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN?
Frh. af ‘±. síðu
blaðið skrifar um. aðstandendur
Nýs dagblaðs:
„Svo halda þessir menn, að þeir
geti komið sér í mjúkinn hjá þjóð-
inni þessa stundina, af því að upp
er risinn í heiminum annar kúgari
og ofbeldismaður, sem tekur sjálf-
um Stalin fram í yfirgangi og
grimmdarseði. En munurinn á
þessurn mönnum er í augum okkar
íslendinga sá, að Hitler er sterk-
ari í svipinn og því meira hataður
mðal frjálshuga manna, af því að
hann rétt þessa stundina er hættu- :
legri frelsinu í heiminum en Rúss-
inn.
Svo gerast þessi viljalausu verk-
færi rauða einræðisins svo frek-
lega heimsk að halda, að þeir geti
þvegið af sér landráðastimpilinn
af því, að ýmsir líta svo á, að naz-
istaharðstjómin sé nær bæjardyr-
um, okkar í dag en einræði komm-
únista.“
Þessu svarar Nýtt dagblað á
eftirfarandi hátt:
„Hver er sá, sem, ekki skilur, að
þau vesælu þý, sem að baki Morg-
unblaðsins standa, birtast sem
auðvirðileg skriðkvikindi við fæt-
ur hvers þess valds, sem sterkust
hefir tökin á mörkuðum og fjár-
málum á hverjum tíma, og þá er
auðmýktin mest, þegar valdhaíinn
er svívirðilegastur böðull og ein-
ræðisherra.
Þessir aumingjar skríða nú um
stund fyrir auðdrottnum Bretlands
og Bandaríkjanna, en með hálfu
meiri auðmýkt og hálfu meiri á-
nægju mundu þeir skríða að fótiun
Hitlérs, ef hann hefði völdin hér
ð landi.“
Þannig er nú orðbragðið á
heimilinum þeim. Ekki er það
lært í skóla lýðræðisins! Þeir,
sem svo vel kunna að útmála
undiriægj uskapinn og skrið-
dýrsháttinn, hljóta að þekkja
að minnsta kosti töluvert til
hans sjálfir.
HANNES Á HORNIN’ÍJ.
(Frh. af 5. síðu.)
„AMERÍKSKH varðmennimir
hér eru líka aldir upp við þetta.
Þeir búast við skemmdarverkum
hér eins og heima fyrir. Það skipt:
ir engu máli, þó að við heimamenn1
vitum að óttinn er algerlega á-
stæðuiaus hér á íslandi. Við ís-
lendingar verðum að skilja þessa
aðstöðu hinna ameríksku her-
manna. Það er fyrsta skilyrðið til
að koma í veg fyrir slys.“
ÞETTA EKU OBÐ í tíma töluð.
Það er nauðsynlegt fyrir okkur að
haga okkur samkvæmt þeim regl-
um, sem settar eru — en þá verð-
um við líka að þekkja þessar regl-
ur. Þó að okkur finnist framkoma
,hinna ameríksku hermanna nokk-
uð ströng, þá myndi það líka vekja
ugg og kvíða, ef við sæjum, að
engin regla væri á varðgæzlu hér
og hirðuleysi um vamir landsins.
Hannes á horninu.
irshðtfð AlRýðn-
fiokksfélags R&ykja-
víbnr.
Alþýðuflokksjélag Reykja-
rnktur heldur árshátíð
sína í Iðnó föstudaginn 10.
apríl n.k.
Til skemmtunar verða söng-
ur, ræður, upplestur, dans-
sýning, gamanleikur, sam-
drykkja og að lokum verður
dansað.
Mjög vel hefir verið vandað
til skemmtiatriðanna og ættu
félagar að fjölménna á árshá-
tíðina.
50 ára
var í gær frú Halldóra Ólafs-
dóttir, kona Sigurðar skólameist-
ara Guðmundssonar á Akureyri.
Frh. af 4. síðu
meðal annars mega takast að
tryggja æði mörgum héraðs-
læknum lítils háttar orlof sér til
hvíidár og hressingar sem svar-
aði einu sinni á ári án verulegs
tilkosthaðar þeirra, þeim, er nú
eiga slíks frjálsræðis ýmist alls
engan kost eða ekki nema með
afarkjörum.“
Hitt frv. er svohljóðandi:
„Raðherra er heimilt að gera
það að skilyrði fyrir ótakmörk-
uðu lækningaleyfi, að umsækj-
endur hafi gegnt læknishéraði
eða aðstoðarlæknisstörfum hjá
héraðslækni allt s.ð 6 mánuði að ’
Ipknu námi.“
Hðtmæli íæknaoema.
