Alþýðublaðið - 14.04.1942, Blaðsíða 3

ALÞYÐUBLAÐIÐ
s
Þriðjádagur 14. apríl 1942,
%
Churchill með loðhúfu
Þessi myiid ér síðan Churchill var á ferðalagi sínu í Kanada
um jólin. Þegar hann kom til Ottawa, setti hann upp loð-
húfu, enda var mjög kalt þar í borginni.
Aðstaða
Sviss.
i ♦
UM SVISS MÁ SEGJA að það
sé milli steins og sleggju,
norðan við það er Þýzka-
land og sunnan Ítalía. Eina
samband, sem það getur átt
við lönd Bandamanna eða
hlutlaus lönd, er um Vich-y-
Frakkland. Mörgum verður
því á að spyrja. hvort það
land hljóti ekki að vera
leppríki nazista vegna legu
sinnar, og hvers vegna Þjóð-
verjar eða Italir ekki her-
taki landið.
SVISS ER EKKI LEPPRÍKI.
Það er að vísu all háð
Þjóðverjum viðskiptalega,
en Svisslendingar eru á-
ákveðnir að verja land sitt,
ef á það verður ráðizt.
William Shirer segir í hinni
frægu bók sinni, Berlin Di-
ary, að ' Svisslendingar hafi
haft tiltölulega flesta menn
állra Evrópuþjóða undir
vopnum, þegar stríðið brauzt
út. Y firhershöfðingi sviss-
neska hersins, Guisan, gaf
eitt sinn út dagskipun til
hersins, sem vel á við enn.
Þar skipar hann, að herinn
skuli óhlýðnast skipunum
yfirvaldanna, ef þau á-
kveði að verja ekki landið,
og berjast eftir fyrirmælum
frá herstjórninni.
J>ÝZK BLÖÐ HAFA LÍKT
Sviss við broddgölt. Alger-
lega hlutlaust ríki, sem
engum vill gera illt, en sýn-
ir broddana, ef á það er ráð-
izt. Svissneski herinn er um
250 þús. manns og hægt er
að tvöfalda þá tölu, ef þörf
krefur. Þar að auki er
landið prýðilegt til vamar
frá náttúrunnar hendi, há
fjöll og þröng skörð.
SVISSLENDINGAR hafa orð-
ið að þrengja að sér mittis-
ólina, síðan stríðið brauzt
út. Bretar hleypa ekki í
gegnum hafnbannið meiru
en tveggja mánaða birgðum
í einu og miklar vörur gef.a
Svisslendingar alls ekki
fengið. Þeir hafa því neyðzt
til að gera verzlunarsamn-
inga við Þjóðverja, sem þeir
hefðu aldrei gert á friðar-
tímum. Þá hefir ferða-
mannastraumurinn til lands
ins nær alveg stöðvast, og
koma nú aðeins einstöku
sinnum þýzkir embættis-
menn í þeim erindagjörð-
um að fá sér ærlega að
borða, því að skömmtunin
er ékki eins ströng í Sviss
og í Þýzkalandi.
ÞRÁTT FYRIR ALLT búast
Svisslendingar ekki við því,
að Þjóðverjar geri innrás í
land þeirra. Það mundi
vekja alheimsgremju og þar
að auki sennilega ekki tak-
ast hávaðalaust, því að Sviss-
lendingar eru vel vígbúnir,
eins og áður er sagt. A
hinn bóginn er öxulríkjun-
um hentugt, að Sviss sé
frjálst, til að þau geti not-
að Gotthard, Loetschberg og
Simplon járnbrautirnar til
ýmissa flutninga. Þær liggja
um mestu neðanjarðargöng,
sem til eru, og yrðu þau
þegar í stað sprengd í lojt
upp, ef ráðizt yrði inn í
landið.
Utnferðabann á
Narvik.
Djóðverjar hafa 150000 manna
her í Noregi.
ÆNSK blöð skýra frá því,
að Þjóðverjar hafi nú lýst
umferðábann á Narvik í Norð-
ur-Noregi. Eru þeir nú að
byggja þar mikla kafbáta- og
tundurspilláhöfn, enda er lega
Narvikur hentug til árása á
siglingaleiðir Breta og Banda-
ríkjamanna til Norður-Rúss-
lands.
