Alþýðublaðið - 16.04.1942, Blaðsíða 3

Fímmtmlagur 16. apríl 1942.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
,Fljúgandi virki4 gera loftárás
á Filippseyjar frá Ástralfiu.
......■»——■—'
Mikið tjón á mannvirkjum, skipum sokkt
og flugvélar skotnar niður.
Lengsta vegafiengd, sem flogin
liefar verið f eínni loftárás.
ameríksku flugvélarnar fóru,
<er þær gerðu árásina á Filipps-
eyjar. Er þetta lengsta leið, sem
flogin hefir verið í nokkurri
loftárás, sem gerð hefir verið.
finnðstedt feði-
inntilFrafeklands
Þjððverjar ðttast inn
rás
ð
i wor.
H
' INN jrægi þýzki herjoringi
von Rundstedt hefir nú
teki& við herstj&rninni í Frakk-
landi og er hann kominn til að-
alstöðva hersins þar. Hinn frá-
farandi yfirmaður, Witzleben,
hefir haft stjómina á hendi síð-
an í september 1940. Þar eð
þessi frétt kémur á sama tíma'
sem Þjóðverjar neyða Frakka
til að gera Laval að stjórnarfor-
séta í Vichy, er hun álitin sönn-
1tn þess, að þeir óttist innrás á
meginlandið í vor. Enda þótt
mikið af góðum og velæfðum
hersveitum hafi verið flutt frá
Frákklandi til Rússlands und-
anfarið, er þar enn mikill og
vel æfður her til varnar.
Það er litlum vafa bundið, að
það eru hinar miklu viðræður
í London, sem válda þessum
étta. Marshall, yfirmaður am-
eríkska hersins, er á stöðugum
fundum með hershöfðingjum
Breta og herteknu þjóðanna. Þá
hafa árásirnar á St. Nazaire og
aðra staði á ströndinni og vafa-
laust sín áhrif.
Times í London sagði nýlega
í ritstjórnargrein, að Þjóðverj-
ar óttuðust nú meir en nokkru
sinni að þurfa að berjast á
tvennum vígstöðvum, en það
hafa þeir alla tíð forðast eins
og heitan eldinn. En, heldur
Times áfram, Bretar munu gera
það, sem í þeirra valdi stendur,
til að veita þeim tvennar víg-
stöðvar.
AMERÍKSK „FLJÚGANDI VIRKI“ hafa gert loftárás
á Filippseyjar frá stöðvum sínum í Ástralíu, og unnu
þau mikið tjón á mannvirkjum, sökktu skipum og skutu
niður flugvélar fyrir Japönum. Er þetta lengsta loftárás,
sem nokkru sinni hefir verið gerð, ef fltigvélarnar hafa
flogið báðar leiðir án viðkomu. Hins vegar er það mögu-
legt, að Bandaríkjamenn hafi á sínu valdi flugvöll ein-
hvers staðar á eyjunum, og hafj flugvélarnar komið þar
við og tekið olíu. !
Árás þessi var gerð á mánudag og þriðjudag. Voru
flugvélarnar 13 að tölu, og stjórnaði Royce, flugforingi,
þeim. Er hann næstur Brett að tign í flugher Bandamanna
í Ástralíu, og var honum veitt eitt hæsta heiðursmerki
Ameríku, er hann kom úr árásinni. Er það athyglisvert,
að margir af yfirforingjum ameríkska flughersins stjórna
árásum sjálfir, enda eru flestir þeirra, t. d. Royce, sjálfir
mjög góðir og þaulvanir flugmenn. Tveir aðrir flugmenn
sem þátt tóku í árásinni á Filippseyjar, voru sæmdir heið-
ursmerkjum, samkvæmt ákvörðun Roosevelts.