Fjölmennur fundur iæknastú-
denta var haldinn í Háskólanum
27. marz s. 1. til þess að ræða
frumvörp þessi.
í lok fundarins var eftirfar-
andi ályktun samþykkt ein-
róma:
„Fundur í félagi læknanema
haldinn 27/3 1942 lýsir óánægju
sinni yfir frumvarpi til laga nr.
92 um breytingu á lögum nr. 47
frá 23. janúar 1932, þar sem
gert er að skilyrði fyrir ótak-
mörkuðu lækningaleyfi, að
læknakandídatar hafi gegnt
læknishéraði, eða aðstoðarlækn-
isstörfum hjá héraðslæknum
allt að 6 mánuði að loknu námi.
Frumvarp þetta mun fram
komið til þess að bæta úr þeirri
vöntun, sem undanfarið hefir
verið á læknum í sum héruð
landsins. Fundinum er fullljóst,
að héraðslæknar eiga eliki
heimangengt og fá oft enga
hvíld frá störfum svo árum
skiptir, né heldur eiga þeir þess
'kost, að kyrrna sér nýjungar í
fræðum sínum af eigin sjón.
Fundurinn veit einnig fullvel,
að erfitt er að fá lækna í sum
héruð landsins, svo töturleg
sem aðbúð læknanna er og við-
urgj örningur allur í fámennum
útkjálkum. Fundurinn er því
samþykkur tilgangi frumvarps
til laga nr. 80, um breyting á
lögum nr. 44, 23. júní 1932, sem
sé:
1. Að héraðslæknar séu léttir
ofstriti,
2. að þeir geti fengið samfellda
frítíma, sem aðrir vinnandi
menn, og geti notað sér hann
til uppbyggingar og aukinnar
fræðslu,
3. að ungum læknum sé gefinn
kostur á að starfa í héraði'
nokkurn tíma og sé þeim að
því þroskaauki og menntun.
Hins vegar telur fundurinn
launakjör þaú, sem frv. nr.
80 gerir ráð fyrir, algerlega
óviðunandi, með tilliti til
hins mikla námskostnaðar
lækna og launa annarra
stétta þjóðfélagsins. Má í því
sambandi minna á, að nýlega
auglýsti ein af stofnunum
ríkisins eftir sendisveinum,
og skyldi grunnkaup þeirra
vera kr. 300,00 á mánuði, þ.
e. a. s. hið sama og áður-
nefnt frumvarp gerir ráð
fyrir.
Til þess að ná tilgangi þeim,
er í frumvarpinu felst, er um
tvær leiðir að rseða. í fyrsta
lagi, áð bæta kjör héraðslækn-
anna svo að þau séu sæmilegá
viðunandi, og í öðru iagi leið sú,
er frumv. hr.' 92 heridir á, það
er að skylda læknakandidata
með yaldboði til þess að gegna
héruðum. Þéssa aðferð telur
fundurinn með öllu óviðunandi,
enda óþarfa.
Læknum er einum allra há-
skólaborgara skylt að vinna
heilt ár að afloknu bóknámí, áð-
ur en þeir öðlast vinnuréttindi.
Auk þess er nám þeirra lengra,
dýrara og erfiðara en allía ann-
arra stétta. Vilji þeir síðan
hljóta sérþekkingu tekur það
langan tíma, og verður ekki
gert nema érlendis, með ærnum
kostnaði, sem stendur ekki í
neinu hlutfalli við það, er þeir
geta borið úr býtum á eftir.
Læknar einir verða alltaf að
gegna kalli, hvemig sem á
stendur fyrir þeim, hafi þeir
ferlivist. Það er því furðu hart,
að leggja á þessa stétt þegn-
skylduvinnu umfram aðra
þegna þjóðfélagsins' Þegar svo
tilgangurinn virðist einungis sá,
að spara ríkinu nokkurra króna
útgjöld, er ekki hægt að láta
slíku ómótmælt.
Fundurinn álítur hins vegar,
að sú leið sé greiðfær og sjálf-
sögð, til lausnar þessu máli, að
gera svo vel við héraðslækna og
væntanlega aðstoðarlækna, að
embætti þeírra verði ekkert
neyðarbraUð, sem menn einung-
is taki fremur en að fara á
hreppinn.
Störf héraðslækna eru einatt
vandásöm, ætíð erfið og ábyrgð-
armikil, og ábyrgðarmeiri en
stéttarbræðra þeirra; í bæjun-
úm, því aS þeir hafa oft ónóg
hjálpártæki og engan að ráðg-
ast við í erfiðum tilfellum. Fólic-
inu er því nauðsynlegt að fá
sem bezt mennta lækna til þess-
ara starfa.