Frá því hefir nú verið skýrt í
London, að andstaða Norð-
manna hafi haft þau áhrif, að
Þjóðverjar hafi neyðzt til að
hafa þar 150 000 manna her.
Þrjú Japonsk ormstuskip og
fimni flufjvélamóðurskip eru
á Bengalfléa.
Yfirlýsing, sem Churchill í gaf
í neðri málstofunni i gærdag.
CHURCHILL svaraði í gær spurningum í neðri
málstofu brezka þingsins og gaf ýmsar upplýs-
ingar um sjóhernaðinn á Bengalflóa. Skýrði hann frá
því, að flotadeild Japana á flóanum væri mun stærri
en almennt væri álitið, og væru í henni 3 orrustuskip,
5 flugvélamóðurskip, fjöldi beitiskipa og margir tund-
urspillar. Þá skýrði hann enn fremur frá því, að Som-
merville áðmíráll hefði verið skipaður yfirmaður land-
hers, flughers og flota Breta á eynni Ceylon. Var hann
áður flotaforingi í vestanverðu Miðjarðarhafi og gat
sér þá frægð fyrir mörg afrek, m. a. árásina á Genova
og eyðileggingu Bismarks, sem hann átti mikinn þátt í.
. Churchill kvaðst ekki geta sagt um það enn,
hvort gefin yrði út hvít bók um Indlandsmálin, en e. t. v.
mundi Sir Stafford Cripps gefa yfirlýsingu á lokuðum
þingfundi, þegar hann kemur til Englands.
Þá talaði hann allýtarlega
um orrusturnar á Bengalflóa.
Það var 7. apríl, að sást til jap-
önsku flotadeildarinnar og voru
þau skip í henni, sem áður gat
um. Gerðu flugvélar síðan
miklar árásir á Ceylon, eins og
kunnugt er orðið, og gerðu
mikinn skaða á skipum og
mannvirkjum. Næstum allar
flugvélar Japana voru skotnar
niður, en Bretar misstu einnig
nokkrar vélar. Þegar hin mikla
árás var gerð á Trincomalee,
gerðu brezkar tundurskeyta-
flugvélar árás á japanska flot-
ann. Japanskar orrustuflugvél-
ar hófu sig til flugs og lögðu til
orrustu, sem endaði með því að
allar brezku flugvélarnar voru
annaðhvort skotnar niður eða
alvarlega skemmdar. Ekki er
vitað um, hvert tjón varð á
japönsku skipunum í árás þess-
ari.
Churchill kvaðst engar upp-
lýsingar gefa um herstyrk
þann, sem Bretar hafa nú á
Ceylon, en hann kvaðst bera
hið mesta traust til hins nýja
yfirforingja á eynni, enda hefði
hann mikla reynslu frá Mið-
jarðarhafinu.
Um flugvélavernd fyrir
kaupskip sagði Churchill, að
hana hefði ekki verið hægt að
veita næga alls staðar, en á
mörgum stöðum hefði verið
þörf. T. d. hefði ekki verið hægt
að draga úr flugvélavernd
skipalestanna.
Að lokum skýrði Churchill
frá því, að Louis Mountblatten
lávarður hefði um alllangt skeið
verið yfirmaður állra sameigin-
legra aðgerða landhersins, flug-
hersins og flotans og hefði hann
haft yfirstjóm árásanna á Nor-
eg og St. Nazaire. í samræmi
við þessa stöðu sína hefir
Mountblatten verið fengin tign
flotaforingja, herforingja og
flugforingja.
Moyntblatten lávarður er
náfrændi Georgs Bretakonungs
og hefir hann getið sér mikla
frægð í brezka flotanum. Var
hann fyrst skipstjóri á tundur-
spillum, m. a. Kelly, sem sökkt
var við Krit.
Mðrg gísl sfcotin i
Frabklandi.
FIMM GÍSL hafa verið skot-
in í París fyrir árásir, sem
gerðar voru á þýzkan varðmann.
Hefir foringi þýzka setuliðsins
í borginni hótað að láta skjóta
fleiri, ef slíkar árásir komi fyrir
aftur. Þá hafa nokkur gísl ver-
ið skotin í Belgíu, og var það
fyrir skemmdarverk á járn-
brautarlínum. — Þrír franskir
verkamenn hafa og verið skotn-
ir fyrir „léleg vinnubrögð“, þ. e.