Þessi mikla árás var gerð á þrjá staði aðallega. Lengst norð-
ur var farið til Nickols flugvallárins, sem er skammt norðan við
Manila á Luzon. Þar var sprengjum kastað á flugskýli og renni-
brautir. Við Davau á suðurhluta Mindanau voru þrjú flutninga-
skip löskuð og einu þeirra líklega sökkt, ein sjóflugvél skotin niður
og tvær skemmdar, skotið á herflokka og sprengjum kastað á
hafnarmannvirki. Við eyna Sebu, þar sem bardagar standa nú
yfir, var þrem flutningaskipum sökkt og tvö önnur hitt, enn
fremur þrjár flugvélar skotnar niður og margar eyðilagðar á
jörðu niðri. Loks var fiugvélaskipi, sem talið var að væri lilaðið
hergögnum, sökkt við suðurströnd Luzon.
voru ógurlegar.
Þetta var tilkynnt frá aðal-
stöðvum MacArthurs í Mel-
bourne í gær og þess jafnframt
getið, að Bandaríkjamenn hafi
aðeins misst eina flugvél, en á-
höfn hennar hafi bjargazt.
Þetta er eins og áður var get-
ið, lengsta loftárás, sepi gerð
hefir verið. Er vegalengdin, sem
flogin var, 6000 km., eða fjórum
sinnum milli Þrándheims og
Reykjavíkur. Er því frekar ó-
trúlegt, að flugvélarnar hafi
ekki komið einhvers staðar við
á leiðinni og tekið olíu, eins og
minnst var á að ofan.
Einn af flugmönnunum, sem
þátt tók í árásinni, sagði, þegar
hann kom aftur: Margir okkar
áttu vini og félaga í orrustunum
á Bataanskaga, og okkur er á-
nægja að því, að ná okkur niðri
á Japönunum. Sprengingarnar
Kafbátafloti Banda-
ríkjanna tvðfaldaðnr
TILKYNNT var í Washing-
ton í gær, að flotamála-
nefnd öldungadeildarinnar
hefði samþykkt frumvarp, þar
sem ákveðið er að smíða fjölda-
marga nýja kafbáta, eða alls
200 þús. smálestir. Er ekkert
um það sagt, hversu stórir þeir
eigi að verða, eða hversu marg-
ir, en álitið er, að þeir verði um
150. Er því um að ræða aukn-
Iingu, sem mun tvöfalda kaf-
bátaflota Ameríkumanna.
Brett, yfirforingi flughersins
í Ástralíu, sagði eftir árásina,
að hún sýndi enn betur, hversu
mikilvægt það væri, að hafa yf-
irráð í lofti. Hann kvaðst vera
stoltur af þessari árás. Þá skýrði
hann frá því, að Royce hefði
boðizt til að stjóma árásinni, og
honum hefði því verið falið það.
Matvæla se ndiogar til
Frakklands stððvaðar
í Ameríkn.
B
ÚIZT er við, að gengið
verði frá skipun hinnar
nýju Vichystjórnar í dag. Hefir
Lavál verið í París og setið á
fundum með helztu quislingum
Frakka. Þessar stjórnarbreyt-
ingar hafa haft mikil áhrif úti
um heim, m. a. í Ameríku. Þar
hefir Sumner Wellslátið stöðva
tvö skip, sem áttu að fara til
frönsku Norður-Afríku hlaðin
matvælum. Sagði Wells, að
þeim yrði eklci leyft að fara
fyrr en séð verði, hverjir fái
sæti í hinni nýju stjórn og
hverja stefnu hún tekur.
Þegar Wells var spurður að
því, hvort Lehy, sendiherra
Bandaríkjanna, yrði kallaður
heim til að gefa skýrslu, kvaðst
hann engar upplýsingar um það
gefa.
vimr.
Rúmenski landsstjórinn í borginni Tiraspol, sem tekin var
af Rússum í haust, á þessar þrjár myndir. vÞær eru frá
vinstri: Hitler, Michael, hinn ungi konungur Rúmena, og
Antonescu, lorsætisráðherra þeirra.
Njósnarar
nazista.