Eins og lauriakjörum héraðs-
lækna er nú háttað, leggur eng-
inn maður, á sig erfiði og^kostn-
að til þess að keppa að lélegu
héraði. Dugíegur maður mundi
á þessum tíma heldur leggja
fyrir sig brask og græða fé.
Ráðið til þess að fá góða
lækna út í byggðir landsins
verður þvi að gera svo vel við
héraðslæknana, að starf þeirra
verði eftirsóknarvert.“
Eftir fimmta
striðsmisserið.
Frh. af 5. síðu.
áðar og var samtímis ráðist á
bækistöðvar Bandaríkjanna og
Bretl. þar eystra. Engin stríðs-
yfirlýsing var komin á undan.
Bæði í því og öðru hafa Japanir
reynzt duglegir lærisv. hins
stóra öxulbróður síns hér í Ev-
rópu; þeir hafa beitt nákvæm-
lega sö’mu leifurstríðsbrögðim-
um. Hin óvænta árás þeirra
kostaði Bandaríkin og Bretland
hvort um sig tvö af stærstu og
beztu orustuskipum þeirra. Það,
sem síðan hefir gerzt, er enn í
fersku xninni. Á östuttum
tíma iögðu Japanir undir sig
mestan hlutann af Filippseyjum
og Austur-Indíum, svo og Hong-
kong. Uppgjöf Thailands gerði
þeim einnig unnt, að ráðest á
Bunria ög leggja uridir sig Mal-
akkaskaga ásamt Singapore.
Þannig hafa Bandamenn misst
héruð, sem eru auðug áð álls
konar hráéfnum, ekki hvað sízt
steinolíu, togleðri og tini. En
það er ekki þar með nóg: Ástra-
lia og Indland eru nú í yfirvof-
andi hættu; sömuleiðis . flutn-
ingaleiðir Bandamanna til Iran
og Rússlands áð sunnan, en
flutningar til Vladivostock eru
yfirleitt fyrir löngu hættir. Hin
vaxandi hætta í Austur-Asíu
neyðir Bandamerm líka til að
senda þangað meirá 'og meira af
skipum, sem þeir Vérða að vera
án annars staðar. En Japanir
þurfa lfka á vaxandi skipastól
að halda til að halde uppi sam-
bandinu við hiriar dreifðu víg-
stöðvar, og þegar til lengdar
lætur getur það orðið, erfitt fyr-
ir þá, að viðhald«>skipastóli sín-
um, ef skipatjón 'þe&ra heldur
áfram í svipuðum stíl og hingað
til, svo að ekki sé talað um hitt,
ef það færi vaxandi. En sem
stendur hlýtur skipaskorturinn
að vera Bandamönnum alvar-
legt áhyggjuefni, ekki sízt
vegna þess, að skipatjónið af
völdum hinna þýzku kafbáta
hefir tvo síðustu mánuðina aft-
ur farið vaxandi, einkum fyrir
árásir þeirra úti fyrir austur-
strönd Ameríku og i Vestur-
Indíum.
(Niðurlag á morgun).
Lftið nm skfðaferðir
á skíðaTíknnni
Testra.
•Eu miklar skemmtanir og
ágætar mótíölmr.
AANNAÐ HUNDRAÐ
manna fór héðttn á
skíðavikuna á ísafirði og vom
af þeim um 50 Ármenningar.
Var lagt af stað héðan s.l.
þriðjudagskvöld með Esju. —
Komu skíðagestimir vestur á
fimmtudagskvöld, en 38 klst.
viðdvöl varð á Patreksfirði
vegna þess, að vír fór í skrúf-
una á Esju.
Þegar til ísafjarðar kom,
var farið að skyggja og fóru
þá um 30 Ármenningar strax
inn í Birkihlíð í Tungudal og
dvöldust þeir þar, meðan skíða-
vikan stóð yfir. Móftöku Ár-
menninganna annaðist Guð-
mundur Hallgrímsson skíða-
kennari.
Veður var vont, rok og skaf-
renningur, og síðasta daginn
var stórhríð. Þó var verið á
skíðum alla dagana og skemmtu
skíðagestirnir sér ágætlega.
Á kvöldin voru skemmtanir
bæði „niðri“ á ísafirði og uppi
í Skíðaskála. Á föstudagskv.
t. d. var kvöldvaka í Skíða-
skálanum og var þar söngur,
upplestur og dans á eftir.
Lagt var af stað frá ísafirði
að morgni annars páskadags og
komið hingað í bæinn kl. 3 í
fyrrinótt. Láta skíðagestirnir
hið bezta af förinni og mót-
tökunum á ísafirði.