þeir þóttu ekki nógu viljugir við
vinnuna fyrir nazistana.
Ritstjóri einn í París, sem er
einn af Quislingum Frakka,
skrifaði nýlega í blað sitt, að
það verði að stöðva verk svik-
ara og illræðismanna, sem
gerðu árásir á þýzka hermenn!
Þá sagði hann, að Frakkland
ætti þann eina kost, að hefja
samvinnu við Þjóðverja, því að
ella neyddust þeir til að beita
valdi.
\
Lottárásir allt írá Ruhr
til NorAur-Ítalíu.
BREZKl loftherinn hefir
undanfarin dægur haft sig
mjög í frammi og gert loftárásir
á iðnhéruð Þýzkálands, flug-
velli og hafnir Frakklands og
Belgíu og borgir á Norður-ítál-
íu. Þá fóru orrustuflugvélar í
gærdag yfir sundið og háðu þar
bardaga við þýzkar orrustuflug
vélar, sem láta nú æ meir á sér
bera yfir Vestur-Evrópu.
Það voru Whitley sprengju-
flugvélar, sem gerðu árásimar
á borgir á Norður-Ítalíu.
Hrepptu þær frekar óhagstætt
veður, en komust þó á ákvörð-
unarstaðinn og köstuðu sprengj
um sínum. Þær komu allar aft-
ur. Síðast voru gerðar loftárásir
á þessar slóðir í september og
varð þá Genova fyrir þeim.
vildi allt eða efckert
Stafford Gripps áleið
til finglands.
SIR STAFFORD CRIPPS
er nú á leiðinni til Eng-
lands frá Indlandi. Talaði hann
við blaðamenn í gær, sagði m. a.
að hann hefði alls ekki misst
tróna á því, að Indverjar mundu
sameinast um sjálfsstjóm.
Sagði hann, að Kongressflokk
urinn hefði viljað allt eða ekk-
ert. Hann hefði allt og því ekki
fengið neitt!
Þegar Sir Stafford var spurð-
ur að því, hvort það væri mögu-
legt, að indversku leiðtogamir
stæðu í sambandi við Japani,
svaraði hann: „Slík fjarstæða
hefir mér aldrei komið til hug-
ar. Indversku leiðtogamir
standa í engu sambandi við á-
rásamennina."
Kanadamenn
nota þýzkan
kafbát.
INN af kafbátum þeim,
sem Bandamenn hafa náð
óskemmdum á sitt vald, er nú
kominn út á hafið aftur, en að
þessu sinni er hann ekki að
leita að skipum Bandamanna,
heldur skipum öxulríkjanna.
Kanadisk áhöfn hefir tekið við
kafbátnum og er þegar farin í
víking. Kafbátur þessi gafst
upp fyrir Bandamönnum, en
ekki hefir verið sagt frá þvx,
hvar eða hvenær það var. Yæri
gaman að vita, hvort það er sá
sami, sem gafst upp fyrir flug-
vél skammt frá ströndum ís-
Iands.
Norðmenn fluttir i
fangelsi í Dýzkaiandi
EÐAL þeirra 50 Norð-
manna, sem hafa verið
fluttir úr fangelsum í Noregi til
Þýzkalands, eru margir víð-
frægir mermtamenn og verka-
lýðsleiðtogar. Má þar á meðal
nefna þá Seip prófessor, sem
var rektor háskólans í Oslo,
Einar Gíerhardsson, sem var rit-
ari Alþýðuflokksins norska, og
Arnulf Överland, skáld.
Öll fangelsi í Noregi eru nú
yfirfull og er aðbúnaður í þeim
hirrn hörmulegasti. Er Norð-
mönnunum troðið í litla klefa
mörgum saman og þar að auki
gæta þeirra fangaverðir, sem
beita þá margs konar pynding-
um.
Þórarúra Guðnason
læknir flytur erindi í kvöld í út-
varpið og er það annað erindi hana
í erindaflokkinum: Úr sögu lækn-
isfræðinnar. Nefnir hann það:
Landafundir í likama mannsins.