OKKUR FINNST alltaf eitthvað
ævintýralegt við njósnara, en
þó höfum við dálítinn grun
um að það sé aðeins í skáld-
sögum. Njósnarar í skáld-
sögum eru alltaf ævintýra-
menn og raunverulegir njósn
arar eru það oft. í þessu stríði
hefir verið alhnikið um
njósnir, þótt ekki hafi verið
haft hátt um það. Venjulega
eru njósnararnir skotnir við-
hafnarlaust, án þess að frá
því sé sagt nánar.
AMERÍKA VAR framan af
þessu stríði paradís njósnar-
anna, þar sem þeir gátu unn-
ið ónæðislítið. En nú er þetta
breytt. Rannsóknardeild
stjórnarinnar, hersins og flot-
ans eru á hælunum á liverjum
þeim, sem er hið minnsta
grunsamlegur, enda hafa
mjög margir njósnarar verið
dæmdir vestra undanfariðí
SEBOLD HÉT MAÐUR. Hann
var Þjóðverji, sem hafði
barizt í síðustu heimsstyrjöld
en síðan flutzt til Bandaríkj-
anna og verið þar í alla staði
hinn bezti borgari. Á önd-
verðu árinu 1940 fór hann í
heimsókn til ættingja sinna
í Þýzkalandi og dvaldist þar
um hríð. Þá stálu nazistar
vegabréfi hans og gáfu hon-
um í skyn, að hann fengi ekki
að fara aftur úr landi, nema
hann gengi í þjónustu Gesta-
po, þýzku leynilögreglunnar.
HANN ÁTTI EINSKJS úrkosta
og neyddist til að ganga í
þjónustu nazistanna. Var
hann sendur í skóla lögregl-
unnar við Berlín, þar sem
hann hlaut nauðsynlegustu
þjálfun. Eftir það sneri hann
aftur til Bandaríkjanna og
hóf starfsemina. Setti hann
upp stuttbylgjustöð, sem var
í stöðugu sambandi við
Þýzkaland.
EN SEBOLD VAR meiri Ame-
ríkumaður en Þjóðverji og
hann sagði G-mönnum frá
starfsemi sinni og því, hver-
nig nazistar hefðú neytt sig
í þjónustuna. G-mennirnír
stöðvuðu ekki útvarpssend- •
ingarnar, heldur tóku við
stöðinni og í heilt ár sögðu
þeir þýzku herstjórninni alls
konar vitleysu og rugl, en
tókst á hinn bóginn að fá
ýmsar upplýsingar um þýzka
njósnara í Bandaríkjunum.
SEBOLD HÉLT starfsemi sinni
áfram, en teknar voru mynd-
ir á Iaun af hverjum, sem
kom í skrifstofu hans og öll
samtöl, sem þar fóru fram,
voru tekin á plötur. AHt var
þetta gert með áhöldum G-
mannanna. Þessu hélt áfram
reglusjórnin áleit, að hún
hefði sannanir gegn eins
mörgum njósnurum nazista
og hægt var að hafa hendur
í .hári fyrir aðbeina Sebolds.
EINN GÓÐAN veðurdag voru
33 þýzkir njósnairar teknir
fastir, menn og konur. Var
það kjarninn úr njósnaraliði
nazista í Ameríku og mun
hafa kveðið minna að slíku
þar síðan.
Normandie ðtti ekki
að verða ílngvéla-
mððnrskipi
Atti að verða herflntn-
inoaskip.
NSFND sú, sem skipuð var
til að rannsáka brunann í
Normandie, hefir nú skilað á-
liti. Segir í því, að bruninn hafi
ekki stafað af skemmdarverk-
um, heldur skeytingarleysi.
Sldpið liggur enn á hliðinni í
höfninni, þar sem það brann.
Þá hefir það verið upplýst, að
það hafi átt að notast sem her-
flutningaskip og hafi verið nær
tilbúið, enda átt að fara frá
New York fimm dögum eftir að
bruninn varð.
t